6.2 De samenleving in de vroege middeleeuwen

Question 1

Welke grote verandering was er in de middeleeuwen m.b.t. de steden?

Answer 1

Ze werden kleiner of verdwenen

Question 2

Waarom veranderde de samenstelling van de steden in de ME (middeleeuwen)?

Answer 2

De meeste mensen trokken naar het vaste land, omdat er in de stad geen werk meer voor ze was.

Question 3

Waar leefden de meest mensen?

Answer 3

ijna iedereen leefde in de Vroege Middeleeuwen op een domein op het platteland.

Question 4

Wat was een domein?

Answer 4

Een domein was een dorp met omgeving en alles wat daarbij hoorde aan land en goederen.

Question 5

Wie bestuurde het domein?

Answer 5

Het werd bestuurd door een edelman, een bisschop of een klooster.

Question 6

Wat stond er in het midden van een domein?

Answer 6

Het middelpunt van een domein was een kasteel of een klooster.

Question 7

Hoe werden de domeinen bestuurd van grootgrondbezitters die meerdere domeinen bezaten?

Answer 7

De edelman, bisschop of abt woonde zelf op één domein en liet de andere besturen door rentmeesters.

Question 8

Welk percentage van de bevolking werkte op een domein als boer, landarbeider, ambachtsman of personeel van de heer?

Answer 8

Ruim 90% van de bevolking

Question 9

Wat waren vrije boeren?

Answer 9

Zij bezaten hun eigen grond en hadden meestal weinig personeel. Deze groep was klein.

Question 10

Wat waren horigen?

Answer 10

Onvrije mensen:
de meeste mensen waren horigen. Sommige hadden geen enkele bezit. Zij werkten elke dag voor hun heer. Andere hadden land gepacht van hun heer en moesten diensten voor hen verrichten.

Question 11

Welke verschillen waren er onder de horigen?

Answer 11

a) Sommigen hadden meer land gepacht dan anderen.
b) Sommigen hoefden minder diensten voor hun heer te verrichten dan anderen.
c) Sommigen hoefden minder van hun oogst af te staan dan anderen.

Question 12

Waar kwamen de horigen vandaan?

Answer 12

• Sommige horigen waren nakomelingen van vrije boeren die hun vrijheid hadden opgeheven in ruil voor de bescherming door een adellijke heer.
• De meeste horigen waren nakomelingen van Romeinse slaven die van hun eigenaar een stuk grond hadden gepacht.

Question 13

Hoe leefden de edelen?

Answer 13

De edelen waren wel eigenaars van de grond, maar ze werkten daar zelf niet op. Zij leefden van de arbeid van de boeren.

Question 14

Welke taken vervulden de edelen?

Answer 14

• ze bestuurden hun domeinen;
• spraken recht over hun onderdanen;
• voerden oorlog.

Question 15

Welek verdeling bestond er onder de edelen?

Answer 15

Hoge adel

Lage adel

Question 16

Welke groep was het grootst: de hoge of lage adel?

Answer 16

de lage

van de hoge waren er maar enkele honderden

Question 17

Hoe leefde de lage adel?

Answer 17

Zij beheerden maar één of enkele domeinen en woonden op een klein kasteel. Dat kasteel was eigenlijk meer een gewone boerderij die ommuurd was en torens had. Ook had de lage adel evenveel voedsel als de horigen maar ze verdienden meer.

Question 18

Hoe leefde de hoge adel?

Answer 18

Zij beheerden honderden domeinen en woonden in grote burchten. En anders dan de lage adel leefden ze in enige luxe.

Question 19

Wat is het leenstelsel?

Answer 19

Het in leen geven van gebieden in ruil voor hulp wordt leenstelsel genoemd.

Question 20

Hoe werkte het leenstelsel?

Answer 20

• De hoge edelen hadden hun domeinen in leen van de koning.
• Zo’n groot gebied was moeilijk te beschermen.
• Daarom riepen de hoge edelen de hulp in van lage edelen. Ze kregen één of enkele domeinen van de hoge edelen in leen.

Question 21

Wat was een leenman?

Answer 21

De edelen die één of meer domeinen leenden, worden leenman genoemd.

Question 22

Wat was een leenheer?

Answer 22

De koning en de edelen die één of meer domeinen in leen gaven, worden leenheer genoemd.

Question 23

Waren hoge edelen leenman of leenheer?

Answer 23

Ze leenden van de koning en leenden uit aan de lage adel.

De hoge edelen waren dus tegelijkertijd leenman en leenheer.

Question 24

Waarom hadden koningen in de ME weinig macht?

Answer 24

• de meeste van hun domeinen hadden zij in leen gegeven aan hoge edelen.
• Meestal deden de hoge edelen alsof hun leen eigen bezit was.
• Zij luisterden alleen naar de koning als zij er zin in hadden.