Atamalar Flashcards
(umumiy, yalpi) – XX asr hodisasi bo‘lib,butun siyosiy tizimning davlatga bo‘ysunishini,jamiyat hayoti va fuqarolar ustidan to‘liq davlat nazorati o‘rnatilishini nazarda tutadi
Totalitarizm
Qirol, gersog, graf va boronlarning qaram dehqonlar mehnati bilan ishlanadigan yer mulklari
Domen(lot. - dominium-mulk)
Qabila boshlig’i, zodagon shaxs
Konung
Jamiyatning iqtisodiy, siyosiy va ijtimoiy hayotini harbiy maqsadlarga bo’ysundirish
Militarizatsiya
Bir davlat hududining yoki bir qismining boshqa davlatga zo’rlik
Anneksiya
Xristian dinining asosiy mazhablaridan biri
Katolik
An’anaviy qadriyatlar, urf-odatlar, ijtimoiy va diniy tartiblar tarafdori bo’lgan siyosiy oqim
Konservatizm
Ma’lum muddatga belgilangan faoliyat turi bilan shug’ullanish
Litsenziya
Mavjud tuzumni keskin o’zgartirmaslik, uni konstitutsiya doirasida rivojlantirish tarafdorlari
O’nglar
O’rta asrlarda G’arbiy Yevropada ixtiyorida qaram dehqonlari va mayda feodal vassallari bo’lgan yer egasi
Senyor(lot-katta)
Yerga to’la egalik qilish ;G’arbiy Yevropada avloddan-avlodga merosiy yer-mulk
Allod(yun.)
Sharqiy Rimni boshqargan hukmdor
Vasilevs(yun. - podsho)
Tushunarli bir xil tilda so’zlashuvchilar
Slavyan(sloven)
To’g’ri yo’ldan borgan dastlabki 4 halifa
Choryor-(forscha-to’rt do’st)
Inson faoliyatining u yoki bu sohasini moddiy-texnik ta’minlashni boshqarish tizimi
Logistika - (yun. logistike - hisoblash, muhokama san’ati)
Zonalarda yangi texnologiyalarni o’zlashtirish, alohida sohadagi sanoatni rivojlantirish, hududning o’ziga xos ijtimoiy imkoniyatlari hisobga olingan xolda maxsus sanoat mahsulotlarini ishlab chiqarish tashkil etiladi.
Maxsus industrial zona
Milliy valutaning amaldagi kurs bo’yicha boshqa xorijiy valutalarga erkin va cheklanmagan miqdorda almashtirilishi.
Konvertatsiya - (lot. convertatio - o’zgartirish, aylantirish)
Zonalarda korxonalar faoliyatini jadallashtirish, sanoatni modernizatsiya qilish, ichki bozorni tovarlar bilan to’ldirish, eksport-importni kengaytirish amalga oshiriladi
Erkin industrial-iqtisodiy zona
Zonalar alohida maqomga ega bo’ladi. Maxsus imtiyoz va chegirmalar asosida savdo, boj imkoniyatlari beriladi
Maxsus iqtisodiy zona
Zonalarda bozor iqtisodiyotining ochiq tizimi tashkil etiladi. Xorijiy va milliy tadbirkorlar uchun qulay, imtiyozli sharoit yaratiladi
Erkin iqtisodiy zona
Aholini majburiy irqiy guruhlarga bo’lish
D jandjaj
Harbiy xizmatdan bo’shatish
Demobilizatsiya
Xalqaro shartnoma, bitim
Traktat
Bir tomonning ikkinchi tomonga qo’yadigan qat’iy talabi
Ultimatum
Hukumatning juda muhim voqea munosabati bilan xalqqa qilgan yozma murojaati
Pansan
Ta’limot, siyosiy rahbarlik tamoyili
Ijtimoiy tizimning muhim belgisi bo’lib, unga binoan turli ijtimoiy guruhlar, ayni holat -erkaklar va ayollarning jamiyatdagi imkoniyatlari bir-biridan farq qiladi
Gender tengligi
Chingisxan farzandlariga mulk sifatida bo’lib bergan hududlar
Ulus(mo’g’ulcha-davlat, xalq, odamlar)
Suyakdon
Ossuariy
Ayollar tanasini yopib turuvchi bir necha metr uzunlikdagi matodan o’rama kiyim
Sari
Bir yoki bir nechta o’xshash kasb egalarini birlashtirgan savdo-hu- narmandchilik birlashmasi yoki o’rta asrlar hunarmandlarining kasbiy asosdagi uyushmasi
Sex
Sud hukmidan norozi bo’lgach, uning ustidan shikoyat arizasi berilishining bir shakli
Apellyatsiya (lot. - shikoyat, norozilik
bildirish)
Qishloq xo’jaligi bilan shug’ullaniladigan hududga, aholining qishloq xoʻjaligi mahsulotlari yetishtirish hajmi ustun bo’lgan joyga nisbatan qo’llaniladi.
