4. De neonaat Flashcards

1
Q

Pasgeborene?

A

Kind in eerste uren na geboorte

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Neonaat?

A

Kind van dag 1 tot dag 28 postnataal

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Geef enkele belangrijke veranderingen die de pasgeborene ondergaat

A
  • Longen ontplooiien zich, vullen met lucht
  • Verbinding van de bloedstroom in beide harthelften
  • Meer warmteverlies door dunne vetlaag en koudere omgeving
  • Bilirubine wordt niet meer via moeder uitgescheiden
  • Glucosetoevoer komt niet meer via moeder
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

“Eerste opvang” van de neonaat?

A

Als hij kort na de geboorte van kop tot teen wordt onderzocht

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Welke vitale parameters worden regelmatig gecontroleerd bij de neonaat?

A

Ademhaling, hartslag, zuurstofsaturatie en temperatuur

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Wat gebeurt met de longen tijdens de bevalling?

A

Ervoor: gevuld met longvloeistof
In geboortekanaal: vloeistof wordt door thoracale druk eruit geperst
Erna: longen vullen zich met lucht, het volume neemt toe. Huilen helpt ontplooiing

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Waarom moet je bij de observatie van de ademhaling ook aandacht hebben voor de huidskleur?

A

Om afwijkingen vast te stellen aan het hart- en bloedvatenstelsel of ademhalingsstelsel

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Wat wordt nagegaan bij het beluisteren van de longen?

A
  • Ritme
  • Regelmaat
  • Symmetrie van luchtdoorstroming thv beide longvelden
  • synchroon ademhalingstype of niet?
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Wat is de verwachte frequentie van ademhaling bij de neonaat?

A

Onregelmatig
30à60/min
Variaties zijn normaal

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Wat is een synchroon ademhalingstype?

A
  • borst en kin gelijktijdig omhoog
  • kin zakt niet in
  • geen neusvleugelen
  • geen stridor (piepende adem)
  • geen intercostale retracties (huid-en- intercostalespieren trekken naar binnen bij inademen)
  • geen xifoïde retractie
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Snuffelen? Verhelpen?

A

Wijst op aanwezigheid van neussecreet of neusverkoudheid

Fysiologisch water

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Schrei?

A

meer pathologisch gehuil

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Stridor? Oorzaak?

A

Stridor lanryngeus congenitus

Piepende, knarsende ademhaling.

Overdreven weekheid van larynxweefsels waardoor glottis gedeeltelijk afgesloten wordt.

Verdwijnt na een jaar

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Wat wordt nagegaan bij het beluisteren van het hart?

A
  • Ritme
  • Regelmaat
  • Souffles of hartklepgeruis aanwezig?
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Normale hartslag neonaat?

A

100-160sl/min

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Zuurstofsaturatie?

A

Zuurstofgehalte in bloed.

De waarde geeft aan met hoeveel % hemoglobine in de rode bloedcellen het slagaderlijk zuurstof is gebonden.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Normale saturatie neonaat?

A

95-99%

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Wat als er een gedaald zuurstofgehalte is?

A

Aandachtig zijn voor afwijkingen, pathologie.

Niet alleen op dit afgaan, ook andere verstoorde waarden nodig.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Wordt de zuurstofsaturatie standaard gemeten?

A

Neen, hangt af van beleid van ziekenhuis

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Hoe zuurstofsaturatie meten?

A

Transcutaan met sensor aan pols en voet. Met lichtstralen wordt het opgemeten. Pijnloos.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Temperatuur neonaat?

A

36,5-37,5°C

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Welk doel heeft de controle van de temperatuur van de pasgeborene?

A
  • Doorgankelijkheid aarssfincter testen
  • Nagaan of de baby de temperatuur op peil kan houden
  • Infectie vroeg opsporen
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Waarom oppassen voor warmteverlies? Waar het meest?

A

Groot lichaamsoppervlak in verhouding tot dunne vetlaag

20% via hoofd!

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Dorstkoorts? Oorzaak? Remedie?

A

Transiënte koorts: 38-38,9°C

3à4 dagen na geboorte.

Te wijten aan dehydratie.
Valt samen met diepste daling lichaamsgewicht

Extra vocht toedienen.
Helpt dat niet? Denken aan ernstige infecties als sepsis, meningitis!!

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

Waarom is een correcte startwaarde van gewicht, lengte en schedelomtrek belangrijk?

A

Om verdere evolutie te kunnen nagaan

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

Hoe vaak moet je een neonaat wegen?

A

Afwegen: enerzijds wil je aandoeningen opsporen, anderzijds wil je ouders geen angst geven.

Dag 1, 3, 5, 10à14, 1 maand, 6à8 weken

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

Bespreek het gewichtsverlies van de neonaat. Hoeveel, oorzaak?

