Borstvoeding: natuurlijk eenvoudig Flashcards
Wat kan je zeggen over het immuunsysteem van baby’s die kunstvoeding krijgen?
Vertoont tekorten tov baby’s die borstvoeding krijgen.
Voor een normale werking van immuunsysteem is moedermelk noodzakelijk.
Kan het kwaad om uitzonderlijk eens een flesje kunstvoeding te geven?
Eigenlijk wel. Brengt veranderingen teweeg in darmflora waardoor baby vatbaarder wordt voor schadelijke bacteriën en infectie. Duurt 2-4 weken vooraleer de darmflora weer hersteld is.
Waarom kan kunstvoeding nooit helemaal moedermelk imiteren?
Levende organismen van moedermelk overleven het conserveringsproces niet.
Sommige ingrediënten van moedermelk kennen we zelf nog niet.
7 Natuurwetten van borstvoeding?
- Baby’s zijn gemaakt om bv te krijgen
- Het lichaam van de moeder is de natuurlijke leefomgeving van de baby
- Goed aanleggen doet de melk goed stromen
- Vaak voeden in het begin zorgt voor meer melk later
- Elk borstvoedingsduo heeft zijn eigen ritme
- Meer melk uit zorgt voor meer melk in
- Kinderen stoppen vanzelf met borstvoeding
Baby’s zijn gemaakt om bv te krijgen. Leg uit.
Geboren met reflexen en instincten die hen ertoe brengen de borst te zoeken en eraan te drinken
We verstoren dit door kledij, wieg, bewegingsruimte beperken
Hoe vindt de baby je borst?
- Hij kent je stem, geur en gezicht
- Functie van honger en dorst
- Aangeboren reflexen: loop-en kruipreflex
- Reactie van baby op de borst: rust door oxytocine
In welke mate is borstvoeding geven instinctief?
- Lichaam past temperatuur aan voor baby’s temperatuur te reguleren
- Tepels richten zich op bij zijn aanraking
- Oxytocine zorgt voor drang naar aanraking, knuffelen, troosten
Maar onze aandrang kan onderdrukt worden door culturele normen en waarden!
Voorbeeldje gorilla!
Is het door een gebrek aan info dat moeders moeite hebben met bv?
Neen, lijkt eerder een te groot aanbod. Overweldigend met nadruk op verkeerde dingen.
Welke hersenhelft is verantwoordelijk voor bv?
De rechtse: “lichaamskennis”.
Je leert het niet uit boeken maar uit DOEN.
Zoals fietsen.
Linkse is “hoofdkennis”
Wat is het nadeel al bv proberen leren uit boeken?
Moeders doen te weinig beroep op hun natuurlijke reacties. Instincten en reflexen worden onderdrukt.
Moeders voelen zich sneller incompetent
Hoe kan je je baby bv geven door gebruik te maken van je rechterhersenhelft?
Algemeen: zie bv als relatie. Elkaar leren kennen en nabij houden
1. Start met rustige, alerte baby
2. Let op vroege hongersignalen
3. Gebruik je lichaam om je baby tot rust te brengen (huid-op-huid)
4. Laat je leiden door je baby (instinctief zoekgedrag)
5. Speel met je baby aan de borst (niet enkel bij honger)
Hoe kan je optimaal gebruik maken van de reflexen van de baby?
- Zorgt dat het lichaam in één lijn ligt is en leg hem dicht tegen je aan
- Druk borst en schouders tegen je aan
- Lichte aanraking lokt een wijd opengesperde mond uit
- Hoofd naar achter en kin naar voren
- Borst moet comfortzone raken
- Huid-op huidcontact
Wat is de comfortzone?
Plek diep in de mond die bij aanraking ervoor zorgt dat baby begint te zuigen. Tepel moet tot daar reiken voor vlotte, comfortabele voeding voor moeder en baby.
Welke aspecten aan een bevalling kunnen het natuurlijk proces van bv verstoren?
- Pijnstilling
- Scheiding van moeder en baby voor de eerste borstvoeding
Beide aanwezig: geen enkele baby kan binnen de eerste twee uren zelf aanhappen en goed drinken
één aanwezig: de helft kan het
Geen aanwezig: alle baby’s slagen erin!
Welk effect heeft pijnmedicatie tijdens de bevalling op moeder en kind?
- Moeder minder gefocust
- Baby minder zoek-en zuiggedrag
- Baby meer huilen
Welke interventies tijdens geboorte hebben negatieve invloed op bv?
Verlostang, vacuümpomp, uitzuigen neus en mond
Wat bij een slechte start omwille van medische redenen?
Niet verloren, instinctieve gedrag van baby blijft een tijdje, soms maanden lang.
Wat is de kangoeroemethode?
Baby’s 24u per dag op het lichaam van de moeder laten doorbrengen. Verhoogt overlevingskansen bij prematuren drastisch.
Nils Bergman
Wat is volgens Bergman de natuurlijke habitat van de baby?
