CITOLOGIJA Flashcards

1
Q

Šta je ćelija

A

Osnovna funkcionalna i gradivna jedinica svih živih bića . To je najmanji funkcionalni dio organizma

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Otkriće ćelije

A

Robert Hook 1600-ih, posmatrao presjek pluto , uočio prazne kutije nazvao ćelija

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Šta se pretpostavlja za prvu ćeliju

A

Da je nastala kada su fosfolipidne materije spontano organizovale u takvu membransku strukturu koja je zatvarala mješavinu samoreplikajućih RNK i proteina.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Šta se pretpostavlja za prvu ćeliju

A

Da je nastala kada su fosfolipidne materije spontano organizovale u takvu membransku strukturu koja je zatvarala mješavinu samoreplikajućih RNK i proteina.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Evolucija

A

Dva osnovna procesa: pojava slučajne promjene u genetskoj informaciji (mutacija) koja se jednako prenosi na potomstvo i selekcija one gen.infirmacije koja omogućava nosiocu informacije da preživi i da se umnožava

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Evolucija ćelije

A

Trajala 3-4 milijarde godina.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Endosimbiotska teorija

A

je dokaz da su eukarioti nastali preko prokariota i to kroz 3 linije: armeobakterije, eubakterije i eukarioti. Mitohondrije su nastale od prokariota jer imaju kružnu mol.DNK , ribosome, dijele se amitozom, a hloroplasti od cijanobakterija jer su u mogućnosti vršiti fotosintezu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Opće karakteristike ćelije

A

Protoplazma, membrana, organele , kontrolni centar za DNK

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Zajedničko prokariotima i eukariotima

A

Izvršavaju iste osnovne funkcije i sadrže DNK za opće upute za život ćelije
membrana reguliše propuštanje u citoplazmu
ispunjenje citoplazmom
ribosomi za sintezu proteina

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Kako je to membrana semipermeabilna

A

Zbog lipida koji imaju hidrofobni i hidrofilni dio . Samim tim materije (male molkeule) koje se ne rastvaraju u lipidima oni se ne propuštaju već ulazu uz olakšanu difuziju. Velike ulaze aktivnim transportom

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Primjer pasivnog transporta

A

Osmoza , difuzija

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Primjer olakšane difuzije

A

Transport glukoze uz pomoć hormona insulina

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Razlike

A

velicina : pro 1-100 mikrometara, eukarioti od 10-100 mikrometara
DNK pro kruzna molekula DNK eukariti linearna u hromatinu u jedru
metabolizam pro anaerobni i aerobni eukar aerobni
ribosomi pro 70S. eu 80S
dioba pro amitoza euk mitoza i mejoza

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Binarna fisija ili amitoza

A

Jednostvana podjela jedra, desva se u interfazi ,jedrova se ne deorganizira. pa mogu nastati dvojedarne visejedarne celije
postoji fragmentacija kada se podjeli na nejednake dijelove

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Prokarioti

A

Nastali od grcke rijeci pro , sto znaci prije i karyon sto znaci jedro
bakterije, aktinomicete i cijanobakterije
nema citoskeleta
zid je od peptidoglikana mureina
kruzna molekula DNK nukleoid
dijele se svakih 25-20 min amitozom
u citoplazmi mammo ribosome i plazmide

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Plazmidi

A

male nakupine kržne molekule DNK , nose geneticku informaciju koja cini bakterije otpornim na antibiotike, UV zracenje i teske metale
najzanacajni je za nas R- plazmid jer stvara otpornost na anatibiotike
500-4000 gena

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Glikokaliks

A

Obrazju ga polisaharidi , to je gust ssomotast omotac, gusta kapsularna membrana kod bakterija koje izaziva karijes glikokaliks dolazi na zubnu povrsinu , potrebni su seceri

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Eukarioti

A

slozena grada , jedro linerna DNK , prisutne organele , ribosomi 80S , mitoza i mejoza
gen 6000 - 30000

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

hemijski sastav celije

A

anorganski i organska jedinjenja
amorganska : voda i neorg.soli
organska : ugljikohidrati, proteini , lipidi , nukleotidi

19
Q

Njavazniji joni

A

Natrij i kalij zbog ostavrivanja memvranskog potencijala u nervnim i misicnim celijama . Bez toga se ne postoje neurotransmiteri koji ostavruju sinapsu samim tim nema prijenosa nervnog impulsa

20
Q

ugljikohidrati

A

tglavni izvori hemijske energije, formiraju razlicite strukture komponenti celija
monosaharidi , disaharidi, oligosaharidi , polisaharidi

