Choroby zakaźne Flashcards
Choroba zakaźna
Choroba spowodowana i rozwijająca się w wyniku zakażenia ustroju biologicznym czynnikiem zakaźnym
Czynnik zakaźny
Patogen – czynnik biologiczny, który wywołuje chorobę:
– posiada zdolność wywoływania objawów chorobowych
– zewnętrzne i wewnętrzne
– cząstki bezkomórkowe zdolne do replikacji lub przenoszenia materiału genetycznego
Czynnik etiologiczny
Czynnik wywołujący określoną chorobę, konieczny do wywołania choroby
Źródło zakażenia
Cokolwiek skąd został przeniesiony czynnik chorobotwórczy na osobę wrażliwą
Rezerwuar zarazka
Cokolwiek, w którym żyje i rozmnaża się drobnoustrój
Drogi szerzenia się zakażenia
Sposób przenoszenia drobnoustrojów ze źródła zakażenia na wrażliwe osoby
Okres wylęgania choroby
Czas od wniknięcia do organizmu patogenu do wystąpienia pierwszych objawów
Okres zakaźności
Czas, w którym osobnik zakażony może być źródłem zakażenia
Nosiciel
Osobnik, wydalający zarazki chorobotwórcze, które bytując w jego ustroju nie wywołują objawów choroby:
– bezobjawowy
– okresu wylęgania
– ozdrowieńców
Endemia
Występowanie zachorowań na daną chorobę wśród ludności na określonym terenie w liczbie utrzymującej
się przez wiele lat na podobnym poziomie
Epidemia
Wystąpienie zachorowań na daną chorobę w liczbie wyraźnie większej od średnich wartości oczekiwanych
dla danego terenu w analogicznych poprzednich okresach czasu
- Punktowa
- Postępująca
Ognisko epidemiczne
Chory osobnik wraz z jego otoczeniem, w którym istnieją warunki do przenoszenia czynnika chorobotwórczego na osobniki wrażliwe
Strategie zwalczania chorób zakaźnych
- Działania przeciw rezerwuarowi
- Przerwanie dróg szerzenia się zakażenia:
– sterylizacja
– dezynfekcja
– dezynsekcja
– deratyzacja
– uzdatnianie wody
– higieniczna produkcja - Zmniejszenie podatności osobniczej na infekcje
Odporność naturalna czynna
Powstaje w wyniku przebycia choroby
Odporność naturalna bierna
Wynik zastosowania szczepionek
Uodpornienie bierne naturalne
Przenikanie przeciwciał z organizmu matki do organizmu płodu, przenikanie przeciwciał z mlekiem matki
Uodpornienie bierne sztuczne
Podawanie gotowych przeciwciał
Cele analizy ogniska epidemicznego
– ustalenie przyczyny i źródła ogniska epidemicznego
– wygaszenie ogniska
– zapobieganie pojawieniu się w przyszłości ognisk podobnego typu
Nadzór epidemiologiczny
Indywidualna kliniczno-epidemiologiczna obserwacja osoby przewlekle zakażonej lub podejrzanej o chorobę zakaźną , bez ograniczenia jej swobody przemieszczania się:
– nadzór bierny
– nadzór czynny (ochrona zdrowia)
Postępowanie zgłaszania zakażenia
W ciągu 24 godzin od momentu rozpoznania lub podejrzenia:
- Państwowy powiatowy inspektor sanitarny właściwy dla miejsca rozpoznania zakażenia
- Państwowy wojewódzki inspektor sanitarny
- Inny podmiot właściwy ze względu na rodzaj choroby zakaźnej
Piramida nadzoru (od dołu)
- Wszyscy chorzy
- Chorzy, którzy się zgłosili do lekarza
- Podejrzenie choroby
- Badania
- Dodatni wynik
- Zgłoszenie
Zakażenie szpitalne (podziały, definicja)
- Ze względu na postać i lokalizację
- Ze względu na mechanizm
Zakażenie, które wystąpiło w związku z udzieleniem świadczeń zdrowotnych w przypadku, gdy choroba:
a) nie pozostawała w momencie udzielania świadczeń zdrowotnych w okresie wylęgania
b) wystąpiła po udzieleniu świadczeń zdrowotnych, w okresie nie dłuższym niż najdłuższy okres jej wylęgania – dla większości ostrych zakażeń bakteryjnych i wirusowych przyjmuje się czas wylęgania do 48h
Szpitalne ognisko epidemiczne
Pojawienie się w szpitalu:
– drobnoustroju alarmowego w powiązaniu z objawami klinicznymi
– dwóch przypadków zachorowań powiązanych w łańcuch epidemiologiczny
– statystycznego wzrostu liczby zachorowań
Zakażenia szpitalne - postać i lokalizacja
– zakażenia miejscowe
– zakażenia układowe
– zakażenia uogólnione
Zakażenia szpitalne - mechanizmy
– endogenne – zakażenie spowodowane przez florę własną pacjenta
– egzogenne – zakażenie spowodowane drobnoustrojami nabytymi ze środowiska szpitalnego
– nieklasyfikowane
Rezerwuary zakażeń szpitalnych (7)
– nawilżacze i nebulizatory – urządzenia wentylacyjne – bronchoskopy – endoskopy – woda bieżąca – żywność – leki
Odporność zbiorowiskowa
Szczepienia ochronne, monitorowanie skuteczności
Zmniejszenie szans zachorowania osoby nieuodpornionej w wyniku wzrostu proporcji osób uodpornionych w danej populacji
Epidemia punktowa
Pochodząca z jednego, wspólnego źródła zakażenia
Epidemia postępująca
Pochodząca z różnych źródeł zakażenia, szerzy się promieniście w zależności od następujących po sobie generacji przypadków