3.1 Flashcards
Najczęstsza choroba zakaźna występująca w Polsce.
Grypa
Grypa śmiertelność
1%
Grypa - Etiologia
- Wirus RNA
- Orthomyxoviridae
Grypa - Okres wylęgania i zakaźności
- Okres wylęgania: 1–7 dni.
- Okres zakaźności u dorosłych: 1 dzień przed i 3–5 dni po wystąpieniu objawów.
Grypa - Leczenie
Nie należy stosować kwasu acetylosalicylowego u dzieci i młodzieży do ukończenia 18. roku życia (ryzyko zespołu Reye’a).
Grypa - Ciąża i karmienie piersią
- Zwiększone ryzyko powikłań grypy w ciąży (w tym niekorzystnego zakończenia ciąży: poronienie, poród przedwczesny, zagrożenie życia płodu).
- Jak najszybciej rozważyć leczenie przeciwwirusowe (bez względu na nasilenie objawów).
- Objawowo paracetamol (kwas acetylosalicylowy i NSLPZ są przeciwwskazane w ciąży).
- Oseltamiwir i zanamiwir może być bezpiecznie stosowany podczas karmienia.
Grypa - Szczepienia
- „nieżywa”.
- Swoiste przeciwciała pojawiają się już po ~ 7 dniach.
Grypa - Szczepienia - Wskazania
- Osoby w wieku powyżej 55. r.ż.
- dzieci od ukończenia 6. m.ż. do 18 r.ż., (szczególnie poniżej 5. r.ż.).
- Kobiety w ciąży (przed planowaną ciążą lub w trakcie).
- chorobami układu sercowo-naczyniowego (chorobą wieńcową, niewydolnością serca, ale nie z nadciśnieniem tętniczym),
- chorobami układu oddechowego
- chorobami metabolicznymi (w tym cukrzycą, otyłość [BMI ≥40]), nerek, wątroby, hemoglobinopatie),
- niedoborem odporności (w tym spowodowanym leczeniem immunosupresyjnym lub zakażeniem HIV, dzieci po splenektomii)
- Osoby zdrowe, które mogą być źródłem zakażenia ww. osób
Grypa - Szczepienia - Przeciwwskazania względne
- Zespół Guillaina i Barrégo w ciągu 6 tygodni po poprzednim szczepieniu przeciwko grypie
- ryzyko powtórnego wystąpienia ZGB po szczepieniu jest jednak bardzo małe, natomiast zachorowanie na chorobę grypopodobną zwiększa ryzyko ZGB w ciągu miesiąca ponad 16-krotnie.
Grypa - Szczepienia - dzieci
- od 6. m.ż.,
- przy pierwszym szczepieniu < 9. r.ż. należy podać 2 dawki (odstęp 4 tygodnie).
COVID-19 - Okres wylęgania i zakaźności
- Okres wylęgania wynosi 2–14 dni (średnio 6).
- Przybliżony okres zakaźności: od 3 dni przed wystąpieniem objawów do 3 dni po ich ustąpieniu.
chorego na COVID-19 można uznać za niezakaźnego jeśli minęło:
- ≥ 10 dni od zachorowania i dodatkowo ≥ 3 dni bez objawów klinicznych takich jak:
- gorączka (bez przyjmowania leków przeciwgorączkowych),
- objawy ze strony układu oddechowego (kaszel, duszność; u niektórych chorych może występować kaszel poinfekcyjny trwający dłużej niż okres zakaźności), - 10 dni od dodatniego wyniku badania w kierunku SARS-CoV-2 u osób zakażonych bezobjawowo.
Na jakim etapie zachodzi replikacja wirusa sars cov 2
Na etapie infekcji nabłonka jamy nosowej
COVID-19 - Ze względu na czas trwania objawów wyróżnia się postaci:
1) ostrą – objawy trwają do 4 tyg.,
2) postać przedłużającą się – od 4 do 12 tyg. (long-COVID-19),
3) zespół pokowidowy – objawy, które rozwijają się w trakcie lub po COVID-19 i trwają > 12 tyg. oraz nie wynikają z innej choroby (post-COVID-19 syndrome).
