BÁN CẦU ĐẠI NÃO - mô tả mặt trên ngoài Flashcards
các rãnh chính
Mặt trên ngoài lồi, áp sát vào vòm sọ, có các rãnh sau:
- Rãnh trung tâm: đi từ 1/3 giữa bờ trên bán cầu, chạy chếch xuống dưới và ra trước.
- Rãnh bên: đi từ bờ dưới bán cầu, nơi nối giữa 1/4 trước và 3/4 sau, chạy chếch lên trên và ra sau.
- Rãnh đỉnh chẩm: ở 1/3 sau bờ trên bán cầu.
Các rãnh trên chia mặt trên ngoài của bán cầu thành thuỳ trán, thuỳ thái dương, thuỳ đỉnh, thuỳ chảm. Ngoài ra, rãnh bên sâu như một thung lũng vùi lấp một thuỳ não gọi là THUỲ ĐẢO.
a.Thuỳ trán:
Nằm trước rãnh trung tâm và trên rãnh bên, có đầu trước gọi là CỰC TRÁN. 3 RÃNH: trước trung tâm, trán trên và trán dưới chia mặt ngoài của thuỳ ra làm 4 HỒI: hồi trước trung tâm, hồi trán trên, hồi trán giữa và hồi trán dưới.
b.Thuỳ thái dương:
Nằm dưới rãnh bên, phía trước thuỳ chẩm có đầu trước gọi là CỰC THÁI DƯƠNG. 2 RÃNH thái dương trên và dưới chia mặt ngoài của thuỳ ra làm 3 HỒI: thái dương trên, giữa và dưới. Ngoài ra, nằm ở mặt trên của thuỳ (SÂU trong rãnh bên) có các RÃNH THÁI DƯƠNG NGANG giới hạn nên các hồi thái dương ngang.
c.Thuỳ chẩm:
Có đầu sau gọi là CỰC CHẨM. Ở bờ dưới phía trước cực chẩm khoảng 4cm có một chỗ khuyết được gọi là KHUYẾT TRƯỚC CHẨM. Giới hạn trước của thuỳ là một ĐƯỜNG VẼ từ rãnh đỉnh chẩm đến khuyết trước chẩm. RÃNH CHẨM NGANG chia thuỳ thành các hồi chẩm trên và dưới.
d.Thuỳ đỉnh:
Nằm sau rãnh trung tâm, ôm lấy đầu sau của rãnh bên và rãnh thái dương trên. RÃNH SAU TRUNG TÂM và rãnh GIAN ĐỈNH chia thuỳ ra làm hồi sau trung tâm và hai tiểu thuỳ đỉnh TRÊN và DƯỚI. Ngoài ra, ở DƯỚI tiểu thùy đỉnh dưới còn có 2 HỒI NÃO khác, đó là HỒI TRÊN VIỀN ôm lấy đầu sau rãnh bên và HỒI GÓC vòng quanh đầu sau của rãnh thái dương trên.
e.Thuỳ đảo:
Bị lấp trong thung lũng của rãnh bên. RÃNH VÒNG ĐẢO ngăn cách thuỳ đảo với các thuỳ xung quanh. Thuỳ đảo có hình tam giác với đỉnh ở dưới, có RÃNH TRUNG TÂM ĐẢO chạy từ đỉnh chếch lên trên và ra sau chia thuỳ thành CÁC HỒI ĐẢO NGẮN ở trước và MỘT hồi đảo DÀI ở sau.
