AFP WG1

Question 1

welke voedingsstoffen heeft een mens nodig?

Answer 1

1. eiwitten
2. koolhydraten
3. vetten
4. water
5. mineralen
6. vitaminen

Question 2

wat zijn de functies van eiwitten?

Answer 2

vooral bouwstoffen, de functies zijn transport van stoffen, cel communicatie en als enzymen

Question 3

wat zijn de functies van koolhydraten (suikers)?

Answer 3

vooral brandstoffen, bouwstoffen zoals DNA en celmembraan

Question 4

wat zijn de functies van vetten (lipiden)?

Answer 4

vooral brandstoffen, ook bouwstoffen (fosfolipiden in membraan).
essentiële vetzuren; moeten in voedsel aanwezig zijn
verzadigde vetzuren (dierlijk); verhogen risico op cholesterol
onverzadigde vetzuren (Plantaardig); verlagen cholesterol

Question 5

wat zijn de functies van water?

Answer 5

bouwstof (in lichaamscellen)

functie; oplosmiddel, transportmiddel, bepaalt osmotische waarde

Question 6

wat zijn de functies van mineralen (zouten)?

Answer 6

bouwstoffen (calcium)
sommige mineralen zijn spoorelementen; kleine hoeveelheden van nodig en die haal je uit voedsel, zijn dan bestanddeel van enzymen of hormonen.

Question 7

wat zijn de functies van vitaminen?

Answer 7

bouwstof en bestanddeel van enzymen

Question 8

wat is chemische vertering?

Answer 8

enzymen in verteringssappen die ervoor zorgen dat voedingsstoffen worden afgebroken tot moleculen, die worden opgenomen door de darmwandcellen

Question 9

wat is de bouw, functie en Latijnse naam van de mondholte?

Answer 9

cavum oris

• vind voedselonderzoek plaats (temperatuur, smaak) voor het doorslikken, dit heeft een beschermende functie
• mechanische verwerking; kauwen
• bevochtiging van het voedsel, zodat het makkelijker door je slokdarm kan glijden, dit vocht wordt door de speekselklieren uitgescheiden
• in speeksel zit; water, slijm, stoffen die helpen tegen afweer van ziekteverwekkers en amylase (enzym dat koolhydraten kan afbreken)

Question 10

wat is de bouw, functie en Latijnse naam van de keelholte?

Answer 10

pharnyx
zorgt voor slikreflex;
- huig (uvula) sluit de neusholte af.
- de luchtpijp wordt afgesloten doordat het strottenhoofd (lanryx) omhoog komt en het strottenklepje wordt afgesloten.

Question 11

wat is de bouw, functie en Latijnse naam van de slokdarm

Answer 11

oesophagus

door de peristaltische bewegingen (knijpbewegingen) wordt het voedsel naar de maag getransporteerd

Question 12

wat is de bouw, functie en Latijnse naam van de maag

Answer 12

gaster
- tijdelijke opslag van voedsel
- mechanische afbraak van voedsel; kneden
- chemische afbraak van voedsel; spijsverteringssappen worden in de maag uitgescheiden
lage pH in de maag, hierdoor is het erg zuur en gaan bacteriën dood
- produceert de stof intrinsic factor, dit is nodig om vitamine B12 op te nemen; intrinsic factor bindt zich aan vitamine B12, daardoor kan dit stofje aan het eind van de dunne darm opgenomen worden in het bloed
- chymus; voedselbrij
- pylorus; kringspier aan het einde van de maag, laat soms een deel van het voedsel door naar het duodenum

Question 13

welke cellen heb je in de maagwand en wat doen ze?

Answer 13

hormonale regulatie
- halscellen; produceren slijm en vormen een dikke laag aan de binnenkant van de maagwand om de maagwandcellen te beschermen tegen het zure maagsap
- wandcellen/pariëtale cellen; produceren intrinsieke factor en HCl (zoutzuur), hierdoor wordt maagsap zuur
- hoofdcellen/zymogeen cellen; produceren pepsinogeen (inactieve stof), wanneer pepsinogeen in aanraking komt met zoutzuur wordt het omgezet in pepsine (actieve stof) -> enzym die eiwitten kan opknippen
- endocriene cellen; produceren gastrine en wordt in het bloed afgegeven, via het bloed komt gesterine weer in de maag (via maagarterie) en dit stimuleert de maag tot het maken van maag sappen.
neutrale regulatie
- via het autonomen zenuwstelsel (regelt onbewuste functies in je lichaam); parasympatische tak wordt gestimuleerd bij het zien, ruiken, proeven of denken aan eten -> vormen van maagsap wordt versneld.

Question 14

wat is de bouw, functie en Latijnse naam van de twaalfvingerige darm?

Answer 14

duodenum
hormonale regulatie;
zure chymus vanuit de maag komt in contact met de duodenumwand; cellen produceren het hormoon prosecretine (inactieve stof)
- prosecretine + HCl = secretine (actieve stof), remt maagsap productie
- CCK wordt gemaakt
neutrale regulatie;
- autonome zenuwstelsel (parasympatische tak): stimuleert productie pancreassap en gal

Question 15

wat is de bouw, functie en Latijnse naam van de dunne darm?