COVID-19 - Obraz kliniczny - Objawy
- gorączka lub obniżenie temperatury ciała,
- osutka - bardzo różna, może swędzieć
COVID-19 - ile % jak przechodzi
- 80% chorych rozwija łagodne objawy lub przechodzi chorobę bezobjawowo.
- 15% prezentuje duszność, hipoksję i cechy zapalenia płuc.
- 5% rozwija ostrą niewydolność oddechową, wstrząs i niewydolność wielonarządową.
COVID-19 - Badania laboratoryjne
- leukopenia z limfopenią (rzadziej leukocytoza).
1) CRP > 100 mg/dl,
2) ferrytyna > 500 µg/l,
3) D-dimery > 1000 ng/ml,
4) limfopenia < 800/µl,
5) LDH > 245 U/l,
6) cTn i CK > 2 × ggn. - prokalcytonina (utrudniając różnicowanie z zakażeniami bakteryjnymi),
- ALT i AST,
-IL-6.
Quick SOFA
- Zaburzenia świadomości <15 w skali Glasgow
- Skurczowe ciśnienie tętnicze <100 mmHg
- Częstotliwość oddechów <22/min
2 oznacza zagrożenie zgonem
W skali Mews (Modified Early Warning Score) ocenie podlega 6 czynników:
- częstość oddechów,
- tętno,
- skurczowe ciśnienie tętnicze,
- wydalanie moczu,
- temperatura ciała,
- objawy neurologiczne.
Leki przeciwwirusowe stosowane są na początku choroby, gdy dochodzi do replikacji SARS-CoV-2.
1) Analogi nukleozydowe (remdesiwir, molnupirawir),
2) inhibitory wirusowej proteazy Mpro (nirmatrelwir),
3) ludzkie rekombinowane przeciwciała monoklonalne
COVID-19 - Nie zaleca się stosowania:
- kwasu acetylosalicylowego u pacjentów hospitalizowanych z powodu COVID.
- GKS systemowych w łagodnej postaci choroby,
Molnupirawir
- u pacjentów dorosłych, niewymagających tlenoterapii ale obarczonych czynnikami ryzyka ciężkiego przebiegu COVID19.
- do 5 dni od wystąpienia objawów, 800 mg 2 x dziennie p.o. przez 5 dni.
Remdesiwir
- z zapaleniem płuc udokumentowanym radiologicznie
- SpO2 ≤ 94% przy oddychaniu powietrzem.
- do 5 dni od objawów
Leczenie immunomodulujące stosuje się w celu opanowania burzy cytokinowej.
1) Glikokortykosteroidy (deksametazon lub metyloprednizolon/prednizon (p.o./i.v.), ; budezonid (wziewny).)
2) Leki przeciwcytokinowe (anakinra, sarilumab, tocilizumab)
3) Inhibitory kinaz (barycytynib, tofacytynib)
W profilaktyce żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej u chorych z COVID stosuje się:
- dawkę profilaktyczną HDCz:
- dawkę terapeutyczną HDCz lub HNF:
Wskazaniami do hospitalizacji kobiet ciężarnych chorych na COVID-19 są:
- umiarkowany lub ciężki przebieg choroby lub SpO2 < 95%,
- choroby współistniejące wymagające leczenia szpitalnego,
- gorączka > 39℃ nieustępująca pomimo stosowania paracetamolu.
AKI w COVID-19
występuje u > 40% hospitalizowanych dorosłych pacjentów
PIMS – Pediatric Inflammatory Multisystem Syndrome
- Wynika ona z dysregulacji immunologicznej po przebyciu zakażenia SARS-CoV-2
- pojawia się po ok. 4 tyg. od zakażenia (również bezobjawowego) u osób w wieku 0–18 lat.
PIMS - Wyniki badań laboratoryjnych
- bardzo wysokie wskaźniki stanu zapalnego → CRP, prokalcytonina, OB, ferrytyna, LDH, D-dimery, fibrynogen),
- wysokie stężenia BNP/NT-proBNP, TnI/TnT,
- hiponatremię,
- hipoalbuminemię,
- niedokrwistość (zwykle nieznaczną),
- limfopenię.
