8. predavanje_ZAŠTITA LJUDI I OBJEKATA OD POŽARA Flashcards
Prvi preventivni zahtevi za zaštitu objekata iz 1774. godine u Engleskoj (“Rebuilding Act”)?
- Podela objekata prema riziku od požara na 7 klasa
- Minimalne debljine spoljnih podeonih zidova
- Podeoni zidovi su viši i presecaju krovnu konstrukciju
- Drvo u požarnom otpornim zidovima mora biti zaštićeno opekom
- Rastojanje između objekata 15m
Interesi zaštite od požara?
- države
- osiguravajuće kuće
Standardi za zaštitu od požara?
- ISO Međunarodni standardi
- IEC Evropski standard
- CEN Evropski komitet normativa
- SRPS (JUS) Institut za standardizaciju Srbije
Ekonomska zaštita osiguranja objekta od požara za?
- pravna i fizička lica
- imovinu
Planiranje zaštite objekta od požara?
- Projektovanje
- Integralni idejni projekat zaštite
- Glavni projekat integralne zaštite
- Izgradnja
- Elaborat zaštite od požara u izgradnji
- Nadzor integralnog projekta
- Upotreba/korišćenje objekta
- Plan zaštite objekta (na nivou opštine, radne organizacije i vatrogasne jedinice)
- Pravilnik zaštite od požara (inspekcije državnih organa i osiguranja)
- Elaborat osiguranja rizika od požara (inspekcije osiguranja)
Šta treba da zadovolji slobodna površina oko objekta?
- Prostor za svetlo
- Provetravanje
- Prostor za sadržaje oko objekta
- Požarno odstojanje od susednih objekata
Od čega zavisi odstojanje između objekata?
- Od čega je napravljen objekat
- Od mesta gde se objekat gradi (mala naselja, sela, gradska naselja, poslovne i industrijske zone)
Pristupni putevi do objekta povećanog rizika (visoki objekti, bolnice, škole, hoteli, ind. objekti…)?
Zahtevi koji se moraju ispuniti zavise od:
- gabarita vatrogasnih vozila
- kretanje vozila u jednom ili u oba pravca
- zahtev za pristup dužoj fasadi objekta
- zahtev za manipulisanje sa više vatrogasnih vozila oko zgrade
Okretnice za vatrogasna vozila?
- kružna
- u obliku slova T
Projektovanje objekta sa aspekta zaštite od požara?
- požarno otporni i rastavni zidovi
- zaštita drvenih i čeličnih nosača i stubova
- požarno otporna vrata i prozori (do 90 min. pri temperaturi plamena 1000*C, najmanje debljine 3cm)
- krovni pokrivač
…
Projektovanje objekta sa apekta zaštite od požara?
- Otvori u požarnim zidovima i plafonima
- ne mogu se mimoići
- sistem zatvaranja otvora mora biti požarno otporan i samozatvarajući
- zidovi i plafoni od nezapaljivog materijala (klase A) - Otvori u požarnim zidovima
- otvori u spoljnjem požarnom zidu u većini slučaja nisu dozvoljeni
- otvori u unutrašnjem požarnom zidu - Požarna vrata
- jednokrilna, dvokrilna, klizna, rolna, rolo, podižuća, klapne
Podela građevinskog materijala?
- nesagorivi
- sagorivi
- zapaljivi
Konstruktivno rešenje objekta mora da omogući?
- zahtevanu časovnu izdržljivost - integritet objekta
- brzu i efikasnu intervenciju vatrogasnih jedinica
- brzu isigurnu evakuaciju ljudi iz objekta
Gorivi građevinski materijali (imaju oznaku B)?
B1 teško zapaljivi građevinski materijali: lake ploče na bazi mineralne vune, gips-kartonske ploče, azbestna lepenka, cevii fasonski delovi od tvrdog pvc-a, podne obloge od pvc-a ili vinil-azbesta
B2 normalno zapaljivi građevinski materijali: drvo, linoleum, stiropor, mase za zaptivanje spojnica na bazi poliuretana koje nisu penaste, ploče odazbesta i gume, ploče od azbesta i drveta, asfalti, krovne lepenke
B3 lako zapaljivi građevinski materijali: drvo do 2mm debljine, drvena vuna
Nezapaljivi građevinski materijali (imaju oznaku A)?
A1 beton
A2 granit
Kako se štiti čelična konstrukcija?