Answer 15

intestinum tenue
de vertering wordt hier voltooid onder invloed van pancreassap
- slijm; beschermd darmwand tegen zoutzuur en inwerking enzymen
- natriumbicarbonaat; stof dat zuur neutraliseert, door natrium te mengen met chymus stijgt de zuurtegraad -> als zuurtegraad voldoende is zal de pylorus opnieuw openen om de volgende portie chymus het duodenum in te laten
- analyse; enzym dat koolhydraten afbreekt
- lipase; enzym dat vetten afbreekt met behulp van galzurenzouten
- trypsinogeen; inactieve stof die in de dunne darm omgezet wordt tot het actieve trypsine -> brengt grote eiwitketens af tot kleinere

Question 16

wat is de bouw, functie en Latijnse naam van de dikke darm?

Answer 16

intestinum crassum
opslag van onverteerde en onverteerbare voedselbestanddelen
- waterresorptie; grootste deel van het water wordt in de dikke darm opgenomen in het bloed
- darmbacteriën; zorgen voor productie van vitamine K,B5 en B8
- ontlasting zal het lichaam verlaten

Question 17

wat is de bouw, functie en Latijnse naam van de alvleesklier

Answer 17

pancreas
exocrien; pancreas sap wordt gemaakt voor de vertering
- klierblaasjes (acini) -> cellen die hun producten uitscheiden in buisjes, deze buisjes komen uit op de ductus pancreatius en in de papil van vater
verteringssappen acini (inactief, worden geactiveerd als ze in darm terecht komen):
- amylase
- lipase
- trypsine, chymotrypische en carboxypepridase
- vloeistof is basisch -> helpt met neutraliseen van maagsap
secretine; stuurt de uitscheiding van deze enzymen aan en wordt aan de darm afgegeven als er maag inhoudt in de dunnen darm komt.
endocrien; hormonen worden gemaakt die de bloedsuikerspiegel reguleren.
- eilandjes van Langermans -> cellen geven hun producten direct af aan het bloed.
hormonen die gemaakt worden;
- insuline
- glucagon
- somatastatine
(plaatje in word)

Question 18

wat is de bouw, functie en Latijnse naam van de levercellen

Answer 18

levercellen maken gal aan en gaat via de galwegen richting de galblaas voor opslag, waarna het eens in de zoveel tijd richting de darm kan worden gestuurd.
Leverlobjes (lobuli) = 6-hoekige kamertjes die in de lever zitten:
o hepatocyt (levercellen) met hiertussen bloedruimtes (sinusoïde) , bloed stroomt naar midden toe en stroomt weg via de centrale vene.
o Kupffer cellen (afweercellen): macrofagen die standaard in het leverweefsel zitten, die via fagocytose bacteriën, virussen en cel resten uit de bloedruimtes opruimen.
o Galcapillairen: de gal die wordt gemaakt door de hepatocyten kan hierdoor wegstromen richting de galwegen.
o Portale gebied: 3 buisjes op de hoek van de kamertjes met aftakkingen.

Question 19

wat is de bouw, functie en Latijnse naam van de lever

Answer 19

iecur
belangrijkste functies;
- reguleren van de bloedsamenstelling, de voedingsstoffen die binnen komen vanuit de darmen gaan eerst richting de leven, zodat niet het hele lichaam wordt overspoelt door voedingsstoffen;
- Koolhydraten -> als er veel glucose binnenkomt na een maaltijd dan wordt er onder invloed van insuline wordt er glucose opgenomen in de levercellen en opgeslagen als glycogeen. (bloedsuikerspiegel gelijk houden)
- Vetten -> omgezet naar vetzuren en glycerol
- Eiwitten -> aminozuren die niet meer nodig zijn kunnen worden omgezet naar ureum en urinezuur zodat ze kunnen worden uitgeplast.
- Afweer functie (kupffer cellen)
- Opslag stoffen (vitaminen)
- Detoxen (reinigen afvalstoffen) van het bloed
- Uitscheiden van gal
(plaatje in word)

Question 20

wat is de bouw, functie en Latijnse naam van de gal en galwegen

Answer 20

functies gal; vertering van stoffen die we niet kunnen uitscheiden via de nier
gal bestaat uit;
- galzurenzouten; emulgeren vet, hierdoor is er meer oppervlak beschikbaar voor verteringsenzymen -> vetten beter worden verteerd en opgenomen
- Cholesterol: uitscheiden cholesterol
- Bilirubine: afbraak product van hemoglobine, in de lever worden oude rode cellen door de kupffer cellen afgebroken waarbij bilirubine bij vrij komt -> bilirubine + glucuronzuur = conjugatie
- Water: alle stoffen in op te lossen
- ionen: zorgen dat maagzuur neutraliseert
Gal komt in de galkanaaltjes (liggen tussen de hepatocyten) -> de helft van de gal gaat via de ductus cysticus naar de galblaas en de rest naar de dunne darm.