PIMS - Spośród badań obrazowych wykorzystanie znajdują:
- EKG i ECHO serca → powinny być wykonane u wszystkich dzieci z podejrzeniem PIMS, gdyż nawet do 25% pacjentów już w pierwszym tygodniu choroby rozwija nieprawidłowości w echokardiografii (w tym tętniaki tętnic wieńcowych).
- RTG przeglądowe kl. p
- USG
PIMS - Diagnostyka różnicowa
- z sepsą i zespołem wstrząsu toksycznego,
- ostrym zapaleniem wyrostka robaczkowego,
- ostrą chorobą wirusową,
- chorobami rozrostowymi,
- nieswoistymi zapaleniami jelit,
- chorobami układowymi tkanki łącznej,
- z chorobą Kawasakiego
PIMS - Leczenie
- Wszystkich pacjentów z rozpoznaniem PIMS lub jego silnym podejrzeniem należy hospitalizować.
- 50% pacjentów spełniających kryteria PIMS rozwija niewydolność lewokomorową lub wstrząs.
- Leczenie I rzutu → immunoglobuliny i.v. (IVIG)
- Leczenie II rzutu metyloprednizolon
- Leczenie III rzutu → leki biologiczne
PIMS - Po przechorowaniu należy zwolnić z zajęć sportowych i wychowania fizycznego:
- wszystkie dzieci → na 6 tyg.,
- pacjentów ze zmianami w tętnicach wieńcowych → do czasu normalizacji obrazu tętnic wieńcowych (należy także utrzymać leczenie ASA),
- pacjentów z uszkodzeniem mięśnia sercowego → do czasu normalizacji stężenia troponiny (co najmniej; ostateczna decyzja należy do konsultującego kardiologa).
Przeciwskazania do szczepionki J&J
- HIT - heparin-induced thrombocytopenia, małopłytkowość wywołana heparyną
- CVST - cerebral venous sinus thrombosis, zakrzepica zatok żylnych mózgu
Przeciwskazania do szczepionki AstraZeneca
- HIT - heparin-induced thrombocytopenia, małopłytkowość wywołana heparyną
- CVST - cerebral venous sinus thrombosis, zakrzepica zatok żylnych mózgu
- CLS - capillary leak syndrome, zespół przesiąkania włośniczek
- TTS - thrombosis with thrombocytopenia syndrome, zespół zakrzepicy z małopłytkowością
Przeciwskazania do szczepionki Moderna
- CIĘŻKA REAKCJA ALERGICZNA, nie lekka- jak w reszcie
Immunologiczna małopłytkowość zakrzepowa wywołana szczepieniem
(VITT – vaccine‐induced immune thrombotic thrombocytopenia) =
= zespół zakrzepicy z małopłytkowością, TTS - ang. thrombosis with thrombocytopenia syndrome.
- Rozwija się do 14 dni (rzadziej do 4 tyg.) po szczepieniu preparatami wektorowymi.
- Wystepuje głównie u kobiet w wieku 20–49 lat
Zapalenie mięśnia sercowego lub osierdzia
- związane ze szczepieniem preparatami mRNA.
- Najczęściej zgłaszane po drugiej dawce u nastolatków i dorosłych do 30. rż.
Borelioza - Okres wylęgania
3-30 dni.
Borelioza - Czynniki ryzyka
Długi kontakt kleszcza ze skórą (>48 h)
Borelioza - Stadium wczesne ograniczone
= Rumień wędrujący (pełzający)
- występuje u 30-70% chorych,
- pojawia się zwykle po ~7 (3–30) dniach od ukłucia przez kleszcza,
- ustępuje w przeciągu 4 tygodni (leczony lub nie),
nieswoisty odczyn zapalny po kontakcie z kleszczem
- średnica rumienia nie przekracza zwykle 2 cm
- centralne przejaśnienie.