A

Eerste 3 à 4 dagen is het fysiologisch. 7 tot max 10% van geboortegewicht. Geboortegewicht moet terug bereikt zijn na 8à12 dagen.

Oorzaak: aanpassing aan extra-uteriene leven en negatieve vochtbalans. Verlies van vocht wordt de eerste dagen niet gecompenseerd door voeding.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

Verwachte lengte neonaat?

A

46-56cm
Gemiddeld 51cm

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
29
Q

Hoe lengte neonaat meten?

A

Van de vertex (hoogste punt schedel) tot aan de hiel

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
30
Q

Hoe schedelomtrek meten?

A

Occipitaal-frontaal

Halfzittend, rustige toestand en na het verdwijnen van de moulage. Dus pas na 1 à 2 dagen.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
31
Q

Moulage

A

Het over elkaar heen schuiven van de botdelen van het hoofdje van de baby

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
32
Q

Verwachte waarde schedelomtrek neonaat?

A

33-37cm
Gemiddeld 34-35cm

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
33
Q

Welke verschillen in schedel kan je zien bij de verschillende manieren van bevallen?

A

Stuit en sectio: ronder hoofd

Vaginaal hoofdligging: mogelijke vervormingen.
Meest voorkomend:
- Unilateraal afgeplatte schedel
- Scheefstand neus
- Assymetrie kin

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
34
Q

Caput succudaneum?

A

Zachte zwelling (oedeem) onder de hoofdhuid door de druk op het caput tijdens de passage door het baringskanaal.

Verdwijnt spontaan binnen 72u

Meteen zichtbaar na geboorte

Niet beperkt tot 1 schedelbot

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
35
Q

Cefaal hematoom?

A

Bloeduitstorting tussen schedelbot en periost (beenvlies), begrensd door schedelnaden. Enkel of dubbelzijdig.

Pas zichtbaar na 1à2 dagen

Verdwijnt spontaan na enkele weken-3 maanden. Soms door calcificatie een harde ring aan periferie van hematoom. Verdwijnt ook spontaan na max 1 jaar

Mogelijke complicatie: als gevolg van uitstorting en resorptie ervan kan hyperbilirubinemie ontstaan

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
36
Q

Andere term voor geelzucht

A

Hyperbilirubinemie
Icterus

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
37
Q

Bespreek de grote fontanel

A
  • Ruitvormig
  • Vooraan gelegen deel van schedeldak
  • 2,5 op 2,5 cm extra
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
38
Q

Wat kan je voelen bij het betasten van de fontanel en wat betekent het?

A

Spanningstoestand:

  • Normaal
  • Gevuld
  • Gespannen
    > Intracraniële overdruk (hersenbloeding, hydrocephalie, meningitis?)
  • Ingezonken
    > dehydratatie of malnutritie
    > ook fysiologisch eerste dagen na partus door compressie
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
39
Q

Pulsaties in de fontanel oké?

A

Ja, maar niet te uitgesproken anders melden

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
40
Q

Wanneer groeit de grote fontanel dicht?

A

Start einde 1ste levensjaar
Voltooid 18-24 maanden

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
41
Q

Bespreek de kleine fontanel

A
  • Driehoeksvormig
  • Achteraan op de schedel
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
42
Q

Cretinisme? Hoe de kleine fontanel dit aanwijzen?

A

Dwerggroei

Als je de kleine fontanel nog goed voelt en hij niet sluit na enkele weken

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
43
Q

Bespreek de suturen

A

Naden in de schedel. Overlappen bij vaginale partus.
Kan je niet meteen voelen na partus
Groeien rond 1 jaar dicht

Craniale sutuur
Sagitale sutuur
Lambdoidale sutuur

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
44
Q

Bespreek de oogkleur van neonaten

A
  • Meestal donkerblauw in het begin
  • Niet permanent, kan veranderen tot 1 jaar
  • Genetisch bepaald
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
45
Q

Bruine vlekjes in de ogen kunnen het gevolg zijn van?

A

Crederen van de ogen
> indruppelen van de ogen van neonati met zilvernitraat

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
46
Q

Hoe evolueert het zicht van een pasgeborene?

A

In baarmoeder al verschil tussen licht en donker
Bij geboorte wazig zicht
Na 1 week scherp op 20cm

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
47
Q

Waarom kijkt een neonaat scheel?

A

Omdat hij nog niet scherp ziet.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
48
Q

Wat wordt bij de controle van de ogen nagegaan?

A

Kleur, reactie en conditie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
49
Q

Welke afwijkingen kunnen we zien aan het oog?

