Bruno Latour Flashcards
Wat zegt Bruno Latour over wetenschap en levenloze dingen?
Wetenschap is niet mogelijk zonder alle levenloze dingen.
Voorbeeld: wetenschapper wint een Nobelprijs, wie moet hij allemaal bedanken in zijn speech? Zijn baas, schoonmaker, pen, koffie, etc.
Wat we niet kunnen waarnemen kunnen we niet…
… meenemen in een wetenschappelijke verklaring van de handeling.
Uit wat is een handeling (‘action’) samengesteld?
Een handeling is samengesteld uit meerdere essentiële elementen (levend of niet-levend), die allemaal bijdragen aan het handelen.
Voorbeeld: we zien een verkeersdrempel, we zien een bestuurder afremmen, dus zowel de drempel als de bestuurder zijn essentiële elementen voor die handeling.
Bruno zegt dat het handelingsvermogen verdeeld is over elementen. Hoe noemt hij deze elementen ook wel?
Actoren.
Wat is de actor-netwerktheorie (ANT)?
Interactie tussen actoren in een netwerk zorgt ervoor dat een handeling plaatsvindt.
Wat zegt Bruno over de grens tussen leven en niet-levend?
Deze grens is vervaagd, beide zijn actoren in een netwerk.
Wat is het voorbeeld is primaire tekst 14?
Berlijnse sleutel: vroeger waren er veel flats met een gemeenschappelijke poort, alleen mensen die daar woonden moesten naar binnen kunnen, maar sommige vergaten de poort dicht te doen, dus werd de Berlijnse sleutel ontworpen die ervoor zorgden dat je de sleutel er pas kon uithalen als je de poort op slot deed.
- De sleutel is dus een actor in het netwerk.
Wat zegt Bruno over de afstand tussen moraliteit (het goede doen) en geweld (dwang)?
Bruno Latour bedoelt dat objecten of technologieën ons gedrag sturen met een “script” dat ons dwingt het juiste te doen. Dit script combineert moraliteit (goed handelen) met dwang, zoals een autosleutel die voorkomt dat je zonder starten kunt rijden.
Wat zegt Bruno over niet-levende wezens en het hebben van handelingsvermogen?
Ook niet-levende wezens hebben handelingsvermogen: sleutel dwingt huurders een bepaalde handeling uit te voeren.
Het handelingsvermogen wordt vaak vertaald met vitaliteit (levendigheid), het ding heeft dus een bepaalde vitaliteit: het kan iets doen.