Borelioza - Stadium wczesne ograniczone - Chłoniak limfocytowy skóry
- pojawia się kilka tygodni/miesięcy po ukłuciu,
- niebolesny, czerwononiebieskawy guzek,
- najczęściej na małżowinie ucha, brodawce sutkowej lub mosznie,
- utrzymuje się kilka lat.
Borelioza - Stadium wczesne rozsiane- Zapalenie stawów
- najczęściej jeden duży staw (kolanowy, skokowy, łokciowy),
- brak ogólnoustrojowej reakcji zapalnej,
- obfity wysięk w jamie stawowej,
Borelioza - Stadium wczesne rozsiane- Zapalenie mięśnia sercowego
- zaburzenia przewodzenia i rytmu,
- nagły blok przedsionkowo-komorowy,
- zwykle współistnieją objawy stawowe i neurologiczne.
Borelioza - Stadium wczesne rozsiane - Zapalenie układu nerwowego(neuroborelioza)
- równoczesne lub stopniowe zajęcie ośrodkowego i obwodowego układu nerwowego na różnych poziomach,
- limfocytowe ZOMR (zwykle łagodne; jedynym objawem może być ból głowy),
- zapalenie nerwów czaszkowych (najczęściej porażenie nerwu twarzowego, może być obustronne).
Borelioza - Stadium późne - Przewlekłe zanikowe zapalenie skóry kończyn
- czerwonosinawe,
- zwykle niesymetryczne,
- dalsze części kończyn,
- kilka lat po zakażeniu,
- ból okolicznych stawów i parestezje
Borelioza - Stadium późne - Przewlekła neuroborelioza (bardzo rzadko):
- zapalenie korzeni nerwowych i nerwów obwodowych,
- polineuropatia obwodowa,
- przewlekłe zapalenie mózgu i rdzenia kręgowego.
o neuroboreliozie wczesnej mówimy wówczas, gdy
objawy choroby utrzymują się krócej niż 6 miesięcy
o neuroboreliozie późnej (przewlekłej) mówimy wówczas, gdy
objawy występują od 6 miesięcy do kilku lub nawet kilkunastu lat od zakażenia.
Rumień wędrujący rozpoznajemy
wyłącznie na podstawie obrazu klinicznego
Borelioza - Ig
- swoiste IgM pojawiają się we krwi po 3–4 tyg. od zakażenia i zanikają w ciągu 4–6 mies.,
- swoiste IgG wykrywalne po 6-8 tyg. od zakażenia,
- swoiste IgG utrzymują się przez wiele lat nawet u pacjentów skutecznie leczonych antybiotykami,
- w neuroboreliozie swoiste IgM lub IgG są obecne w PMR.
Borelioza - Profilaktyka poekspozycyjna
Jednorazowa dawka doksycykliny (200 mg p.o.) wyłącznie w przypadku
- mnogich ukłuć przez kleszcze
- osoby dorosłej przebywającej w rejonie endemicznym boreliozy, a pochodzącej spoza tego terenu.
Antybiotykoterapia - neuroborelioza, zapalenie mięśnia sercowego.
cefalosporyny III gen / penicylina G
Antybiotykoterapia - rumień wędrujący, zapalenie stawów
amoksycylina / doksycyklina / aksetyl cefuroksymu:
Borelioza - Rokowanie
Właściwa antybiotykoterapia we wczesnym stadium choroby zapewnia wyleczenie w >90% przypadków.
Glistnica - Okres wylęgania i zakaźności
Od zarażenia do:
- wystąpienia objawów płucnych 4-16 dni,
- osiągnięcia pełnej dojrzałości i pojawienia się jaj w kale 2-3 mies.
Chory nie jest zakaźny dla kontaktujących się z nim osób.
Glistnica wątrobowo-żółciowa
- Zapalenie dróg żółciowych
- Ostre zapalenie trzustki
Glistnica - Rozpoznanie
- Badanie mikroskopowe stolca
- Wykazanie jaj glisty.
- Badanie wykonuje się 3-krotnie.
- Odstępy 3-5 dni.
Glistnica - Leczenie farmakologiczne
- Albendazol 400 mg w jednorazowej dawce- lek pierwszego wyboru.