- klasične gipsane obloge
- mateirjali koje se nanose špricanjem (cem. malter)
- betonske obloge
- bubreće boje kose se nanose četkom (zaštita do 1h)
Podela objekata prema požarnoj ugroženosti?
- Sa visokim rizikom od požara:
- rafinerija nafte - imaju opremljenu i obučenu vatrogasnu jedinicu
- Sa povećanim rizikom od izbijanja požara:
- zgrada Tehničkih fakulteta, TC ušće - stalno dežurstvo
- Sa izvesnim rizikom od izbijanja požara:
- restorani, zanatske radnje, marketi - sprovođenje preventivnih mera zaštite od požara
Koja su to prirodna i industrijska sredstva za gašenje požara?
- voda, pesak, pena, prah, ugljen dioksid
5 klasa požara?
- Požar klase A: čvrste zapaljive materije (voda,prah,ugljen dioksid), drvo, papir, slama, tekstil, ugalj, plastika, elektroinstalacije
- Požar klase B: tečne zapaljive materije (voda, pena, prah), benzin, boje, lakovi, acetoni
- Požar klase C: gasovite zapaljive materije (prah), gradski gas, acetilen, propan, butan, metan, vodonik
- Požar klase D zapaljivi metali (specijalne vrste praha, pesak), aluminijum, magnezijum, njihove legure
- Požar klase F (ugljendioksid, prah), masti, ulja
Nedostaci kod vode za gašenje požara?
- smrzavanje
- ne gasi zapaljive tečnosti ispod 80*C
- šteta koju može prouzrokovati
- povećanje težine, obrušavanje
Spoljna hidrantska mreža?
- izvodi se u vidu kružnog (prstenastog) sistema cevovoda
- postavljaju se na razmacima od 50- 100 m (80 m)
- u naseljenim mestima sa pretežno stambenim objektima rastojanje može biti 150m
- rastojanje hidranta od asade objekta je najmanje 5m, a najviše 80 m
- prečnik cevi u spoljnoj hidrantskoj mreži ne sme biti manji od 100 mm, a potreban pritisak ne sme biti niži od 2,5 bara
- hidranti supodzemni ili nadzemni
Spoljni podzemni hidranti?
- mogu se postaviti svuda, ne smeta saobraćaju - najčešći
- teško se nalazi pod snegom
- mora biti obeleženo mesto hidranta
- nije skup
- proizvodi se sa visinama: 1,5; 1,25; 1; 0,75 m
- prečnika fi 50 i fi 80 mm
Spoljni nadzemni hidranti?
- postavlja se na mestima gde ne remeti saobraćaj
- lako se nalazi, pogodan za snežne krajeve
- moraju biti obeleženi
- teži nekoliko puta od podzemnog i veća cena
- visina iznad zemlje oko 70 cm, a ispod oko 1,5 m
Unutrašnja hidrantska mreža?
- najrasprostranjeniji uređaj za gašenje požara u zgradama
- pod stalnim pritiskom vode
- postavlja se tako da se sve prostorije štite od požara
- ne sme se postaviti u proizvodnim pogonima i skladištima gde voda može da stvori zapaljiv gas i izazove eksploziju i širenje požara
- zidni hidranti - dužina creva 15 m, dužina mlaza vode 5 m
- prečnik cevi u unutrašnjoj hidrantskoj mreži ne sme biti manji od 52 mm, a potreban pritisak ne sme biti niži od 2,5 bara na najvišem spratu na mlaznici
Uređaji za unutrašnju hidrantsku mrežu?
- Vlažne instalacije (mokri uređaji)
- Suve instalacije (suvi uređaji):
- na mestima gde može doći do zamrzavanja i u visokim zgradam gde pritisak vodovoda nije dovoljan
- snabdevanje vodom - ulični ili dvorišni hidrant ako je dovoljan pritisak u mreži na motornu prskalicu vatrogasne ekipe ili na cisternu s vodom
- nedostatak suve instalacije - potrebno vreme da se instalacija napuni vodom korozija cevi i taloženje rđe
- suvii mokri uređajise mogu kombinovati
Unutrašnji zidni hidranti?
- Hidrantski ventil, crevo, mlaznica
- hidrante postaviti u zagrejanim prostorima
- vidljivo lako dostupni, obeleženi slovom H
- količina vode q=2-3 Lit/s - pritisak na najvišem hidrantu h=20-30 mVs (2-3 bara)
Sistem za gašenje vodom?
