1. Hafta Flashcards
Lokal
Bölgesel
Sistemik
Uzun süre etkili, her yere ulaşabilen
Konjonktiva
Lokal
Göz ile ilgili
İnternazal
Lokal
Burundan
İntervajinal
Lokal
Vajinadan
Bukkal
Lokal
Ağız içine
Kolir
Oftalmik damla veya merhem
Rektal
Lokal
Rektuma
Kolon
Lokal
Lavman ile.
Lavman: Lavman, bağırsakların boşaltılması amacıyla rektuma sıvı gönderilmesi işlemidir.
Dış kulak yolu
Lokal
Otik damlası
Oral
Sistemik
Ağızdan
Katı farmasötik şekiller
Tablet/draje Kapsül Pilül Süppozituvar/ Ovül Pastil Pomad/ merhem (Yarı Katı)
Sıvı farmasötik şekiller
Solüsyon(ampul veya flakona konulur)
Tentür Dekoksiyon Lavman Ekstre Süspansiyon Şurup
Epidermal
Lokal
Cilt üzerine=perkütan
Cildin geçirgenliği şu sıraya göre azalır : skrotum > kulak arkası (mastoid bölge) > koltuk altı > saçlı deri > göğüs > ön kol > bacak
Lokal uygulama yolları
- konjonktiva üzerine
- internazal
- bukal(ağız içi)
- gastrointestinal kanala uygulama
- intratekal (beyin omurilik sıvısının içine ilaç enjekte edilerek yapılan tedavi)
- intervajinal
- intraplevral(karın boşluğuna)
- intraktüan(cilt içine)
- epidermal(cilt üzerine)
- rektum ve kolon içine
- intraartiküler uygulama (eklem’e)
- intralezyonel
Sistemik uygulama yolları
- enteral veriş(sindirim kanalı içine)
a. Oral
b. sublingual (dil altı)
c. rektal - parenteral veriş
a. Damar içine injeksiyon : * İntravenöz injeksiyon veya infüzyon, * İntraanteriyal injeksiyon (anjiografi..) * Kemik iliği içine (bebekler, sternuma)
b. Cilt altına (sc) injeksiyon (<2ml),
c. İntramüsküler injeksiyon (gluteal kasa, 5 ml) - Transdermal Veriş (TTS). (Ciltten)
- İnhalasyon suretiyle Veriş. (Akciğerin soluması)
Presistemik eliminasyon = İlk geçişte eliminasyon= İlk geçiş tesiri :
karaciğerden geçerken çoğu ilaç burada yıkılır
Özellikle oral alımlarda.
İlaç Sistemik dolaşıma az miktarda geçer.
‘İlk geçiş etkisi’
Apirojen
Ateş yapmayan
Not
Parenteral Veriş : Damar veya doku içine steril injektör ile yapılır. Parenteral uygulanan ilaçların biyoyararlanımları genellikle tamdır (%100’dür). Parenteral ilaç preparatlarının steril, vücut pH’ına eşit (7.4) veya buna yakın, tercihen izotonik ve apirojen olmaları gerekir
GİS kanalından absorpsiyonu etkileyen bazı faktörler
Açlık veya tokluk durumu : (aç karnına alınması gereken bazı ilaçlar ): penisilinler, tetrasiklinler…
• Farmasötik şeklin katı veya sıvı oluşu,
• İlacın yağda/ suda çözünürlüğü,
• Tuz hali olma,
• Partikül büyüklüğü,
• Kompleks oluşumu,
•Safra salgısı : Suda az çözünen bazı ilaçların absorpsiyonunu arttırır : diazepam, griseofulvin,
• İlacın bol su ile alınması : Absorpsiyonu arttırır,B. Sistemik u
Gastrointestinal
Gıdaların küçük parçalara ayrılarak ağız- farinks aracılığı ile yemek borusuna ulaştırılmasıdır.
İntratekal
BOS içine
İntraplevral
Karın boşluğuna
İntraktüan
Cilt içine
İntraartiküler uygulama
Ekleme
İntralezyonel
tedavi için kullanılacak bir ilacın sistemik yan etkilerini en aza indirmek için direk olarak spesifik bir deri lezyonuna enjekte edilmesi şeklinde tanımlanmaktadır.
Sublingual
Dil altı
Parenteral
İlaç veya serumların ağız yolu ile değil damar yolu, adele içi gibi yollarla verilmesi.
İntravenöz
Damar içi enjeksiyon
Subkutan (sc)
Deri altı,içi
İntramüsküler
Kas içi enjeksiyon
İntraarteriyel
Arter içine yapılan enjeksiyon
Transdermal veriş
Cilt üzerine uygulanır
İlacın, özel bir farmasötik şekil içinde ve ciltten absorbe edilerek dolaşı-ma girmesini sağlamak amacıyla cilt üzerine uygulanmasıdır.
İnhalasyon
Akciğerlerin soluması
