CITOLOGIJA Flashcards
Šta je ćelija
Osnovna funkcionalna i gradivna jedinica svih živih bića . To je najmanji funkcionalni dio organizma
Otkriće ćelije
Robert Hook 1600-ih, posmatrao presjek pluto , uočio prazne kutije nazvao ćelija
Šta se pretpostavlja za prvu ćeliju
Da je nastala kada su fosfolipidne materije spontano organizovale u takvu membransku strukturu koja je zatvarala mješavinu samoreplikajućih RNK i proteina.
Šta se pretpostavlja za prvu ćeliju
Da je nastala kada su fosfolipidne materije spontano organizovale u takvu membransku strukturu koja je zatvarala mješavinu samoreplikajućih RNK i proteina.
Evolucija
Dva osnovna procesa: pojava slučajne promjene u genetskoj informaciji (mutacija) koja se jednako prenosi na potomstvo i selekcija one gen.infirmacije koja omogućava nosiocu informacije da preživi i da se umnožava
Evolucija ćelije
Trajala 3-4 milijarde godina.
Endosimbiotska teorija
je dokaz da su eukarioti nastali preko prokariota i to kroz 3 linije: armeobakterije, eubakterije i eukarioti. Mitohondrije su nastale od prokariota jer imaju kružnu mol.DNK , ribosome, dijele se amitozom, a hloroplasti od cijanobakterija jer su u mogućnosti vršiti fotosintezu
Opće karakteristike ćelije
Protoplazma, membrana, organele , kontrolni centar za DNK
Zajedničko prokariotima i eukariotima
Izvršavaju iste osnovne funkcije i sadrže DNK za opće upute za život ćelije
membrana reguliše propuštanje u citoplazmu
ispunjenje citoplazmom
ribosomi za sintezu proteina
Kako je to membrana semipermeabilna
Zbog lipida koji imaju hidrofobni i hidrofilni dio . Samim tim materije (male molkeule) koje se ne rastvaraju u lipidima oni se ne propuštaju već ulazu uz olakšanu difuziju. Velike ulaze aktivnim transportom
Primjer pasivnog transporta
Osmoza , difuzija
Primjer olakšane difuzije
Transport glukoze uz pomoć hormona insulina
Razlike
velicina : pro 1-100 mikrometara, eukarioti od 10-100 mikrometara
DNK pro kruzna molekula DNK eukariti linearna u hromatinu u jedru
metabolizam pro anaerobni i aerobni eukar aerobni
ribosomi pro 70S. eu 80S
dioba pro amitoza euk mitoza i mejoza
Binarna fisija ili amitoza
Jednostvana podjela jedra, desva se u interfazi ,jedrova se ne deorganizira. pa mogu nastati dvojedarne visejedarne celije
postoji fragmentacija kada se podjeli na nejednake dijelove
Prokarioti
Nastali od grcke rijeci pro , sto znaci prije i karyon sto znaci jedro
bakterije, aktinomicete i cijanobakterije
nema citoskeleta
zid je od peptidoglikana mureina
kruzna molekula DNK nukleoid
dijele se svakih 25-20 min amitozom
u citoplazmi mammo ribosome i plazmide
Plazmidi
male nakupine kržne molekule DNK , nose geneticku informaciju koja cini bakterije otpornim na antibiotike, UV zracenje i teske metale
najzanacajni je za nas R- plazmid jer stvara otpornost na anatibiotike
500-4000 gena
Glikokaliks
Obrazju ga polisaharidi , to je gust ssomotast omotac, gusta kapsularna membrana kod bakterija koje izaziva karijes glikokaliks dolazi na zubnu povrsinu , potrebni su seceri
Eukarioti
slozena grada , jedro linerna DNK , prisutne organele , ribosomi 80S , mitoza i mejoza
gen 6000 - 30000