Aralin 5 Panunuring Pampanitikan

Question 1

Ang _____, o_____ay pagmalas sa isang bagay sa tunay na kalikasan nito, isang walang pagkiling na pagsisikap namatutunan at mapalaganap ang pinakamabuting nalaman at naisip sa sanlibutan (Alejandro,1972).

Answer 1

Pagsusuri…..Pamumuna……(Alejandro,1972)

Question 2

pagkakaiba ng pamimintas sa pamumuna:

Answer 2

pamimintas ay mapanira
pamumuna ay mapagbuo
Layunin nito na maipakita ang kahalagahan ng isang likhang sining; -maipakilala hindi lamang angkapintasangayundin ang kabutihan nito

Question 3

Ito’y malalim na paghimay sa mga akda sa pamamagitan ng paglalapat ng iba’t ibang dulog ng kritisismo para sa mabisang pag-unawa sa mga malikhaing manunulat at katha

Answer 3

Pagsusuri

Question 4

Ang manunuri ay kailangan ng lubos na kaalaman sa kathang sinusuri tulad ng:

Ang manunuri ay may opinyong bunga ng obhektibong pananaw laban man o ayon sa katha.
Mahalaga rito ang pagiging matapat

Answer 4

• buong nilalaman ng akda
• paraan ng pagkakabuo nito
• ang ginamit ng awtor na pamamaraan o istilo

Question 5

Nakakaramdam ng poot, ng galit, ng pagkahabag, ng panlulumo, ng kasayahan at iba pang damdamin

Answer 5

Bisa sa DAMDAMIN

Question 6

Ginagabayan tayong mag-isip upang mapaunlad at mapayaman ang pagkukuro, diwa o kaisipan ng mambabasa lalo na napapagalaw ang imahinasyon

Answer 6

Bisa sa ISIP

Question 7

hinihimok tayong magsagawa ng kabutihan
Ituwid ang buhay ayon sa kabutihan na ipinamalas ng Dakilang Lumikha
Ang dating baluktot na nakasanayan ay itinutuwid

Answer 7

Bisa sa ASAL

Question 8

katangian ng akda na may kaugnayan sa tamang paghubog sa katauhan ng mga tao sa lipunan

Answer 8

Bisang PANLIPUNAN

Question 9

Ano ang pinag-uusapan?

Pagibig sa Panginoon, paglalakbay ng mag kasintahan, pagbabago ng isang mag-aaral? at iba pa

Answer 9

TEMA

Question 10

Ano ang ginagawa ng isang akda? Nanunuya, nagbibiro, nang-aasar o seryoso?

Answer 10

TONO

Question 11

Isang masistematiko at paraan ng pag-aaral ng panitikan

Answer 11

Dulog o Teoryang Pampanitikan (Badayos, 1999)

Question 12

makikita ang mga sumusunod na simbolismong ginagamit sa akda

Ang lahat ng simbolismo ay naaayon sa tema at konseptong ipinapakilala sa mga mambabasa

Answer 12

arkitaypal

Question 13

Anong desisyon ang gagawin mo para sa iyong sarili?
ang tao ay may kalayaang pumili para sa kanyang sarili na tinuturing na pinakasentro ng kanyang pananatili sa mundo (human existence)

Answer 13

eksistensyalismo

Question 14

nagpapakilala ng kalakasan ng kababaihan
Nais iangat ang kakayahang pambabae sa lipunan
Layunin nitong labanan ang anumang diskriminasyon, eksploytasyon sa kababaihan.

Answer 14

feminismo

Question 15

Tao ang sentro ng mundo
ang kalakasan ng tao ay bigyang tuon maging ang mabubuting katangian gaya ng talino, talento at iba pa
Ang kanyang karangalan at magagandang saloobin ay nagangailangang pahalagahan bilang isang tao sa akda.

Answer 15

humanismo

Question 16

Gumagamit ng mga imahen na higit na magpapahayag sa mga damdamin, kaisipan, ideya at saloobin at iba pang nais na ibahagi ng may-akda na higit na madaling maunawaan kaysa gumamit lamang ng karaniwang salita
Sa halip na gumamit ng paglalarawan, ang teoryang ito ay gumagamit ng salita na kapag binanggit sa akda ay mag-iiwan ng larawan nakikintal at tatatak sa isipan ng mambabasa.

