45 makroelementler

Question 1

Makroelementler

Answer 1

Sodyum, potasyum, magnezyum,
kalsiyum, fosfor, sülfür, klor
Günlük gereksinim ≥100 mg

Question 2

Mikro / Eser elementler

Answer 2

Krom, mangan, demir, kobalt,
molibden, bakır, çinko, flor, iyot,
selenyum
Günlük gereksinim ≤15 mg

Question 3

% 99’u Kemiklerde, %1’i ekstrasellüler sıvılarda

Answer 3

Ca++

Question 4

Günlük Ca++ Gereksinimi

Answer 4

¨ Yetişkinde: 500 mg/ gün
¨ Çocuklarda: 1200 mg/gün
¨ Gebelerde: 1500 mg/gün
¨ 50 yaş sonrası: 1500 mg/gün + D vitamini (20
mg/gün).

Question 5

¨ Konsantrasyon gradientine karşı, taşıyıcı proteinlerle

hücre içine taşınır (ATP gerekli)

Answer 5

Ca++

Question 6

Ca++ Absorpsiyonu Arttıran Etmenler

Answer 6

Vitamin D
Paratiroid hormone
Asidite
Amino asidler: Lys ve Arg

Question 7

Ca++ Absorpsiyonu Azaltıcı Etmenler

Answer 7

¨ Fitik asid
¨ Oksalatlar
¨ Malabsorpsiyon sendromu
¨ Fosfatlar
¨ Ispanakta bulunan oksalat, ıspanaktaki kalsiyumun emilimini engeller

Question 8

Enzim aktivasyonu:
- Regülatör protein: Kalmodulin
(4 x bağlar) ve pek çok kinaz
enziminin aktivasyonunu sağlar.
Bazı enzimler Kalmodulin’den bağımsız direkt x ile
aktive olur. Pankreatik Lipaz, Koagülasyon
enzimleri, Renin (mide)

Answer 8

Ca++

Question 9

q Kas kasılması
q Sinir iletimi
q Hormon salınımı (İnsülin, Paratiroid hormon, Kalsitonin,
Vazopressin)
q İkincil haberci
q Vasküler permeabilite
q Koagülasyon
q Miyokardium: Sistol fazını uzatır. Hiperkalsemide uzamış sistol
fazı görülür. Bu nedenle intravenöz çok yavaş uygulanmalı
q Kemik ve Diş yapısı
q Kalpainler: Hücre içi Ca ile aktive olan sistein proteazlar.

Answer 9

Ca++

Question 10

q Total Vücut x miktarı yaklaşık 1kg,
q%80 i kemik ve dişlerde %10 ‘u kaslarda
q Temel olarak hücre içi iyonu

Answer 10

Fosfor

Question 11

Eritrosit ve lökositler yüksek miktarda x içerir.Bu nedenle
kan düzeyi ölçülürken hemoliz olmamasına dikkat
edilmeli.

Answer 11

fosfat

Question 12

x veya y birinin artışı diğerinin

böbrek yolu ile atılımını artırır.

Answer 12

kalsiyum, fosfor

Question 13

¨ Başlıca hücre içi sıvıda bulunur
¨ Total vücut x 25 g dır
¨ %60’ı kalsiyum ile kompleks halinde kemiklerde.
¨ Bu miktarın 1/3’ü serum, kemik-serum arasında
değişebilir.

Answer 13

magnezyum

Question 14

magnezyum fonksiyonları

Answer 14

¨ Pek çok enzim aktivatörü: (ATP gerektirir) Alkalen fosfataz,
Hekzokinaz, Fruktokinaz, Fosfofruktokinaz, Adenil siklaz, cAMP
bağımlı kinaz.
¨ Nöromüsküler irritasyonu azaltır.
¨ Sinir & kas işlevleri (asetilkolinin salınımını engelleyerek
nörosinaptik iletiyi bloke eder → kas gevşer.
¨ Hücreye glukoz alımını arttırır. Glukoz toleransını arttırır.

Question 15

vDiyare, iştah kaybı,
vKas zayıflığı,
v Kardiyovasküler bulgular: aritmi ve hipotansiyon,
vSolunum güçlüğü
vMental durum değişiklikleri

Answer 15

magnezyum toksisitesi

Question 16

Sodyum özellikleri

Answer 16

q Ekstrasellüler sıvının ana katyonu
q Kaynakları: Suda kolay çözünen tuzları halinde, tahıl, havuç, karnabahar
kereviz, ıspanak fındık yumurta, deniz ürünleri, süt- süt ürünleri
q Diyetle günde 4-6 g ( 100-200mmol) alınır.
q Diyetle alınan NaCl ileum da tamamı emilir (aktif emilim)
q İnsanlar için en önemli Na kaynağı NaCl (Sofra tuzu) dur.
q Atılımı: idrar (ana atılım), ter, dışkı
q Hücre dışı-hücre içi Na dengesi Na-K ATPaz ile sağlanır.