A
  • Obstructie traankanaal
  • Oedeemvorming
  • Subjonctivale bloeding
  • Conjunctivitis
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
50
Q

Wanneer obstructie aan traankanaal zichtbaar?

A

Na 1 of enkele weken

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
51
Q

Wanneer meer kans op oedeemvorming bij de ogen?

A

Aangezichtsligging of voorhoofdsligging

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
52
Q

Bespreek subconjunctivale bloeding bij de neonaat

A

Komt vaak voor, door de druk op het caput bij uitdrijving.
Verdwijnt snel zonder behandeling

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
53
Q

Conjuctivitis. Wat? Symptomen? Diagnose? Behandeling?

A

Ontsteking van oogbindvlies

Symptomen: tranende ogen, etter, dichtklevende ogen, lichtschuwheid

Diagnose na secreetopname met een steriele wisser

Behandeling: reiniging met fysiologisch water of oogzalf

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
54
Q

Hoesten en niezen bij een pasgeborene normaal?

A

Hoesten niet normaal. Melden!
Niezen wel > vruchtwater en slijmen verwijderen

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
55
Q

Waarom licht ronkend geluid bij neusademhaling? Behandeling nodig?

A

Neusrug weinig ontwikkeld
Kleine diameter neusholten
Mucus (slijm)

Neen, geen behandeling

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
56
Q

Bespreek de reukzin van de pasgeborene

A

Ruikt goed;
Na 1 week verschil tussen mama en andere vrouw
Verkiezen zoete geuren

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
57
Q

Wat kan je mogelijks bij de tong waarnemen?

A
  • Tongriem (doorknippen zelden nodig, wordt vanzelf langer en soepeler)
  • Volumineuze tong (pathologisch of gewoon groot)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
58
Q

Blaren op de lippen van de pasgeborene?

A

Door het zuigen, verdwijnt vanzelf

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
59
Q

Oorzaak scheve schreimond?

A

Parese van nervus facialis
of
ontbreken mondspier

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
60
Q

Wat zijn parels van Epstein?

A

Op het verhemelte aan de junctie van beenderige en weke verhemelte: witgele speldenkop grote cysten

NIET TE VERWARREN MET SPRUW

Geen behandeling nodig

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
61
Q

Vlezige aanhangels in de mond? Behandeling?

A

Neen, verschrompelen en verdwijnen vanzelf

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
62
Q

Wat doen met tanden bij pasgeborene?

A

Best verwijderen
Meestal slecht geworteld > stikgevaar

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
63
Q

Hoe goed kan een pasgeborene horen?

A

In baarmoeder: stem mama, hartslag, luide muziek, hoge tonen
Eerste uren na partus: weinig door vruchtwater achter trommelvlies
Na 1 dag: al beter dan in uterus. Draait hoofd richting geluid

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
64
Q

Bespreek de gehoortest bij K&G

A

Algotest aan 4 weken
Heel betrouwbaar
Vroegtijdige opsporing is nodig voor de spraakontwikkeling
1/1000 ernstig gehoorverlies

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
65
Q

Fysiologische vervormingen van het oor?

A

Verschrompeld en tegen hoofd aangedrukt door passage baringskanaal

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
66
Q

Pre-auriculaire kuiltjes en tuberkels?

A

Veel voorkomend
Kleine afwijkingen

Kuiltjes kunnen wel infecteren indien ze de uitgang van de fistel blijken te zijn

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
67
Q

Bespreek laag ingeplante oren

A

Vaak geassocieerd met misvormingen van nieren of chromosomale afwijking

Ook voor misvormde en afstaande oren (flaporen)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
68
Q

Epigastrium? Wat is daar mogelijks te zien bij neonaat?

A

Maagstreek
Uitsteekseltje > uiteinde van sternum. Wordt minder zichtbaar bij opgroeien

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
69
Q

Bespreek gezwollen borsten bij pasgeborene

A

Einde van 1ste levensweek
Door hormonale veranderingen
Behandeling niet nodig, verdwijnt spontaan na enkele weken

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
70
Q

Extra tepels bij neonaat?

A

Surnumaire tepels
Onschuldig.

Verwijderen is esthetisch. Bevriezing of chirurgie.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
71
Q

Wat kan je zeggen over de benen van de neonaat?

A

Alle pasgeborenen hebben O-benen.

Verdwijnt bij opgroeien

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
72
Q

Platvoetjes bij neonaat?

A

Alle pasgeborenen hebben platvoeten.

Welving ontwikkelt zich pas later. Op blote voeten lopen helpt hierbij.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
73
Q

Waarom soms scheve voetjes?

A

Intra-uteriene malpositie
Verdwijnt spontaan

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
74
Q

Hoe noem je aangeboren afwijkingen aan de enkel en voet?

