College 10 - Chantal Mouffe Flashcards
Vertel iets over Chantal Mouffe, wie is ze?
- Leeft nu
- Voornaamste denker van post-Marxisme
- Schreef over Populisme, the Political en Agonistics
Wat zijn de 2 overeenkomsten en de 3 verschillen tussen Mouffe en Marx?
Geïnspireerd op marxisme:
- ) Gefocust op relaties tussen mensen i.p.v. individualisme.
- ) Ziet politieke geschiedenis als strijd tussen klassen/groepen
Echter:
- ) Post-foundational: er is geen natuurlijk essentie voor de samenleving
- ) Symbolische constructen (articulatie door hegemonie) zullen dus nooit met de werkelijkheid overeenkomen.
- ) Er zijn geen wetmatigheden (contingent = te verklaren maar niet te voorspellen)
Welk woord gebruikt Mouffe vaak om conflict aan te duiden?
Antagonisme
Wat is Mouffe’s probleem (kritiek op (2 stromingen) liberalisme)?
Wat is precies problematisch (3 punten)?
Dat we leven in een post-politieke tijd, er wordt vanuit gegaan dat echte conflicten uitgestorven zijn. Politiek wordt gezien (descriptief probleem) als een management probleem. Daarmee houden we onszelf voor de gek en worden sommige problemen onzichtbaar.
- Aggregatief liberalisme: goede deal voor iedereen, compromis sluiten - rationeel/logisch handelende individuen
- Deliberatief liberalisme: bereiken van overeenstemming tussen alle partijen met debat (hannah arendt)
Problemen:
- ) Te naïef, denken iedereen tevreden te kunnen stellen -> miskennen daarmee de politieke rol van conflict
- ) Te individualistisch -> miskennen collectieve identiteit
- ) Te rationalistisch begrip van politiek -> we worden vaak gemanipuleerd
Mouffe maakt een onderscheid tussen ‘politics’ en ‘the political’, wat behelst dit onderscheid precies?
Politiek is het geheel aan instituten en procedures die de politieke orde in stand houden. -> podium voor conflicten
Het politieke verwijst naar het conflict waarom deze systemen bestaan (de antagonistische dimensie die altijd aanwezig is in menselijke samenlevingen). -> ontologisch, bestaat rondom het conflict, begrijpen onszelf als verdeeld.
Mouffe introduceert nog een term in de tekst: die van het ‘agonisme’. Wat betekent dit precies, en hoe verschilt dit van ‘antagonisme’?
Carl Schmitt (nazi) zei dat de vriend/vijand manier van denken typisch politiek is. Mouffe kan zich daar heel erg in vinden, alleen wil ze zijn onderscheid een beetje domesticeren. Je hoeft je vijanden niet dood te maken (antagonisme) maar wel legitimeren, erkennen dat ze er zijn (agonisme). -> maar ook in te zien dat er nooit een rationeel compromis te sluiten zal zijn.
Wat is volgens Mouffe de OPLOSSING voor het liberalistisch probleem van het miskennen van conflict? Welke term gebruikt ze hiervoor?
wij/zij denken:
‘Wij’ kan alleen bestaan als er een ‘zij’ is. Het zorgt voor éénheid binnen ‘wij’ (gedeelde politieke identiteit). -> constitutief buiten.
Hegemonie: politiek = bepalen wie ‘wij’ en ‘zij’ zijn.