21
Q

monosaharadi :
disaharidi

A

monosaharadi : glukoza , fruktoza , galaktoza
disaharidi 2 kovalentno vezana monosaharida

22
Q

polisaharidi

A

najvazniji su skrob i celuloza
skrob je rezervni secer , graden od amiloze i amilopektina a celuloza je gradivni secer kod biljaka , dok je hitin kod zivotinja

23
Q

Lipidi

A

Energetski najbitnija organska jedinjenja , nerastvorljivi u vodi
prosti lipidi i slozeni lipidi
prosti sadrze glicerol i masne kiseline
slozeni pored toga druga jedinjenja
pa imamo fosfolipide , glikolipidi

24
Q

fosfolipidi

A

fosfatna grupa - dirofilna glava a masne kiseline hidrofobni rep

25
Q

holesterol

A

pripada steroidima ( tu jos spadaju testosteron i estrogen )
nalazi se u svim celijskim membranama
glavna je komponenta milijensko gomotaca
formira masne naslaga u krvi

26
Q

Proteini

A

polimerni lanac aminokiselina koji se vezeu peptidnim vezama

27
Q

aminokiseline

A

sadze amino grupu i karboksilnu grupu , amfoterna jedinjenja
iammo ih 20
dijelimo na fibrinle i globularne grade

28
Q

Citoplazma

A

po strukturi je hidrofilni koloid, a to znaci da se nalazi izmedu disperznih sistema i pravih rastvora te da stavra vodikove veze s vodom

29
Q

Reverzibilna koagulacija

A

proces ondosno svojstvo citoplazme koja znaci prelazak iz gel stanja u sol stanje i gubljnjem vode ponovo u gel stanje , zbog toga citoplazma ima osobinu hidrofilnog koloida

30
Q

fizicke osobine citoplazme

A

elasticnost , visokoznost

31
Q

celisjka membrana

A

gradena po modelu dinger . nikelsonov . odnosno model tecnoig mozaila
mozaik dvojslonog lipida u koje su utopljeni proteini

32
Q

osmoza

A

transporz vode, tj. rastavraca kroz celijsku mmebranu a paravac ovisi od relativne koncentracije
ako je koncentracija rastvorenes upustance niza od one u citoolazmi onda je van celije sredina hipotonicna
a ko je visa onda je hipertonicna

33
Q

voda ima tendencija

A

da ide iz hipo u hipertonicnu sredinu

34
Q

tipovi endocitoze

A

pinocitoza - unos tecnih molekula , a fagocitoza je unos cvrstih

35
Q

natrij kalij pumpe

A

primarni aktivni transport jona kroz celijsku memranu iz sredine sa mannjom u sredinu sa vecom koncentracijom , natrij izlazi a kalij ulazi

36
Q

funcija memrane

A

regulise koncentracije vode, ph vrijednost , omogucava metabolicke procese zbpg enzima

37
Q

organele prema broju membrana

A

bezmembranske su ribosomi i centrosomi, dvomemranske su hloroplasti mkitohondrije i jedro , a sve ostalo JM

38
Q

organele prema funkciji

A

proces fotosinteze
hidroliticki enzisi
sintetise se ATP

39
Q

protoplazma

A

citoplazma+jedro - ziva materija celije, komponente citosol i organele

40
Q

Citosol

A

dio citoplazme van celijskih organela ,cini 55% zapremine celije, u njoj su enzimi za celijski metabolizam , niz razlicitih proteinskih vlakana koji grade citoskelet , unjemu su granule ispunjene rezervnim materijalom i veliki broj ribosoma

41
Q

Ribosmi

A

sinteza proteina , velicina prokariotskih 70S , eukariotskih 80S , mala i velika podjedinica
kod eukariota 40S i 60S
kod prokariota 30S i 50S
rRNK i proteini
na ER, mitohondriji , citoplazma

42
Q

Mitohondrija

A

dvije lipoproteinske membrane
unjutrasnja ispunjena matrixom , 5 put veca povrsina od vanjske
ima ribosome
mitohodnrijalna dnk kodira 13 porteina

43
Q

ER

A

hrapavi ima ulogu sinteze proteina
glatki sinteza lipida , steroidnih hormona , enzima koji modifikuju stetna jedinjenja

44
Q

Goldzijev aparat

A

cis i trans region
vezikule transportuju proteine ka goldzijevom aparatu i iz njega
ulaze sa cis strane izlaze sa trans