A

Klompvoetjes

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
75
Q

Welke handafwijkingen zien we vaak bij het syndroom van Down?

A

Apenplooi
Transversale groeve over handpalm (uitzonderlijk bij normale baby’s)

Ook kromme pink

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
76
Q

Extra vingers/tenen bij neonaat?

A

Surnumeraire vingers/tenen

Kleine aanhangsels. Makkelijk te verwijderen.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
77
Q

Hoe noem je de vergroeiing van vingers of tenen? Behandelen

A

Syndactylie

Kan je operatief behandelen om esthetische redenen

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
78
Q

Wasvrouwenhandjes?

A

Diepe groeven in handpalmen en voetzolen.

Bij postmature kinderen

79
Q

Hoe vaak huidskleur van neonaat checken?

A

Eerste 72 uur zeker dagelijks. Kan aanwijzing zijn voor onderliggende pathologie

80
Q

Welke vormen kan de huidskleur aannemen?

A

Roze
Geel
Cyanotisch (blauw)
Wit
Grauw

81
Q

Roze huidskleur bij neonaat? Of rood met cyanotische extremiteiten?

A

Door aanpassing aan extra-uterien leven

Door niet-optimaal werkende bloedcirculatie

82
Q

Gele huidskleur bij neonaat?

A

Mogelijks icterus

83
Q

Bespreek icterus bij een neonaat

A

Vanaf dag 3 à 4
Fysiologische icterus:
Niet binnen 48u na partus, max 12mg/dl, max 14dagen, normaal urine- en stoelgangspatroon

Controle door:
- dagelijkse visuele inspectie van naakte baby. Huid oogwit en tandvlees checken.
- transcutane metingen: bilicheck
- bij twijfel of diagnose zeker stellen: bilirubinewaarden in bloed bepalen

84
Q

Pathologische icterus?

A

Mogelijks neonatale infectie, endocrinologisch probleem?

Kan leiden tot leverschade, neurologische schade

85
Q

Cyanotische huid bij neonaat?

A

Blauw

Door afkoeling; ademhalingsstoornis; hartafwijking; bloedcirculatiestoornis

In combinatie met kreunen en convulsies (stuipen) > hersenbloeding!

Tijdens de voeding > slokdarmatresie (verbinding keel en maag niet goed)

86
Q

Witte huid bij neonaat?

A

Anemie, sepsis, meconiumaspiratie, ademhalingsproblemen…

87
Q

Grauwe huid bij neonaat?

A

Zeer ernstig ziek

88
Q

Bespreek vernix caseosa bij neonaat

A

Wit-grijze smeerlaag

Secreties van:
- Talgklieren
- Epitheelcellen
- Lanugo
- Cholesterol

Beschermt tegen afkoeling, beschermt tegen infectie en bevat vitA

Verdwijnt vanzelf door absorptie en afschilfering

89
Q

Normaal dat een neonaat vervelt?

A

Ja. Vooral uitgesproken bij postmature baby’s

90
Q

Bespreek lanugo

A

Donsachtige laag op rug, schouders en wangen

Bij vroeggeborenen meer uitgesproken

91
Q

Bespreek Milia

A

Witte, speldekop grote puntjes op neus, kin, wangen

Verstopte talgklieren

Verdwijnt vanzelf na week 1

92
Q

Geef synoniemen voor netelkoorts

A

erythema toxicum

urticaria neonatorum

93
Q

Bespreek netelkoorts

A

Na 2 à 3 dagen rode vlekjes met wit, geel puntje in het midden

Vooral op buik en rug.

Oorzaak niet gekend

Verdwijnt vanzelf na week 1

94
Q

Bespreek moedervlekken bij de neonaat

A

Goedaardige, gepigmenteerde huidtumoren.

Glad, verheven, behaard of wratachtig

Naevi pigmentosa

95
Q

Bespreek een ooievaarsbeet bij de neonaat

A

Rozerode vlek

Zichtbaar paar dagen na geboorte

Soms onder de huid

Bij oogjes > op controle bij oogarts

Oorzaak: bloedvaten wat te wijd en uitgezet

Verdwijnt vanzelf

96
Q

Bespreek de mongolenvlek bij de neonaat

A

Grijs, blauw, zilvere plek die duidelijk afgelijnd en niet verheven is

Lumbosacrale streek

Vooral bij donkere huidskleur

Verdwijnt spontaan na eerste jaren

97
Q

Bespreek de zalmvlek

A

Zalmrode vlek op het voorhoofd

Lijkt op ooievaarsbeet

Vervagen binnen het jaar

98
Q

Bespreek aardbeienvlek bij neonaat

A

Aardbeiangioom

Donkerroze, bobbelig vaatgezwel

Verschijnt in eerste dagen na geboorte, kan nog groeien

90% verdwijnt spontaan na enkele jaren
10% kan alsnog weggenomen worden met schoonheidsoperatie

Bij dermatoloog op controle indien op voorhoofd, bij mond of op ooglid

99
Q

Waarop moet de navel gecheckt worden?

