aparat ruchu Flashcards
Funkcje kości (5)
- Stanowią miejsce przyczepu mięśni szkieletowych
- Są rusztowaniem ciała i nadają mu odpowiedni kształt
- Chronią narządy wewnętrzne przed uszkodzeniem
- Są magazynem wapnia i innych pierwiastków
- Pełnią funkcję krwiotwórczą, ponieważ zawierają szpik kostny czerwony, w którym powstają komórki krwi
Skład tkanki kostnej (rodzaje komórek) (4)
- Komórki kostne (osteocyty)
- Kościotwórcze (osteoblasty)
- Kościogubne (osteoklasty)
Stanowią ok 5% masy tkanki
Substancję międzykomórkową tworzą duże ilości - Włókien kolagenowych (ok 25%)
- Soli mineralnych, głównie węglanu i fosforanu wapnia (ok 70%)
Budowa kości
Wszystki kości okryte są błoną z tkanki łącznej- okostną. Jest bogato unaczyniona i unerwiona. Wewnętrzna jej warstwa zawiera komórki kościotwórcze i kościogubne. Pod okostną znajduje się warstwa tkanki kostnej zbitej, a wnętrze kości wypełnia tkanka kostna gąbczasta i szpik kostny. We wnętrzu kości znajduje się centralnie położona jama szpikowa.
Rodzaje połączeń kości (3)
- Więzozrosty, w których łącznikiem jest tkanka łączna włóknista. Należą do nich szwy w czaszce dzieci i więzadła.
- Chrząstkozrosty, w których kości łączą się za pomocą tkanki chrzęstnej (np w spojeniu łonowym i między pierwszym żebrem a mostkiem)
- Kościozrosty, w których łącznikiem jest tkanka kostna. Powstają z wiekiem na skutek kostnienia więzozrostów i chrząstkozrostów.
Budowa stawu
Powierzchnie kości tworzące staw nazywamy powierzchniami stawowymi. Są pokryte tkanką chrzęstną szklistą. Główka stawowa to powierzchnia wypukła. Powierzchnia wklęsła to panewka
Torebka stawowa
Otacza staw. Składa się z dwóch warstw. Zewnętrzna błona włóknista stabilizuje staw. Warstwa wewnętrzna- błona maziowa- zawiera dobrze rozwiniętą sieć naczyń krwionośnych i limfatycznych. Wytwarza żółtą, maź stawową, która jest przesączem krwi. Jej rola polega na dostarczaniu składników odżywczych tkance chrzęstnej i zmniejszeniu tarcia.
Kaletki maziowe i krążki stawowe
Kaletki maziowe to uchyłki błony maziowej wystające poza jamę stawową. Są wypełnione mazią i ułatwiają ruch ścięgien i więzadeł znajdujących się w otoczeniu stawu. Krążki stawowe to chrząstki znajdujące się pomiędzy powierzchniami stawowymi, zwiększające ich dopasowanie. W kolanie noszą nazwę łękotek.
Rodzaje stawów (6)
- Zawiasowy (kolano, łokieć)
- Obrotowy (1-2 krąg kręgosłupa)
- Kulisty (barkowy, biodrowy)
- Elipsoidalny (promieniowo-nadgarstkowy)
- Siodełkowaty (nadgarstkowo-śródręczny kciuka)
- Płaski (stawy między kośćmi stępu)
Budowa czaszki- kości (10)
- Czołowa
- Ciemieniowa
- Potyliczna
- Skroniowa
- Klinowa
- Łzowa
- Nosowa
- Jarzmowa
- Szczękowa
- Żuchwa
Zatoki przynosowe
Są to przestrzenie wyścielone błoną śluzową i wypełnione powietrzem, ich nazwy pochodzą od nazw kości w których się znajdują. Zatoki przynosowe są połączone z jamą nosową. Biorą udział w ogrzewaniu i nawilżaniu powietrza wdychanego.
- Zatoki czołowe
- Zatoki szczękowe
- Zatoki sitowe
Odcinki kręgosłupa (5)
- Szyjny
- Piersiowy
- Lędźwiowy
- Krzyżowy
- Ogonowy
Lordoza i kifoza
- Lordoza- wygięcie w stronę brzuszną
- Kifoza- wygięcie w stronę grzbietową
Wyrostki kręgosłupa
Odchodzą od łuku kręgowego
- Kolczysty- znajduje isę w linii środkowej, skierowany ku tyłowi, pojedynczy; stanowi mocne oparcie dla mięśni
- Poprzeczne- odchodzące w kierunku bocznym, parzyste; służą jako miejsca przyczepu mięśni i więzadeł.
- Stawowe- dwa górne zwrócone ku tyłowi i dwa dolne zwrócone ku przodowi; służą do łączenia sąsiednich kręgów
Liczby kręgów
- Odc szyjny- 7
- Odc piersiowy- 12
- Odc lędźwiowy- 5
- Odc krzyżowy- 5
- Odc guziczny- 4-5
Grupy żeber
- Prawdziwe
- Rzekome
- Wolne
Elementy mostka
- Rękojeść
- Trzon
- Wyrostek mieczykowaty
Obręcze i kończyny
Obręcze łączą kończyny ze szkieletem osiowym
- Obręcz barkowa (2 łopatki, 2 obojczyki)
- Obręcz miedniczna (kość krzyżowa oraz dwie kości miedniczne powstałe ze zrośnięcia się kości biodrowej, kulszowej i łonowej. Kości połączone są od przodu spojeniem łonowym)
Podstawowe części mięśnia
Brzusiec (kurczliwa część)
Ścięgna (przytwierdzają mięśnie do kości)
Brzusiec tworzą
Pęczki włókien mięśniowych biegnących przez cała jego długość. Są oddzielone tkanką łączną, w krórej są naczynia krwionośne i nerwy.
Miofibryle
Wnętrze włókna mięśniowego prawie w całości wypełniają miofibryle. W jednym włóknie może być ich nawet kilka tysięcy. Składają się one z ułożonych naprzemiennie filamentów aktynowych i miozynowych.
Podstawowa jednostka kurczliwa włókna mięśniowgo
Sarkomer
Mięśnie czerwone i białe
Czerwone uzyskują energię z oddychania tlenowego
Białe uzyskują ATP na drodze beztlenowej. Kurczą się szybciej i silniej niż czerwone, ale są od nich mniej wytrzymałe.
Przekaźnik impulsu nerwowego w mięśniach
acetylocholina
Boczne skrzywienia kręgosłupa (chorobliwe)
Skolioza
