ARALING PANLIPUNAN Flashcards
Maaaring ilarawan ang ugnayan at interaksiyon
sa pagitan ng sambahayan, bahay-kalakal,
pamahalaan, institusyong pampinansiyal at
panlabas na sektor sa pamamagitan ng modelo.
PAIKOT NA DALOY NG EKONOMIYA
Isang dayagram na nagpapakita ng ugnayan
ng bawat sektor ng ekonomiya. Ipinapakita
kung papaano gumagana ang isang ekonomiya
sa pamamagitan ng pagtanggap ng kita at
paggasta ng bawat sektor na bahagi ng
ekonomiya.
PAIKOT NA DALOY NG EKONOMIYA
Ito ay binubuo ng mga
konsumer, sila ang may-ari ng salik ng
produksyon at gumagamit ng kalakal at
serbisyo.
SAMBAHAYAN
Nagproprodyus ng mga
tapos na produkto/serbisyo; producers
BAHAY-KALAKAL
UNANG MODELO
EKONOMIYANG BARTER
IKALAWANG MODELO
MONEY ECONOMY
IKATLONG MODELO
THREE-SECTOR
IKAAPAT NA MODELO
FOUR-SECTOR
IKALIMANG MODELO
FIVE-SECTOR
Sumisimbolo sa KITA o INCOME
Y
Sumisimbolo sa BUWIS o TAX
T
Sumisimbolo sa IMPORT o ANGKAT
M
Sumisimbolo sa GASTOS SA PAGKONSUMO
C
Sumisimbolo sa PAMUMUHUNAN o INVESTMENT
I
Sumisimbolo sa GASTOS NG GOBYERNO
G
Sumisimbolo sa SAVINGS o IMPOK
S
Sumisimbolo sa LUWAS o EXPORT
X
PORMULA PARA SA INJECTION (INPUT)
Y = C + I + G + X
PORMULA PARA SA INJECTION (OUTPUT)
Y = C + S + T + M
NIA
NATIONAL INCOME ACCOUNTING
GDP
GROSS DOMESTIC PRODUCT
GNP
GROSS NATIONAL PRODUCT
Ginagamit ang datos mula sa [blank] para sukatin ang economic performance ng isang bansa sa isang tiyak na panahon. Gumagamit ito ng dalawang economic indicators: GNP at GDP
NIA O NATIONAL INCOME ACCOUNTING
Ito ay sinusukat ang kabuoang halaga ng mga tapos na produkto at serbisyo na ginawa sa loob ng teritoryo ng bansa.
GDP
Ito ay sinusukat angkabuoang halaga ng mgatapos na produkto atserbisyo na ginawa sa loobat labas ng bansa. Dito,sinasama ang sweldo ngmga OFW at binabawasang sa mga dayuhan saloob ng bansa.
GNP
Kabilang sa datos ng GDP ang mga sumusunod:
PAMPAMILIHANG HALAGA O MARKET VALUE NG PRODUKSYON
MGA PINAL NA PRODUKTO O FINAL GOODS
MGA PRODUKTONG NILIKHA SA ITINAKDANG PANAHON, NAGAMIT MAN O HINDI
KABUOANG PRODUKSYON NG LAHAT NG GAWAING PANG-EKONOMIYA NA NAKAREHISTRO
NPIRW
NET PRIMARY INCOME FROM THE REST OF THE WORLD
GNI (Gross National Income) = ?
GNP (Gross National Product)
Pokus ng GNI?
Kabuoang produksyion ng pamuhunan(Investment) na bumabalik sa isang bansa galing sa iba’t-ibang bansa.
Pokus ng GNP?
Kabuoang produksyion ng kita na nasa loob lang ng bansa. Bawas ang kita ng mga dayuhan;.
Nominal GNI
Inilalahad ang produksiyon batay sa kasulukuyang umiiral na presyo (current prices).