Applied Cognitive Psychology Attention and Distraction Flashcards
What is attention?
“[Attention] is the taking possession by
the mind, in clear and vivid form, of
one out of what seem several
simultaneously possible objects or
trains of thought”
William James, 1890
Selective attention
The process of directing our awareness to
relevant stimuli while ignoring irrelevant
stimuli in the environment
Top-down processing
Goal driven
(endogenous cues)
Bottom-up processing
Stimulus driven
(exogenous cues)
Attention is attracted to items that differ from
their surroundings
Attributes that guide attention:
- Colour
- Motion
- Orientation
- Size
Guidance by stimulus salience
Guidance by stimulus salience refers to how noticeable features of stimuli in our environment attract attention and influence behavior. Salient stimuli, such as bright colors or sudden movements, automatically capture our attention. This affects various aspects of cognition, including visual search, decision-making, and memory. Understanding stimulus salience helps explain how we prioritize and respond to information in our surroundings.
Real-world examples
- Pop-up adds
- Notifications
Fundamental rules of visual salience
Salience of a target increases with:
- Target-distractor heterogeneity
- Distractor-distractor Homogeneity
- Target-distractor heterogeneity
Target-distractor heterogeneity:
Example 1: Imagine you’re looking for your keys on a cluttered desk. If your keys are bright red while the surrounding objects are mostly black or gray, the red keys will stand out due to their color heterogeneity, making them more salient.
Example 2: In a forest filled with green trees, if there’s a single tree with bright yellow leaves, that tree will be more salient due to its color heterogeneity compared to the surrounding green trees.
- Distractor-distractor Homogeneity
Example 1: Consider a field of yellow flowers where most of the flowers have identical shapes and sizes. Among these, there’s one flower with a completely different shape. This unique flower will be more salient due to the homogeneity of the other flowers.
Example 2: In a classroom full of students wearing the same school uniform, if one student wears a brightly colored shirt that contrasts with the uniform, that student will be more salient due to the uniformity of the other students’ clothing.
Salience maps
Attention is influenced by the salience of the stimuli in the visual field
Salience maps zijn visuele representaties die laten zien welke delen van een afbeelding of scène als meer opvallend worden beschouwd volgens een bepaald salience model of algoritme.
Deze maps worden gegenereerd door salience tools en geven vaak aan hoe salient verschillende delen van de afbeelding zijn door middel van kleurcodering of helderheid.
Salience maps kunnen worden gebruikt voor verschillende doeleinden, zoals het visualiseren van de aandachtsplekken in een afbeelding of het verbeteren van beeldverwerkingstoepassingen door de aandachtspunten te benadrukken.
Saliency Toolbox
De Saliency Toolbox is een set van tools en algoritmen die worden gebruikt voor het analyseren en modelleren van visuele salientie. Het helpt onderzoekers om te begrijpen waar mensen naar kijken in afbeeldingen of scènes, en om modellen te ontwikkelen die voorspellen waar de visuele aandacht naartoe zal gaan.
The Van Gogh Museum Eye-Tracking Project
Do children and adults show different viewing patterns when looking at
paintings in the Van Gogh Museum Amsterdam?
Children tend to focus more on details, while adults take in the entire composition. This suggests age-related differences in how people perceive and engage with art.
examples salience maps
View of Auvers Daubigny’s
Garden
Farmhouse
Landscape at Twilight
Tree Roots
phase 1
phase 2
Bottom-up W van gogh
children
Top-down W van gogh
adults
Some items attract attention more than
others…
- Items relevant to our survival (e.g., Berdica et al., 2018)
- Faces (e.g., Theeuwes & van der Stigchel, 2006)
- Babies (e.g., Brosch et al., 2007)
Biases
- Center bias
- Photographer bias
- Viewing strategy
Possible solution: use baselines
Divided attention
Often referred to as multitasking
Our brain’s ability to attend to two
different stimuli at the same time
Negatively affects memory and
learning
Tasks compete for limited attentional
resources
Capacity theories of attention
Cognitive resources are limited. You can divide attention as long as you
do not exceed available cognitive resources.
- Central capacity theory (Kahneman, 1973)
- Multiple resource theory (Wickens, 1984)
Central capacity theory (Kahneman, 1973)
Deze theorie, voorgesteld door Daniel Kahneman in 1973, stelt dat er een centrale verwerkingscapaciteit is die wordt gedeeld tussen verschillende mentale processen. Deze centrale capaciteit wordt soms ook wel ‘aandacht’ genoemd.
Volgens CCT is er slechts een beperkte hoeveelheid aandacht beschikbaar, en wanneer mensen meerdere taken tegelijkertijd uitvoeren, moeten ze deze beperkte aandachtsbron verdelen tussen de taken.
Kahneman en zijn collega’s onderzochten reactietijdexperimenten om te laten zien hoe de prestaties op verschillende taken verslechteren naarmate de aandacht wordt verdeeld. Dit fenomeen staat bekend als ‘dual-task interference’.
Multiple resource theory (Wickens, 1984)
De Multiple Resource Theory, ontwikkeld door Wickens in 1984, suggereert dat er verschillende mentale ‘resources’ zijn, elk gerelateerd aan specifieke soorten taken of informatieverwerking.
Volgens MRT zijn er verschillende ‘kanalen’ of ‘resources’ beschikbaar voor het uitvoeren van verschillende taken. Bijvoorbeeld, er kunnen aparte resources zijn voor visuele verwerking, verbale verwerking, motorische taken, enzovoort.
Deze theorie stelt dat het uitvoeren van taken die gebruikmaken van verschillende resources minder interferentie veroorzaakt dan taken die dezelfde resources delen. Met andere woorden, taken die elk een ander ‘kanaal’ gebruiken, kunnen beter tegelijkertijd worden uitgevoerd dan taken die dezelfde resources vereisen
