3. Hafta Flashcards

1
Q

Kan-organ bariyerleri

A

Beyin
Testis-prostat
göz
plasenta

Bu bölgedeki damarlar diğer hücredeki damarlardan daha sıkıdır.
Hücrelerin içinde çeşitli enzimler vardır.
Vs.

Beyin ve beyin içindeki sıvıyıolası etkilerden koruyan damar yapısı.

Kan beyin bariyeri sayesinde vücudu kolay bir şekilde etkileyen çok fazla sayıda mikroorganizma veya kimyasal madde Beyni etkileyemez.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Eliminasyon

A

Metabolize etmek+ itrah(vücuttan uzaklaştırmak)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

İlaçların en fazla metabolizma olduğu yer

A

Karaciğer

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Biyotransformasyon

A

Metabolizma

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Not

A

İlaçlar aktif moleküllerdir metabolizma sonrasında inaktif moleküllere dönüşürler.

İstisnalar vardır

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Not

A

İlaçlar metabolizma olduğu zaman polar yani suda çözünen bileşiklere dönüşür.
Daha kolay atılsın diyedir.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

İlaçların yıkımından en fazla sorumlu olan enzim

A

Sit p450 izoenzimlerinin içinden CYP3A4 tür

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Ön ilaç

A

Kendisi inaktif metabolikde aktif

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Enzim indüksiyonu

A

Karaciğerdeki enzimleri miktarını artıran ilaçlar.
Eğer bir ilaç enzim indiksiyon yapıyorsa karaciğerdeki enzimler miktarını artırıyor demektir dolayısıyla o enzimlerin yıktığı ilaçlar etkisiz hale gelir çünkü enzim miktarı arttıkça ilaç daha çok yıkılır.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Enzim inhibisyonu

A

Enzim indiksiyon ilacıdır. Karaciğerdeki enzimlerin miktarını azaltır. Bu defa toksik etki ortaya çıkar.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Not

A

Alkol kendi kendine enzim indüksiyonunu yapar.

Otoindiksüyondur

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Otoindüksiyon

A

Bazı ilaçlar kendilerini yıkımlayan enzimleri indüklerler ve kendi inaktivasyonlarını hızlandırırlar. Bu olaya otoindiksiyon deni.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

İtrah

A

İlaçların vücuttan atılması

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Böbreklerden itrah (Renal)

A

En önemli itrah yoludur. İlaçlar çok büyük oranda böbrekler yoluyla atılır.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

İtrah yolları

A
  • Renal (böbreklerden) itrah
  • Safra içine itrah (Bağırsakları ile)
  • Akciğerlerden itrah
  • süt içine itrah
  • Ter yoluyla itrah
  • Suni itrah yöntemleri
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Suni itrah yöntemleri:

A
  • hemodiyaliz
  • Periton diyalizi
  • Hemoperfüzyon
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Terapötik indeks

A

ilaç güvenliği demektir

Darsa ☠️

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

En fazla biyoyararlanım

A

İntravenöz(damar)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

İlacın etkisini azaltan

A

Presistemik eliminasyon

20
Q

İlacın etkisini artıran

A

Enterohepatik sirkülasyon

21
Q

İlaç uygulama şekilleri

A
Sistemik 
  ENTERAL
  💊oral
   💊sublingual
   💊rektal
   PARENTERAL 
    💊IM
    💊IV
    💊SC
    💊TTS

TRANDERMAL (TTS)

İNHALASYON (genel anestezikler)

22
Q

İlaç uygulama şekilleri (lokal)

A

Epidermal,Rektal, konjonktival, İnter nazal…

23
Q

Farmakodinamik

A

İlaç vücuda ne yapar?

24
Q

İlaçların etki mekanizmaları

A

▪️Reseptörlere bağlanma

a. Uyarabilirler = Agonist
b. bloke edebilirler = Antagonist

Reseptörlere bağlanıp cevap oluşturabilen maddelere Agonist denir.

Reseptörlere bağlanıp cevap oluşturamayan maddelere Antagonist denir.
Antagonistler reseptörlere bağlanıp işgal ederek Agonistlerinde bağlanmasını engellerler

25
Q

İlaçların etki mekanizmaları ( genel başlıklar)

A
▪️Reseptör
▪️akseptör (plazma proteinleri) ▪️Agonist = uyarı 
  >aktivasyon 
  >inhibisyon 
▪️antagonis = blokaj 
   >hiçbir etki yapmaz 
   >uyarı gelişmesini engeller
26
Q

Agonizma

A

Eğer iki ilaç birbirinin etkisini artırırsa buna Agonizma denir.(aynı yönlü etkileşim)

27
Q

Antagonizma

A

Eğer iki ilaç birbirinin etkisini azaltıyor veya ortadan kaldırıyorsa buna antagonizma denir (zıt yönlü etkileşim)

28
Q

Farma dinamik etkileşimler

Antagonizma

A

Antagonizma üçe ayrılır;
▪️ kimyasal antagonizma
▪️Fizyolojik antagonizma
▪️Farmakolojik antagonizma

29
Q

Kimyasal antagonizma

A

Agonist , Antagonist ile kimyasal olarak birleşir ve etkisiz hale gelir.