Het lichaam van de moeder
Wat zou exclusieve borstvoeding de eerste zes maanden wereldwijd kunnen betekenen?
13% minder kindersterfte 🤯
Wat heeft WHO te zeggen over colostrum?
Eerste immunisatie
Wat doet colostrum met het spijsverteringsstelsel?
Spijsverteringsstelsel is steriel en onrijp bij pasgeborene. Colostrum zorgt voor groei van goede bacteriën
Voorkomt ook dat schadelijke bacteriën zich nestelen in de darmen of erdoorheen dringen
Voorziet in verteringsenzymen
Bevat twee antioxidanten die ontstekingsremmend werken
> Al deze componenten zorgen ervoor dat het spijsverteringsstelsel zich normaal kan ontwikkelen
Hoe kan kunstvoeding zorgen voor allergiën?
Openingen tussen cellen in de darmwand zijn kort na de geboorte groter. Wordt minder na enkele weken.
Ruime opening > kans groter dat antigenen een allergie uitlokken door door de darmwand heen te dringen. Kunstvoeding kan zo dus te vroeg lichaamsvreemde eiwitten introduceren bij de pasgeborene.
Wat gebeurt er als de pasgeborene weggenomen wordt van zijn leefomgeving/mama?
Aangeboren programmering wordt verstoord
> Verdedigingsprogramma treedt in werking
> Scheidingsangstgehuil = protestdeel van protest-wanhoopsreactie
Enorme hoeveelheid stresshormonen worden aangemaakt. Schakelen maag en darmfuncties uit > geen groei
> Protest onbeantwoord? > Wanhoop
Lichaam in waakstand/overlevingsmodus om niet teveel energie te verblijven: pols, AH en T daalt. Lichaamsfuncties worden afgesloten > geen groei
Origineert van in de oertijd. Weg van mama = dood
Welke “programmering” hebben babyzoogdieren?
Twee basisprogramma die aangestuurd worden door achterhersenen:
1. Verdediging
2. Voeding
Ene programma sluit andere uit.
Wat zegt Bergman over de pols en T van prematuren die weg zijn van mama?
De “normale” waarden zijn helemaal niet normaal maar horen in een protest-wanhoopsreactie.
Welk experiment toont de grote nood aan lichaamscontact aan?
Pasgeboren aapjes verkiezen moeder uit badstof ipv moeder uit ijzerdraad zelf al heeft de moeder uit ijzerdraad een fles bij.
Harry Harlow
Heeft huid-op-huidcontact na de geboorte enkel effect op de eerste dagen/weken?
Neen, ook bewezen dat bv dan langer duurt.
Wanneer komt oxytocine vrij? Waarvoor zorgt het?
- Orgasme
- Warmte
- Aanraking (strelen, accupuntuur, massage)
> Samentrekking uterus
TSR
Grotere bloedstroom borsten en huid
Toename eetlust, betere spijsvertering
RR en stresshormonen dalen
Bloedsuikerspiegel stijgt
Pijngrens en wondgenezing stijgt
Kalmerend, versterkt hechting
Doet agressieve, defensieve gevoelens afnemen
Effect kan wekenlang duren
Wat is de sleutel tot de melkstroom?
Het opwekken van een TSR
Wat veroorzaakt meer stress? Bv of kv?
Kunstvoeding. Borstvoeding zorgt voor dalende stresshormonen.
Onderzoek bij moeders die beide geven toont dit duidelijk aan.
Hoe verschilt de “vechten of vluchten” reactie bij mannen en vrouwen?
Vrouwen gaan eerder dicht bij hun kinderen blijven om hun “overleven” ook te waarborgen.
Ze gaan ook sneller andere vrouwen opzoeken om de zorg te delen.
Waarom gaan borstvoedende moeders sneller te vinden zijn in moedergroepen?
Omdat de oxytocine die erbij vrijkomt aanzet tot aangaan van relaties
Is aanraking van even groot belang als vb voeding?
Ja. Levensbelang!
Wat zijn de basisprincipes van borstvoeding?
- Comfortzone is de plaats waar de tepel zich moet bevinden in de mond van de baby om de borstvoeding comfortabel en efficiënt te laten verlopen
- Maak gebruik van de instincten en reflexen van je baby om dit te bereiken
Wat zijn de voordelen voor moeder en kind als de tepel zich in de comfortzone bevindt?
Comfortabeler voor tepel. Beschermd tegen wrijving en druk
Baby krijgt meer melk
Waar let je op bij het kiezen van een houding?
- Comfortabel voor allebei
- Ontspannen schouders
- Lijfje naar je borst gedraaid in één lijn
- Bovenlichaam en schouders stevig tegen jezelf aandrukken
Welke houdingen zijn er om te voeden?
Madonna
Doorgeschoven houding
Rugbyhouding
Zijligging (doorgerold)
Rugligging
Biological nurturing
Wat wil je vermijden bij je houding om te voeden?
