Astma Flashcards
Definitie Astma?
Chronische, niet-infectieuze ontsteking in de wand van luchtwegen:
- Bronchiale hyperreactiviteit
- Bronchiale inflammatie
- Endobronchiale obstructie
PF astma?
- Contractie bronchiale gladde spiercellen
- Mucosazwelling
- Celinfiltratie
- Slijmsecretie
Resultaat = luchtwegobstructie
Triggers van astma?
o Allergie (huisstofmijt, pollen, schimmels; katten- en hondenepitheel)
o (virale) Infecties (zuigelingen – peuters)
o Sterke geuren (chemicaliën, passief roken, chloordampen zwembad, pollutie?)
o Koude lucht, snelle temperatuursveranderingen
o Inspanningen - inspanningsastma
o Emotionele stress - psychisch astma
Vanaf welke leeftijd zijn longfunctietesten mogelijk?
o In routine vanaf ongeveer 5 jaar –> Met eenvoudige devices (piekstroommeting)
o Spirometrie vanaf 6 – 8 jaar
o Provocatietest > 8 jaar
Wat is atopie?
Aanleg hebben om allergisch of buitengewoon overgevoelig te reageren op normale, niet levensbedreigende stoffen of omstandigheden:
- Astma
- Eczeem
- Hooikoorts (of andere allergie)
Welke zijn de meest voorkomende allergiën bij een type 1 hypersensitiviteitsreactie?
- Voeding: melk, ei, vis, pinda, noten, …
- Pneumoallergenen: huisstofmijt, dieren, …
- Insectengiffen
Wat is de atopic march?
De opvolging van verschillende atopische aandoeningen:
1: Huid: atopisch eczeem
2: gastro-intestinaal: voedselallergie
3: Luchtwegen: astma
4: KNO sfeer: allergische rhinitis en conjunctivitis f
Hoe stelt men de diagnose van een allergie?
- Skin prick tests
- Totaal IgE bepalen
- Specifieke IgE bepaling
Age of onset astma?
- Allergic asthma: typically in childhood
- Nonallergic asthma: typically > 40 years
Kliniek van astma-exacerbatie?
o Kortademigheid, ademnood (expiratoir met typisch gepiep = wheezing) –> Kinderen klagen vaak van pijn op de borst of in de keel
o Hoesten vaak in salvo’s (meer uitgesproken ’s nachts)
o Meestal kan er een uitlokker voor de klachten gevonden worden
Afwijkingen op KO bij astma-exacerbatie?
o Wheezing
o Verlengd expirium (ook zonder stethoscoop)
o Gebruik van accessoire ademhalingsspieren
o Auscultatie: Naast wheezing vaak rhonchi of vochtige crepitaties –> verspringen bij het hoesten
o Soms tekens van desaturatie!
o CAVE: Silent chest is een teken van een ernstige astmacrisis !!!
hoe noemt men een irreversiebele en ernstige aanval?
Status astmaticus
= levensbedreigend –> intensieve behandeling noodzakelijk
Afwijkingen op ABG bij astma-exacerbatie?
- pCO2 verhoogt
- pO2 verlaagt
- pH verlaagt
Afwijkingen op RX bij astma-exacerbatie?
o Meestal hyperinflatie en hyperlucente longen
o Horizontale ribben en laagstaand diafragma met afgeplatte koepels
o Versterkte peribronchiale tekening
o Profielopname: Lucht tussen sternum en hartschaduw bij aanval
Moet men steeds een RX doen bij astma-exacerbatie?
NEEN –> nuttig bij eerste aanval, of als men andere pathologie verwacht
Differentieel diagnose van astma-exacerbatie?
o Aangeboren hartafwijkingen met links-rechts shunt
o Mucoviscidose (CF)
o Aspiratie vreemd lichaam
o Externe obstructie luchtwegen: Klier (TBC, maligniteit), Vaten, Tumoren
o Ex-prematuren (BPD)
o Wheezing secundair aan bronchiolitis (Post-RSV)
o Slikstoornissen
o Massieve gastro-oesofageale reflux met aspiratie
Welke zijn de principes van een astma therapie?
o Bronchusverwijdende medicatie = reliever, noodmedicatie
o Ontstekingsremmers = controller, beschermende medicatie, onderhoudstherapie
Noem een reliever?
Kortwerkend Beta2-mimeticum (SABA) = Salbutamol (Ventolin)
Noem verschillende mogelijkheden als controller?
- Inhalatie CS (ICS)
- Leukotriëne receptor antagonist (LTRA)
- Long-acting beta2-mimetica (LABA)
Noem de verschillende ICS?
o Budesonide - Pulmicort®
o Fluticasone - Flixotide®
Noem de verschillende LTRA?
Montelukast = Singulair
Noem de verschillende LABA’s?
o Salmeterol - Serevent®
o Formoterol - Foradil®
Wat is de behandeling van een acute astma-exacerbatie?
Steeds brochusverwijdende medicatie (reliever) geven = Ook als de patiënt al onder een onderhoudstherapie staat
o NIET stoppen met controller bij een aanval
o NIET ophogen controller tijdens acute fase
Indicaties voor opstart van onderhoudsbehandeling bij astma?
- Gebruik van een bronchodilator meer dan 2x/week
- Activiteitsbeperking
- Verstoorde longfunctie
- Nachtelijke symptomen
- Opname na een crisis met zuurstofnood
Welke zijn de criteria van een ernstige astma-exacerbatie?
- Saturatie < 90%
- HR > 140 (< 5 j) of > 125 (> 5 jaar)
- AHR > 40 (< 5 j) of > 30 (> 5 jaar)
- Niet praten
- Onrustig
- Suprasternale tirage
–> Eventueel peak-flow meten (< 50% beste waarde)
Welke zijn de criteria van een levensbedreigende astma exacerbatie?
- Sat < 92 + één van onderstaande criteria:
- Silent chest
- Weinig arbeid om te ademen (uitputting)
- Aggitatie
- Verminderd bewustzijn
- Cyanose
–> eventueel peak-flow meten (< 33% beste waarde)
Behandeling van een acute astma-exacerbatie?
1: Start ALTIJD met Salbutamol (Via verstuiver of aerosol)
• Indien nodig herhalen na 20 minuten (onder medisch toezicht)
• Indien saturatie < 92% –> geef O2
2: IV Prednisolone
Indien blijvende O2-nood na 3 vernevelingen Salbutamol en verder O2
3: MgSO4 (150 mg) en/of IV Salbutamol
MgSO4 in aerosol
Bij onvoldoende effect van vorige stappen
ALTIJD opname INZO nodig!