Agrar (lotincha agrarhis) yerga. dalaga)
Biror bir hududning qonun bilan chegaralangan davlat hokimiyatini mustaqil amalga oshirish huquqi.
Avtonomiya (yunoncha - qonim)
Qabila urf-odatlariga tayanib ish ko’radigan sud
Biy sudlari
Rus tilida podsho «царь» deyiladi. Bu mahalliy aholi tilida chor» deb talaffuz etilgan va shu bois o’zbek tilidagi adabiyotlarga shunday ko’rinishda kirgan.
Chor Rossiyasi (Царская Россия)
Biror tashkilot, jamoa tomonidan vakolatli qilib saylab yoki tayinlab yuborilgan vakil
Delegat (lotincha yuborgan)
Charxning yigirilayotgan ip o’ralib qo’yiladigan boriladigan qismi. Duk yasovchi hunarmand dukchi deyilgan
Dukchi (forscha yig, duk)
Rossiya imperiyasining qonun chiqaruvchi hokimiyati, shahar dumasi - shaharning o’zini o’zi boshqarish organi.
Duma (ruscha -o’ylash, fikrlamoq)
Xalq og’zaki ijodida qahramonlik va qahramonlar haqidagi dostonlar majmuasi.
Epos
Dindorlar orasida obro’ qozongan diniy rahnamo unvoni
Eshon
Dindorlar orasida obro’ qozongan diniy rahnamo unvoni
Eshon
Davlatlarning o’z siyosiy mustaqilligini muayyan doirada cheklash yo’li bilan yagona ittifoqqa birlashuvi
Federatsiya (lotincha ittifoq bo’lib mustahkamlash)
Kundalik turmushda ro’y beradigan salbiy
hodisalarni tanqid qilib yozilgan gazeta yoki jurnal maqolasi.
Felyeton (fransuzcha)
Ayrim fanlarga ixtisoslashtirilgan va ular bo’yicha chuqur ta’lim beradigan o’quv muassasalari.
Gimnaziya
Uyezd politsiyasi boshlig’i.
Ispravnik
Qurol- aslahaxona boshlig’i
Jevachi (jeva - qurol-aslaha)
Uyda yollanib ishlanadigan hunarmandchilik
Kasanachilik
Jinoyatlari uchun og’ir mehnat sharoitida jazoni o’tash joyi
Katorga
Harbiy qism joylashtirilgan maxsus bino.
Kazarma (italyancha iiycha, kulba)
Qal’a yoki tumandagi barcha qo’shinlar boshlig’i
Komendant
Eski tuzum tarafdorlari, islohotlar va o’zgarishlarga qarshi turuvchilar
Konservativ (lotincha)
Mag’lub davlatning g’olib davlat foydasiga pul to’lovi.
Kontributsiya
Hukumatning muhim voqea munosabati bilan xalqqa qilgan yozma murojaati, qonun kuchiga teng hujjati
Manifest (lotincha)
Gazeta, jumal va kitoblar majmui
Matbuot (arabcha-bosma asarlar, nashrlar)
Yer atmosferasi, uning xususiyatlari va unda bo’ladigan fizik jarayonlar haqidagi fan.
Meteorologiya (yunoncha)
Iqtisodiyotning bir sohasidagi
yakka hukmronlik
Monopoliya (yunoncha-tanho sotish)
Dinga qattiq berilgan, uning aqidalariga ko’r-ko’rona amal qiluvchi.
Mutaassib (arabcha - o’ta fidoyi)
Vaqtincha, muayyan muddatga tuzilgan hukumat.
Muvaqqat (arabcha)
Jamoat xavfsizligini saqlovchi tashkilot.
Politsiya (nemischa ma’muriyat)
Daryolar sohilida qayiqlar, kemalar to’xtaydigan, maxsus jihozlangan joy - bandargoh.
