10. predavanje_VETRENJE I KLIMATIZACIJA

Question 1

Vetrenje?

Answer 1

• promena vazduha u zatvorenim prostorijama
• vetrenje može biti: prirodno i veštačko
• potreba vetrenja: opadanje kvaliteta vazduha u prostoriji (“kvarenjevazduha”)
• potrebne količine vazduha: za određene tipove objekata i prostorija u zavisnosti od namene i visine
• prostorije u zgradama samo izuzetno imaju istu temperaturu kao spoljni vazduh . Unutrašnji vazduh je obično topliji nego spoljni
• raspodela pritiska: topliji vazduh je lakši od hladnijeg tako da na granici gde se dodiruju dolazi do strujanja i razlike u pritiscima

Question 2

Prirodno vetrenje?

Answer 2

• Izmena vazduha koja nastaje samo usled razlike u temperaturama spoljnjeg i unutrašnjeg vazduha i usled vetra
• Nepouzdano i ponekad bez dejstva

1. Infiltracija
   - kroz pore i šuplljine u zidovima, zazore na prozorima i vratima, kao i na konstruktivniim delovimai drugim otvorima (roletne,..)
2. Prozorsko vetrenje
3. Vetrenje kroz okna (kanali)

Question 3

Centralno grejanje i kako se vrši?

Answer 3

Vrši se uređajima sa jednog centralnog mesta

Question 4

Delovi uređaja za centralno vetrenje?

Answer 4

1. Uređaj za uzimanje vazduha spolja
2. Komora u kojoj se obrađuje vazduh
   - čišćenje, grejanje, vlaženje
3. Mreža kanala za sprovođenje vazduha do mesta upotrebe
   - primenjuje se u prostorima gde nije moguće ili nije dovoljno provetravanje kroz prozore i u zgradama gde su:
   
   • Nepovoljni klimatski uslovi
   • Veće zagađenje vazduha
   • Prostorije bez prozora i velike dubine i male visine
   • Zgrade u kojima boravi veći broj ljudi
   • Visoke zgrade (preko 40m)
   • Zgrade u vetrovitom, bučnom i zagađenom predelu

Question 5

Kakvi mogu biti sistemi centralnog vetrenja?

Answer 5

U pogleu pritiska koji se izazivaju u prostorijama vetrenje može biti:
1. Pritisno:
- uduvavanje prethodno pripremljenog vazduha u prostoriju (povišeni pritisak u prostoriji)
- sistem se koristi za prostorije gde borave ljudi, a gde nemma intezivnog kvarenja vazduha
- Stambene prostorije, kancelarijske prostorije, prodavnice, galerije
2. Isisno:
- vazduh se isisava iz prostorije ( sniženi pritisak u prostoriji)
- sistem se koristi za manje prostorije u kojima dolazi do intenzivnog kvarenja vazduha
- sestem se koristi za toalete, kuhinje, pušionice, garderobe, hemijske laboratorije
3. Kombinovano:
- najčešće se upotrebljava, najbolje i najskuplje rešenje
- organizovano dovođenje i odvođenje vazduha
- sistem se koristi za velike prostorije - dvorane, velike restorane
- izmena vazduha može biti potpuna ili delimična

Question 6

Mehaničko vetrenje stana?

Answer 6

• Kupatilo u stanu postavljeno u sredini osnove, bez prozora, provetrava se kroz vertikalne kanale gravitaciono
• Gravitaciono vetrenje zavisi od temperaturnih razlika - zimi efikasnije
• Vetrenje kuhinje, ako nema prozor, najefikasnije je mehaničko vetrenje
• Prema DIN 18017 (1970) standardu propisana izmena vazduha za kupatilo je najmanje 4 puta na čas
• Za ventilaciju stanova najviše se koriste vertikalni kanali sa prinudnom ventilacijom

Question 7

Koji su delovi uređaja za mehaničko vetrenje?