A

Nabloeding en infectie

100
Q

Hoe vaak navel checken?

A

Dagelijks

101
Q

Wat zijn de interventiepunten bij nabloeding van de navel?

A
  • Opnieuw afbinden
  • Rapportage kinderarts
  • Bloedcontrole indien doktersadvies
102
Q

Wat zijn infectietekenen bij navelstomp?

A

Slechte geur
Rode gezwollen huid
Natte, moeilijk drogende stomp

103
Q

Wanneer valt de navelstomp af?

A

5 à 14 dagen na partus

104
Q

Wat is navelhuid?

A

Wanneer de abdominale huid zich 1 à 2 cm op de navelstomp heeft geplant. Als de stomp dan afvalt is er een teveel aan huid.

Verdwijnt meestal vanzelf, soms ingreep nodig.

105
Q

Wat is een navelgranuloom?

A

Wanneer navelstrengstompt afvalt blijft er roze-rood glanzende weefselvorming over op de bodem van de wonde.
Wildgroei van vaatrijk bindweefsel.

Gevolg van teveel gelei van Wharton

106
Q

Wat als een navelgranuloom niet vanzelf verdwijnt?

A

Gevaar voor infectie van navel en navelstreek.

Afbinden of aanstippen met zilvernitraat

Nog niet weg? Doorverwijzen want mogelijkse anatomische afwijking zoals verbinding naar blaas of darm

107
Q

Wat gaan we observeren bij de genitaliën van de jongetjes?

A
  • Lengte penis
  • Status voorhuid
  • Uitmonding urethra
  • Conditie scrotum
  • Indaling testes
108
Q

Waarom lijkt de penis bij neonaten uitzonderlijk klein?

A

Deels bedekt door vet van de pubis

109
Q

Hoe is de voorhuid bij neonaten?

A

Vernauwd en verkleefd met de eikel.

Na 3à4 jaar verdwijnt dit spontaan. Niet achteruittrekken!

110
Q

Bespreek hydrocoelie van de teelbal.

A

Vochtophoping in scrotum

Doorlichten met zaklamp om tumorweefsel uit te sluiten

Verdwijnt spontaan door resorptie

111
Q

Bespreek het indalen van de testes bij de neonaat

A

98% van voldragen jongetjes worden geboren met testes in het scrotum.

De rest daalt in de eerste maanden OF blijft steken in lies of hogerop in buik.

Doorverwijzen is aangewezen als ze blijven steken > invloed op vruchtbaarheid

112
Q

Wat zien we bij de meisjes in de genitale streek?

A

Slijmerig secreet (met of zonder bloed) uit de vagina. > normaal, hormonaal

Kleine epitheliale aanhangseltjes in vulva > normaal, verschrompelen vanzelf

113
Q

Wanneer verwachten we de eerste urinelozing bij de pasgeborene? Wat als dat niet gebeurt?

A

Binnen de 24u

1/10 doet dit niet.
Rapporteren want kan wijzen op obstructieve uropathie (vergrote blaas/nieren)

114
Q

Wat observeren we bij mictie van de neonaat? Wat verwachten we?

A

Hoeveelheid: 10-20ml/kg/24u
Frequentie: neemt geleidelijk toe in eerste week
Kleur: kleurloos tot lichtgeel. Vaak ook oranje-roze neerslag > uraatkristallen

115
Q

Uraatkristallen?

A

Urinezure zouten die afgescheiden worden.
Normaal

116
Q

Eerste ontlasting bij een pasgeborene? Wat? Hoe vaak?
Wat volgt erna van stoelgang?

A
  1. Meconiumprop: grijs-wit-lichtgeel. Bedekt met doorzichtig vliesje (1x)
  2. Meconium: geurloos, taai, kleverig. Groen/zwart en uiteindelijk bruin/geel door galkleurstoffen (dag 0-3, 3à6/dag)
  3. Overgangsstoelgang
  4. Stoelgang voor de rest van 1ste jaar: mosterd/groen/bruin; stinkt; niet gebonden en vochtig
117
Q

Kuiltje boven de aars bij pasgeborene?

A

Sacrococcygeaal kuiltje
Zelden pathologisch
Observatie om vochtafscheiding op te sporen

118
Q

Braken bij pasgeborene? Oorzaak?

