Κεφάλαιο 3: Πληθωρισμός

Question 1

Στασιμοπληθωρισμός

Answer 1

Πρώτη μορφή πληθωρισμού
Η οικονομική κατάσταση στην οποία παρατηρείται ταυτόχρονη επιβράδυνση της οικονομικής δραστηριότητας και αύξηση του επιπέδου πληθωρισμού. Μια αιτία δημιουργίας στασιμοπληθωρισμού μπορεί να αποτελεί η αύξηση των τιμών των πρώτων υλών (λ.χ. πετρέλαιο).

Οι προσδοκίες του πληθωρισμού έχουν αυξηθεί ή αυξάνονται σε επίπεδα που είναι ασυνεπή με τον στόχο της ΕΚΤ και η οικονομία αναμένεται να παραμείνει στάσιμη ή να κυλήσει σε ύφεση. Οι δυο αυτές συνθήκες αναμένεται να συνεχίσουν για τουλάχιστον δύο έτη.

Question 2

Υπερπληθωρισμός

Answer 2

Δεύτερη μορφή πληθωρισμού
Αποτελεί το πιο ακραίο φαινόμενο πληθωρισμού, καθώς, σε περιόδους υπερπληθωρισμού, το επίπεδο των τιμών προϊόντων και υπηρεσιών αυξάνεται
μηνιαίως κατά τουλάχιστον 50%.

Η βασικότερη απόρροια είναι η σημαντική μείωση της αποτελεσματικότητας της οικονομίας. Οι συμμετέχοντες της οικονομίας, η οποία πλήττεται από
υπερπληθωρισμό, δεν έχουν κίνητρο να χρησιμοποιήσουν τις νομισματικές τους
μονάδες και προτιμούν να τις ανταλλάξουν με ξένες.

Οι αιτίες εμφάνισης του υπερπληθωρισμού είναι κυρίως εξωγενείς, με τις κύριες να αποτελούν:
i. τη συμμετοχή της οικονομίας σε πόλεμο,
ii. την πολιτική διαφθορά, ή/και
iii. την κατάρρευση του εξαγωγικού τομέα των οικονομιών.

Question 3

Αποπληθωρισμός

Answer 3

Τρίτη μορφή πληθωρισμού

Αντίθετο φαινόμενου από του πληθωρισμού. Δηλαδή, συνιστά μια κατάσταση κατά την οποία το συνολικό επίπεδο των τιμών σε μια οικονομία μειώνεται για παρατεταμένη χρονική περίοδο.

Η προσδοκία του δημιουργεί κίνητρα για μείωση της κατανάλωσης και της επένδυσης. Τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις, σε περιόδους αποπληθωρισμού,
πιθανώς να αναμένουν περαιτέρω μείωση των τιμών των αγαθών και υπηρεσιών, ενδεχομένως αναβάλλοντας έτσι μέρος της κατανάλωσης για μελλοντικό χρόνο.

Ενέχει σημαντικούς κινδύνους για την οικονομική ανάπτυξη και τη χρηματοοικονομικήδραστηριότητα. Η μείωση της κατανάλωσης, θα μειώσει τα έσοδα των επιχειρήσεων και νοικοκυριών, δυσχαιρένοντας την ικανότητα εκπλήρωσης των υποχρεώσεών τους.

Question 4

Πληθωρισμός ζήτησης

Answer 4

Πρώτος τύπος πληθωρισμού

• Προκύπτει όταν η συνολική ζήτηση προϊόντων και υπηρεσιών είναι μεγαλύτερη από την προσφερόμενη ποσότητα αυτών των αγαθών.
• Τα κύρια αίτια του Πληθωρισμού Ζήτησης είναι:
  i. Οι προσδοκίες για οικονομική ανάπτυξη.
  ii. Η σημαντική αύξηση των κυκλοφορούντων νομισματικών μονάδων.
  iii. Η ύπαρξη σημαντικά επεκτατικής δημοσιονομικής πολιτικής.
  iv. Η μείωση της προσφοράς λόγω εξωτερικών παραγόντων.

Question 5

Πληθωρισμός κόστους

Answer 5

Δεύτερος τύπος πληθωρισμού

• Προκύπτει όταν μέρος ανατιμήσεων ορισμένων μονάδων παραγωγής μεταφέρεται
  στους καταναλωτές.
• Τα αίτια είναι πολυπαραγοντικά και μπορούν να προκληθούν, είτε από οικονομικές
  πολιτικές του κράτους στο οποίο δραστηριοποιούνται οι επιχειρήσεις, είτε από
  εξωτερικότητες που δεν σχετίζονται με την οικονομική πολιτική.

Question 6

Εισαγόμενος πληθωρισμός

Answer 6

Τρίτος τύπος πληθωρισμού

• Προκύπτει από την αύξηση των αγαθών που προμηθεύεται μια οικονομία από μια τρίτη και έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση των τιμών των εγχώριων προϊόντων και υπηρεσιών.
• Λόγω της παγκοσμιοποίησης, οι εσωτερικές εξελίξεις μιας οικονομίας πλέον επηρεάζουν σε σημαντικό βαθμό και τις οικονομίες άλλων κρατών (Katz, 1973).

Question 7

Αιτίες πρόκλησης πληθωρισμού

Answer 7

1) Επίδραση Δημοσιονομικής Πολιτικής [φορολογία, επιδόματα, μισθοί δημοσίου]
2) Επίδραση Νομισματικής Πολιτικής [πράξεις ανοικτής αγοράς, μεταβολή επιτοκίων, εφαρμογή μη συμβατικών πολιτικών]
3) Συναλλαγματικές ισοτιμίες [εισαγωγές/εξαγωγές, μεταβολή κόστους πρώτων υλών]
4) Προσδοκίες [πολιτικές, μακροοικονομικές]

1* Σε μια Νομισματική Ένωση, όπως η Ζώνη του Ευρώ, η Δημοσιονομική Πολιτική, αποτελεί το μοναδικό διαθέσιμο εργαλείο μιας κυβέρνησης για να μεταβάλει το τοπικό επίπεδο πληθωρισμού της.*

Question 8

Εναρμονισμένος Δείκτης τιμών καταναλωτή

ΕνΔΤΚ

Answer 8

Δείκτης τιμών καταναλωτή μέσω του οποίου τα κράτη
μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ιδιαίτερα της Ζώνης του Ευρώ, υπολογίζουν το επίπεδο πληθωρισμού τους.

Χρησιμοποιείται ως εργαλείο υπολογισμού του καταστατικού στόχου της ΕΚΤ, δηλαδή της Σταθερότητας των Τιμών και ΟΧΙ για να αποτελεί δείκτη
που υπολογίζει μεταβολές στο βιοτικό επίπεδο