Basisprincipe: mensbeeld Flashcards

1
Q

psychische gelaagdheid, leg uit

A

Verschillen in bewustzijn (voorbewust, bewust en onbewust) die invloed hebben op hoe we onszelf en anderen waarnemen en hoe we ons in relaties gedragen

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

geef een voorbeeld mbv de conflictdriehoek van Malan

A
  • Bewust conflict: Het externe probleem waarvan de cliënt zich bewust is.
    vb: Een tiener heeft ruzie met zijn ouders over smartphonegebruik en voelt zich boos en gecontroleerd.
  • Onbewust conflict: Dieperliggende, onverwerkte gevoelens uit het verleden.
    vb: De tiener voelt zich onbewust afgewezen door verwaarlozing in zijn kindertijd, de woede over de smartphonebeperkingen is een uiting van deze oude pijn.
  • Afweer: Manieren om het onbewuste conflict te vermijden.
    vb: De tiener gebruikt boosheid om het gevoel van afwijzing te onderdrukken.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

wat is verdedigingsgedrag?

A

manier om **psychisch evenwicht en zelfwaardegevoel **te behouden op een continuüm van normaliteit (brede range van verdedigingsmechanismen) en abnormalitet (primitieve beperkte verdedigingsmechanismen) tijdens een constante blootstelling aan stressoren (interne conflicten: extrene gebeurtenis (bewust) die conflict veroorzaakt tussen geïnternaliseerde waarden/normen (onbewust) en onvoldane verlangens/behoeften (onderbewust)
* Heeft een verdedigingsaspect tegen:
1. Alledaagse stressoren
2. Ontwikkelingsgerelateerde stressoren
3. Inter- en intrapersoonlijke conflicten
en een uitdrukkingsaspect

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

hoe ontstaat verdedigingsgedrag?

A
  • Start doordat de **‘ik-kern’ **een verborgen gevoel waarneemt (het onbewuste intrapsychisch conflict, waarbij zelwaarde gevoel onder druk komt te staan) ontstaat signaal-angst.

adhv deze signaal angst wordt er mbv **mature, executieve f(x) **die doorheen het leven ontwikkeld zijn (zichzelf moed inspreken, je wegbewegen, impulscontrole, frustratietolerantie, …), omgegaan met de situatie. Indien die falen wordt er overgegaan op primitieve verdedigingsmechanismen.

Het verdedigingsaspect is meestal minder lastig dan werkelijke conflict.
Dit is problematisch indien deze voortdurend gebruikt worden/gebruikt worden zonder dreiging en leidt tot: neuroticisme, psychopathologie en relationele problemen.

Ideaal is een brede range aan mature copingsmechanismen met de flexibiliteit om ze in te zetten.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Geef de kenmerken van een matuur verdedigingsmechamisme

A
  1. ontwikkelen later
  2. hebben vnl. te maken met interne grenzen, bijv. tussen ego of superego en id, of tussen observerende en ervarende delen van het ego, waardoor enkel je gevoel (interne realiteit) – maar niet de externe realiteit – gekleurd en vervormd wordt
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Geef de kenmerken van een primair verdedigingsmechanisme

A
  1. ontwikkelen vroeger
  2. Hebben vnl. te maken met de grens tussen zelf/intern en ander/extern, waardoor de externe/objectieve realiteit gekleurd en vervormd wordt
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Is splitting een matuur of primair verdedigingsmechanisme en wat houdt het in?

A

Splitting is een primair verdedigingsmechanisme waarbij iemand anderen als volledig goed of volledig slecht ziet, zonder nuances.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Is projectie een matuur of primair verdedigingsmechanisme en wat houdt het in

A

Projectie is een primair verdedigingsmechanisme waarbij iemand die zelf boos is, een ander beschuldigt van boosheid.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Is projectieve identificatie wat houdt het in?

