Bedrijfseconomie blok 5 Flashcards
Cost accounting
Het ‘produceren’ van management informatie, zoals kengetallen
Management Control
Deelaspect van management, gericht op het vergroten van de kans dat managers van een organisatie doelgericht gedrag vertonen, waarmee de kans wordt vergroot dat de organisatie haar doelen zal halen
Kosten definitie
De in geld gemeten (onvermijdelijke) opgeofferde waarden aan ingezette schaarse productiemiddelen
Kosten versus offers
Offers = onvermijdelijke kosten + verspillingen
Kosten versus uitgaven
Aanschaf vs. gebruik
Opportuniteitskosten
(Een fundamenteel (en lastig) begrip)
Opportuniteitskosten (alternatieve kosten): kosten gelijk aan baten, die verloren gaan door het niet uitvoeren van het beste alternatief
Duurzame productiemiddelen, Kosten
- Afschrijvingen (waarde vermindering)
- Kosten vermogensbeslag (rente) –> onafhankelijk van eigen of vreemd vermogen
- Complementaire kosten (bijkomende kosten aan energie, onderhoud, grond- en hulpstoffen, arbeid etc.)
Afschrijvingen, Aanschaf
- Monetaire transactie
- Uitgave, geen kosten
- TIjdstip T=0 (‘einde boekjaar’)
Afschrijvingen, Afschrijving
- Door gebruik en verstrijken van de tijd
- Kosten, geen uitgaven
- Gedurende het boekjaar (T=1, T=2, T=n)
T=n , Technische invalshoek
Levensduur: periode waarbij het productiemiddel in staat is producten voort te brengen in de gewenste hoeveelheid en binnen de gestelde kwaliteitsnormen (gebruikswaarde)
T=n , Economische invalshoek
Levensduur: periode waarbij het productiemiddel prestaties levert met opbrengstwaarde hoger dan de (complementaire) kosten.
Afschrijvingsmethoden: A Vast percentage-afschrijvingen
i. Afschrijvingskosten: vast percentage van de aanschafprijs met 2 opties voor de rentekosten:
1. rente over de gemiddelde boekwaarde (ieder jaar hetzelfde)
2. rente over de actuele boekwaarde (ieder jaar anders)
ii. Zowel afschrijvingen als rente: vast percentage van de actuele boekwaarde
Afschrijvingsmethoden: B Annuïtair
Afschrijvingen + rente = jaarlijks hetzelfde bedrag
A. i. vast percentage van de aanschafprijs (lineair)
afschrijving: (aanschaf-restwaarde) / levensduur
A.i. 1 rente % over de gemiddelde boekwaarde
rente= ((aanschaf+ restwaade) / 2) x i
A.i. 2 rente % over de actuele boekwaarde
rente over T = (boekwaarde ultimo T-1) x i
A. ii vast % actuele boekwaarde voor afschrijvingen en rente
wortel van n (restwaarde/aanschafwaarde) = 1- X/100
Jaarrekening
Financieel verslag van de organisatie
- Directieverslag (jaarverslag)
- Jaarrekening in engere zin
- -> Balans
- -> resultatenrekening
- -> toelichting op balans en resultatenrekening
- Accountantsverklaring
De balans
Weergave van omvang en samenstelling van de vermogenspositie van een organisatie, aan het einde van een boekjaar
Kenmerken van de balans
- moment
- vermogensverwerving
- vermogensaanwending
Balansposten passiva - voorzieningen
Toekomstige financiële verplichtingen waarvan het bestaan wel vaststaat, maar tijdstip en omvang nog niet met zekerheid vaststaan.
Meestal geïnterpreteerd als vreemd vermogen bijv.: Pensioenen, onderhoud, garantieverplichtingen
Resultatenrekening
Overzicht van de in een bepaalde periode gemaakte kosten en gerealiseerde opbrengsten
Resultatenrekening kenmerken:
- Gedurende het jaar
- Lasten
- Baten
Verband Balans en Resultatenrekening
De toe- of afname van het eigen vermogen op de balans = de grootte van het exploitatieresultaat op de resultatenrekening
Balansanalyse Korte termijn
Liquiditeit:
- current ratio
- quick ratio
- werkkapitaal
Balansanalyse Lange termijn
- solvabiliteit
- rentabiliteit
Liquiditeit
Het vermogen van de onderneming het evenwicht te bewaren tussen haar ontvangsten en uitgaven, zodat zij tijdig aan haar belastingsverplichtingen kan voldoen
Liquiditeit: current ratio
Vlottende activa/ vreemd vermogen kort
VA/VVK
Liquiditeit: quick ratio
(vlottende activa - voorraden) / vreemd vermogen kort
Liquiditeit: Werkkapitaal
vlottende activa - vreemdvermogen kort
Vlottende Activa-VVK
of
(eigen vermogen + vreemd vermogen lang) -/- vaste activa
(EV+VVL) - Vaste Activa
Solvabiliteit
Het vermogen van de onderneming aan alle financiële verplichtingen te voldoen.
