Basisprincipe: mensbeeld Flashcards
psychische gelaagdheid, leg uit
Verschillen in bewustzijn (voorbewust, bewust en onbewust) die invloed hebben op hoe we onszelf en anderen waarnemen en hoe we ons in relaties gedragen
geef een voorbeeld mbv de conflictdriehoek van Malan
- Bewust conflict: Het externe probleem waarvan de cliënt zich bewust is.
vb: Een tiener heeft ruzie met zijn ouders over smartphonegebruik en voelt zich boos en gecontroleerd. - Onbewust conflict: Dieperliggende, onverwerkte gevoelens uit het verleden.
vb: De tiener voelt zich onbewust afgewezen door verwaarlozing in zijn kindertijd, de woede over de smartphonebeperkingen is een uiting van deze oude pijn. - Afweer: Manieren om het onbewuste conflict te vermijden.
vb: De tiener gebruikt boosheid om het gevoel van afwijzing te onderdrukken.
wat is verdedigingsgedrag?
manier om **psychisch evenwicht en zelfwaardegevoel **te behouden op een continuüm van normaliteit (brede range van verdedigingsmechanismen) en abnormalitet (primitieve beperkte verdedigingsmechanismen) tijdens een constante blootstelling aan stressoren (interne conflicten: extrene gebeurtenis (bewust) die conflict veroorzaakt tussen geïnternaliseerde waarden/normen (onbewust) en onvoldane verlangens/behoeften (onderbewust)
* Heeft een verdedigingsaspect tegen:
1. Alledaagse stressoren
2. Ontwikkelingsgerelateerde stressoren
3. Inter- en intrapersoonlijke conflicten
en een uitdrukkingsaspect
hoe ontstaat verdedigingsgedrag?
- Start doordat de **‘ik-kern’ **een verborgen gevoel waarneemt (het onbewuste intrapsychisch conflict, waarbij zelwaarde gevoel onder druk komt te staan) ontstaat signaal-angst.
adhv deze signaal angst wordt er mbv **mature, executieve f(x) **die doorheen het leven ontwikkeld zijn (zichzelf moed inspreken, je wegbewegen, impulscontrole, frustratietolerantie, …), omgegaan met de situatie. Indien die falen wordt er overgegaan op primitieve verdedigingsmechanismen.
Het verdedigingsaspect is meestal minder lastig dan werkelijke conflict.
Dit is problematisch indien deze voortdurend gebruikt worden/gebruikt worden zonder dreiging en leidt tot: neuroticisme, psychopathologie en relationele problemen.
Ideaal is een brede range aan mature copingsmechanismen met de flexibiliteit om ze in te zetten.
Geef de kenmerken van een matuur verdedigingsmechamisme
- ontwikkelen later
- hebben vnl. te maken met interne grenzen, bijv. tussen ego of superego en id, of tussen observerende en ervarende delen van het ego, waardoor enkel je gevoel (interne realiteit) – maar niet de externe realiteit – gekleurd en vervormd wordt
Geef de kenmerken van een primair verdedigingsmechanisme
- ontwikkelen vroeger
- Hebben vnl. te maken met de grens tussen zelf/intern en ander/extern, waardoor de externe/objectieve realiteit gekleurd en vervormd wordt
Is splitting een matuur of primair verdedigingsmechanisme en wat houdt het in?
Splitting is een primair verdedigingsmechanisme waarbij iemand anderen als volledig goed of volledig slecht ziet, zonder nuances.
Is projectie een matuur of primair verdedigingsmechanisme en wat houdt het in
Projectie is een primair verdedigingsmechanisme waarbij iemand die zelf boos is, een ander beschuldigt van boosheid.
Is projectieve identificatie wat houdt het in?
primair
Hoewel projectie (het toeschrijven van innerlijke gevoelens aan een ander) een onderdeel is van projectieve identificatie, gaat projectieve identificatie verder.
De **ander **wordt beïnvloed om de projectie tot uitdrukking te brengen.
Is Acting out (turning passive into active, sexualisatie) een matuur of primair verdedigingsmechanisme en wat houdt het in?
Immatuur
fysieke uiting van emotie, zonder dat deze eerst bewust te herkennen, begrijpen, of reguleren.
bv; Een kind dat boos is, slaat een ander kind zonder de emoties eerst te verwerken.
Is regressie een matuur of primair verdedigingsmechanisme en wat houdt het in?
matuur
Een volwassene vertoont kinderlijk gedrag, zoals huilen of schreeuwen, bij stress.
Is compartimentalisatie een matuur of primair verdedigingsmechanisme en wat houdt het in?
matuur
Iemand houdt verschillende tegenstrijdige gedragingen of overtuigingen gescheiden, zoals ethisch handelen op het werk maar onethisch thuis.
Is (rol)omkering een matuur of primair verdedigingsmechanisme en wat houdt het in?
(Rol)omkering is een matuur verdedigingsmechanisme waarbij een kind zich als de volwassene gedraagt in een situatie waarin de ouder afwezig is.
Wat is introjectie?
primair
onbewust gedachten, waarden, normen of gevoelens van een ander overneemt en deze beschouwt als hun eigen overtuigingen of emoties.
*Moraal van ouders:
Een kind groeit op met de overtuiging: “Het is slecht om je eigen behoeften op de eerste plaats te zetten,” en blijft deze norm als volwassene volgen, ook al gaat het ten koste van zichzelf.
*Relatieconflict:
Een persoon internaliseert kritiek van een partner, zoals: “Je bent nooit goed genoeg,” en begint dit zelf te geloven.
Is primitieve ontkenning een matuur of primair verdedigingsmechanisme en wat houdt het in?
primair
volledig weigeren om een realiteit te herkennen
bijv;
iemand weigert te accepteren dat een geliefde is overleden en blijft doen alsof die persoon nog leeft.
iem die herhaaldelijk wordt geconfronteerd met relatieproblemen zegt: “We hebben een perfecte relatie,” terwijl er grote spanningen zijn.