- Pyrantel 10 mg/kg w jednorazowej dawce - lek alternatywny, zalecany np. u kobiet w ciąży lub karmiących piersią.
glistnica płucna - leczenie
- leczenie objawowe (β2-mimetyk wziewnie, ew. glikokortykosteroid p.o.).
- Nie stosuj w tej fazie leków przeciwpasożytniczych, ponieważ nie ma pewności co do ich skuteczności przeciwko larwom w płucach, a przebieg kliniczny zarażenia we wczesnej fazie rzadko jest ciężki.
- Zleć kontrolę stolca kilka miesięcy później i stosowne leczenie w razie potwierdzenia postaci jelitowej
Glistnica - Monitorowanie - Kryterium wyleczenia:
- nieobecność jaj glisty w 3-krotnym badaniu kału wykonanym 2 tyg. po leczeniu.
eozynofilowe zapalenie płuc
= Zespół Löfflera
- Charakteryzuje się wędrującymi naciekami w płucach z towarzyszącą eozynofilią krwi obwodowej
Rozpoznanie zakażenia HIV może nastąpić po
- po uzyskaniu dodatniego wyniku badania testem Western Blot
- po weryfikacji obecności HIV RNA w surowicy.
Fazy zakażenia HIV - liczba Iimfocytów T CD4+
1 - >500/yl
2 - 20-499/yl
3 - <200/yl
Fazy zakażenia HIV - kategorie kliniczne
A - faza bezobjawowa lub ostra choroba retrowirusowa lub przewlekła uogólniona limfadenopatia
B- ani A, ani C
C - choroby wskazujące na AIDS
Fazy oznaczające AIDS
- A3, B3, C3, C2, C1
Ostra choroba retrowirusowa - zakaźność
- Okres wylęgania: 2-4 tyg.
- Nagły początek.
- Objawy trwają 3 tyg.
- różnicowanie z mononukleozą
Ostra choroba retrowirusowa - objawy
- gorączka,
- zapalenie gardła,
- powiększenie węzłów chłonnych.
- osutka plamisto-grudkowa lub rumieniowa na skórze (70%) zlokalizowana na twarzy,
tułowiu, rękach i stopach, - ból stawów i mięśni (54%),
- biegunka (32%),
- ból głowy (32%),
- powiększenie wątroby i/lub śledziony (14%),
- owrzodzenia błony śluzowej jamy ustnej lub narządów płciowych zewnętrznych (10–40%),
- zmniejszenie masy ciała (13%),
- kandydoza jamy ustnej (12%),
- rzadko objawy neurologiczne (12%),
(aseptyczne ZOMR, zapalenie mózgu, neuropatia obwodowa, zespół Guillaina i Barrégo i inne zespoły neurologiczne).
Przetrwała uogólniona limfadenopatia - Powiększenie węzłów chłonnych (kryterium diagnostyczne):
- średnica >1 cm,
- w co najmniej 2 okolicach poza pachwinami (najczęściej szyjnych i pachowych),
- utrzymuje się >3 miesiące.
- Powiększenie śledziony (~30%)
Kategoria B:
- Półpasiec
- Angiomatoza bakteryjna
- Leukoplakia włochata
- Kandydoza gardła lub pochwy i sromu
- Dysplazja szyjki macicy oraz rak in situ szyjki macicy - przewlekłe zakażenie HPV
- Gorączka utrzymująca się >1 miesiąc
- Przewlekła biegunka utrzymująca się >1 miesiąc
- Kliniczne objawy małopłytkowości
- Listerioza
- Neuropatia obwodowa
- Zapalenie narządów miednicy mniejszej
Angiomatoza bakteryjna:
- czerwone, brodawkowate zmiany skórne przypominające mięsaka Kaposiego,
- wywołane zakażeniem Bartonella henselae.
- Półpasiec
- obejmujący >1 dermatom / ponowne wystąpienie półpaśca,
- choroba patognomoniczna dla tej kategorii.
Leukoplakia włochata:
- zakażenie EBV,
- gęsto skupione białawe grudki, niebolesne, na bocznych powierzchniach języka i na wewnętrznej powierzchni policzków i warg,
- różnicuj z kandydozą jamy ustnej (leukoplakii nie można usunąć mechanicznie szpatułką).
