4. Handel en Ontwikkeling Flashcards
traditionele beeld internationale handel
is dat elk land goederen en services aanbied die als uiteindelijke producten naar buitenlandse gebruikers worden geëxporteerd
global value chains
het volledige scala aan activiteiten die economische actoren ontplooien om een product op de markt te brengen
hoezo bevat 70% van alle handel nu global value chains
doordat services, materialen, delen en componenten van goederen grenzen oversteken
historische context WTO
voorganger WTO opgericht tijdens de Bretton-Woods conferentie in juli 1944
grootste doel WTO
economische samenwerking
gedeeld belang: het herstel van de internationale handel
GATT
general agreement on tariffs and trade
uitleg GATT
Het is een overeenstemming over aantal regels met als doel stapsgewijs dalen van tarieven (met veel uitzonderingen)
GATT principes en regels
alleen vaste tarieven toegestaan
non-discriminatie = gelijke regels voor alle WTO leden
national treatment = niet discriminerend tussen geïmporteerde en binnenlandse producten
non-discriminatie
gelijke regels voor alle WTO leden
national treatment
niet discriminerend tussen geïmporteerde en binnenlandse producten
geimporteerde en eigen producten zijn gelijk
uitzonderingen van GATT
preferential agreements
beleidsterreinen
safeguards clause
nationale veiligheid en public policy doelen
preferential agreements
groepen landen mogen voordeligere afspraken onderling maken
beleidsterreinen uitzonderingen GATT
andere regels voor de landbouw en culturele producten
safeguards clause
tijdelijke importbeperking (bijvoorbeeld een quotum of een tariefverhoging) die een land aan een product mag opleggen als de import van dat product zodanig toeneemt dat dit ernstige schade aan een binnenlandse industrie veroorzaakt of dreigt te veroorzaken.
import beperken wanneer schade voor binnenlandse industrie
GATT –> WTO ontwikkeling
eerst focus op tarieven
later focus op anti-dumping / non-tariff barriers / landbouw
later ook diensten en intellectueel eigendom
later milieu / mensenrechten
waarom van GATT —> WTO
In 1995 veranderde de GATT officieel in de WTO.
dit ging vooral over verbreding en striktere handhaving door een geschillenbeslechting en vergelding. Ook was er sprake van een ‘all or nothing’ lidmaatschap.
verbreding / striktere handhaving
WTO structuur
Ministeriele conferentie
Algemene Raad = uitgesplitst naar onderwerpen
Secretariaat
Geschillenbeslechting-orgaan
lidmaatschap WTO
164 landen zijn lid en 98% van internationale handel EU-landen zijn dubbel lid, gezien dat de EU zelf ook lid is. De WTO is gevestigd in Geneve in Zwitserland.
geschillenbeslechtiging WTO
bilaterale consultaties
formele klacht indienen bij het WTO hier moet je economisch nadeel of consultatiepogingen aan kunnen tonen
panel van drie experts doet uitspraak
eventueel in beroep bij de Appelate Body
vergeldingssancties die goedgekeurd zijn door Dispute Settlement Body
waarom ondertekenen lage inkomenslanden handelsverdragen
druk van grootmachten / economische voordelen en groei / afhankelijkheidsrelaties
verschillende perspectieven op ontwikkeling
orthodox en kritisch / reform
orthodox perspectief op ontwikkeling
oorzaak probleem = endogeen (binnenuit)
oplossing = traditionele –> moderne economie
proces = top down (expertise vanuit westen)
basisassumpties = take off point / trickle-down effect
indicatoren = GDP per capita, mate industrialisatie
kritisch / reform perspectief op ontwikkeling
oorzaak = exogeen (buitenaf)
oplossing = systeemveranderingen
proces = bottom-up (door lokale kennis en technologie)
basisassumpties = sufficiency / duurzaamheid en inclusiviteit
indicatoren = vervuiling van human needs, zoals het HDI
In 1980s en 1990s opkomst en dominantie van een neoliberaal paradigma
Washington Consensus, afnemende solidariteit met de 3e wereld, toenemende conditionaliteit van IMF en opkomende economieën, waardoor de verschillen binnen de G77 groter werd.
post-Washington Consensus
beperkingen van de vrije macht. Wereldbank betrekt NGO’s en het IMF en WTO blijven sterk neoliberaal.
Private sector development als groeiend onderdeel van ontwikkelingssamenwerking. Groeiende nadruk op milieu en klimaat.