Solvabiliteit: Debt ratio
Vreemd vermogen / totaal vermogen
VV/TV
Rentabiliteit
Mate van winstgevendheid van het in de onderneming aanwezige vermogen
Rentabiliteit: totale vermogen
= winst voor interest en belasting (=EBIT) / totale vermogen
Rentabiliteit: eigen vermogen
= netto winst (=winst na belasting) / eigen vermogen
Inversteringsbeslissing bij: bestaande activiteiten
Vroegtijdige vervanging van nog niet volledig afgeschreven investeringen
Investeringsbeslissing bij: Nieuwe activiteiten
Het afwegen van opbrengsten en kosten van alternatieve nieuwe en te herinvesteren activiteiten
Marginale kosten
de additionele kosten bij uitbreiding of inkrimping van de productie met één eenheid product/service
Differentiële kosten
de additionele kosten bij uitbreiding of inkrimping van de productie met een bepaalde hoeveelheid producten/services –> kostenverschillen tussen alternatieven
Differentiële kosten - cont’d
Sowieso de variabele kosten maar ook:
Bij vroegtijdige vervanging:
Wanneer zijn de differtentiële niet gelijk aan de variabele kosten? van de bestaande apparatuur:
Bij vaste kostencategorieën, die (deels) kunnen wegvallen bij staken van productie, zoals:
- onderhoudskosten
- verzekeringen
- vast materiaal verbruik (smeermiddelen etc.)
Integrale kosten
- het totaal van vaste en variabele kosten
- waarom? alle kosten van de nieuwe investering zijn relevant, omdat je ze niet hebt als je niet vervangt
Opportuniteitskosten
kosten gelijk aan baten die verloren gaan door het niet uitvoeren van het beste alternatief
Vroegtijdige vervanging van nog niet volledig afgeschreven functionerend apparatuur door een nieuw en verbeterd type is zinvol als:
differentiële kosten van de bestaande investering groter zijn dan integrale kosten van het nieuwe type
Vroegtijdig vervangen, aanpak in 4 stappen
- Bepaal de relevante kosten (opportunity costs) van de twee alternatieven, bestaand en nieuw;
- Zet vanaf de verandering, per jaar in 1 overzicht de relevante kosten van beide alternatieven bij elkaar;
- Geef in 1 tabel de jaarlijkse totale relevante kosten per alternatief (differentiële kosten bestaand of totale integrale kosten nieuw) en tel deze op over de jaren van de resterende levensduur (van bestaand);
- Bepaal de bedrijfseconomische voorkeur.
Strategische besluitvorming nieuwe activieiten Methode 1
- Zonder gebruik van tijdsvoorkeur:
- terugverdientijd
- gemiddeld boekhoudkundige rentabiliteit
Strategische besluitvorming nieuwe activieiten Methode 2
- Met toepassing van tijdsvoorkeur:
- netto contante waarde
Terugverdientijd (zonder tijdsvoorkeur)
methode: bepaling van de tijdsduur nodig om het in het begin uitgegeven geldbedrag terug te ontvangen
Terugverdientijd (zonder tijdsvoorkeur) –> voordelen
- eenvoudig en snel te bepalen
- beperkt het risico + gunstig voor de liquiditeit
Terugverdientijd (zonder tijdsvoorkeur) –> nadelen
- Geldstroom na terugverdienperiode niet meegenomen
- Geen rekening gehouden met spreiding in de tijd
- Rente kosten buiten beschouwing gelaten
Gemiddeld boekhoudkundige rentabiliteit (zonder tijdsvoorkeur)
Methode: Bepaling van de jaarlijkse gemiddelde winst als % van het jaarlijks gemiddeld geïnvesteerd vermogen vóór aftrek van de rente
Gemiddeld boekhoudkundige rentabiliteit (zonder tijdsvoorkeur) in 5 stappen:
- Bepaal gemiddelde (netto) ontvangsten per jaar
- Bepaal gemiddelde afschrijvingen per jaar
- Bereken gemiddelde netto opbrengsten per jaar
- Bereken gemiddeld geïnvesteerd vermogen:
- Netto opbrengsten per jaar / gemiddeld geïnvesteerd vermogen => gemiddeld boekhoudkundige rentabiliteit
Gemiddeld boekhoudkundige rentabiliteit (zonder tijdsvoorkeur) –> voordelen:
- Geldstroom over de gehele periode meegenomen
- Eenvoudige berekening met uniform percentage
Gemiddeld boekhoudkundige rentabiliteit (zonder tijdsvoorkeur) –> nadelen:
- Geen rekening met spreiding in de tijd
- Bij grote investeringsverschillen is vergelijking slecht
Tijdsvoorkeur –> discontering:
Aan resultaten die verder weg liggen in de tijd wordt minder waarde toegekend dan aan resultaten die in de naaste toekomst liggen.
Tijdsvoorkeur –> discontering, vanwege:
- Zo snel mogelijk realiseren van toekomstige resultaten (absolute tijdsvoorkeur)
- Onzekerheid
- Correctie voor het vastleggen van schaarse middelen (opportunity costs)
Contante waarde van een kasstroom
CW= (FV (t) ) / ((1+i)^t)
CW= contante waarde FV= waarde toekomstige geldstroom (future value) t= tijd i= disconteringsvoet
Netto contante waarde alle kasstromen
6.4
NCW=I (nul) + sigma ^n t=1 ((FV(t))/(1+i) ^t)
NCW= netto contante waarde FV= waarde toekomstige geldstroom (furure value) n= looptijd I (nul) = initiële investering t= tijd i- disconteringsvoet
Netto contante waarde: Methode
Bepaling van het saldo van de gedisconteerde baten en de gedisconteerde kosten (baten minus kosten).
Netto contante waarde: voordelen
- Houdt rekening met de spreiding in de tijd
- Bij gelijke disconteringsvoet goed te vergelijken met alternatieve projecten
- Veelvuldig toegepaste methode
Netto contante waarde: nadelen
- Resultaten afhankelijk van keuze evaluatie periode
- Risico voortijdige beëindiging niet mee te nemen
- Vergelijking projecten met verschillende levensduren kan tot onjuiste keuzes leiden
- Alle kwantitatieve aspecten zijn in geld uitgedrukt
