Antibiotica: preparaten Flashcards
Peni G = benzylpenicilline
= natuurlijk penicilline
- oudste preparaat
- zuurlabiel: afbraak thv maag => niet oraal actief
- wateroplosbare zoutvorm => korte eliminatiehalfwaardetijd => frequent toedienen voor efficaciteit => combinatie met procaïne om doseringsinterval te verlengen (procaïne-peniG-complex: olievorm of waterige oplossing => vrijstelling uit complex is bij olievorm nog trager)
- complex benethamine-peni G => verlengde eliminatiehalfwaardetijd => droogzetting
Peni V = fenoxymethylpenicilline
= natuurlijk penicilline
- zuurstabiel => wel oraal actief
- wateroplosbaar
- clostridium perfringens pluimvee (necrotische enteritis)
Cloxaciline
= B-lactamase resistent penicilline
- B-lactamase ring is sterisch gehinderd zodat B-lactamase van bacteriën niet kan binden
- mastitis rund => staf/strept intramammaire infectie
- 10-100x minder actief dan peni G
- resistentie tov B-lactamase-resistente-P => MRSA
Amoxicilline
= breed spectrum penicilline
- hoogste bio beschikbaarheid
Ampicilline
= breed spectrum penicilline
- lagere bio beschikbaarheid
- meer gevoelig voor afbraak door zure pH in maag
Pivampicilline
= breed spectrum penicilline
- pro drug van ampicilline
Ticarcilline
= carboxypenicilline
- bestrijding gram- aerobe infecties (niet 1e keuze)
- gevoelig aan B-lactamase => daarom combinatie met B-lactamase-inhibitor clavulaanzuur
- enkel bij KLHD
Carbenicilline
= carboxypenicilline
- bestrijding gram- aerobe infecties (niet 1e keuze)
- gevoelig aan B-lactamase => daarom combinatie met B-lactamase-inhibitor
- enkel bij KLHD
Piperacilline
= carboxypenicilline
- bestrijding gram- aerobe infecties (niet 1e keuze)
- gevoelig aan B-lactamase => daarom combinatie met B-lactamase-inhibitor tazobactam
- enkel bij KLHD
Probenicid
= inhibitor van OAT3 transporter (organic anion transporter) aan basolaterale zijde van proximale tubulusepitheelcellen => uitscheiding van penicillines daalt (want die w normaal zeer sterk renaal uitgescheiden) => verlengde plasmaconcentraties
Cefazolin
= 1e generatie cefalosporines
- wateroplosbaar
- zuur
- vooral tegen gram+ aeroben
- parenteraal
Cephapirin
= 1e generatie cefalosporines
- wateroplosbaar
- zuur
- vooral tegen gram+ aeroben
- parenteraal
Cephalexin
= 1e generatie cefalosporines
- wateroplosbaar
- zuur
- vooral tegen gram+ aeroben
- oraal
- synergisme met kanamycine (aminoglycoside)
Cefalexine verhindert cross linking van proteine-zijketens op NAM-NAG en Kanamycine werkt in op eiwitsynthese door te binden op 30S subunit (inbouw defect eiwit) => Cefalexine zorgt ervoor dat Kanamycine veel beter intracellulair opgenomen w zodat het kan binden aan ribosoom
Ceftiofur
= 3e generatie cefalosporines
- lange efficaciteit
- lange eliminatiehalfwaardetijd
- nutsdieren
- parenteraal
Cefovecin
= 3e generatie cefalosporines
- lange efficaciteit
- lange eliminatiehalfwaardetijd
- KLHD
- parenteraal
- zeer geschikt voor behandeling pyodermie hond (staf pseudointermedius infectie) => langdurige BH => om de 2wk injectie met cefalosporines
Cefoperazone
= 3e generatie cefalosporines
- lange efficaciteit
- lange eliminatiehalfwaardetijd
- KLHD
- parenteraal
Cefquinome
= 4e generatie cefalosporines
- rundvee
- voetrot, BRD, e coli septicemie
Clavulaanzuur
= B-lactamase inhibitor
- geen antibacteriele activiteit op zich
- gaat stabiele verbinding aan met B-lactamase => B-lactamase uitgeschakeld => B-lactamase kan B-lactam-AB niet meer afbreken
Imipenem
= carbapenem
- traag laten indruppelen via IV infuus
- vrij etsend/pijnlijk bij IM of SC injectie => in dat geval lidocaïne toevoegen
- zeer snel afgebroken door dehydropeptidase thv nier => combineren met cilastatine = inhibitor van enzym
Meropenem
= carbapenem
- minder pijnlijke injectie
- geen combo met lidocaïne of cilastatine nodig
- langer werkzaam dan imipenem
Cilastatine
= inhibitor van dehydropeptidase enzym dat imipenem (carbapenem) snel afbreekt thv de nier
Erythromycine
= macrolide
- vooral gram+ spectrum
- campylobacter jejuni infecties
- rhodococcus equi infecties => abcessen thv longen => macroliden zeer lipofiel dus ku doordringen in longen
- Prokinetische werking => stimulatie GIT motiliteit
- substraat & inhibitor van CYP450 => kan leiden tot verminderde metabolisatie als je het samen met andere GM toedient
- geen biliaire secretie
- zeer beperkte bio beschikbaarheid => orale toediening = groot deel w niet opgenomen in BB => groot deel rechtstreeks nr distale deel GIT => enteritis
Spiramycine
= macrolide
- KLHD
- behandeling gram+ en mycoplasma
- toxoplasma
- stromorgyl tabletten = spiramycine + metronidazole => problemen thv mondholte
Tylosine
= macrolide
- c perfringens, pasteurella multocida, varkensdystenterie, rotkreupel
- goed werkzaam tegen mycoplasma
- oraal en parenteraal
- Prokinetische werking => stimulatie GIT motiliteit
- kan bij varken milde perianale zwelling en anale prolaps veroorzaken
Tylvalosine
= macrolide
- mycoplasma: varken, kip, kalkoen
- varkensdysenterie (brachyspira)
- porciene proliferatieve enteritis (lawsonia)
Tildipirosine
= macrolide
- BRD (mannheimia hemolytica, pasteurall multocida, histophilus somni, mycoplasma bovis)
- SRD (actinobacillus pleuropneumoniae, pasteurella multocida, bordetella bronchiseptica, mycoplasma hyopneumoniae)
- minder tegen mycoplasma
Tilmicosine
= marcolide
- nooit IV gebruiken want dan krijg je zeer hoge plasmaconcentraties => kan Ca-kanalen blokkeren of binden aan Ca => hypotensie, hartfalen => cardiotoxisch
- nooit IM gebruiken
- enkel SC gebruiken bij rund en schaap
- oraal bij het varken
- Prokinetische werking => stimulatie GIT motiliteit
Tulathromycine
= macrolide
- enkel voor GHD
- boviene conjunctivitis (pink ete)
- rotkreupel schapen
- BRD, SRD
- mycoplasma