Answer 7

1. Uzimanje vazduha
2. Čišćenje vazduha
   
   • u taložnim komorama, kanalima i pomoću filtera
   • filteri (uljni, suvi, vodeni,elektro) - postavljaju se posle taložne komore ili suugrađeni
3. Grejanje vazduha
4. Vlaženjevazduha
5. Ventilatori
6. Vazdušni kanali
   
   • Četvorougaoni i kružni, horizontalni i vertikalni
   • Dimenzionisanje prema proračunu
   • Raspored kanala zavisi od dispozicije prostorija
   • Toplotno izolovani
   • Održžavanje
7. Ventilacioni otvori u prostorijama

Question 8

Kakav je položaj ventilacionih otvora u prostorijama?

Answer 8

• Strujanje vazduha odozgo-nagore
• Strujanje vazduha odozdo-nagore
• Strujanje vazduha odozgo-nadole

Question 9

Vazdušno grejanje?

Answer 9

• Sredstvo za prenošenje toplote-vazduha
• Zagrevanje vazduha nacentralnom mestu + kretanje kroz kanale
• Kretanje vazduha kroz kanale - prirodno (gravitaciono) i veštačko (mehaničko)
• Po poreklu najstarije centralno grejanje

Question 10

Kakvo može biti vazdušno grejanje prema upotrebi vazduha?

Answer 10

1. Cirkulaciono: uzimanje vazduhaiz prostorije i stalno kruženje
2. Ventilaciono: uzimanje vazduha spolja i ubacivanjeu prostoriju
3. Kombinovano

Question 11

Klimatizovanje?

Answer 11

• Uređaji za klimatizovanje (kondicioniranje) vazduha služe da se u zatvorenim prostorima automatski održe zahtevani uslovi: temperature, čistoće, vlažnosti i brzine kretanja vazduha
• Potpuna kontrola i automatizacija procesa obrade i kretanjavazduha

Question 12

Kakve obrade vazduha postoje?

Answer 12

1. Čišćenje vazduha
2. Vlaženje vazduha
3. Grejanje vazduha
4. Hlađenje vazduha
5. Sušenje vazduha

Question 13

Kakvi uređaji zaklimatizaciju postoje?

Answer 13

1. Centralna klimatizacija
   - jedan (pozorišta, bioskopi, dvorane) ili dva kanala
2. Lokalna klimatizacija

Question 14

Klima-komora (centrala)?

Answer 14

• Prostorija u kojoj se nalazi klimatizator i drugi uređaji (motori, pumpe, komandne ploče,…)
• U podrumu, prizemlju, iznad najviše etaže, van objekta

Question 15

Industrijsko vetrenje?

Answer 15

• Higijenski i tehnološki razlozi za vetrenje
• Potrebno je vetriti prostorije velike površine i kubature, kao i sa koncentrisanim izvorima zagađenja vazduha

Question 16

Kakve vrste industrijskog vetrenja postoje?

Answer 16

1. Areacija
   - prirodno vetrenje kroz prozore i lanterne
2. Lokalno isisno vetrenje
   - zatvorene kabine (hem. lab.) i isisni levkovi (kape od lima iznad ložišta, kotlova)
3. Lokalno pritisno vetrenje
   - vazdušni tuševi i zavese

Question 17

Lokalno pritisno vetrenje (industrijsko vetrenje)?

Answer 17

• Vazdušni tuševi
• Vazdušne zavese (ulazi u velike robne kuće)
• Vazdušne oaze (mesta ograđena staklenim pregradama nižim od tavanice)

Question 18

Delovi uređaja za industrijsko vetrenje?

Answer 18

1. Uzimanje vazduha
2. Čišćenje vazduha
3. Vazdušni kanali
4. Ejektori
5. Ventilacioni otvori

Question 19

Od čega zavisi izbor sistema (KGH) - izbor sistema grejanja i vetrenja?

Answer 19

Zavisi od:
- korisnika
- vrste i namene zgrade
- konstruktivnog sklopa zgrade
- perida korišćenja zgrade
- požarne opasnosti
- jednostavnosti eksploatacije
- visine investicionih i eksploatacionih troškova
- arhitektonske usklađenosti prostorija sa sistemom za grejanje i vetrenje