Chemotherapie Flashcards

1
Q

Cisplatine

A

Platinaverbinding

Reacties met G base waardoor eiwitten aan DNA binden en DNA aan zichzelf. Replicatie en transcriptie geblokkeerd.

In combinatie met amifostine vermindere myelosuppressie en nefrotoxicitieti.

Bw:

  • Ernstige misselijkheid, braken, anorexie en diarree
  • Nefrotoxiciteit met irreversibele schade, hydratie belangrijk.
  • HypoK, hypomagnesemie
  • Ototoxiciteit: gehoorsverlies en tinitus
  • Moeilijk zien
  • Perifere neuropathie.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Capecitabine

A

Pyrimidine antagonist

Analoog van de purine-base die op deze manier ingebouwd wordt in het DNA en DNA transcriptie voorkomt.

Bw:

  • chemotherapie toxiciteit (m.n. myelosuppressie)
  • Interacties met allopurinol.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Doxorubicine

A

Antracycline (topo isomerase II remmer)

Topo-isomerase II remmer . Binden zich tussen dubbelstrengs DNA waardoor aflezen geblokkeerd wordt en de breuken niet hersteld kunnen worden. Niet cyclus specifiek. Altijd i.v.

Bw:

  • Algemeen
  • Toxische cardiomyopathie (cumulatief)
  • Pijnlijke huiduitslag.
  • Ernstige necrose bij extravasatie
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Irinotecan

A

Topoisomerase I remmers

Binden aan het topo-isomerase I-DNA complex. Hierdoor treedt een stabilisatie op van dit complex en kunnen (reversibele) enkelstrengs DNA-breuken (veroorzaakt door topo-isomerase I) niet meer teniet worden gedaan. Hierdoor hopen enkelstrengs DNA-breuken zich op met als gevolg het optreden van (irreversibele) dubbelstrengs DNA-breuken.

Bw:

  • Algemeen: m.n. forse neutropenie
  • Ernstige diarree door cholinergische stimulatie acuut of door ander toxiciteit later in de behandeling.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Fludarabine

A

Purine antagonist

Analoog van de purine-base die op deze manier ingebouwd wordt in het DNA en DNA transcriptie voorkomt.

Bw:

  • chemotherapie toxiciteit (m.n. myelosuppressie)
  • Interacties met allopurinol.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Vinorelbine

A

Vinca-alakloïden

Binden specifiek aan β-tubuline. Hierdoor blokkeert de polymerisatie van microtubuli, met als gevolg een remming van de mitose. Hierdoor wordt de cel meer ontvankelijk voor apoptose, verminderde motaliteit.

Bw:

  • Algemeen met extra beenmergtoxiciteit
  • Neurotoxicitiet (sensorische neuropathie, soms ook autonoom met obstipatie en buikpijn tot gevolg).
  • Ernstige exavasatieschade.
  • SIADH
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Dactinomycine

A

Antibiotica met antracycline achtige eigenschappen.

Binden zich tussen dubbelstrengs DNA waardoor aflezen geblokkeerd wordt en de breuken niet hersteld kunnen worden. Niet cyclus specifiek. Altijd i.v.

Bw:

  • Algemeen
  • Ernstige necrose bij extravasatie
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Cytarabine

A

Pyrimidine antagonist

Analoog van de purine-base die op deze manier ingebouwd wordt in het DNA en DNA transcriptie voorkomt.

Bw:

  • chemotherapie toxiciteit (m.n. myelosuppressie)
  • Interacties met allopurinol.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Mercaptopurine

A

Purine antagonist

Analoog van de purine-base die op deze manier ingebouwd wordt in het DNA en DNA transcriptie voorkomt.

I: soms bij chronische darmziekten / colitis ulcerosa / crohn.

Bw:

  • chemotherapie toxiciteit (m.n. myelosuppressie)
  • Interacties met allopurinol.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Methothrexaat

A

Foliumzuur antagonist

Foliumzuur is essentieel voor purine-ring synthese in DNA. MTX blokkeert een enzym in de omzetting tot actieve vorm. Enige selectieviteit kankercellen door afhankelijkheid van dit pathway. Celdelingsfase specifiek (S)

I: ALL, lymfoom, solide kankers, immuunsuppresie in lage doseringen (RA, psoriasis)

Bw:

  • Normale chemotherapietoxicitiet, met extra myelotoxiciteit
  • Hepatotoxiciteit (chornisch gebruik).
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Chlorambucil

A

Alkylerend middel

Door binding aan DNA (G) wordt replicatie en mRNA transcriptie voorkomen.

Bw:

  • Cytotoxiciteit met beenmergsuppressie en neutropenie.
  • Carcinogeen: op AML
  • Algemene bijwerkingen + verminderde vruchtbaarheid
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Etiposide

A

Topoi-isomerase II remmers

Binden aan het topo-isomerase II-DNA complex. Hierdoor kunnen reversibele enkelstrengs-DNA-breuken niet meer worden tenietgedaan. De enkelstrengs-DNA-breuken hopen zich op, waardoor irreversibele dubbelstrengs-DNA-breuken optreden. Dit resulteert in celbeschadiging en celdood.

Bw:

  • Algemeen
  • Ernstige schade door extravasatie.
  • Hypotensie (na snelle infusie)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Oxaplatin

A

Platinaverbinding

Reacties met G base waardoor eiwitten aan DNA binden en DNA aan zichzelf. Replicatie en transcriptie geblokkeerd.

