4 - Deelneming aan strafbare feiten Flashcards
Wat is de rechtsregel van het Cito Arrest?
Strafbare poging
Wanneer is er sprake van een begin van uitvoering:
Er is sprake van een begin van uitvoering indien de gedragingen naar haar uiterlijke verschijningsvorm moeten worden beschouwd als te zijn gericht op de voltooiing van het misdrijf.
Twee mannen, die er dankzij bromfietshelmen en sjaals onherkenbaar uitzagen, zaten te wachten tot een geldwagen geld bij Uitzendbureau Cito had afgegeven om het uitzendbureau vervolgens te kunnen overvallen. Nadat de geldwagen het geld had afgegeven, liepen de mannen, met schietklaar pistool en lege weekendtas, naar het uitzendbureau en belden zij daar aan. Zij werden echter vrijwel meteen door de gewaarschuwde politie aangehouden. De mannen werden vervolgd voor poging tot overval. Zij verweerden zich echter door te stellen dat er slechts sprake was geweest van een voorbereiding, wat destijds nog niet strafbaar was gesteld.
Wat is de rechtsregel van het Grenswisselkantoor arrest?
strafbare poging of voorbereiding
In deze geen sprake van Poging maar voorbereiding.
Er is sprake van een begin van uitvoering indien de gedragingen naar haar uiterlijke verschijningsvorm moeten worden beschouwd als te zijn gericht op de voltooiing van het misdrijf.
Voor een grenswisselkantoor staat een auto te wachten met draaiende motor met daarin twee mannen. In de auto bevinden zich wapens, handboeien en andere verdachte materialen. De mannen dragen dubbele kleding en pruiken. Een werknemer van het grenswisselkantoor die op dat moment naar binnen wil gaan vertrouwt de situatie niet en belt de politie. Na een achtervolging worden de verdachten aangehouden. Zij worden vervolgd op grond van poging tot afdreiging (artikel 317 jo. 45 Sr). De rechter-commissaris wijst inbewaringstelling op grond van deze vervolging echter af omdat hij geen strafbare poging aanwezig acht. De officier van justitie gaat tegen deze beslissing in beroep bij de rechtbank.
De Hoge Raad stelt dat er niet gesproken kan worden van een begin van uitvoering indien iemand zich naar een grenswisselkantoor begeeft met het voornemen daar een misdrijf te plegen, maar de auto nog niet verlaten heeft of nog geen andere gedraging heeft verricht die moet worden beschouwd als te zijn gericht op de voltooiing van dat voorgenomen misdrijf.
Wat is een absoluut ondeugdelijke poging?
Er is geen sprake van een poging als een poging het misdrijf nooit had kunnen laten slagen. Bijvoorbeeld, poging tot doodslag op een lijk of vergiftigen met poedersuiker.
Wat is de betekenis van “voornemen” in de delictsomschrijving van art. 45 Sr.
Het voornemen in de delictsomschrijving van poging tot misdrijf is een opzetvorm die ook door voorwaardelijke opzet ingevuld kan worden. (Tenzij het beoogde delict een andere, zwaardere opzetvorm kent.)
Welke voorwaarden kent art. 45 lid 1 Sr?
poging
Voorwaarden voor poging:
- Voornemen = opzetvorm
- Een begin van een uitvoering of slechts een voorbereidingshandeling:
de handeling wordt afgebroken (het is waarneembaar/ verkeerde intentie). - Objectieve element: werkelijke (zichtbare) gevaarzetting.
- Causaal verband tussen een bijkomende voorwaarde voor strafbaarheid en
de delictshandeling wordt vereist. - Accessoriteitsbeginsel: bij deelneming: geen strafbare deelneming zonder
strafbaar grondfeit - Dubbel opzet poger: op het bewegen en op het uiteindelijk te plegen misdrijf
Wat zijn de voorwaarden voor vrijwillige terugtred art. 46b Sr?
Een poging of voorbereiding bestaat niet als het misdrijf niet is voltooid door omstandigheden die van de wil van de dader afhankelijk zijn.
Er moet causaal verband zijn tussen het eigen aandeel van de verdachte (om de poging af te breken) en de niet voltooiing van het misdrijf.
Wat is de definitie van “medeplegen” ex art 47 Sr?
Medepleger: een min of meer innige, redelijk gelijkwaardige samenwerking bij
het vervullen van de bestanddelen van een strafbare feit.
- Objectieve element: nauwe samenwerking: de uitvoeringshandelingen of uit een
gezamenlijk plan. Het niet afhaken van het plan. Enige samenwerking of overleg - Subjectieve element: bewuste samenwerking: niet-distantiëren kan overigens ook een
bescheiden rol spelen voor het bewijs van de subjectieve zijde van het medeplegen.
Anderzijds kan ter ontlasting het zich wel distantiëren relevant zijn, zeker indien men zich
tijdig en op een relevante wijze heeft teruggetrokken.
