8) Ideeen In De Praktijk Flashcards
Hoe reageerde het Liberalisme op het congres van wenen? Wat zijn de jaartallen?
Twee liberale revoluties:
- 1830: (Frankrijk) tegen het ‘ancien regime’: koning met absolute macht en standensamenleving -> er komt een constitutionele monarchie.
- 1830: (België) tegen Nederlandse bestuur -> werd constitutionele monarchie.
- 1848: hele monarchie (1 persoon de baas) werd afgeschaft en er komt een republiek (een staat waar het staatshoofd niet door erfopvolging wordt aangewezen, maar wordt verkozen).
Er waren ook liberale groeperingen in Italie en Duitsland, wat wilden ze daar?
Ze wilden een eenheidsstaat (een staat waarvan de macht uitsluitend bij een centrale overheid ligt) en democratie.
Wat gebeurde er in 1848?
Thorbecke moest nieuwe grondwet schrijven van Willem II. Deze grondwet verkleinde de macht voor de koning heel erg.
Hoe reageerde het Nationalisme hierop?
Griekenland wordt onafhankelijk en kregen Duitse vorst: veel koning zonder land (werkloze koningen), dus kon je koningen ‘inhuren’.
Duitsland en Italië wilde ook nationalisme, hoe resulteerde dit?
Ze kregen een eenheidsstaat niet voor elkaar.
Wat is de Sonderweg theorie?
De gedachte van historici dat door de vereniging van Duitsland er uiteindelijk een worst case scenario kwam (eerste -en tweede wereldoorlog).
Wat wilde Otto Bismarck?
Hij wilde Duitsland verenigen met oorlogen (tegen Frankrijk), door de oorlog te winnen weet hij alle duitstalige gebieden te verenigingen.
Door verenigen -> historici denken aan de meest duistere wereld.
Hoe reageerde het socialisme op het congres van wenen?
Er ontstonden vakbonden en coöperaties om arbeidsomstandigheden te verbeteren (revolutie was nog niet gelukt).
- Vakbonden -> hierdoor kon er met werkgevers onderhandeld worden over betere lonen en werkomstandigheden, desnoods door te dreigen met stakingen.
- Coöperaties -> om elkaar te helpen door bijvoorbeeld gezamenlijke inkoop van benodigdheden van levensonderhoud, waardoor die goedkoper werd.
Wat waren sociaaldemocraten?
Socialisten die hun doelen langs de democratische weg via verkiezingen wilden bereiken.
Wie waren de communisten en wat vonden ze?
De communisten waren ‘de echte socialisten’.
Ze waren het niet eens met de hervormingsgezinde aanpak en wilden een revolutie. Je kon gewon niet met kapitalisten en liberalen overleggen.
Wat waren anarchisten?
De meest radicalen voor afschaffing van alle staatsgezag.
Kwam er een splitsing tussen de communisten, sociaaldemocraten en anarchisten, zo ja, hoe?
Sociaaldemocraten (parlementaire route), communisten (revolutie) en anarchisten (alle staatsgezag afschaffen).
Hoe reageerde het feminisme en confessionalisme op het congres van wenen?
Niet zoveel succes in 19e eeuw.
Burgerlijk gezinsideaal was erg aanwezig.
Aletta Jacobs -> strijd voor vrouwenkiesrecht (1919) en betere positie van vrouwen in de maatschappij, voorstander voorbehoedsmiddelen.
Er was censuskiesrecht: genoeg belasting dan mag je stemmen -> goed voor liberalen (zo bleven ze de meerderheid), als je succesvol bent kun je gebruik maken van het liberalen systeem, want als je in de fabriek werkt heb je geen tijd om na te denken over politiek.
Wat was de schoolstrijd en wanneer was het?
1917 -> Er was vrijheid van onderwijs, maar alleen openbare scholen worden door de overheid betaald, tegenstanders wilden bv dat ook katholieke scholen geld krijgen.
