Begrippen H1 Flashcards
analfabetisme
Het niet kunnen lezen en schrijven
arbeidsmarkt
Markt waar de vraag naar en het aanbod van arbeid samenkomen
arbeidsmigratie
Verhuizen naar een ander gebied om daar te gaan werken
assemblagebedrijven
Bedrijven waar onderdelen in elkaar worden gezet tot een eindproduct
(samenstelling van de) beroepsbevolking
Dat deel van de bevolking dat tegen betaling een beroep uitoefent plus de werklozen. De beroepsbevolking wordt ingedeeld in primare, secundaire en tertiaire sector
bevolkingsdichtheid
Gemiddeld aantal inwoners per km2
bevolkingsgroei
Toename van de bevolking in een bepaalde periode
bevolkingsspreiding
De manier waarop de bevolking over een gebied is verdeeld
bruto binnenlands product (bbp) per hoofd/inwoner
De waarde van alle goederen en diensten die door binnen- én buitenlandse ondernemingen en personen in een land in één jaar worden geproduceerd gedeeld door het aantal inwoners
bruto regionaal product/hoofd (brp/hoofd)
Het gemiddeld inkomen per hoofd binnen een regio
centrum - periferie - semiperiferie
Een indeling van de wereld naar ontwikkelingsgraad
centrum-periferiemodel
Een model dat laat zien hoe centrum- en periferielanden met elkaar verweven zijn
cultuurelement
Een kenmerk waaraan je een cultuur kunt herkennen, bijvoorbeeld taal, godsdienst en gewoonten
cultuurgebied
Gebied waarin culturen voorkomen die sterk op elkaar lijken
demografische druk
Het niet-actieve deel van de bevolking (0-19 jaar en >65 jaar) uitgedrukt als percentage van de actieve bevolking (20-65 jaar)
demografisch transitiemodel
Een model dat de overgang laat zien van een hoog geboorte- en sterftecijfer naar een laag geboorte- en sterftecijfer
diffusie
De verspreiding van een ruimtelijk verschijnsel - bijvoorbeeld een cultuurelement - vanuit een kerngebied
dubbelstad
Situatie waarbij twee dicht bij elkaar gelegen steden op een aantal terreinen een eenheid vormen
ecologische draagkracht
De mate van aantasting die het milieu kan opvangen zonder onherstelbaar te worden beschadigd
etnische spanningen
Spanningen tussen twee of meer bevolkingsgroepen met een andere etniciteit
grensregio
Grensgebied dat vaak een eigen cultuur en identiteit ontwikkelt
handelsbalans
Overzicht van de waarde van de goederen die in- en uitgevoerd worden
identiteit
Eigenschappen die typerend zijn voor een persoon, groep of gebied
inkomen (gemiddeld)
Bedrag dat gemiddeld per persoon of huishouden in een jaar wordt verdiend
internationale arbeidsverdeling
De verdeling van de beroepsbevolking in de verschillende delen van de wereld
koopkracht
De hoeveelheid goederen of diensten die je in een land voor één dollar kunt kopen
leeftijdsopbouw
De verdeling van de bevolking over de verschillende leeftijdsklassen, weergegeven in een leeftijdsdiagram
levensverwachting
Het gemiddeld aantal jaren dat een pasgeboren baby kan verwachten te leven
liberalisering
De ontwikkeling waarbij méér wordt overgelaten aan de vrije markt en minder wordt geregeld door de overheid
migratie
Veranderen van woonplaats. Migratie kan regionaal, nationaal of internationaal van aard zijn en legaal of illegaal
pullfactoren
Redenen om je in een gebied te vestigen
pushfactoren
Redenen om uit een gebied te vertrekken
regionale ongelijkheid
Grote en ongewenste verschillen in ontwikkeling tussen gebieden
sociale ongelijkheid
Grote en ongewenste verschillen in welvaart en ontwikkelingskansen tussen de verschillende groepen van de bevolking
verdringen op de arbeidsmarkt
De ene groep (bijvoorbeeld migranten) neemt de banen over van een andere groep (bijvoorbeeld de autochtone bevolking)
verstedelijking
Toename van het percentage van de bevolking dat in steden woont
verstedelijkingsgraad
Het aandeel van de bevolking dat in steden woont
verstedelijkingstempo
De snelheid waarmee de verstedelijkingsgraad in een land per jaar stijgt
VN-ontwikkelingsindex
Maatstaf samengesteld uit de koopkracht, alfabetiseringsgraad en de levensverwachting en gebruikt om de maatschappelijke ontwikkeling vast te stellen
volg- of kettingmigratie
Migratie die het gevolg is van eerdere migratie, bijvoorbeeld als na de eerste migranten later ook familieleden overkomen
voorzieningen
Beschikbaarheid van basisvoorzieningen als onderwijs, (drink)water en gezondheidszorg
wereldsteden
Steden, zoals New York en Londen, die op wereldniveau belangrijke knooppunten in economische, culturele en politieke netwerken vormen
wereldsysteem
De indeling van de wereld in centrum, semiperiferie en periferie