Cariologie hoofdstuk 3 Flashcards
wat houdt de restauratiecyclus in?
In het verleden werd elk carieslaesie gerestaureerd. Terwijl eens geboord altijd verstoord. Vullingen moeten na een tijd vervangen worden, waardoor je steeds meer weefsel weghaalt (restauratiecyclus)
wat is NOCTP?
NOCTP (non-operative cariës treatment and prevention) = niet restauratieve cariesbehandelings- en preventiestrategie.
Tegenwoordig behandelen we meer preventief. Therapie is in de eerste instantie meer gericht op plaqueverwijdering en versterking (minder oplosbaar maken glazuur).
wat is de meest waarschijnlijke verklaring voor de afname van cariësprevalentie?
het toegenomen gebruik van fluoride en de gestage verbetering van de mondhygiëne –> 2xpd htb met fluoride tandpasta
- Eerst moet beoordeeld worden of het Basisadvies Cariëspreventie correct wordt opgevolgd, daarna wordt gezocht naar additionele risicofactoren zoals onderzoek naar verminderde speekselsecretie of medicijngebruik
- Daarnaast zullen er aanvullende maatregelen moeten worden geadviseerd uit het Aanvullend Advies Cariëspreventie.
Waar staat MI voor en wat is het
- Het is belangrijk om patiënten te motiveren, hiervoor bestaand verschillende strategieën, waarvan Motivational Interviewing (MI) een van de bekendste is.
- MI maakt gebruik van gesprekstechnieken gericht op het vergroten van de intrinsieke motivatie om ongezond gedrag te veranderen in gezond gedrag
- MI motiveert niet door patiënten te overtuigen, zoals bij instrueren en adviseren, maar door de patiënt zijn ambivalentie ten aanzien van verandering te laten oplossen ten gunste van het gezonde gedrag
- MI is gebaseerd op de theorie dat gedragsverandering een dynamisch proces is dat verloopt in verschillende fasen (afb 3.2)
Betere cariësdiagnostiek, behandeling en een verschuiving naar preventieve behandeling door:
- Toegenomen kennis
- Mogelijkheden voor cariësdiagnostiek
- Effecten van preventieve behandelingen
- Inzichten van iatrogene schade als gevolg van restauratief behandelen
- Verbeterde vulmateriaal
Wanneer iemand een verminderde speekselsecretie heeft is het advies het volgende:
- Extra fluoridemoment
- Suikervrije kauwgom
fase gedragsverandering bij MI en interventie:
- Precontemplatie
Patiënt is niet bewust van probleem
Bv: plaque cervicaal door verkeerd poetsen, pat heeft niet door dat dit demineralisatie kan veroorzaken
-TA: Bewustmaking risico’s.
ta verteld op neutrale manier de diagnose (demineralisatie) en oorzaak (geen effectieve plaqueverwijdering), en vervolgens prognose (demineralisatie dentinecaries en caviteiten)
fase gedragsverandering bij MI en interventie:
- Contemplatie
- Patiënt is bewust van probleem, en vraagt wat nodig om het probleem
op te lossen - TA: Voor- en nadelen van gedragsverandering afwegen
(bv ETB is duur en opladen nodig maar je kan cervicaal beter poetsen)
fase gedragsverandering bij MI en interventie:
- Preparatie
- Patiënt besluit om gedrag te veranderen
(heeft nieuwe etb aangeschaft) - TA: Opzet eigen plan van aanpak (hoe en hoe vaak gebruiken etb)
fase gedragsverandering bij MI en interventie:
- Actie
- Start nieuw gedrag
- TA: Complimenteren
fase gedragsverandering bij MI en interventie:
- A: Behoud kort
- Patiënt houdt voor korte duur vol
- TA: Het geloof in eigen kunnen versterken
fase gedragsverandering bij MI en interventie:
- B: Behoud lang
- Als de patiënt intrinsiek gemotiveerd is, blijft hij het doen
- TA: Begeleiden naar gewoonte gedrag
- Comlimenteren
fase gedragsverandering bij MI en interventie:
- C: Terugval
- Patiënt houdt niet vol
- Terugval naar fase 2: redenen van mislukken bespreken en nieuwe plan maken
welke fase van gedragsverandering behoort tot de onderstaande?
- Start nieuw gedrag
- TA: Complimenteren
fase 4. actie
welke fase van gedragsverandering behoort tot de onderstaande?
- Patiënt is bewust van probleem, en vraagt wat nodig om het probleem
op te lossen - TA: Voor- en nadelen van gedragsverandering afwegen
(bv ETB is duur en opladen nodig maar je kan cervicaal beter poetsen)
fase 2. contemplatie
welke fase van gedragsverandering behoort tot de onderstaande?
- Patiënt houdt niet vol
- Terugval naar fase 2: redenen van mislukken bespreken en nieuwe plan maken
fase 5. C terugval
welke fase van gedragsverandering behoort tot de onderstaande?
- Patiënt besluit om gedrag te veranderen
(heeft nieuwe etb aangeschaft) - TA: Opzet eigen plan van aanpak (hoe en hoe vaak gebruiken etb)
- Preparatie
welke fase van gedragsverandering behoort tot de onderstaande?
Patiënt is niet bewust van probleem
Bv: plaque cervicaal door verkeerd poetsen, pat heeft niet door dat dit demineralisatie kan veroorzaken
-TA: Bewustmaking risico’s.
ta verteld op neutrale manier de diagnose (demineralisatie) en oorzaak (geen effectieve plaqueverwijdering), en vervolgens prognose (demineralisatie dentinecaries en caviteiten)
- precontemplatie
welke fase van gedragsverandering behoort tot de onderstaande?
