6. De Secretaris-Generaal van de VN Flashcards
drie golven politisering
- politicization
- legitimiteitscrisis
- nu
golf 1: politicization
jaren 1970 en 1980.
hierin werd de VN er van beschuldigt dat haar lidstaten de ‘specialized agencies’ (technische organisaties) van de VN misbruikten voor politieke kwesties.
–> USA en kernwapens, veroordelingen Israël, WHO China en Covid.
technische organisatie gebruiken voor politieke kwesties
golf 2: legitimiteitscrisis
in de jaren 2010.
het idee was dat de VN instellingen niet langer representatief zijn voor alle lidstaten en hun bevolking.
–> reflecteert de liberale orde de dominantie van het Westen, discussie over hervorming Veiligheidsraad, groei alternatieve organisaties
niet representatief –> dominantie westen (marxisme?)
golf 3: nu
het gezag van de Secretaris-Generaal staat ter discussie.
principaal-agent theorie
De principaal heeft niet altijd de tijd en middelen om zelf de beslissingen uit te voeren die het heeft genomen.
De principaal huurt daarom een competente agent (uitvoerder).
De agent heeft echter eigen belangen en ideeën die het wil verwezenlijken.
De principaal zal de agent monitoren en kan de stekker er uit trekken, maar zal daar ook maar beperkt energie in steken (ook omdat er vaak meerdere agenten zijn).
Een agent heeft dus altijd enige handelingsvrijheid.
agent-principaal theorie in io’s
- Er zijn vele principalen (193 lidstaten VN)
- De IO bestaat weer uit meerdere instituties (AV / VR in de VN)
- Wie is precies de agent?
- De Agent is zelf weer principaal over directoraten en misschien ook andere IO’s
- Wat kan een principaal doen–> geen geld meer geven / mandaat veranderen / herbenoeming tegenhouden / uit de IO stappen
formele bevoegdheden secretaris generaal VN
Artikel 99
Belangrijkste bestuurder VN apparaat
Speciale gezanten aanstellen
Is SG voor AV / VR / ESC en Trustschapsraad
diplomatieke bevoegdheden VN secretaris generaal
Helpen sluiten van compromissen of formuleren consensus tekst
Vervullen rol als bemiddelaar
Belang Green Room sinds 1990
bemiddelaar / compromissen
moreel gezag secretaris generaal VN
Onpartijdigheid
Onafhankelijkheid
Vertegenwoordiger van alle lidstaten
Ideeën
potentieel conflict voor SG VN
sterke leider of bestuurder op de achtergrond?
versterkt door grotere roep om effectiviteit VN sinds eind van de Koude Oorlog
potentiele kwetsbaarheden SG VN
beschuldigd worden van partijdigheid
verantwoordelijk worden gehouden voor problemen binnen andere VN organisaties
reflectie SG VN
De positie van een SG kan het best worden beschreven als een agent in een principaal-agent relatie
Dit heeft de SG enige beleidsruimte
Hoe die wordt ingevuld hangt af van formele en persoonlijke factoren
Onpartijdigheid is een wapen in handen van zowel de SG als de lidstaten
De SG van de VN heeft de moeilijkste positie -> komt door het sterk intergouvernementele karakter van de VN