Ruimte tussen jullie twee
Druk op het achterhoofd van de baby
Voeten van baby laten duwen of steunen op een hard oppervlak
Stappenplan om comfortzone te bereiken?
- Neus tegenover je tepel en zorg dat het hoofdje lichtjes naar achter is gekanteld
- Zorg voor een wijd open mond
- Breng je baby naar je borst toe
Hoe prikkel je het best de reflexen van de baby?
Zachte aanraking
Hoe kan de baby zelf mama’s tepelpijn verhelpen ?
Door meer controle over hoofd en nek te verwerven. Kan zo beter aanhappen en comfortzone bereiken.
3 basisconcepten om aanhappen makkelijk te maken?
OPEN (mond)
HOEK (neus-tepel; hoofd naar achter; kin eerst; schouders en heupen dicht)
ZETJE (zachte steun tegen schouders om tepel in comfortzone te krijgen)
Buiten de basisprincipes gebruiken, welke technieken bestaan er nog om de comfortzone te bereiken?
- Flipple
- Hamburger
- Snuffelpositie
- Rollende beweging
- Focus op onderkant
Flipple?
- Wijde mond, moeder houdt tepel naar gehemelte gericht; kin raakt borst onder tepel
- Borst in C-greep terwijl tepel naar gehemelte blijft richten
- Borst rolt van onder naar boven in mond, top van tepel komt als laatste in mond
- Grote hap > tepel makkelijker aan comfortzone
Hamburgertechniek?
Platdrukken van borst
Zorg dat je vingers parallel met de bovenlip liggen en niet in de weg zitten bij aanhap
Snuffelpositie?
Eerst iets boven mond
Hoofd achterover houden
Zoveel mogelijk eerst op onderkaak
De rest “binnen rollen”
Denk aan hoe je een belegd broodje zou eten
Wat kan je doen tegen zwaaiende armpjes?
In doek wikkelen
Dichter tegen je aandrukken
Gevolgen van slechte aanhap?
Minder melk
Vervormde tepel
Tepelpijn
Biological nurturing
Achteroverleunend voeden
Optimaal gebruik maken van reflexen
Wat bedoelen we met assymetrisch aanleggen? Beter of slechter dan symmetrisch?
Tepel vanboven in mond ipv in het midden.
Beter!
Latch-score?
5 componenten die beoordeeld worden
Latch: mate waarin baby zich kan vasthechten aan borst
Audible: hoeveelheid hoorbaar slikken
Type: soort tepel
Comfort: van de moeder
Help: hoeveel hulp heeft moeder nodig om kind aan borst te houden
Beschrijf de evolutie in bv van dag 0 tot einde week 1
Geboorte-Dag 4:
Zachte borsten, colostrum, meconium, gewichtsverlies, variërend voedingspatroon, winderigheid, maag grootte van knikker
Dag 4-7:
Volle borsten, meer plasluiers, maag grootte golfbal, meer ontlasting, gewicht stijgt, nog steeds variërend voedingspatroon
Waarom in de eerste dagen korte, vele voedingen?
Klein maagje (5-10mL) dat niet rekt, eerste keer hongergevoel, spijsvertering moet wennen
Mogelijke hongersignalen
Handje in mond
hoofd draaien met open mond
Wriemelen, onrustig zijn
Huilen = laat signaal!
Normaal borstvoedingspatroon?
8 à 12 voedingen per dag.
Voornamelijk veel in de avond/nacht. Clusteren.
Niet mooi verspreid.
Waarom niet beide borsten aanbieden als het voor baby niet hoeft?
Omdat je dan twee keer de “magere” melk aanbiedt. Vet blijft aan melkkanaaltjes in de borst kleven, dat laat pas los naarmate de melk langer stroomt
Baby is de enige die weet of hij de juist mix mager/vet binnen heeft
Waarom niet borstvoeden op schema?
Het verhindert de baby om de vettere melk te krijgen aan beide borsten
Aantal plasluiers en stoelgangsluiers eerste dagen?
Komt overeen met de dag.
Dag 1 > 1
Dag 2 > 2
Dag 3 > 3
Dag 4 > 4
Hoeveel voedingen minimum de eerste dagen?
8 goede voedingen
Mag ook niet meteen in slaap vallen!
Anders baby wakker maken
Hoe lang stuwing/volle gevoel van borsten?
Twee tot drie weken. Dan is het beter afgestemd op baby’s noden
Beschrijf het verloop van een voeding bij een pasgeborene
Gemiddeld 20-40minuten
Eerst één borst leegdrinken
Verluieren om interesse te stimuleren
Andere borst aanbieden
Hoeveel stoelgang/plasluiers na dag 4?
Stoelgang: minstens 3-4
Urine: minstens 5-6
Exclusief bv. Kan je pasgeborene geconstipeerd raken?
Neen, geen stoelgang is alarmsignaal voor ondervoeding!
Waarom in de eerste week vaak voeden?
Gewichtsverlies beperken
Geelzucht beperken
Stimuleren melkproductie
Stuwing minderen