Answer 16

imahismo

Question 17

Ang tao ay may sariling kakayahan na umangat buhat sa pagdurus ang dulot ng pang-ekonomiyang kahirapan at suliraning panlipunan at pampulitika
Nagsisilbing modelo sa akda ang mga paraan ng pag-ahon mula sa kalugmukan at mapagtuunan ng pansin ang mga bahagi ng tiyak ang nagpapakita ng paglalaban ng malakas at mahina at mayaman at mahirap Ipanapakita rin dito kung paano natalo ng mahina ang malakas at ng dukha ang mayaman Ito ang teorya ng may layuning buksan ang mga mata ng tao sa pang-aapi at pagsasamantala ng nagaganap sa lipunan

Answer 17

markismo/ marxismo

Question 18

Ipinapakita rito ang pagtutungggali ng mabuti samasama
Kung paano ipinaglalaban ang samali
Walang tiyak na batayan kung ano ang pagiging tama dahil na kadepende sa paligid na kinalakihan ng tauhan, pamilya na pinagmulan, grupo na kinabibilangan at iba pa nanakakaapekto sa pagsagawa ng nararapat na gawain

Answer 18

moralistiko

Question 19

Dinidetalyado ang paglalarawan ng mga kasuklam-suklam na pangyayari sa buhay ng tao
Tinatalakay sa teoryang ito na ang buhay ay isang mabangis na lungsod sa mga taong walang kalaban-laban
Pinag-eekspirmentuhan na parang hayop sa isang laboratoryo angtao
Nagiging natural sa teoryang ito ang pagkakahating lipunan: mayaman at mahirap, babae at lalaki, at mabuti at masama.

Answer 19

naturalismo

Question 20

Ano ang batayan sa pagiging pantay ng bawat isa sa lipunan?Lahat ba ay may karapatan mapa-babae, lalaki, tomboy o bakla man?
Layunin ng teoryang ito na iangat at pagpantayin ang paningin ng lipunan sa mga Homosexual

Answer 20

queer

Question 21

Layunin na ipakita ang mga karanasan at nasaksihan ng may-akda sa kanyang lipunan
Hango sa totoong buhay ang mga pangyayari sa akda at kung ano ang totoo ay pinapakay na ipakita ng ganitong teorya
Isang matapat na imitasyon ng tunay na buhay na katotohanan

Answer 21

realismo

Question 22

Mapagmahal, kahanga-hangang tanawin, magandang pananalita, at magandang kasaysayan ng pag-iibigan ang nais ipakita ng teoryang itosa isang akda
Sa paningin ng mga romantisista, ang buhay ay kaakit-akit, kapana-panabik, at kahanga-hanga
Damdamin sa halip na isip ang nangunguna
Ang mga naaapi ay nagiging kaaakit-akit sa tulong ng guniguni
Masama man ang tao ay hindi magiging hamak o mawawalan ng kabuluhan

Answer 22

romantisismo

Question 23

Layunin nito na ipaliwanag sa pamamagitan ng pagpapakita ng mga salik (factor) sa pagbuo ng naturang “behaviour” (pag-uugali, paniniwala, pananaw, pagkatao) sa isang tauhan sa kanyang akda
Ipinapakita ng akda na ang tao ay nagbabago dahil may nag-uudyok na magbago rito

Answer 23

Sikolohikal

Question 24

Sateoryang ito, ipinapakita ang kalagayan at suliraning panlipunan na kinabibilangan ng akda
Ang manunulat ay pinapaniwalaan na produkto ng kanyang panahon, lugar, mga kaganapan, kultura at institusyon sa kanyang kapaligiran na itinuturing bilang boses ng kanyang panahon
Ano-anong inaasahan ng lipunang ginagalawan ng tauhan?
Dito nakabatay ang ikinikilos ng tauhan na nag-uudyok sa kanya para mangyari ang isang sitwasyon

Answer 24

sosyolohikal