Bloedingsziekten bij volwassenen en kinderen Flashcards
Welke vorm van hemofilie komt het meeste voor?
Hemofilie A
Hemofilie A : Hemofilie B = 85% : 15%
Hoe erft hemofilie over?
Recessief X-gebonden
70% is familiair verworven, 30% is nieuw ontstaan
Wat is lyonisatie?
In elke cel van de vrouw zijn er 2 X-chromosomen. De cel zal 1 van de 2 X-chromosomen proberen uit te zetten, omdat 2 geen zin heeft. In het geval van een draagster hemofilie kan het zijn dat de goede X-chromosoom uitgezet wordt en dat je klachten krijgt.
In welke categorieen is hemofilie ingedeeld?
-Ernstig (<1%)
-Matig ernstig (1-5%)
-Mild (>5%)
Wat is het klinisch beeld van hemofilie ingedeeld in de verschillende categorieen?
-Ernstig: spontane bloedingen
-Matig ernstig: gering trauma
-Mild: Trauma/ingreep, geen spontane bloedingen
Waar zie je vooral bloedingen bij hemofilie?
In spieren en gewrichten, wat leidt tot functiebeperking, pijn en zwellingen
Waarom bloeden hemofiliepatienten vooral in spieren en gewrichten?
In spieren en gewrichten is relatief minder factor VII beschikbaar. De onderste rij (extrinsiek) zal minder goed werken. Maar hemofiliepatienten hebben ook minder FVIII of FIX, waardoor het vliegwiel het ook niet doet. Ze hebben dus ook een probleem in de intrinsieke pathway. Dit telt op bij het stoppen van bloedingen.
Wat zijn de eerste symptomen van hemofilie?
Bij geboorte:
-Hersenbloeding (sub-galeaal en cephaal)
Later:
-Iatrogeen (vaccinaties, chirurgische ingreep)
-Rond eerste levensjaar (eerste stapjes = vallen)
-Spier en gewrichtsbloedingen
Wat is het basisprincipe van de behandeling van hemofilie?
Behandeling met stollingsfactorconcentraat i.v. (FVIII of FIX)
-On demand (alleen bij bloedingen)
-Profylaxe (2 a 3 keer per week): maak van ernstige matig-ernstige hemofilie patient.
Hoe werkt emicizumab en waarvoor is het goed?
Het is een antilichaam dat de taak van factor VIII vervangt:
-Het activeren van FX samen met FIXa
Wat kan er gebeuren als je factorconcentraat geeft?
Als je factorconcentraat geeft kan het lichaam in 25% van de gevallen antistoffen maken tegen de factor (vooral FVIII).
Hogere kans als:
-start behandeling onder het eerste jaar
-Piek behandeling (oa chirurgische ingrepen)
-On demand behandeling
Wat is het verschil tussen FVIII concentraat en emicizumab?
Factor VIII concentraat geeft een hoge piek dat langzaam uitwerkt en een dal wordt, tot je weer geeft en er een nieuwe piek ontstaat.
Emicizumab geef je vaker en houd meer een constante waarde aan
Wat zijn overige behandelingen van hemofilie?
-DDAVP met name bij milde hemofilie A
-Antifibrinolytica = tranexaminezuur
Wat doe je als een hemofiliepatient een behandeling moet krijgen?
Dan suppleer je de stollingsfactor tot 100%, ongeacht de ernst
Wat is een hemizygoot?
Iemand die maar 1 chromosoom heeft ipv een paar. Een man is dus hemizygoot voor het x-chromosoom
Wanneer gebeurt de inactivatie van het X-chromosoom bij de vrouw?
In het pre-blastocyst stadium
Wat zijn Barr-bodies?
De geinactiveerde X-chromosomen
Wat is het X inactivation center (XIC)?
Een plek waarin het XIST gen ligt wat codeert voor RNA. Dit RNA vormt een inactiverende coating dat noodzakelijk is voor de initiatie van de inactivatie.
Wat gebeurt er als er een deletie is met lyonisatie?
Vaak zal het X-chromosoom met de deletie het verliezen van het X-chromosoom zonder de deletie, omdat deze meer genen heeft. Als hiermee het goede X-chromosoom wordt uitgeschakeld kan je alsnog hemofilie krijgen als vrouw.
Wat is het beleid van prenatale diagnostiek voor hemofilie A of B in Rotterdam?
-Alleen als de mutatie bekend is bij de (toekomstige) zwangere is prenatale diagnostiek mogelijk
Beleid Rotterdam:
-In geval ernstige hemofilie is afbreking zwangerschap mogelijk na overleg in MDO omdat het in princpe behandelbare aandoening gaat.
-In geval van matig ernstig of mild is afbreken zwangerschap slechts bij hoge uitzondering mogelijk.
Wat is het beleid voor een zwangere draagster als zij moet bevallen?
Met 18-20 weken wordt een echo gedaan om het geslacht te beoordelen.
-Jongen = bevallen in hemofiliebehandelcentrum en atraumatische bevalling
-Meisje geen probleem.
Ook wordt de factoractiviteit bepaald bij moeder op 12 en 32-34 weken:
-Bij jongen sws bevallen in hemofiliebehandelcentrum tenzij mutatie bekend is en moeder >50% heeft.
-Meisje bevallen hemofiliebehandelcentrum als moeder <50% heeft.
Wat is de definitie van heftig menstrueel bloedverlies?
-Meer dan 120 ml bloedverlies per cyclus
-Zoveel bloedverlies dat dit interfereert met het dagelijks en kwaliteit van leven.
-PBAC score >150
- >8 dagen
-Stolsels groter dan 1 euro munt
-Binnen 2 uur verwisselen