Pristan (ruscha - kelib to ‘xtamoq)
Mustamlaka mamlakat qaramligining bir shakli. Bunday mamlakat ichki siyosatida birmuncha mustaqil bo’lsa-da, tashqi siyosati mustamlakachi davlat qo’liga o’tadi
Protektorat (lotincha- ho’liy)
Iqtisodiyotda ishlab chiqarishning nisbatan mo’tadil, unchalik xavfli bo’lmagan pasayishinı yoki iqtisodiy o’sish sur’atlarining sekinlashuvini anglatadi.
Retsessiya
Belgilangan parametrlarga ko’ra, ma’lum
mahsulot turini yaratish bo’yicha barcha texnologik jarayonlar (ilmiy-texnik izlanishlar, konstruktorlik ishlari, ishlab chiqarishni tayyorlash, ishlab chiqarish, sotish va loyihani servis qo’llab- quvvatlash) majmuyi.
Makrotexnologiya
Pulning harakati, foiz stavkalari, valuta kursi, ish haqı, shuningdek, ishlab chiqarish va iste’molning dinamikasi bilan xarakterlanuvchi iqtisodiyotning holati, uning faollik darajasini bildiradi.
Iqtisodiy konyunktura
Holat, ma’lum voqea yoki hodisaga nisbatan munosabat
Pozitsiya
O’limga mahkum etilganlarni gulxanda yoqish. Portugalcha - e’tiqod yoki din ishi”
Autodafe
Tabiiy resurslar
Tabiiy boyliklar
Hayot uchun zarur ne’matlarni
tabiiy boyliklarning, xususan, yerning hosildorligini oshirish hisobiga emas, yangi yerlami о ‘zlashtirish hisobiga kо‘paytirish.
Ekstensiv foydalanish
Texnika, texnologiya, boshqaruv va mehnatni tashkil etish sohasidagi yangiliklar
Innovatsiya
Xususiy mulkning asosini sanoat
korxonalari tashkil etadigan, shuningdek, rivojlangan bozor iqtisodiyoti va yuqori sanoat ishlab chiqarishiga asoslangan
jamiyatdir.
Kapitalistik jamiyat
Kо ‘plab kemalardan iborat katta flot.
Armada
(yunoncha) — joyning geografik koordinatalarini, vaqtni, yidduzlaming chiqish va botish paytini
aniqlovchi astronomik asbob.
Astrolyabiya
Davlat organlarining iqtisod, siyosat va ijtimoiy sohadagi harakati bo’lib, u davlatning harbiy qudratini oshirishga yo’naltirilgan.
Militarizatsiya
Aholining bir mamlakatdan boshqasiga vaqtinchalik yoki doimiy yashash uchun ko’chib o’tishi
Immigratsiya
Vatanga qaytish, Atama, odatda, harbiy asirlar, ko’chirilgan shaxslar, qochoqlar, emigrantlarga nisbatan qo’llaniladi. Yahudiylarning tarixiy vatani bo’lgan Falastinga qaytishi ham repatriatsiya deb ataladi
Repatriatsiya
Saralangan fuqarolarning ehtiyojlariga emas, xalq ommasi ehtiyojlariga qaratilgan siyosiy pozitsiya yoki nutq shakli.
Populizm
Ijtimoiy tuzumning muhim belgisi bo’lib, unga binoan turli ijtimoiy guruhlar, ayni holatda erkaklar va ayollarning jamiyatdagi imkoniyatlari bir-biridan keskin farq qiladi.
Gender tengsizlik
Etnik mojaroning shakllaridan biri boʻlib, unda etnik ziddiyat diniy ziddiyat bilan qo’shilib ketadi.
Etno-konfessional mojaro
Bitta tizim yoki shaklga keltirish
Unifikatsiya
Qat’iy xalqaro valutaga nisbatan milliy valutaning rasmiy kursini pasaytirish.
Devalvatsiya
Qarorlar qabul qilish bo’yicha vakolat va majburiyatlarni markazdan boshqa tashkilotlarga o’tkazish.
Detsentralizatsiya
Shaharlar soni ko’payib, ularda dav latning siyosiy, iqtisodiy va madaniy hayoti jamlanishi tarixiy jarayoni.
Urbanizatsiya
Konservativ g’oyaviy-siyosiy oqimning an’anaviy ijtimoiy qadriyatlarni saqlash va rivojlantirishga yo’naltirilgan turi.