AIDS =
- Zakażenie HIV + choroba wskaźnikowa
- limfocyty T CD4+ < 200
dlatego: A3, B3, C1, C2, C3
Nowotwory wskaźnikowe w HIV
- mięsak Kaposiego
- Chłoniaki DLBCL, Burkitta, pierwotny OUN
- inwazyjny rak szyjki macicy
pneumocystowe zapalenie płuc
- u niemowląt - pienista wydzielina z ust,
- suchy kaszel, duszność, tachypnoe, tachykardia, niewydolność oddechowa, gorączka,
- niewielkie zmiany osłuchowe,
- leczenie - kotrimoksazol.
AIDS -Diagnostyka - Testy przesiewowe
- III generacji - przeciwciała anty-HIVwykrywalne po 3-12 tyg.,
- IV generacji - przeciwciała anty-HIV +Ag p24 wykrywalne już po 2 tyg.,
- ujemny wynik po 12 tyg. od ekspozycji wyklucza zakażenie,
Fałszywie dodatnie wyniki badania serologicznego metodą ELISA/EIA:
- ostra infekcja wirusowa,
- ciąża,
- szczepienia,
- choroby autoimmunologiczne.
Choroby wskaźnikowe AIDS - Zakażenia oportunistyczne
- bakteryjne, powtarzające się pozaszpitalne zapalenia płuc (>2 w ciągu 12 miesięcy)
- nawracająca bakteriemia wywołana przez pałeczki Salmonella
- gruźlica płuc lub pozapłucna
- rozsiane mykobakteriozy (prątki nietypowe)
- kandydoza przełyku, oskrzeli, tchawicy lub płuc
- zapalenie płuc wywołane przez Pneumocystis jiroveci
- histoplazmoza pozapłucna
- kokcydioidomykoza pozapłucna
- kryptokokoza pozapłucna
- izosporoza
- kryptosporydioza
- zakażenia HSV
- przewlekłe owrzodzenia, zapalenie oskrzeli, płuc lub przełyku
- cytomegalia (poza wątrobą, śledzioną, węzłami chłonnymi)
- toksoplazmoza narządu wewnętrznego
- postępująca wieloogniskowa leukoencefalopatia (PML)
AIDS - Profilaktyka przedekspozycyjna
- Tenofowir i emtrycytabina
- u mężczyzn utrzymujących kontakty seksualne z mężczyznami (MSM).
AIDS - Profilaktyka poekspozycyjna
- 3 leki antyretrowirusowe
- Maksymalny czas wdrożenia profilaktyki to 48 h
- Profilaktykę należy kontynuować przez 28 dni lub do momentu definitywnego rozstrzygnięcia celowości jej stosowania.
- oznaczyć przeciwciała anty-HIV, anty-HCV i HBsAg
Profilaktyka poekspozycyjna - WZW C
- Oznaczyć anty- HCV i ALT wyjściowo i 4-6 miesięcy po ekspozycji.
- Anty-HCV (+) -> potwierdź testem uzupełniającym.
- Nie zaleca się profilaktycznego leczenia ani stosowania immunoglobuliny po ekspozycji.
Profilaktyka przedekspozycyjna - WZW A
szczepienie jest ZALECANE, nie obowiązkowe
Biegunka podróżnych - Leczenie
fluorochinolon (np. Ciprofloksacyna).
*W Azji z racji oporności na fluorochinolony stosuje się azytromycynę.
Odstęp między szczepionkami żywymi
minimum 4 tygodnie
Odstęp między szczepionkami nieżywymi
dowolny.
Skrócenie okresu pomiędzy dawkami tej samej szczepionki o…
o ≥ 5 dni wymaga powtórzenia szczepienia!
Szczepionki zywe
- BCG
- MMR
- ospa wietrzna
- rotawirusy
- żółta gorączka
żółty ROMB
Przeciwwskazania do szczepionek żywych Ciąża:
- nie należy stosować szczepionek żywych,
- pozostałe wtedy, kiedy jest to konieczne,
- szczepienie przeciwko różyczce nie później niż 4 tygodnie przed zajściem w ciążę.