A

Eerste uren en dagen: slijm en vocht
Maatregelen: aspiratie na geboorte; Trendlenburg; vroeg laten drinken

Teruggeven van melk is ook normaal.
Observeren: hoeveelheid, wat, hoe, geur, kleur, grote fontanel, koorts, spiertonus,

119
Q

Welke houding verwachten we van een baby die in hoofdligging is geboren?

A

Armen en benen semiflexie
Vuistjes gebald met duim tegen handpalm

120
Q

Welke houding verwachten we van een baby die in stuitligging is geboren?

A

Onderste ledematen gespreid en weinig beweging
OF
Naar boven gerichte en gestrekte beentjes
> Aandachtig zijn voor instabiele heup

121
Q

Welke houding verwachten we van een baby die in aangezicht-of voorhoofdsligging is geboren?

A

Hyperextensie van de nek
Achteruitbuigen van het hoofd

122
Q

Bibberen met de kin bij pasgeborene?

A

Niet koud maar tremulatie

123
Q

Tremulaties bij pasgeborene?

A

Bibberen, fladderen…
Fysiologisch in eerste dagen
Na dag 4 nog frequent en heftig? Metabolisch en neurologisch onderzoek!

124
Q

Wat zijn reflexen?

A

Stereotypische en automatische bewegingen op een uitwendige stimulus

125
Q

Mogelijke uitwendige stimulus van reflex?

A

Aanraking, geluid, pijn, plotse verandering stand van de ruimte

126
Q

Wat wordt nagegaan bij de controle van reflexen?

A

Drempelwaarde van opwekbaarheid verhoogd of verlaagd?
Symmetrie van reactie?

127
Q

Wanneer reflexen controleren?

A

Kort na geboorte door kinderarts

128
Q

Waarom verdwijnen de reflexen? Wanneer?

A

Onder invloed van maturatie van het centraal zenuwstelsel.
Tussen 3 à 6 weken na geboorte

129
Q

Mororeflex? Prikkel en reactie?

A

Ook omarmingsreflex

Prikkel:
Plots geluid/beweging > schrik

Reactie:
Spreidt armen en benen
Opent handjes en vingers
Sluit mond

130
Q

Grijpreflex? Prikkel en reactie?

A

Ook grasping

Prikkel:
Druk op handpalm

Reactie:
Knijpt hand

Gelijkaardig bij voetjes

131
Q

Waaiervormige spreiding vingers reflex? Prikkel en reactie?

A

Prikkel:
Wrijven langs de handpalm

Reactie:
Vingers spreiden

132
Q

Babinski reflex? Prikkel en reactie?

A

Prikkel:
Wrijven langs voetzool

Reactie:
Grote teen richt zich op, andere teentjes spreiden zich

133
Q

Zoekreflex? Prikkel en reactie?

A

Ook roofing reflex

Prikkel:
Wrijven over wang

Reactie:
Baby draait hoofd in die richting

134
Q

Zuigreflex? Prikkel en reactie?

A

Prikkel:
aanraking nabij mondje

Reactie:
Opent mond, omsluit wat hij tegenkomt en zuigt

135
Q

Slikreflex? Prikkel en reactie?

A

Prikkel:
Voeding achteraan in mondje

Reactie:
Slikt

136
Q

Afdraaiende beweging van het hoofd? Prikkel en reactie?

A

Prikkel:
Te veel geluid of licht

Reactie:
Draait hoofd weg naar andere kant

137
Q

Kruipreflex? Prikkel en reactie?

A

Prikkel:
Op buik leggen
Druk op voetzolen

Reactie:
Beurtelings benen buigen
Plooit armen en steunt erop
Zet zich af bij druk op voetzolen

138
Q

Voetplaatsingsreflex? Prikkel en reactie?

A

Prikkel:
Hiel op hard oppervlak plaatsen

Reactie:
Plaatst voetje op oppervlak

139
Q

Loopreflex? Prikkel en reactie?

A

Prikkel:
Baby onder oksels vasthouden en boven hard oppervlak houden

Reactie:
Been optrekken, ander neerzetten en wisselen

140
Q

Galantreflex? Prikkel en reactie?

A

Prikkel:
Net naast wervelkolom wrijven thv heup

Reactie:
Brengt heup omhoog en kromt rug naar de andere kant

> Nodig om door geboortekanaal te raken

141
Q

Niesreflex? Prikkel en reactie?

A

Prikkel:
Prikkeling van neusgangen

Reactie:
Niest

142
Q

Hoestreflex? Prikkel en reactie?

A

Prikkel:
Prikkeling van luchtwegen

Reactie:
Hoest

143
Q

Welke vitamines geven aan pasgeborenen?

A

Vitamine D en K

144
Q

Bespreek vitamine K

A

Essentieel voor bloedstolling

Pasgeborenen vitamine K deficiënt: gaat moeilijk door placenta en foetus kan het niet zelf aanmaken

Oraal of intramusculair toegediend.