Neokonservatizm
Davlatning iqtisodiyotga aralashuvini kamaytirish maqsadida o’tkaziladigan tadbirlar. Ularning vakillari bozor o’zini o’zi tartibga soladi deb hisoblaydi.
Neoliberal islohot
1920-1940-yillardagi fashistik bi lalarning g’oyaviy-siyosiy davomchisi bo’lgan o’ng radikal tashkilotlar
Neofashizm
Bitta mamlakatda va butun dunyoda madaniyatlar xilma-xilligini saqlab qolishga yo’naltirilgan siyosat hamda bu siyosatni asoslovchi nazariya va mafkura.
Multikulturalizm
Bunda mandatlar partiyalar o’rtasida ular olgan ovozlar soniga proporsional ravishda bo’linadi.
Proporsional saylov tizimi
Keskin konservativ qarashlarga ega bo’lgan mutaassib kishi
Ultrakonservator
O’zgacha dunyoqarash, hayot tarzi, xulq-atvor,axloq va urf-odatlarga nisbatan sabr-bardoshli bo’lish
Tolerantlik (lotincha “sabr-toqat, chidam, bardosh”)
Xalqaro hamjamiyatdan ajratib qo’yish, yakkalash
Izolatsiya
Afg’on qabilalari tomonidan saylangan umumafg’on oqsoqollar kengashi
Loyya jirgasi
Yuqumli kasalliklarga qarshi emlashda qo’llaniladigan vosita
Vaksina
Voqelikni bilishda ongning imkoniyatini rad etuvchi yoki uni juda cheklangan deb biluvchi falsafiy konsepsiya
Irratsionallik
Zamonaviy madaniyat hayotining deyarli barcha sohalariga kirib kelgan maishiy, ko’ngilochar va axborot madaniyati
Ommaviy madaniyat
Mistikaga moyillik, mistikaga asoslangan diniy-idealistik dunyoqarash shakli
Mistitsizm
Qo’shimcha qiymat olishda foydalaniladigan moddiy, intellektual va moliyaviy vositalar yig’indisi
Kapital
Davlat yoki boshqa biron-bir muassasa tomonidan boshqa davlat, muassasa, alohida shaxsga ko’rsatiladigan moliyaviy yoki moddiy yordam
Subsidiya
Qarz yoki kreditni to’lash shartlarini qayta ko’rib chiqish va o’zgartirish
Restrukturizatsiya
Ko’zlangan maqsadga erishish uchun qo’llaniladigan usul va vositalar yig’indisi
Taktika
Ichki bozorni ma’lum cheklovlar (import yoki eksport boj to’lovlari, subsidiyalar va boshqa tadbirlar) orqali chet el raqobatidan himoya qilishga qaratilgan siyosat
Proteksionizm
Aholi va uning ko’payish qonuniyatlari to’g’risidagi fan. U aholining son jihatidan tarkibi, uning o’zgarishi, joylashishi va shu kabilarni o’rganadi
Demografiya
Iqtisodiy nazariya, shuningdek, shu nazariyaga asoslangan keskin iqtisodiy islohotlar
Shok terapiyasi
XX asr oxiri – XXI asr boshlaridagi
norozilik namoyishlari va ular natijasida yuz bergan hokimiyat almashinuvlarining umumiy nomi.
«Rangli inqilob»
Davlatning xalqaro maydonda olib boradigan tashqi siyosiy va iqtisodiy faoliyati yo‘nalishlari.
Geostrategiya milliy xavfsizlik doktrinasining ajralmas qismi bo‘lib, geosiyosiy yoki geoiqtisodiy makonda o‘z maqsadiga erishish uchun davlat tomonidan qo‘llaniladigan harakat texnologiyalarini ham o‘z ichiga oladi.
Geostrategiya
Suveren davlatlar o‘rtasida tovarlar, xizmatlar,moliya, investitsiya, ishchi kuchi erkin harakatlanadigan iqtisodiy kenglikni tashkil qilish maqsadida birlashish jarayoni.
Integratsiya
Zamonaviy demokratik mamlakatlarda siyosiy hayotni tashkil qilishning asosiy konstitutsiyaviy tamoyillaridan biri bo‘lib, mafkuraviy plyuralizm(ko‘pxillik)ning yorqin ifodalagan ko‘rinishidir.
ITI (ilmiy-texnik
inqilob
Fan va texnika taraqqiyotida yangi
sifat bosqichiga o‘tish, katta sakrash va uning asosida ishlab chiqaruvchi kuchlarni tubdan qayta qurish.
