College 5 - Hobbes Flashcards
Vertel iets over Hobbes, wie was dat?
- Geboren in Engeland
- Leefde in de 16/17de eeuw in een door en door christelijke wereld
- Maakte de burgeroorlog mee en zag hoe gruwelijk die was
- Anti-monarchist (koning is niet door God geplaatst, soevereiniteit is menselijk maaksel)
- Anti-democraat (soevereiniteit is ondeelbaar volgens Hobbes, ook wordt democratie gezien als politieke chaos)
Wat verstaat Hobbes onder ‘prudentia’ en ‘filosofia’?
Het zijn 2 soorten van kennis (denk aan plato’s kennis vs meningen).
Prudentia: feitelijke kennis gebaseerd op ervaring (waarnemingen en herinneringen) -> feiten uit verleden tijd
Filosofia: wetenschappelijke kennis gebaseerd op redeneren (ervaring + samenhang) -> oorzaak en gevolg verbanden
Wat zijn de 3 niveau’s van Hobbes politiek stelsel? Waarom is dat belangrijk om te weten?
- ) Fysica: wetenschap van de dode materie en daarna van de levende materie
- ) Psychologie: wetenschap van de mens
- ) Politiek: wetenschap van de samenlevingsverbanden (politieke wetenschap)
Belangrijk: omdat je pas over politiek mag praten als je begrijpt hoe de mens werkt volgens Hobbes.
Wat zijn de 5 kernpunten van Hobbes psychologie?
- ) Het leven van de mens is gericht op zelfbehoud
- ) De rede van de mens staat ten dienste van het zelfbehoud
- ) De mens is van nature geen ethisch wezen en bepaald zelf wat goed en kwaad is (goed = waar naar verlangt, kwaad = waar afkeer van heeft)
- ) Is bang voor de dood en heeft daarom altijd behoefte naar steeds meer macht
- ) Is bang voor de dood en heeft daarom als diepste wens een leven in rust, vrede en veiligheid
Hoe schildert Hobbes – op enigszins dramatische wijze – de natuurtoestand?
De natuurtoestand is verschrikkelijk: eenzaam, onzeker, beestachtig en kort.
Alle mensen zijn elkaars vijanden, er heest een oorlog van allen tegen allen, omdat iedereen bereid is alle middelen in te zetten om te overleven.
Er is een permanent wantrouwen, wedijver en trots.
Welke 3 wetten legt de natuur op aan de mens volgens Hobbes?
- ) Het is verboden iets wel of niet te doen waardoor je dood gaat.
- ) Wanneer er hoop is dat vrede bereikt kan worden, moet je er naar streven. Anders mag je alle middelen van oorlog gebruiken om te overleven.
- ) Je moet je je rechten en een mate van vrijheid neerleggen als anderen dat ook bereid zijn te doen, om wille van de vrede.
Waarom klopt het niet om aan Hobbes toe te schrijven dat hij de mens zou zien als bezeten door machtswellust?
Streven naar macht doen mensen niet vanwege plezier hebben in de macht, maar omdat ze gedwongen worden door de natuurwet: angst voor de dood.
Hoe kun je uit de natuurtoestand komen?
Als iedereen bereid is zijn macht af te geven aan één man of vergadering die voortaan zal besturen.
Hoe meent Hobbes de absolute macht van de staat te kunnen legitimeren?
De absolute staatsmacht wordt gerechtvaardigd als een product van de vrije instemming van de burgers. Je geeft je vrijheid op in ruil voor veiligheid en orde dankzij de staat.
Waarom moet de onderwerping in vrijheid absoluut zijn?
Omdat als niet iedereen meewerkt je weer een oorlog tegen allen toestand krijgt.
Mogen burgers volgens Hobbes in opstand komen tegen onderdrukking en machtsmisbruik door de staat?
Nee, want het is altijd beter dan de natuurtoestand. Mensen kiezen er zelf voor en de regering is ze niet verschuldigd.
Wanneer is men niet langer verplicht om aan de staatsmacht te gehoorzamen?
Als de staatsmacht het volk zou bedreigen ze te doden of niet meer te beschermen tegen de dood.
Waarom zou je kunnen zeggen van Hobbes de verhouding tussen ethiek en politiek omdraait?
Omdat de politiek niet meer wordt geleid door de ethiek zoals bij de idealistische staten. Maar mensen zelf bepalen wat goed en kwaad is, en in een sociaal contract bepaald de soeverein de wetten en wat goed en fout is.
Spinoza verschilt in zijn politieke theorie nauwelijks van Hobbes. De staatsmacht moet absoluut zijn, anders komt de noodzakelijke vrede en veiligheid in het gedrang. Toch is er een groot verschil tussen beiden. Welk recht verdedigt Spinoza (tegen Hobbes)?
Het recht om ‘te denken wat hij wil en te zeggen wat hij denkt.’
Tegen de leer van welke filosoof strijd Hobbes en waarom?
Het Aristotelisme. Hij vind het slechte wetenschap en de democratische ideeën zorgen voor politieke chaos.
