4.hafta Flashcards
Teratojenik etki
“Doğumsal malformasyonlar”
İlaçların, kimyasalların vb. bebek üzerinde zararlı etki yapmasına denir.
Malformasyonlar sebepleri
•Canlı doğumların %2-3. (Minçr %7-10)
- %60-65 Bilinmeyen nedenler
- %20-25 genetik (Monogenik-kromozomal)
- %10 Çevresel etkenler/anneye ait (enfeksiyon)
- %1-3 İlaçlar, kimyasal ajanlar, radyasyon
Not
İlaçlar malformasyonlu doğumların %1 veya daha azından sorumludur. Bu ufak paya karşın ilaçlarla meydana gelen malformasyonlar önlenebilir özellikte oldukları için sert Teratojenik etkiden korunmada önemli bir yer tutarlar.
Kategori A
😄
Kontrollü çalışmalar risk göstermiyor.
Kategori B
🙂
Pek risk yok
Kategori C
😐
Orta
Kategori D
🤕😕
Zararlı
Kategori X
☠️
Çok zararlı
Yan etki kesin var
Not
Bazı ilaçlar birden fazla kategoriye girer
İki kategoriye girenler
Antibiyotikler Analjezikler Gastrointestinal Antidepresanlar antiepileptikler Hormonlar
Not
İlk trimesterde mümkünse hiç ilaç kullanılmamalıdır
Not
Gebelik boyunca anne yarari fetusa vereceği zarardan fazla olması beklenen ilaçlar tavsiye edilmeli
Not
Yeni ya da denenmemiş ilaçlardansa gebelikte yaygın olarak kullanılmış ve genellikle güvenli olduğu kabul edilen ilaçlar reçetelenmelidir
Not
Etki eden en düşük doz kullanılmalıdır
Not
Hastanın teratojinetin bilincinde olması gerekmektedir
Not
Gebeliği koruyucu önlemler alması gerekmektedir
Not
Hastanın ilaç kullanımı sırasında olabilecek bir gebeliğin sonuçlarının bilincinde olması gerekmektedir
Not
Hastanın önlemlerin gerekliliğini anladığını onaylaması gerekmektedir
Not
Tedaviye başlamadan önce negatif gebelik testinin olması gerekmektedir
Notsa
İlaçlar malformasyonda da onların %1 veya daha azndan sorumludur.
Bu ufak paraya karşın ilaçlarla Meydana gelen mal formasyonlar önlenebilir özellikte oldukları için teratojenik etkiden korunmada önemli bir yer tutarlar
Not
İlaçlar gebeliğin bütün dönemlerinde fetusun üzerinde zararlı etki gösterebilir
Not
İlaçlar, gebeliğin ilk trimesterinde doğumsal malformasyonlara neden olabilir.
Not
En tehlikeli dönem gebeliğin 3-12 haftalar arasındadır
Not
İkinci ve üçüncü trimestrlar boyunca ilaçlar fetusun büyümesini ve işlevsel gelişimini etkileyerek fetüsün dokularında toksik etkiye yol açabilir