S(š)prinkler
- najbrži, najjednostavniji i najsigurniji sistem
- garaže, robne kuće, pozorišta, skladišta, radionice
- mokar i suv sistem
Od čega je sastavljena mreža sprinklerskeinstalacije?
- izvora vode za sprinklere
- cevne mreže za dovođenje vode
- kontrolnog mesta
- sprinklerskih glava (mlaznica)
Koje su prednosti sprinklera?
- automatski i odmah počinje sa radom na mestu nastanka požara
- uključenje sistema automatski se aktivira alarm
- ne isključuje prisustvo ljudi prilikom aktiviranja i gašenja
- automatska ili ručna kontrola rada sistema
- stalna adaptacija rada sistema prema veličini požara
Sistem sprinklera?
- komunalni vodovod (najbolje rešenje)
- visoki rezervoari (minimum 25 m kubna, na visini 7-10 m od najviše postavljene mlaznice)
- zemni rezervoari s pumpama (minimalno dejstvo 60 min.)
- 100 sprinklera - zapremina rezervoara oko 70 m kubna
- 200 sprinklera - zapremina rezervoara oko 150 m kubna
- hidrofori (minimalno dejstvo 10 min.)
Sistem vodene zavese?
- sličan sprinklerima
- čvrsto postavljene cevi sa rasprskivačima
- mokar sistem
- uključivanje ručno i automatsko
- na mestima gde su požarni prolazi, otvori u zidovima
Pena kao sredstvo?
- mešanjem ekstrakta (npr. na bazi belančevina) sa vodom uz dodavanje vazduha ili ugljen dioksida
- pri dejstvu zagušuje požar i hladi
- za gašenje zapaljivih tečnosti (nafte i naftnih derivata)
- mali efekat kod gašenja zapaljivih tečnosti (metil i etil alkohol, aceton, etar) sa kojima se meša voda
- sposobnost tečenja i klizanja po površini koja se gasi
Prah kao sredstvo?
- mešanjem više hemijskih komponenti (na bazi natrijumkarbonata) i aditiva zbog boljih karakteristika
- gašenje električnih uređaja podnaponom
- ručni aparati, vatrogasna vozila i stabilna postrojenja
- nije otrovan, neoštećuje materijale
- otpornost na smrzavanje (gašenje i na najnižim temperaturama)
- mogućnost gašenja svih vrsta požara
- 80 % svih aparata su sa prahom
- izbegava se korišćenje u bibliotekama i kompjuterskim centrima
O prahu kao sredstvo?
- cilindričnog oblika
- domet mlaznice najmanje 3 m
- ravnomerno izbacivanje praha
- rade na temperaturi od -20C do 45C
- smer otvaranja ručnog točka na ventilu boce je suprotan od smera kretanja kazaljke na satu
- aparati se koriste uvek u uspravnom položaju
- kod manjih aparata pogonski gas je CO2, kod većih azot
- vizuelna i tehnička kontrola ispravnosti aparata na 3 i 6 meseci uz evidenciju u tehničkom kartonu
Provodnici i kablovi u uslovima požara?
- mogu biti uzročnici i prenosioci požara
- zbog preteranog zagrevanja, preopterećenja, kratkog spoja, mehaničkog oštećenja ili dejstva agresivnih materija, zbog pada napona
- mogu da budu uzročnici razvoja toksičnih gasova
- ponašanje kablovskih materijala
- zagrevanje, razlaganje, paljenje, sagorevanje mogu biti negorivi, teško gorivi, gorivi
Automatski uređaji za rano otkrivanje i prijavljivanje požara?
- Ručni javljači
- Automatski javljači
- detektori dima, toplote, plamena, gasa
- Primena
- javni objekti, prostorije zaskladištenje i odlaganje, prostorije sa automatizovanom proizvodnjom, instalacioni šahtovi i kablovski kanali
Stepeništa?
- Konzolna i spiralna stepeništa u objektima nisu dozvoljena
- Širina sigurnosnog stepeništa
- na svakih 100 ljudi potrebna širina od 60 cm, ukupna širina ne manja od 1,25m
- Stepenišni kraci i gazišta
- od materijala otpornog na požar najmanje 1,5h
- Stepenišno okno
- odvojeno od unutrašnjeg prostora i otporno na požar 1,5h
- Liftovi
- moraju biti izdvojeni od stepenišnog prostora
Vrste dimnih zavesa?
- automatske dimne zavese
- fiksne dimne zavese
- prohodna dimna zavesa
- poligonalna dimna zavesa
- horizontalne dimne zavese