Question 17

¨ Asit-baz dengesi
¨ Osmotik basıncın düzenlenmesi
¨ Kasların uyarılması
¨ Glc ve aa ‘lerin hücreye transportu

Answer 17

Na

Question 18

Kan sodyum düzeylerinin dengelenmesi,

adrenal bezlerden salınan x hormonu aracılığıyla

Answer 18

Aldosteron

Question 19

Kan Na düzeylerinin 145 mmol/L den fazla olması
x
Kan Na düzeylerinin 135 mmol/L den az olması
y

Answer 19

Hipernatremidir

Hiponatremidir

Question 20

¨ Diyet ile alınan x tamamı bağırsaklardan
emilir.
¨ Vücutta %70 i hücre dışı sıvıda
¨ Vücut sıvılaraında proteinin az olduğu yerlerde x bol
bulunur. (BOS)
¨ x metabolizmasının düzenlenmesi Aldosteron
tarafından sağlanır.

Answer 20

Cl

Question 21

qElektrolit, asid-baz ve ozmotik denge
qGastrik sekresyonlarda, HCl ve klor tuzların yapısında
qSıvı dengesi
qCO2 atılımı
qİmmun işlevler

Answer 21

Cl

Question 22

¨ Hücre içi temel katyonu
¨ Sebze ve meyvelerde x tartarat, x
sitrat halinde bulunur.

Answer 22

K

Question 23

İşlevleri
vOzmotik & asid-baz dengesinin düzenlenmesi
vSinir ve kas uyarılması
vKH metabolizmasındaki bazı enzimler için kofaktör
vKan basıncının kontrolü: vasküler düz kasları gevşeterek kan
basıncını düşürür

Answer 23

K

Question 24

Kan potasyum düzeyinin 5.0 mmol/L nin üzerine çıkması.

Kan potasyum düzeyinin 3.5 mmol/L ninaltına inmesi.

Answer 24

Hiperpotasemi

Hipopotasemi

Question 25

v Kas zayıflığı ve halsizlik,
v GIS işlev bozukluğu (barsak hareketlerinde yavaşlama ve konstipasyon,mide
bulantısı ve kusma)
v İnsülin direnci (potasyum pankreasdan insülin salınımını arttırır),
v Kalp fonksiyonunun bozulması,
v Kan basıncı yüksekliği,
v Solunum güçlüğü

Answer 25

K eksikiği

Question 26

vYorgunluk, kas güçsüzlüğü
vuyuşma veya karıncalanma hissi
vBulantı-kusma
vNefes almada güçlük
vGöğüs ağrısı, çarpıntı, kalp atımlarında düzensizlik (tedavi edilmezse
kalp durabilir)

Answer 26

K toksisitesi

Question 27

q Büyük bir kısmı x aa’lerin ve bazı polisakkaridlerin
yapısındadır.
qSistin, sistein, metiyonin, sülfolipidler,
glikozaminoglikanlar, tiamin, biotin, alfa-lipoik asid,
taurin (biyolojik amin)
q Kıkırdak yapısında (kondroitin sülfat)
q Proteinden fakir beslenmede eksikliği görülür.

Answer 27

S

Question 28

Kükürtlü biyomoleküllerin metabolizması sırasında sülfat
iyonunun oluşumu çok önemli bir reaksiyondur. X eksikliğinde sülfit birikimine bağlı nörolojik
bozukluklar ve ölüm görülür.

Answer 28

Sülfüt oksidaz

Question 29

¨ x iyonu Bilirübin, krezol, fenol gibi metabolitlerin
detoksifikasyonunda rol alır.
¨ Pirüvat dehidrogenaz, Yağ açil KoA sentaz vb.
enzimlerin sistein spesifik grupları aktif merkezde yer
alır.
¨ Oksidatif hasardan koruyan glutatyonun yapısında
kükürt bulunur (GSH)
¨ Safra bileşeni olan Taurin sisteinden sentezlenir.
¨ ETZ’de Fe-S bileşenleri olarak bulunur.

Answer 29

SO4 sülfat

Question 30

¨ Vücut total ağırlığının çok küçük (% 4-5) bir kısmı,
metabolizma için x elementler
¨ Vücutta sentezlenmezler diyetle alınmalı

Answer 30

esansiyel (temel)