A

primair
Hoewel projectie (het toeschrijven van innerlijke gevoelens aan een ander) een onderdeel is van projectieve identificatie, gaat projectieve identificatie verder.
De **ander **wordt beïnvloed om de projectie tot uitdrukking te brengen.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Is Acting out (turning passive into active, sexualisatie) een matuur of primair verdedigingsmechanisme en wat houdt het in?

A

Immatuur
fysieke uiting van emotie, zonder dat deze eerst bewust te herkennen, begrijpen, of reguleren.

bv; Een kind dat boos is, slaat een ander kind zonder de emoties eerst te verwerken.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Is regressie een matuur of primair verdedigingsmechanisme en wat houdt het in?

A

matuur
Een volwassene vertoont kinderlijk gedrag, zoals huilen of schreeuwen, bij stress.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Is compartimentalisatie een matuur of primair verdedigingsmechanisme en wat houdt het in?

A

matuur
Iemand houdt verschillende tegenstrijdige gedragingen of overtuigingen gescheiden, zoals ethisch handelen op het werk maar onethisch thuis.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Is (rol)omkering een matuur of primair verdedigingsmechanisme en wat houdt het in?

A

(Rol)omkering is een matuur verdedigingsmechanisme waarbij een kind zich als de volwassene gedraagt in een situatie waarin de ouder afwezig is.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Wat is introjectie?

A

primair
onbewust gedachten, waarden, normen of gevoelens van een ander overneemt en deze beschouwt als hun eigen overtuigingen of emoties.

*Moraal van ouders:
Een kind groeit op met de overtuiging: “Het is slecht om je eigen behoeften op de eerste plaats te zetten,” en blijft deze norm als volwassene volgen, ook al gaat het ten koste van zichzelf.

*Relatieconflict:
Een persoon internaliseert kritiek van een partner, zoals: “Je bent nooit goed genoeg,” en begint dit zelf te geloven.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Is primitieve ontkenning een matuur of primair verdedigingsmechanisme en wat houdt het in?

A

primair
volledig weigeren om een realiteit te herkennen

bijv;
iemand weigert te accepteren dat een geliefde is overleden en blijft doen alsof die persoon nog leeft.

iem die herhaaldelijk wordt geconfronteerd met relatieproblemen zegt: “We hebben een perfecte relatie,” terwijl er grote spanningen zijn.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Is dissociatie een matuur of primair verdedigingsmechanisme en wat houdt het in?

A

Dissociatie is een primair verdedigingsmechanisme waarbij iemand zich “losgekoppeld” voelt van zichzelf/de realiteit na een traumatische gebeurtenis.

17
Q

Is displacement een matuur of primair verdedigingsmechanisme en wat houdt het in?

A

Matuur

iemand verplaatst zijn emoties, zoals woede of frustratie, van de oorspronkelijke bron naar een veiliger of minder bedreigend doel.

Voorbeeld: Een persoon die boos is op zijn baas, maar zijn woede uit op een familielid thuis.

18
Q

Is isolatie van affect (intellectualisatie en rationalisatie) een matuur of primair verdedigingsmechanisme en wat houdt het in?

A

Isolatie van affect is een mature verdedigingsmechanisme waarbij iemand over een traumatische gebeurtenis praat op een logische manier, zonder emoties erbij te betrekken.

19
Q

Is verdringing een matuur of primair verdedigingsmechanisme en wat houdt het in?

A

Verdringing is een matuur verdedigingsmechanisme waarbij iemand een pijnlijke herinnering onderdrukt, waardoor deze niet bewust ervaren wordt.

20
Q

Is omnipotente controle een matuur of primair verdedigingsmechanisme en wat houdt het in?

A

Omnipotente controle is een primair verdedigingsmechanisme waarbij een persoon probeert volledige controle over anderen of een situatie te hebben, ondanks onrealistische verwachtingen.

belief that they can or must control their environment or the behavior of others to ensure their safety or emotional needs are met.

Bijvoorbeeld:
- Een manager die elke taak en elk detail wil controleren omdat ze geloven dat anderen het niet goed kunnen doen. Dit komt voort uit een angst om dingen uit handen te geven.