ITI (ilmiy-texnik
inqilob
Bir qator mamlakatlarda davlat boshqaruv organi bo‘lib asosiy vazifasi mavjud tuzumni himoya qilish
Davlatni boshqarish
shakli bo‘lib, unda hokimiyat
harbiylarga tegishli bo‘lishi
Zo’ravonlik va diktatorlik usullari bilan davlatni boshqaradigan harbiylar hokimiyati
Q
(Qultum, bo’lak) - Inom etilgan yer bo’lib, olgan kishining majburiyatlari harbiy xizmatga shay turish va urushda qatnashgan.
Grass
Rojalarning o’z xonadoniga mansub bo’lmagan amaldorlarga ma’lum muddat evaziga berilgan yer
Patta (yorliqqa olingan yer)
ko‘ngillilardan iborat harbiy bo‘linma.
Ushbu bo‘linma bir nåchà o‘ndàn bir nechà yuzgàchà jàngchini birlàshtirgàn.
Drujina
XV - XVII asrgacha Atlantika okeanidan xavfsiz suzib o’ta oladigan ilk kema
Karavella
Davlatni idora qilish usuli bo’lib, cheklanmagan hokimiyat boshlig’i - monarxga tegishli bo’ladi. Mutlaq monarxiya
Absolutizm
Mahalliy o’zini o’zi boshqarish organi
Kommuna
Ba’zi mamlakatlarda alohida vakolatlarga ega bo’lgan vakillik organi
Konvent
Tilshunoslik ilmi, bolalarni o’qishga o’rgatgan.
Grammatika
She’r, badiiy asarlar yozishni. notiqlik san’atini, huquq asoslarini o’rgatgan.
Ritorika
Burjua inqilobi davrida yillari joriy qilingan ijroiya hokimiyatining uchta rahbarlaridan biri. Qadimgi Rimda Xalq majlisida patritsiylardan 2 kishini 1 yilga saylangan hokimi. Yil davomida Respublikani boshqarib,rimliklarni sud qilgan.Harbiy davrlarda qo’shinlarga qo’mondonlik qilgan.
Konsul
Shahardan tashqaridagi hukmdorlar hordiq chiqaradigan joy
Konigil
Qadimgi Yunonistonda hisob taxtachasi
Abak
Nemischa saylangan harbiy yo’lboshchi
Gersog
Lotincha Birlashma
Korporatsiya
Homiy, himoyachi
Protektorat
Qadimgi Afinada markaziy maydon
Agora
Tribuna
Altar
Forum
Iqtisodiy va siyosiy hukmronlikning bir hovuch ulkan sarmoya egalari qo’lida to’planishi
Oligarxiya
Rivojlanishda sifat o’zgarishlariga emas,faqat son jihatdan ko’payishiga va tezkor natijalarga yo’naltirilgan o’sish
Ekstensiv
Intensiv
Yakka tartibdagi o’sish
Ekskluziv
Reformatsiya
Qonunlar to’plami
Sudebnik
Siyosiy, iqtisodiy, harbiy ustunlik, bir davlatning boshqasi ustidan hukmronligi
Gegemonlik
Muhim qoidalar e’lon qilinadigan hujjat
Deklaratsiya
Rimda mahalliy aholi barcha huquqlar to’la foydalanadigan aholi
Patritsiy
Spartada ilotlardan tashqari to’la-to’kis huquqlarga ega bo’lmagan, shaxsan ozod kishilar
Periyek
Plebey
Odamlarni o’rab turgan muhitda jon va ruhlarni mavjudligiga ishonish
Animizm
Qadimgi bitiklarni o’rganish bilan shug’ullanadigan fan
Epigrafika
Hayvon va o’simliklarga sig’inish
Totemizm
Odamlarni u yoki bu buyumlarga omad keltiradigan yoxud balodan asraydi deb e’tiqod qilish.
Fetishizm
Katta patriarxal oila
Nmana
Urug’
Vis
Qabilalar ittifoqi
Dax’yu
Mentalitet
Delimitatsiya
Baynalminal
Biror narsaning muayyan bir joyda to’planishi. (Birga, markaz)
Kontsentratsiya
O’zini o’zi boshqaradigan qaram yer,o’lka.
