3 Flashcards
hverir eru 4 meginþættir siðareglna ICN?
Hjúkrunarfræðingur og…
- Fólk, 2. Hjúkrun
- Fagið 4. Samstarfsfólk
Starfsþróun - skilgreining
Einstaklingsbundið ferli sem hefst í námi og á að halda áfram úr starfsævina.
5 stig í hæfni hj.fr. skv. Brenner
- Nýgræðingur, 2. Reyndur nýliði
- Hæfur 4. Fær
- Sérfræðingur
Færni hj.fr. skv. Carper (4)
- Formleg þekking (sem fengin er með formlegu námi
- Persónuleg þekking (sem ber t.d. vott um færni í samskiptum)
- Færniþekking (sem sýnir færni í hjúkrun eða listina að hjúkra)
- Siðferðileg þekking (sem ber vott um siðferðislega meðvitund.)
Hver er munurinn á því að hafa völd og áhrif?
Völd = að hafa getuna, hæfileikann til að hafa áhrif á aðra, þvinga fram aðgerðir þrátt fyrir mótstöðu.
Áhrif = Félagsleg völd. Afð fá einstakling til að framkvæma ákveðið vern án valdbeiningar.
Hver er mururinn á formlegu og óformlegu valdi?
Formlegt vald = Vald tengt stöðu.
(vald sem tengist ákveðni stöðu, t.d. að vera í ákeðni stöðu, hvar ertu í valdapýtamídanum)
Óformlegt vald = Vald tengt persónu.
(t.d. að hafa eignleika sem leiðtoginn hefur t.d. til þess að hafa áhrif og fá fólk til að gera eitthvað með persónulegum eiginleika. )
Hvað er umbunarvald?
Vald sem stjórnandinn hefur sem byggist á því hversu tilbúin hann er að umbuna. Getru verið hrós, klapp á öxlina eða jafnvel stöðuhækkun.
Því stærri sem umbunin er því meira vald hefur stjórnandinn.
Hvað er þvingunarvald?
Vald sem fengið er með þvingunum og hótunum. Þvingunin byggist á ótta við refsingu.
Stjórnandinn hefur ákveðið þvingunarvald eins og t.d. að reka fólk, lækka það í starfi.
Hvað er lögmætavald?
Vald sem viðkomandi hefur vegna formlegrar stöðu sinnar innan fyrirtækisins. t.d. eins og hjúkrunardeidlarstjóri ofl. Þetta vald stendur aldrei eitt og sér heldur stendur með öðru valdi eins og t.d. umbunarvaldi.
Hvað er tilvísunarvald?
Vald sem byggist á vinsældum og aðdáun sem fólk hefur á ákv. einstakligni. Tengist frægð, persónuleika, sjálfstrausti og vinsældum.
Valdið er alltaf meira ef leiðtoginn sýnir umhyggju og virðingu fyrir þörfum fylgjanda. þetta byggir að nokkru leiti ða umbunar og refsivaldi nema þarna stjórnar sá sem hefur valdið ekki útkomunni.
Hvað er sérfræðivald?
Vald sem fæst vegna þekkingar, sérhæfingar, hæfileikum og reynslu.
Til þess að hafa þetta vald þarf að vera einvhver sem óskar eftir þessari sérþekkingu og er valdið meira eftir því sem sérþekkingin er meiri og eftir því hversu mikið er óskað eftir henni.
Hvað er tengslavald?
Það byggist á samböndum bæði formlegum og óformlegum sem einstaklingur myndar innan og utan stofnana. Fer eftir stadus og hversu sýnilegur einstaklingurinn er.
Í tengslavaldi er mjög mikilvægt að hafa gott tengslanet, þekkja fólk og geta tengst því.
Hvað er Upplýsingavald?
Byggir á því að hafa aðgang af mikilvægum uppl. vegna stöðu eða þekkingar. Stjórnendur hafa oft upplýsingavald því þeir hafa vitneskju sem allmennt starfsfólk hefur ekki. Getur samt líka verið t.d. húsvörður sem búin er að vinna í 20 ár og þekkir allt.
Hvað er pólitískt vald?
Þegar einstaklingur veit hvaða leiðir hann þarf að fara til að koma ákv. málefnum á framfæri. t.d. með því að:
- Myndun stuðningshópa,
- Myndun bandalaga
- Samningaviðræður
- Skipt á jöfnu
- Henti/tækifærisstefna.