Chapter 36 & 37: Begrippen Flashcards
Ader
Vene; richting van bloedstroom in ader is naar hart toe
ADH
Antidiuretisch hormoon; stimuleert terugresorptie van water vanuit nierkanaaltjes naar bloed
Alcohol
Ethanol; ontstaat bij alcoholische gisting
Aminozuren
Organische verbindingen met carboxyl-, amino- en restgroep; er zijn 20 verschillende aminozuren die bouwstenen van alle eiwitten vormen
Amylase
Zetmeel afbrekend enzym
Appendix
Wormvormig aanhangsel van blinde darm
Bacterie
Eencellig organisme zonder kern en mitochondriën; sommige soorten hebben chlorofyl
Bestrijdingsmiddelen
Middelen die mens inzet om plaag te bestrijden
Bijnier
Hormoonklier bovenop nier, bestaat uit bijniermerg en bijnierschors
Bilirubine
Ontstaat na afbraak van hemoglobine; bestanddeel van gal
Bloeddruk
Druk die bloed op wand van bloedvat uitoefent; uitgedrukt in mmHg (millimeter kwik)
Emulgator
Stof die zorgt dat mengsel van water en vetten emulsie wordt (homogeen verdeeld)
Enzym
Biokatalysator; stof die biochemische reactie versnelt
Fibrinogeen
Voorstadium van fibrine; bevindt zich in bloedplasma
Gal
Uitscheidingsproduct van lever, dat via galwegen in 12-vingerige darm terecht komt; bevat galzure zouten, cholesterol en bilirubine
Glomerulus
Kluwen haarvaten in nierkapsel (kapsel van Bowman)
Glucagon
Hormoon, gevormd door eilandjes van Langerhans; zorgt voor glucosetoename in bloed; antagonist van insuline
Glycerol
Alcohol met drie OH-groepen per molecuul; bestanddeel van vetten: molecuul glycerol bindt drie vetzuren
Glycogeen
Dierlijk koolhydraat, polymeer van glucosemoleculen; opslagstof van glucose bij dieren
Hemoglobine
Hb; ijzerhoudende rode kleurstof in rode bloedcellen; in staat zuurstof en koolstofdioxide te binden
Insuline
Hormoon, gevormd door eilandjes van Langerhans; zorgt voor glucoseafname in bloed; antagonist van glucagon
Inwendig milieu
Intern milieu; bloed, weefselvloeistof en ruimten die niet in contact staan met buitenwereld
Kanker
Kwaadaardig gezwel
Koolhydraten
Suikers (ook o.a. Meervoudige suikers, zetmeel en glycogeen)
Lipase
Vetsplitsend enzym
Menstruatie
Vier wekelijkse afstoting van baarmoederslijmvlies, gepaard gaand met bloeding
Microvilli
Uitstulpingen van celmembraan van darmepitheelcellen
Negatieve terugkoppeling
Verschijnsel dat proces geremd wordt door effect dat proces veroorzaakt
Osmotische waarde
Osmotische druk van oplossing wanneer deze met semipermeabele wand gescheiden is van zuivere oplosmiddel (water)
Pepsine
Eiwitsplitsend enzym
Peristaltiek
Wormachtige golvende beweging van holle organen; ontstaat door achtereenvolgende samentrekking en ontspanning van kring- en lengtespieren
Reflex
Snelle, onwillekeurige en voorspelbare reactie op prikkel
Resorptie
Opname van stoffen in bloed d.m.v. Actief transport
Slagader
Arterie; stroomrichting van bloed is van hart af
Speeksel
Door speekselklieren geproduceerd waterig vocht; bestaat uit water, slijm en amylase
Steriliseren
Vrij van micro-organismen maken
Stofwisseling
Metabolisme; geheel van chemische omzettingen in (cellen van) organisme
Strotklepje
Kraakbenig klepje in keelholte dat bij slikken luchtpijp afsluit
Strottenhoofd
Uit kraakbeenstukken bestaand orgaan tussen keelholte en luchtpijp, hier bevinden zich de stembanden
Terugresorptie
Resorptie van stoffen vanuit voorurine terug in bloed
Uitscheiding
Excretie; verwijdering van overtollige, giftige en/of schadelijke stoffen uit inwendig milieu
Ultrafiltratie
Vorming van voorurine via kapsel van Bowman
Ureum
Stikstofhoudende organische stof; eindproduct van aminozuurafbraak bij zoogdieren; wordt via urine uitgescheiden
Vetzuur
Carbonzuur met koolstofketen die langer is dan 10 koolstofatomen
Vitamine
Organische stof die in kleine hoeveelheden nodig is voor goed verlopen van celstofwisseling; meeste vitamines kun je niet zelf maken
Voedingsstoffen
Nutriënten; stoffen die organisme uit voedsel opneemt en die als bouw- of brandstoffen of als beschermende stoffen in lichaam gebruikt worden
Voorurine
Primaire urine; vocht dat na filtratie in kapsels van Bowman ontstaat
Zetmeel
Plantaardige polysacharide bestaand uit lange keten (polymeer) van glucosemoleculen