Dominion
Mafkuraviy rejim shakli bo‘lib, totalitar jamiyatda aholini keng miqyosda ommaviy ravishda mafkuraviy qayta tarbiyalash vositasidir
Senyorning o‘z vassaliga harbiy xizmati evaziga in’om etgan yer-mulk
Benefitsiy
Soliq va bojlarning to‘lanishini maxsus tayinlangan mo‘g‘ul noiblari
Bosqoqlar
Hozirgi mantiqqa o‘xshash fan bo‘lib, unda o‘quvchilar munozara olib borishga, o‘z fikrini isbotlashga o‘rgatilgan
Dialektika
Ko‘chmanchilar zodagonlari yetakchisi hisoblanib, ba’zida xondan ham ko‘proq mavqega erishgan
Beklarbegi
Ko‘chmanchilar zodagonlari yetakchisi hisoblanib, ba’zida xondan ham ko‘proq mavqega erishgan
Beklarbegi
Ilmi aruz
She’riyat
Ma’lum xarajatlarni qoplash uchun iqtisodiyotning bir subyekti tomonidan
ikkinchisiga qaytarib bermaslik sharti bilan pul mablag‘i berilishi.
Davlat chegaralarini tuzilgan shartnomaga muvofiq tavsiflash va xaritalashtirish asosida belgilash
Qarorlar qabul qilish bo‘yicha vakolat va majburiyatlarni markazdan boshqa
tashkilotlarga o‘tkazish
Tuhfa
Dotatsiya
Majburiy kuchga ega bo‘lmagan xalqaro aktning umumiy qoidalari va
maqsadlarini ifodalaydigan hujjat
Biror-bir partiyaning parlamentdagi a’zolari yoki siyosiy partiya ichidagi alohida guruh.
Fraksiya
Zo‘ravonlikni bartaraf etish uchun unga qarshi kurash mafkurasi
Davlatlar o‘rtasida olib borilayotgan urushga qo‘shilmaslik imkonini ta’minlovchi huquqiy maqom
Neytralitet
Urushda yetkazilgan zarar o’rnini qoplash uchun mag’lub davlat tomonidan to’lanadigan to’lov.
Kontributsiya
Fuqarolarning saylov huquqidan foydalanishni cheklaydigan shartlar. Ular mulk, yosh, jins va boshqalar bo’lishi mumkin.
Senz
Burjuaziyaning murosaga intiluvchi, muammolarni tinch yo’l bilan hal etishga, hukmron tabaqa bilan kelishishga intiluvchi qismi.
Mo’tadil burjuaziya
Migratsiya
Sindikat
Anarxizm
Ba`zi mamlakatlarda alohida vakolatlarga ega bo‘lgan vakillik organi
Iuziylar
Yakobinchilar
Fransiyada inqilob yillari qabul qilingan yangi taqvimda oyning nomi(9-kuni kelgan)
Mulk va erkin tadbirkorlikni himoya qiladigan respublika tarafdori.
Termidorchilar
Dirketoriya
Jironda
Konvent
Fransiyada mulk va erkin tadbirkorlikni himoya qiladigan respublika tarafdori
Spartada qulga aylantirilgan mahalliy aholi.
Ilotlar
Uzoqqa olib boruvchi ta’sir vositalari va uslublari,maqsadni istiqbolli dinamik aniq olish
Strategiya
Songai hukmdori
Almi
Biron-bir davlatning xalqaro muammolarni hal qilishda ishtirok etishdan bosh tortish siyosati. Ko‘pincha, AQSHning ikkinchi jahon urushigacha bo‘lgan siyosatiga nisbatan qo‘llaniladi.
Izolatsionizm
Parlamentarizm,demokratik erkinliklar va xususiy tadbirkorlik tarafdorlarini birlashtirgan ijtimoiy-siyosiy oqim.
Liberalizm
Iqtisodiy va siyosiy ta’sir doiralarini kengaytirishga qaratilgan siyosat.
Ekspansiya
Bosqinchilikdan iborat bo’lgan, tajovuzkorlikka asoslangan harakat.
Agressiya
Ayrim shaxs yoki birlashmalarning xususiy mulki boʻlgan yer,ishlab chiqarish korxonalari, transport, banklarni davlat yoki jamiyat mulkiga
aylantirish, davlat ixtiyoriga olish.
Natsionalizatsiya
Darveshlar uchun maishiy xona va masjiddan iborat yotoqxona.
Xonaqoh
Qishloqning dehqonlarga qaram aholisi
Kadivar