Bewuste samenwerking zal vaak op afspraken en (eventueel kortstondig) overleg zijn
gebaseerd, maar kan ook stilzwijgend geschieden. Daar vindt een zekere overgang naast
passief medeplegen. Als iemand bewust ergens bij blijft, niet ingrijpt zich niet distantieert en
de ander dat kennelijk accepteert, dan kan zich een totaalbeeld vormen dat op een
stilzwijgende en bewuste samenwerking wijst die voldoende voor medeplegen kan zijn
Bewuste en nauwe samenwerking: meer dan alleen behulpzaam zijn.
gemaakte afspraken
rolverdeling (onderlinge taakverdeling)
inwisselbaarheid van de rollen
buitverdeling
intensiteit van de samenwerking
gezamenlijke uitvoering
de rol in de voorbereiding
de uitvoering of de afhandeling van het delict en het belang van de rol van verdachte
diens aanwezigheid op belangrijke momenten (hoeft niet fysiek)
het zich niet-terugtrekken op een daartoe geëigend tijdstip
Zie ook de volgende arresten:
- Container diefstal arrest
- Wormerveers brandstichten arrest
Wat is de rechtsregel van het containerdiefstal arrest?
medeplegen
twee of meer verenigde personen en 1 persoon achter de schermen. Lijfelijk aanwezig zijn is geen bindende voorwaarde.
Wat is de rechtsregel van het Wormerveers brandstichten arrest?
Volledige en nauwe samenwerking:
in verband met de gemaakte afspraak om tezamen
den brand te stichten, de samenwerking tusschen de beide personen zoo volledig en zoo nauw is geweest.
Wat is de dubbele opzet die vereist is bij medeplegen?
Er moet dubbel opzet zijn: Opzet op het gronddelict en opzet op de deelneming. (bij culpoze delicten hoeft er geen opzet op het gronddelict te zijn!)
Wanneer is er sprake van “Doen plegen”?
Kwalificatie: Doen plegen: art. 47 sr. Hij die het feit pleegt, niet persoonlijk maar door tussenkomst van een ander, als werktuig in zijne hand, wanneer die ander wegens de onwetendheid waarin hij verkeert, de dwaling waarin hij is gebracht of het geweld waarvoor hij zwicht, handelt zonder opzet, schuld of toerekenbaarheid.
Voorwaarden:
feitelijke uitvoerder/werktuig (niet aansprakelijk in tegenstelling tot uitlokken)
opzettelijk ander bewegen tot een strafbare feit
Niet persoonlijk
zonder tussenkomst van een ander
Ook hierbij moet sprake zijn van dubbel opzet: De opzet van diegene die de ander doet plegen is leidend.
Wat is de rechtsregel van het pastoor arrest?
doen plegen
Pastoor-arrest uit 1898 (een pastoor had twee onderwijzeressen zangles doen geven in
afgekeurde schoollokalen). de feitelijke uitvoerder zelf niet aansprakelijk.
Wanneer is er sprake van Uitlokken art. 47 lid 1 sub 2 Sr?
Uitlokken art. 47 lid 1 sub 2 sr. rangschikt hen die door giften, beloften, misbruik van gezag, geweld, bedreiging of misleiding of door het verschaffen van gelegenheid, middelen of inlichtingen het feit opzettelijk uitlokken onder de daders.
Voorwaarden:
- Behoeft geen rechtstreeks contact (tussen uitlokker en uitgelokte geen noodzaak)
- Uitlokkingsmiddelen: een middel als gelegenheid of inlichtingen geven dan bij giften
of geweld. Een gift heeft een sterker ‘om-niet’ karakter dan een belofte. Een belofte kan bestaan uit een gewone, in het maatschappelijk verkeer gebruikelijke toezegging tot naleving van een overeenkomst.
- Dubbel opzet
Wat is mislukte uitlokking?
Art. 46a Sr. de ander had een wezenlijk ander strafbare feit voor ogen dan uiteindelijk was volbracht.
Wanneer is er sprake van medeplichtigheid art. 48 Sr?
Kwalificatie: medeplichtigheid art. 48 sr.
Voorwaarden:
- Opzettelijk (op het grondfeit en op verschillende bestanddelen daarvan)
- Middelen of inlichtingen verschaffen
Twee vormen: gelijktijdig of simultane medeplichtigheid= medeplichtigheid bij en
voorafgaande medeplichtigheid of consecutieve medeplichtigheid = medeplichtigheid tot.
Bronnen: Hoge Raad: kernverwijt art. 48 sr. Bestaat uit het bevorderen en of vergemakkelijken van een door een ander begaan misdrijf, de tijdstippen van enerzijds het misdrijf en anderzijds de gedraging van de medeplichtige niet altijd nauwkeurig kunnen
worden vastgesteld.
Passief mededelingsplicht: het niet handelen wanneer er gehandeld moest worden. In strijd
met de op hem rustende rechtsplicht.
In sommige gevallen een vangnet fungeren van medeplegen, medeplichtigheid is de ondergrens van de deelnemingsvormen.