Asplenia
- Streptococcus pneumoniae,
- Neisseria meningitidis,
- Haemophilus influenzae typ B (min. 2 tyg. przed splenektomią lub bezpośrednio po zabiegu),
- coroczne szczepienie przeciwko grypie.
- BCG tylko w przypadku dużego ryzyka zakażenia.
- Pozostałe szczepienia zgodnie z kalendarzem.
Podanie śródskórne
BCG
Podanie doustne
rotawirusy
WZW B
- 0, 1, 6 miesięcy:
- Dzieci z masą urodzeniową < 2000 g → schemat 0, 1, 2, 12 miesięcy.
Rewakcynacja po szczepieniach podstawowych jest wskazana u:
- chorych z niedoborem odporności oraz pacjentów z cukrzycą – gdy po szczepieniach podstawowych stężenie przeciwciał anty HBs jest <10 j.m./l
- pacjentów z nowotworami w trakcie leczenia immunosupresyjnego oraz pacjentów po przeszczepieniu narządów – zaleca się utrzymanie poziomu przeciwciał ≥ 100 j.m./l
- osób w fazie zaawansowanej choroby nerek z filtracją kłębuszkową poniżej 30 ml/min oraz u osób dializowanych gdy po szczepieniach podstawowych stężenie przeciwciał anty HBs jest <10 j.m./l
nie jest konieczne szczepienie przypominające osób zdrowych uprzednio zaszczepionych podstawowo, pomimo stężenia przeciwciał anty HBs poniżej poziomu ochronnego (10 j.m./l)
WZW B Obowiązkowe dla
- nieszczepionych uczniów i studentów szkół z kierunkami medycznymi,
- nieszczepionych wykonujących zawód medyczny,
- nieszczepionych mających kontakt z osobą chorą na WZW B,
- zakażonych HCV,
- chorych z zaawansowaną chorobą nerek (z GFR < 30 ml/min lub dializowanych).
WZW B - Ekspozycja
- Ekspozycja osoby nieszczepionej na materiał zakaźny -> Immunoglobulina (HBIG) + podstawowa seria szczepień. (jeżeli antyHBs < 10mLU/ml)
- Dziecko matki zakażonej HBV -> Immunoglobulina (HBIG) + normalne szczepienie wg kalendarza (nie ma przeciwwskazań do karmienia piersią).
MMR
- 13.–15. miesiąc życia + 6. rok życia
- U dzieci, które nie zostały zaszczepione w 6. roku życia należy uzupełnić brakujące szczepienie w możliwie najwcześniejszym terminie, nie później, niż do ukończenia 19. roku życia.
- jeżeli osoba dorosła nie wie czy się szczepiła na MMR to jest zalecane dla niej podanie dwóch dawek skojarzonej szczepionki MMR (przeciw odrze, śwince i różyczce) w odstępie 4 tygodnie lub dłuższym
- nie należy szczepić 4 tygodnie przed planowaną ciążą.
BCG = Gruźlica Wyjątki
- dzieci urodzone przedwcześnie → szczepimy po osiągnięciu masy > 2000 g,
- dzieci matek zakażonych HIV → decyzję o szczepieniu podejmuje poradnia specjalistyczna,
- matka chora na gruźlicę
- osób z pierwotnymi niedoborami immunologicznymi, bardzo trudnymi do stwierdzenia u noworodków,
- szczepienie p/gruźlicze u osób niezaszczepionych przy urodzeniu należy wykonać w możliwie najwcześniejszym terminie, jednak nie później niż do 15. r.ż.
IPV = Poliomyelitis
- 4.-6.-16. miesiąc + szczepienie przypominające – 6. rok życia
DTP
- Szczepienia podstawowe: 2.-4.-5.(6.)-16. miesiąc
- Szczepienia przypominające: 6.-14.-19. rok
DTaP
- dzieci urodzone przed 37. tygodniem ciąży,
- masa urodzeniowa < 2500 g.
