cellraniad a bon-gelloedd

Question 1

beth yw mitosis?

Answer 1

broses lle mae cell yn atgynhyrchu ei cromosomau ac yna’n eu gwahanu, gan gynhyrchu dau gnewyllyn unfath

Question 2

beth ydy mitosis yn paratoi am?

Answer 2

cellraniad

Question 3

beth sy’n dilyn mitosis?

Answer 3

rhannu cynnwys y gell yn gyfartal yn ddwy epilgell sydd gyda genomau unfath

Question 4

pryd mae mitosis yn digwydd?

Answer 4

wrth tyfu / atgywiro meinwe

Question 5

sawl epilgell sy’n cael ei ffurfio trwy mitosis?

Answer 5

2

Question 6

sawl gromosomau sydd yn y gel los trwy mitosis?

Answer 6

46

Question 7

ydy’r cnewyllyn yn unfath geneteg i’r famgell wrth mitosis?

Answer 7

ydy

Question 8

beth yw meiosis?

Answer 8

math o gellraniad sy’n lleihau nifer y cromosomau yn y rhiant gell gan hanner, ac yn cynhyrchu pedair cell gamet

Question 9

beth sydd angen y broses o meiosis i creu?

Answer 9

celloedd wy a sberm (ar gyfer atgenhedlu rhywiol)

Question 10

pryd ydy meiosis yn digwydd?

Answer 10

wrth greu gamentau (sberm + wy)

Question 11

sawl epilgell sy’n cael ei ffurfio trwy meiosis?

Answer 11

4

Question 12

sawl cromosom sydd yn y gel los wrth meiosis?

Answer 12

23

Question 13

ydy’r cnewyllyn yn unfath geneteg i’r famgell trwy meisois?

Answer 13

nac ydy

Question 14

beth yw cancr?

Answer 14

unrhyw un o nifer fawr o afiechydon a nodweddir gan ddatblygiad celloedd annormal sy’n rhannu’n afreolus

Question 15

beth ydy cancr gyda’r gallu i gwneud?

Answer 15

ymdreiddio a dinistrio meinwe arferol yn y corff

Question 16

beth yw carsinogen?

Answer 16

rhywbeth sy’n achosi cancr

Question 17

beth sy’n cynnyddu’r siawns o cancr?

Answer 17

ysmygu (tar mewn sigarets), uv, pelydrau x, x-rays, pelydriad ioneiddio

Question 18

beth ydy celloedd cancr yn gwneud?

Answer 18

mitosis afreolaidd - dyblygu / ymrannu drosodd a drosodd i greu tiwmor

Question 19

beth yw celloedd bonyn?

Answer 19

celloedd arbenigol (unspecialised) sydd gyda’r potensial / gallu i droi mewn i unrhyw fath o gell

Question 20

beth yw defnydd celloedd bonyn?

Answer 20

trim clefydau gwahanol, creu meinwe newydd + organau newydd

Question 21

pam ydy rhau pobl yn erbyn defnyddio celloedd bonyn?

Answer 21

gan mae embryo un cael ei ddinistrio yn y broses - pobl crefyddol yn credu fod yn lladd potensial bywyd

Question 22

pam ydy pobl o blaid defnyddio celloedd bonyn?

Answer 22

• hawdd + gyflym
• dim angen aros am rhoddwr (donor)
• dim problem gyda’r corff yn ‘gwrthod’ celloedd (reject)

Question 23

beth ydy celloedd bonyn wedi trin?

Answer 23

mathau o cancr (e.e. leukemia, lymphoma, anaemia)

Question 24

ble ydy bongelloedd embryonig yn dod o?

Answer 24

embryo ar ol ffrwythloniad

Question 25

ble ydy bongelloedd aeddfed yn dod o?

Answer 25

mer esgyrn (bone marrow)

Question 26

ble ydy meinwe meristem yn dod o?

Answer 26

blaenau y cyffion a gwreiddiau (shoot and root tips)