3.Hafta Flashcards
Bakteri anatomik yapısı
Kapsül
Her bakteri cinsinde yoktur.
• kok (küre biçimli) ve basil (çomak biçimli) hücre duvarının dışında bir yapıdır.
• Polisakkarit yapıdadır
• Mikroorganizma tarafından oluşturulur.
• Kalınlığı türlere göre değişir
• Kapsül, dış çevre bir çok zararlı etkilerden korur.
• bağışıklık sisteminden kaçmasına yardım eder.
Bakteri anatomik yapısı
Flagellum
bazı mikroorganizmalarda bulunur.
• İnce, uzun, dalgalı, esnek, sarmal yapıda bir organeldir.
• hareket etmesini sağlarlar.
boyları da 3-20 μm.
Sayılar 1- 100 arasında değişebilir.
• helozonik sıkıca sarılmış olan 2-3 adet fibrilden meydana gelmiştir.
• Flagellum yapısının ortası boşluktur.
mekanik veya kimyasal yollarla bakterilerde hareket durur
yaşam, üreme ve diğer fizyolojik aktiviteleri normal olarak devam eder.
kısa bir süre sonra yeniden flagellum oluşmaya başlar
• 20-60 dakika içinde tekrar
hücre duvarı ve sitoplazmik membranda bulunan köken alır.
• Bazal cisimcik disklerden oluşmaktadır.
• Hücre duvarı dışına çıkınca, bir dirsek oluşturarak dalgalı tarzda devam ederler
Flagellum Yapısı 3 kısımda incelenebilir:
1.Diskler (halkalar) ve bazal cisimcik
2.Dirsek (Çengel)
3.Filament
Flagellum Konumları مواقع الاسواط
flagellumların konumu değişiklikler gösterir.
flagella bulunmasına ve konumuna (polar veya lateral) 3 temel gruba ayrılabilirler
1)Atrik: Hiç bir flagellumun olmaması
2)Monotrik : bir ucunda bir tek polar fagellumun bulunması
3)Politrik : birden fazla flagellumun bulunması.
Flagellum Konumları
a)Amfitrik:
b)Lofotrik:
c)Peritrik:
a)Amfitrik: karşılıklı olarak yerleşmesi
b)Lofotrik: bir demet halinde bir uçta yerleşmesi
c)Peritrik: her tarafında flagella bulunması
Flagellum ve Hareket
Hareket Organelidir
Tekli kullanım, çoğul kullanım
Sivi ortamlarda yer değiştirme yeteneğini sahip diler aktif hareket
Hareketi çok hızlıdır
Aktif hareketin gözlenmemesile flagellasız olduğunu kesin olarak göstermez
Değişik rotasyon hareketti ,sıvı ortamda yer değiştirme aktif hareket.
Yapılan hareket: taksis(yönelme )
Taksis çeşitleri:
1. Pozitif taksis : gıda maddelerini yönelme
2. Negatif taksis : Zararlı maddeden uzaklaşma
Basik gram negatif Basil gram pozitif fazlaca rastlanılmaktadır.
Koklarda ve Leptospiralarda Flagella genellikle rastlanmamaktadır.
Titreşim, büyükleme, dönme, sallanma bazı hareketler yapabilir basit hareket denir.
Fimbria
Gram negatif veya gram pozitif,
hareketli veya hareketsiz,
sitoplazmik membrandan origin alan
, kısa düz
bazılarının ortası boş, ince ve çok sayıda oluşumlara fimbria (pilus) adı verilmektedir.
Pilus: tekli kullanım
Pili: çoğul kullanım
Pilus hareket ile ilgili değildir.
türüne göre değişmektedir.
sayıları 500’den fazla olur
Normal fimbriaların alyuvarlara, diğer hücrelere, yapışma özelliği vardır.
bakteriler arası gen aktarımında görev alırlar.
Bir bakteriden diğerine (F+ özellikli bakteriden F- özellikli bakteriye) genetik materyalin aktarılması için iki bakteri arasında konjugasyon köprüsü kurarlar.(Bu çeşit gen aktarımına konjugasyon denir)
Bakteri anatomisi iç yapılır
Sitoplazmik membran
İki katmanlı bir zardır
Hücre duvarı onu altındadır ayrı bir yapıdır
Kalınlığı değişebilir yapısı benzerdir.
Hücre membranı ile hücre duvarı arasında bir boşluk bulunur
Peripasmik boşluk denir
Hücre Zarı
Stoplazma sarar ve korur
Selektif permeabilite ve ozmotik bariyer oluşturur.
Enzimler, metaboliktilerin ve metabolizma artıklarının dışarı çıkabilmesi ,gıda maddesinin , soyun, elektrolitlerin ve diğer gerekli maddelerinin içeri girebilmesi.
Enerji metabolizmasında görevli enzim reaksiyonlarını sağlar.
Dna replikasyon da görev olur.
Mezonlar hücre zarından köken alırlar.
Hücre bölünmesi nde ve Sporulasyonda septum oluşumuna yardımcı olur.
Hücre Zarı
Selektif permeabilite ve transport (madde taşıma):
selektif bir geçirgenlik özelliği vardır.
• çok önemlidir ve uygun bir şekilde devam ettirilmesi gereklidir.
• permeabilitenin bozulması bakteriyi ölüme kadar sürükleyebilir.
• Bakteriye dışarıdan maddelerin girişi ve içteki bazı maddelerin dışarı çıkışı
başlıca iki şekilde olur:
1.Pasif transport (diffüzyon)
2.Aktif transport
Hücre Zarından Madde Taşınması
Pasif transport (diffüzyon):
Aktif transport:
Pasif transport (diffüzyon):
hücreye giriş- çıkışlarına, dış ortam ile hücre içindeki konsantrasyon, elektriksel yük.
genellikle, yavaştır ve herhangi bir enerjiye ihtiyaç göstermez.
yüksek yoğunluktan ve osmotik basınca sahip bölgeden düşük konsantrasyona doğru bir geçiş gösterirler.
Hücre membranı, her iki ortam arasındaki ozmotik dengeyi ve sıvı akımını ayarlar.
Aktif transport:
Molekül çapları büyük olan maddeler (protein, polisakkarid, lipid, v.s.)
enerjiye ihtiyaç gösterirler.
permeaz denilen enzim sistemleri(taşıyıcı proteinler) iş görürler.
Sitoplazma
sıvı karakterdedir
• Organik ve inorganik maddelerden oluşmuştur.
• Canlıdır ve biyolojik olarak aktif bir karaktere sahiptir.
• çeşitli iyonlar bulunur.
•, DNA ve nükleoit, mezozom, ribozom, sitoplazmik granüller pigmentler, endosporlar, plasmidler, fajlar, vb vardır.
Mezozomlar
Sitoplazmik membrandan köken alırlar ve sitoplazma içine doğru vesiküler bir yapı gösterirler.
• Kromozomal replikasyonda, DNA’nın replikasyonları sırasında bağlanma yeri oldukları gibi hücre bölünmesinde ve sporulasyonda spor septumunun oluşumunda da vazife alırlar.
sekresyonda ve elektron transportunda rol aldığı
Ribozomlar
• Yoğunlukları ve büyüklükleri türlere göre değişir.
• Yapısında %40 protein ve %60 ribonukleik asit (rRNA) bulunur.
• Üremekte çok fazladır.
Nükleoit
• Zarla kaplı değildir.
• Genomik DNA, burada bulunur.
DNA molekülü mezozomlara bağlanır.