DTP Niepożądane odczyny poszczepienne
- nieukojony płacz trwający > 3 h (w ciągu 48 h po szczepieniu),
- epizod hipotoniczno-hiporeaktywny (w ciągu 48 h po szczepieniu),
- drgawki z gorączką lub bez (w ciągu 3 dni po szczepieniu),
DTwP - Przeciwwskazania
- leukodystrofia,
- choroby demielinizacyjne,
- narastające wodogłowie,
- 6 miesięcy po przebytym ZOMR.
- drgawki z gorączką lub bez,
- nieukojony płacz trwający > 3 h,
- epizod hipotoniczno-hiporeaktywny,
- gorączka > 40,5°C bez innej przyczyny.
wtedy DTaP
DTaP Przeciwwskazania
- reakcja anafilaktyczna po poprzedniej dawce,
- encefalopatia w okresie 7 dni po poprzedniej dawce, bez innych przyczyn,
- postępujące schorzenia neurologiczne.
NIE SĄ PRZECIWWSKAZANIAMI - mózgowe porażenie dziecięce i zespół Downa.
Haemophilus influenzae typu b
- 2.-4.-5.(6.)-16. miesiąc
- Dzieciom powyżej 1. roku życia powinna być podana jedna dawka szczepionki.
Streptococcus pneumoniae
- Schemat 2+1 w populacji ogólnej: 2.-4.-13. miesiąc.
- Schemat 3+1 w grupach ryzyka
Rotawirusy
- po ukończeniu 6. tygodnia życia do ukończenia 32. tygodnia życia.
Ospa wietrzna
- Od 9. miesiąca życia.
- Minimalny odstęp między dawkami = 6 tygodni.
Ospa wietrzna Obowiązkowa
- Dzieci do ukończenia 12. r.ż.:
- z upośledzeniem odporności o wysokim ryzyku ciężkiego przebiegu choroby,
- z ostrą białaczką limfoblastyczną w okresie remisji,
- zakażone HIV,
- przed leczeniem immunosupresyjnym lub chemioterapią. - Dzieci do ukończenia 12. r.ż. z otoczenia osób określonych w punkcie 1., które nie chorowały na ospę.
- Dzieci przebywające w zakładach itd
- Dzieci przebywające w żłobkach lub klubach dziecięcych.
szczepienia, które możemy wykonać po kontakcie z osobą materiałem zakaźnym to
- p/ospie- zalecane jest podanie w przeciągu 48-72h
- p/odrze- zalecane do 72h
- p/WZW A
- p/WZW B
- p/tężcowi
- p/meningokokom- z bliskim kontaktem z chorym lub materiałem zakaźnym
Wścieklizna
- 0, 3, 7, 14, 28 doba.
- 0, 3, 7, 14, 28 doba. + jednocześnie z I dawką szczepionki podać swoistą immunoglobulinę ludzką (20 j.m./kg mc.).
- Immunoglobulinę można podać do 7. dnia od podania pierwszej dawki szczepionki.
Wścieklizna Wyjątki
- Rozpoczęcie postępowania poekspozycyjnego można odłożyć do czasu potwierdzenia wścieklizny u zwierzęcia, jeśli zwierzę nie wykazywało objawów choroby podczas ekspozycji i możliwa jest jego 15-dniowa obserwacja
- dotyczy tylko psów i kotów
- W przypadku osób uprzednio szczepionych podaje się tylko 2 dawki przypominające w schemacie 0-3. doba bez swoistej immunoglobuliny.
Grypa szczepionka żywa atenuowana donosowa - wiek
od 24mż do 18 rż
Neisseria meningitidis Wskazania
- niemowlęta od ukończenia 6. lub 8. tygodnia życia
- dzieci i dorośli z grup ryzyka
- niedobory odporności
- choroba reumatyczna, przewlekła choroba nerek, wątroby, płuc, układu sercowo-naczyniowego, leczenie immunosupresyjne, cukrzyca
- osoby > 65. r.ż.
Szczepionkę przeciwko grypie można zastosować u dzieci w wieku:
>
- m.ż.