Intramusculair: 1mg

Oraal: 2mg
Bij borstvoeding blijven geven tot 3 maanden.

145
Q

Bespreek vitamine D.

A

Nodig voor goede opname van fosfaat en calcium uit dunne darm

Tekort? Hypocalcemie; lage botmineralisatie

Zonlicht, verrijkte voedingsmiddelen en supplement

Aanbevolen: dagelijks 400IU tot leeftijd van 6 jaar

146
Q

Neonatale screening? Welke benamingen?

A

PKU of hielprik

147
Q

Doel van neonatale screening?

A
  • Tijdig opsporen van deze ziektes > gezondheidsschade te voorkomen of te beperken.-
  • Reden: hoe sneller we het opsporen hoe sneller we de behandelingen kunnen opstarten
148
Q

Wanneer PKU en door wie?

A

Tussen 48 en 96 uur na geboorte
Door vroedvrouw of arts

149
Q

Welke bloedafname wordt bij PKU gedaan en waarom?

A

Hielprik:
- Veel capillairen in de hiel

Handrug:
- Minder pijnlijk
- Vaak voorkeur

150
Q

Welke metabole stoornissen opgespoord met PKU?

A

18 in totaal

Ik blok deze vier:
1. Mucoviscidose
2. Tyrosinemie type 1
3. Tyrosinemie type 2
4. maple syrup urine disease

151
Q

Toestemming voor PKU vereist? Kan je weigeren?

A

Ja, mondelinge toestemming

Je kan weigeren maar dan onderteken je een formulier

152
Q

Hoe lang wachten op resultaat PKU? Wat als het afwijkend is?

A

Binnen drie weken geen nieuws? Goed nieuws!

Vervolgonderzoeken indien afwijkend resultaat

153
Q

Aandachtspunt bij vervoer van PKU test?

A

Verschillende staalafnames mogen elkaar niet aanraken

154
Q

Aandachtspunt bij afname PKU?

A

Zorg dat het kindje rustig is, het kindje bij de moeder leggen eventueel aan de borst als er borstvoeding wordt gegeven-

Bloedvaten laten openzetten voor vasodilatatie voor warmte > Wrijven, wandjes

Ontsmetten: invloed op het resultaat > steriel kompressen gebruiken

Het bloedstaal wordt afgenomen op een speciaal daarvoor ontworpen bloedkaartje, er zijn 5 bolletjes die moeten gevuld zijn met bloed.

Identificatie van de baby’s bloed word gegeven aan de ouders en naar het labo.

Je moet de 5 bolletjes apart gaan vullen

Het kaartje laten drogen op kamertemperatuur

155
Q

Wat is een grote vereiste om zelfstandiger te worden?

A

Een goede hechting

156
Q

Hoe start de opbouw van het zelfvertrouwen bij een neonaat?

A

Door een goede verzorging van omgeving > vertrouwen

157
Q

Kan je een neonaat verwennen?

A

Neen, jonger dan 6 maanden kan geen verbanden leggen

158
Q

Hoe kan je het psychisch welzijn stimuleren en ondersteunen?

A

Skin to skin
Rooming in
Ouderparticipatie
Babymassage

159
Q

Welke aanbevelingen rond skin to skin?

A

Meteen na geboorte een uur
Desnoods bij partner
Ook na bevalling verder zetten

160
Q

Positieve effecten van skin to skin?

A
  • Parameters
  • Warmtebehoud
  • Borstvoeding op gang brengen
  • Hersenontwikkeling
  • Stabilisatie hormonenstelsel
  • Opbouw vertrouwensband
  • Goede hechting
161
Q

Rooming-in? Doel?

A

24/24u bij moeder

Doel: wensen en behoeften leren herkennen en gepast reageren

162
Q

Ouderparticipatie?

A

Meedenken, meedoen, meebeslissen door ouders.

Actieve deelname aan de zorg

+ zelfvertrouwen ouders
+ hechting
+ elkaar leren kennen

163
Q

Voordelen babymassage?

A

Lichamelijke en emotionele effecten

Aanraking > aanmaak endorfine > algemeen gevoel van welzijn en pijnstillend

Versterkt band, vertrouwen, hechting

164
Q

Hoe ziet het slaappatroon van een neonaat eruit tijdens de eerste levensweek?

A

Lange blokken slaap: 2à3u
Korte wakkertijden: 30-45min

165
Q

Waarom is slaap zo belangrijk?

A

Nieuwe energie opdoen
Lichamelijk, emotioneel en verstandelijk herstel

166
Q

Veilig slapen tips?