- Als de patiënt intrinsiek gemotiveerd is, blijft hij het doen
- TA: Begeleiden naar gewoonte gedrag
- Comlimenteren
5.B behoud lang
is het gebruik van professioneel geappliceerde fluoride in oplossingen, gels of lakken effectief?
ja, van professioneel geappliceerde fluoride in oplossingen, gels of lakken is in veel klinisch onderzoek aangetoond dat het effectief is
-CHX gel 1% of lak 40% is met succes gebruikt om cariës te voorkomen maar, het wordt niet aangeraden om de volgende redenen…
- Het reduceert cariës bij patiënten die 10 tot de macht 6 of meer S. Mutans hebben per mm speeksel. Om deze patiënten te selecteren moet het aantal streptococcen in speeksel worden gekwantificeerd
- CHX applicaties zijn bewerkelijker dan fluoride
- Ze moeten iedere 3 tot 4 maanden herhaald worden.
Wat is een voorkeursbehandeling bij actieve laesies in intacte vlakken? en wat als er een cavitatie is in het occlusale vlak?
- Actieve laesies kunnen in nog intacte vlakken effectief behandeld worden door een goede plaquebeheersing met fluoride tandpasta of door het aanbrengen van een fissuurlak
- Een restauratie is gangbaar als ergens in het occlusale vlak een cavitatie heeft plaatsgevonden
Cariëslaesies worden klinisch pas in een laat stadium ontdekt, dat kan liggen aan:
- Patiënt die niet op controle gaat
- Moeilijkheden bij detectie van vroege laesies
- Op moeilijk bereikbare plekken (approximaal en fissuren) zal er eerder overgaan op restauratief ingrijpen
je kan van een hoge cariës risico naar een lage cariës risico gaan. Wanneer kan een initiële laesie omkeerbaar zijn?
- Wanneer effectieve mondhygiëne wordt toegepast
- Lokaal fluoride wordt geappliceerd - Minder suikerrijk dieet wordt geconsumeerd
blijkt een ommekeer van de situatie mogelijk.
- Initiële laesies met een laag cariës risico kan al snel hoog cariësrisico worden
(wanneer de MH verwaarloosd wordt of verandering in het dieet)
juist/ onjuist?
juist
wat is de reden dat een bedwongen laesie achterblijft als een glanzende witte laag?
De laesie wordt echter alleen hersteld in de oppervlakkige laag, hierdoor kan hij zichtbaar blijven als een glanzende witte plek. Is de laesie nu genezen of alleen tot staand gebracht?
Bij een zeer vroege laesie wordt een microscopisch dun laagje opgelost door de plaque. Wanneer de plaque in dit stadium wordt verwijderd, zal het geërodeerde gebied veranderen van een kalkachtige witte plek in een hard en glimmend oppervlak.
De suggestie is dat dit fenomeen wordt veroorzaakt door slijtage en polijsten en NIET door het herstel van het carieuze oppervlak.
Conclusie: De laesie is niet geheel hersteld, maar het cariësproces is getopt –> deze gebieden blijken resistenter tegen een volgende cariësaanval dan gezond glazuur
wittevleklaesies zijn minder resistent tegen een volgende cariësaanval dan gezond glazuur. klopt dit?
Nee, laesies blijken resistenter tegen een volgende cariësaanval dan gezond glazuur
In welke vlakken is de gemiddelde progressiesnelheid van cariëslaesies het langzaamst? Wat is handig om te doen wat betreft het restaureren?
Caries lijkt zich op vrije vlakken langzamer te ontwikkelen dan approximale vlakken of fissuren.
Het is daarom handig om restauraties uit te stellen. Bij het monitoren van een patiënt is ruimte voor het stoppen van de progressie en voor remineralisatie
Wanneer in een occlusaal vlak een caviteit zichtbaar is, is het cariës proces al gevorderd tot..
in het dentine
welke caviteiten zijn moeilijk en welke zijn makkelijk te bereiken?
- Occlusale en approximale caviteiten zijn moeilijk te bereiken
- Een caviteit in een glad, vrij vlak is WEL makkelijk te bereiken, maar moeilijk te reinigen door ondermijnd glazuur. Het verwijderen van overhangende glazuurranden moet worden beschouwd als een hulpmiddel bij het plaquevrij houden van het gebied –> Caviteiten in deze oppervlakken kunnen als ze twee keer per dag met een fluoridetandpasta worden gereinigd, tot stilstand worden gebracht.
Wat is NRC?
Niet-restauratieve caviteitsbehandeling (NRC) –>
Overhangende tandweefsel wordt weggenomen maar er wordt geen restauratie aangebracht (verlengstuk van NOCTP)
Doel van Nexo-model?
Kinderen een gezond gebit te laten houden tegen zo laag mogelijke kosten
De 3 principes van het Nexo-model?
- Educatie aan ouders en kinderen om hen meer inzicht te verschaffen in het cariësproces en het belang van mechanische reiniging,
plaqueverstoring en het gebruik van fluoride tandpasta - Intensieve training in het onderhouden van een goede MH. Kwaliteit van poetsen is belangrijker dan de frequentie. Extra aandacht aan plaquestagnatiegebieden dus occlusale vlakken erupterende blijvende molaren)
- Vroegtijdige professionele niet restauratieve reiniging
De parameters voor de recall van het nexo model?
- Coöperatie van ouders en kind
- Cariësprogressie
- De mate van doorbraak van de eerste blijvende molaren
- Aanwezigheid van cariës in erupterende molaar
wat wordt bij het model van Nexo gedaan wanneer er sprake is van cariës activiteit?
wordt fluoride alleen lokaal geappliceerd