  • een partner die constant probeert de stemming van de ander te controleren door alles te vermijden wat mogelijk tot conflict kan leiden.
  • Zoals het herhaaldelijk controleren van sloten, afspraken, of schema’s, omdat men gelooft dat dit voorkomt dat er iets ergs gebeurt.
21
Q

Is somatisatie een matuur of primair verdedigingsmechanisme en wat houdt het in?

A

Somatisatie is een primair verdedigingsmechanisme waarbij stress zich uit in fysieke klachten zonder medische oorzaak, zoals buikpijn of hoofdpijn.

22
Q

Is ongedaan maken een matuur of primair verdedigingsmechanisme en wat houdt het in?

A

Ongedaan maken is een matuur verdedigingsmechanisme waarbij iemand iets goeds doet voor een ander om schuldgevoel over eerdere fouten te compenseren

23
Q

Is reactieformatie een matuur of primair verdedigingsmechanisme en wat houdt het in?

A

Reactieformatie is een matuur verdedigingsmechanisme waarbij iemand sterke negatieve gevoelens over iets omgekeerd in overdreven aardige gedragingen, zoals vriendelijk zijn tegen iemand die hij niet mag.

24
Q

Is sublimatie een matuur of primair verdedigingsmechanisme en wat houdt het in?

A

Sublimatie is een matuur verdedigingsmechanisme waarbij iemand negatieve energie of impulsen omzet in iets productiefs, zoals sporten of kunst maken.

25
Q

Is humor een matuur of primair verdedigingsmechanisme en wat houdt het in?

A

Humor is een matuur verdedigingsmechanisme waarbij iemand humor gebruikt om met een moeilijke situatie om te gaan, zonder de ernst te ontkennen.

26
Q

wat is identiteitsdiffusie?

A

Identiteitsdiffusie is een toestand waarin iemand geen duidelijk zelfbeeld of richting in het leven heeft, vaak door een gebrek aan exploratie en toewijding aan waarden, doelen of rollen. (psychotisch>borderline>neurotisch)

27
Q

welke kenmerken onderscheiden de levels van personaliteitsorganisatie?

A
  1. id-integratie
  2. capaciteit tot realiteitstoetsing
  3. verdedigingsmechanismen (primair vs matuur)
  • Verst van ‘normaal’: psychotisch > borderline > neurotisch
  • psychotisch: vn primaire verdedigingsmechanismen (projectie en splitting), capaciteit tot realiteitstoeting is beperkt bv; hallucinaties, delusies
  • Borderline: vn. primaire verdedigingsmechanismen (projectieve identificatie en splitting), capaciteit tot realiteitstoeting is beperkt bv; zwart-wit denken, iedereen heeft het altijd op mij gemunt
  • Neurotisch: secundaire verdedigingsmechanismen (repressie, rationalisatie en reactie formatie), capaciteit tot realiteitstoeting is intact
  • Verst van ‘normaal’:
    ** Rigide, beperkt aanbod aan verdedigingsmechanismen**
28
Q

wat is signaal-angst? Wanneer komt het voor?

A

= angst om het ego te signaleren defensieve mechanismen (verdedigingsgedrag) in te schakelen, wanneer een persoon een interne dreiging waarneemt die herinneringen oproept aan een eerdere overweldigende ervaring. Om de dreiging te hanteren.

Kenmerken:
Het is geen reactie op een directe externe bedreiging, maar op interne conflicten of spanningen (bijvoorbeeld tussen het id, ego en superego).
Het stelt het ego in staat om potentiële angstaanjagende situaties te vermijden of er controle over te krijgen door verdedigingsmechanismen in te zetten.

Voorbeeld:
Een persoon voelt lichte angst (signaalangst) bij het idee een presentatie te geven. Deze angst herinnert het ego aan een eerdere ervaring van vernedering tijdens een schoolspreekbeurt. Het ego kan nu mechanismen zoals vermijden of overmatige voorbereiding inschakelen om met deze dreiging om te gaan.