A
  • Wieg: zijwanden met open structuur
  • Spijlen 4,5 à 6 cm uit elkaar
  • Stevige, dikke matras die goed aansluit
  • Reisbedjes enkel in nood
  • Bedverkleiner niet nodig. Voetjes aan voeteinde
  • Niet te warm
  • Slaapzak op maat
  • Geen hoofdkussens, knuffels, speelgoed
167
Q

Wat is wiegendood? Engelse term?

A

Plots en onverwachts overlijden
van een kind jonger dan 1 jaar
bij wie geen lichamelijke afwijking kan worden vastgesteld die het overlijden zou kunnen verklaren

SIDS: sudden infant death syndrome

168
Q

Preventieve adviezen wiegendood?

A
  • Alle veilig slapen adviezen
  • Rooming in
  • Positieve associatie met borstvoeding
  • Roken tijdens en na zw vermijden
  • Oppassen met slaapmedicatie
169
Q

Waarom houdingen van neonaat afwisselen?

A

Stimuleert motorische ontwikkeling en voorkomt afplatting hoofdje

170
Q

Beste slaaphouding? Waarvoor opletten?

A

Rugligging
Opletten voor afplatting hoofd door hoofdje te draaien of prikkels af te wisselen van kant

171
Q

Waarom buiklig bij baby?

A

Goed tegen krampjes
Stimuleert motorische ontwikkeling

172
Q

Belangrijke waarschuwing bij verzorging van neonaat?

A

Laat hem nooit alleen op verzorgingskussen > risico op vallen

173
Q

Wanneer eerste babybad? Waarom?

A

Minstens één dag uitstellen zodat overgebleven huidsmeer zijn werk kan doen

174
Q

Hoe vaak neonaat wassen?

A

Niet vuil > zeker niet dagelijks (droge huid anders)

175
Q

Welk moment van de dag babybad?

A

Maakt niet veel uit, rustig momentje.

Liefst niet meteen na voeding (teruggeven, ongemak)

176
Q

Waarom specifieke babyverzorgingsproducten gebruiken?

A

Huid en haar zijn anatomisch én functioneel verschillend.

177
Q

Huid van neonaat?

A

Opperhuid: verhoogde absorptie en permeabiliteit; waterrijk en vetarm; heel gevoelig voor fysische, chemische en microbiële invloeden

178
Q

Tip voor warmtebehoud tijdens bad?

A

Goed voorbereid zijn. Alles op voorhand klaarleggen.

179
Q

Hoe vaak navelstrengstomp verzorgen?

A

Eerste week dagelijks

180
Q

Welke soorten zorg voor nss? Wanneer kies je welke?

A

Bij goede hygiëne voorhanden: droge zorg
Hygiëne niet optimaal: antiseptica/antibiotica

181
Q

Doel van nss-verzorging?

A

Infectie voorkomen en snelle separatie

182
Q

Wat houdt droge zorg van nss in?

A

Proper en droog houden
Dagelijks observeren

183
Q

Wat is de klassieke methode van nss-verzorging? Beter?

A

Antiseptisch poeder; ontsmettingsalcohol…

Geen significant beter resultaat.

184
Q

Wat als nss stinkt of vocht afscheidt?

A

Normaal.

185
Q

Infectietekenen nss?

A

Roodheid, warmte, zwelling, ettervorming

186
Q

Tips stuitverzorging?

A
  • Luier verversen bij elke voeding of meteen na stoelgang
  • Max twee keer per dag met water en milde zeep wassen
  • Zachte, niet-geparfumeerde en alcoholvrije vochtige doekjes op verplaatsing
  • Doekjes met toiletmelk thuis
  • Goed nadrogen
  • Preventieve beschermende crème smeren
  • Wrijven in richting van anus
187
Q

Hoeveel huilt een neonaat?

A

1-1,5u per dag?

188
Q

Aandachtspunt bij troosten?

A

Niet enkel aandacht geven aan baby als hij weent.

189
Q

Lichamelijke effecten babymassage?

A

Stimulatie bloedsomloop
Stimulatie spijsvertering
Helpt bij tand-en oorpijn
Stimulatie spiercoördinatie

190
Q

Emotionele effecten babymassage?

A

Gevoel van welzijn
Rustgevend, ontspannend
Versterking ouder-kind relatie
Zintuiglijk bewustzijn

191
Q

“Massage is even onontbeerlijk als eten en drinken” Wie zegt dit?

A

Dr Leboyer, deed veel onderzoek naar babymassage

192
Q

Hoe lang duurt een volledige babymassage?

A

20min

193
Q

Hoe lang wachten voor in te bakeren? Waarom?

A

Drie weken

Kind de kans geven om eigen ritme van slapen, eten, spelen te ontwikkelen