Kimyasal Antagonistlere panzehir veya antidot ismi verilir.

30
Q

Fizyolojik antagonizma

A

Bir maddenin etkisinin, AYRI BİR RESEPTÖR ve mekanizma yoluyla, diğer bir madde tarafından ortadan kaldırılmasıdır.

31
Q

Farmakolojik Antagonizma

A

Bir maddenin etkisinin, AYNI RESEPTÖR ve aynı mekanizma yoluyla, diğer bir madde tarafından ortadan kaldırılmasıdır

✔️Kompetetif antagonizma (
✔️Nonkompetetif antagonizma

32
Q

Not

A

Bir ilaç başka bir ilacın etkisiyle kimyasal olarak not realize ediyorsa veya ortadan kaldırıyorsa buna kimyasal antagonizma denir.

Bir ilaç başka bir ilacın etkisi ile aynı reseptörler aracılığıyla aynı mekanizmayla ortadan kaldırıyorsa buna farmakolojik antagonizma denir.

Bir ilaç başka bir ilacın etkisiyle farklı bir yolla farklı bir mekanizma ile ortadan kaldırıyorsa buna fizyolojik antagonizma denir.

33
Q

Kompetetif antagonizma

A

Antagonist reseptöre bağlanır bu bağlanma kalıcı bir bağlama değildir.

34
Q

Nonkompetetif antagonizma

A

Antagonist reseptöre bağlanır bu bağlama kalıcıdır.

35
Q

Agonistik (aynı yönde etkileşim)

(Genel başlık)

A

▪️sumasyon(aditif etkileşme)
▪️Sinerjiizm
▪️Potansiyalizasyon

36
Q

Sumasyon (aditif etkileşme)

A

Benzer etki oluşturan ilaçlar, birlikte verildiklerinde oluşturdukları kombine etki, bunların tek başlarına verildikleri zaman yaptıkları bireysel etkilerin CEBİRSEL TOPLAMINA eşittir.

(1+1=2)

37
Q

Not

A

Sumasyon da benzer ilaçların verilmesini sebebi yan etkiyi azaltmaktır. aynı ilaç iki doz verilmemelidir.

38
Q

Sinerjizm

A

İki ilaç birlikte verildiğinde oluşturdukları kombine etkiye, bireysel olarak oluşturdukları etkilerin TOPLAMINDAN FAZLADIR.

(1+1=3)

39
Q

Potansiyalizasyon

A

İki ilaç bir arada verildiğinde oluşturdukları kombine etkinin miktarı, bireysel olarak oluşturdukları etkilerinin toplamından fazladır

burada bir ilaç aslında diğeri olmadan etkisizdir

(1+0=2)

40
Q

Tolerans

A

Bazı ilaçlar uzun süre devamlı kullanıldıkları zaman, başlangıçtaki dozun ETKİ ŞİDDETİNİN GİDEREK AZALDIĞI ve etkisinin etki süresinin kısaldığı görülür. Aynı etkiyi devam ettirebilmek için DOZU GİTTİKÇE ARTTIRMAK gerekir. Bu duruma tolerans denir.

Doz artırılarak etkinin dönmesi

41
Q

Taşiflaksi

A

Toleransın çok çabuk gelişen şekline denir. Toleransdan farklı; İLACIN DOZU ARTTIRILSA DA ETKİSİNİN DEĞİŞMEMESİdir.

Doz arttırılarak etkinin dönmemesi

42
Q

LD50

A

Bireylerin yüzde ellisinde ÖLÜM oluşturan minimum ilaç dozudur

43
Q

TD50

A

Bireylerin %50 sinde TOKSİK ETKİ gösteren minimum ilaç dozudur.

44
Q

Terapötik indeks

A

Bir güvenirlik ölçü birimidir

LD50/ED50 veya TD50/ED50 ile hesaplanır

45
Q

Plasebo

A

Yalancı ilaç

46
Q

Nocebo

A

Plasebonun tam tersi

Bir ilaçtan belli bir yan etki çıkmayacağı kesin olmasına rağmen kişi kendisinde o yan etkileri çıkacağına inanmışsa; çıkması olayı