I: met name geavanceerd colorectaal carcinoom

Bw:

  • Ernstige misselijkheid, braken, anorexie en diarree
  • Nefrotoxiciteit met irreversibele schade, hydratie belangrijk.
  • HypoK, hypomagnesemie
  • Ototoxiciteit: gehoorsverlies en tinitus
  • Moeilijk zien
  • Perifere neuropathie.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Gemcitabine

A

Purine antagonist

Analoog van de purine-base die op deze manier ingebouwd wordt in het DNA en DNA transcriptie voorkomt.

Bw:

  • chemotherapie toxiciteit (m.n. myelosuppressie)
  • Interacties met allopurinol.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Cyclofosfamide (endoxan)

A

Alkylerend middel

Door binding aan DNA (G) wordt replicatie en mRNA transcriptie voorkomen.

Bw:

  • Cytotoxiciteit met beenmergsuppressie en neutropenie.
  • Carcinogeen: op AML
  • Algemene bijwerkingen + verminderde vruchtbaarheid
  • Hemaorragische cystitis + risico op blaascarcinoom
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Vinblastine

A

Vinca-alakloïden

Binden specifiek aan β-tubuline. Hierdoor blokkeert de polymerisatie van microtubuli, met als gevolg een remming van de mitose. Hierdoor wordt de cel meer ontvankelijk voor apoptose, verminderde motaliteit.

Bw:

  • Algemeen met extra beenmergtoxiciteit
  • Neurotoxicitiet (sensorische neuropathie, soms ook autonoom met obstipatie en buikpijn tot gevolg).
  • Ernstige exavasatieschade.
  • SIADH
17
Q

Carboplatine

A

Platinaverbinding

Reacties met G base waardoor eiwitten aan DNA binden en DNA aan zichzelf. Replicatie en transcriptie geblokkeerd.

Bw:

  • Ernstige misselijkheid, braken, anorexie en diarree
  • Nefrotoxiciteit met irreversibele schade, hydratie belangrijk.
  • HypoK, hypomagnesemie
  • Ototoxiciteit: gehoorsverlies en tinitus
  • Moeilijk zien
  • Perifere neuropathie.
18
Q

Cabazitaxel

A

Taxanen

Verhinderen de afbraak van microtubuli waardoor de celdeling niet door kan gaan.

Bw:

  • Ernstige hypersensitiviteit waardoor recommendatie premedicatie histamine antagonist + corticosteroïd.
  • Myalgie, artralgie
  • Perifere sensorische neuropathie
19
Q

Vincristine

A

Vinca-alakloïden

Binden specifiek aan β-tubuline. Hierdoor blokkeert de polymerisatie van microtubuli, met als gevolg een remming van de mitose. Hierdoor wordt de cel meer ontvankelijk voor apoptose, verminderde motaliteit.

Bw:

  • Algemeen met extra beenmergtoxiciteit
  • Neurotoxicitiet (sensorische neuropathie, soms ook autonoom met obstipatie en buikpijn tot gevolg).
  • Ernstige exavasatieschade.
  • SIADH
20
Q

Paclitaxel

A

Taxanen

Verhinderen de afbraak van microtubuli waardoor de celdeling niet door kan gaan.

Bw:

  • Ernstige hypersensitiviteit waardoor recommendatie premedicatie histamine antagonist + corticosteroïd.
  • Myalgie, artralgie
  • Perifere sensorische neuropathie
21
Q

Bleomycine

A

Antibiotica met antracycline achtige eigenschappen.

Binden zich tussen dubbelstrengs DNA waardoor aflezen geblokkeerd wordt en de breuken niet hersteld kunnen worden. Niet cyclus specifiek. Altijd i.v.

Bw:

  • Algemeen
  • Dosis gerelateerde longfibrose
  • Huidpigmentatie.
  • Ernstige necrose bij extravasatie
22
Q

5 - fluoro - uracil

A

Pyrimidine antagonist

Analoog van de purine-base die op deze manier ingebouwd wordt in het DNA en DNA transcriptie voorkomt.

Bw:

  • chemotherapie toxiciteit (m.n. myelosuppressie)
  • Interacties met allopurinol.
23
Q

Docetaxel

A

Taxanen

Verhinderen de afbraak van microtubuli waardoor de celdeling niet door kan gaan.

Bw:

  • Ernstige hypersensitiviteit waardoor recommendatie premedicatie histamine antagonist + corticosteroïd.
  • Myalgie, artralgie
  • Perifere sensorische neuropathie
  • Oedeem (in de benen) door vochtretentie.
24
Q

Topotecan

A

Topoisomerase I remmers

Binden aan het topo-isomerase I-DNA complex. Hierdoor treedt een stabilisatie op van dit complex en kunnen (reversibele) enkelstrengs DNA-breuken (veroorzaakt door topo-isomerase I) niet meer teniet worden gedaan. Hierdoor hopen enkelstrengs DNA-breuken zich op met als gevolg het optreden van (irreversibele) dubbelstrengs DNA-breuken.

Bw:

  • Algemeen: m.n. forse neutropenie
  • Ernstige diarree door cholinergische stimulatie acuut of door ander toxiciteit later in de behandeling.
25
Q

Epirubicine

A

Antracycline (topo isomerase II remmer)

Topo-isomerase II remmer . Binden zich tussen dubbelstrengs DNA waardoor aflezen geblokkeerd wordt en de breuken niet hersteld kunnen worden. Niet cyclus specifiek. Altijd i.v.

Bw:

  • Algemeen
  • Toxische cardiomyopathie (cumulatief)
  • Pijnlijke huiduitslag.
  • Ernstige necrose bij extravasatie
  • tbaarheid