2. Slijmvliesafwijkingen: ziekten van het mondslijmvlies Flashcards
(97 cards)
Hoe worden ziekten in de mond geclassificeerd? (2)
- Lokalisatie (tong, gingiva, lippen enz.)
- klinische waarnemingen
o Kleur (bv. wit, rood, blauw etc.)
o Tumor (= zwelling), ulceratie (= erosie (= slijtage/verlies van cellen), atrofie (= verschrompeling van weefsels door afsterving van cellen)
Waar moet je op letten bij de classificatie?
Een ziekte kan verschillende klachten hebben en een klacht kan een symptoom zijn van meerdere ziekten
Benoem de 4 lagen van de mucosa vanaf de diepe laag tot de oppervlaktelaag
submucosa → stratum basale → stratum spinosum → stratum coroneum
Benoem de 4 lagen van de mucosa op het paarse plaatje. En wat zijn de spikkels in de bovenste laag van de submucosa?
- stratum coroneum
- stratum spinosum
- stratum basale
- submucosa
Sub: lymfocyten
In welke 4 subgroepen kan je witte laesies in onderverdelen
- Reactieve laesies
- Lichen planus
- Leukoplakie
- Niet-epitheliaal
Wat zijn 3 oorzaken van witte leasies, waarom zijn ze wit?
- Keratinelaag is verdikt
- Aantal cellen is toegenomen
- Grootte van cellen is toegenomen
Bij reactieve leasies is er altijd een onderliggende oorzaak. Welke 5 oorzaken kan je bedenken?
- poets trauma (tandenborstel)
- schildering van de lippen door de zon
- abnormale verhoorning van de huidcellen
- wangbijten
- rokerspalatum
Wat is Traumatische hyperkeratose en benoem de 5 kenmerken
Abnormale verhoorning van cellen; verdikking van de huid (denk aan leasie door te strakke schoenen)
- trauma gerelateerd
- vergelijkbaar met eelt op de huid
- meestal reversibel na eliminatie van trauma
- mogelijke oorzaken: gebroken kunstgebit, ontbrekende tanden, gewoontes enz.
- zelden meldingen van kwaadaardige transformatie
Wat is Cheilitis actinica en benoem de kenmerken
Zonne-cheilitis (Solar)
- ‘boerenlip’ of ‘zeemanslip’
- = premaligne afwijking van de lip, veroorzaakt door chronische blootstelling aan zonlicht
- Vaak mensen met een lichte huidskleur
- Meestal ouder dan 45 jaar
- Atrofie van het gebied van de onderlip (overgang
tussen lip en huid minder goed zichtbaar) - Progressie naar witte schilferige vlekken
- Behandeling: beschermen van de huid tegen UV-straling (bv. hoed tegen zonlicht etc.)
- Onomkeerbaar
- Let op! Premaligne laesie!
Hoe kan traumatische hyperkeratose ontstaan in de mond?
Door poetstrauma, scherp element, spalkje, prothese, scheve tanden
Linea alba (= witte lijn op het mondslijmvlies
van de wangen), morsicatio buccarum (=
wangbijten)
Wat is hiervoor kenmerkend? (7)
- meestal gelokaliseerd op het wangslijmvlies
- chronisch wangbijten
- vooral bij patiënten met eigen dentitie
- patiënten zijn meestal niet op de hoogte dat ze wangbijten
- stress gerelateerd ???
- altijd bilateraal, ter hoogte van de occlusie
- behandeling: geen behandeling nodig
Wat is Stomatitis nicotina? Wat is hiervoor kenmerkend? (6)
Ontsteking door roken, rokensgehemelte:
- heftige rokers of pijp en sigaar rokers
- is een reactie op de warmte (niet echt de chemicaliën
- meestal bij mannen boven de 45
- palatum word grijs/wit met rode puntjes
- is meestal in combinatie met bruin/zwarte aanslag op de tanden
- behandeling: stoppen met roken (reversibel)
Wat zijn 3 effecten van alcohol op de mond?
- Sterk synergetisch/samenwerkend effect met roken
- Oorzaak: bv. alcoholische dranken of alcohol
bevattend mondwater - Geen typische klinische kenmerken
Zwarte tong kan roken + alcohol zijn
Welke 8 verschillende soorten candidiasis zijn er?
En hoe kan dit behandeld worden?
- pseudomembraan
- hyperplastisch
- erythematus
- mediane romboïde glossitis
- mondhoek cheilitis
- kunstgebitstomatitis
- mucocutaan
- endocrien-candidiasis-syndroom
Therapie: lokale of systemische
antischimmelmiddelen
Hoeveel procent alcohol kan mondwater bevatten?
Waarom is het slecht voor de mond? (2)
21,6%
- kan zorgen voor uitdroging van de mond
- kan witte laesies ontwikkelen (niet afschraapbaar)
Waardoor ontstaan een witte laesie op de tong die niet afschraapbaar is?
- witte laesie door alcohol
- behandeling: stoppen met alcohol drinken en dan gaat het heel langzaam weer weg
Wat is lingua geographica en wat zijn de 6 kenmerken?
Goedaardige migrerende/zwervende ontsteking van de tong
- onbekende etiologie
- atrofie van draadvormige papil
- komt voor bij 1%-3% van de bevolking
- zijn kleine witte vlekken met centrale rode zone
- vaak gecombineerd met een branderig gevoel en gespleten tong
- er is nog geen behandeling voor
Wat zijn 4 kenmerken van Rosenthal-Melkersson syndroom?
- gespleten tong + lingua geographica
- cheilitis granulomatosa
- gezichtsverlamming
Wat is lichen planus?
= chronisch ziekte, die het gelaagde
plaveiselepitheel aantast; komt relatief vaak voor
(Voor het eerst beschreven door Dr. Erasmus
Wilson (GP) in 1869)
Wat is de demografie (bevolkingsleer) van lichen planus? (4)
- Prevalentie van orale Lichen planus: 0,5-2,2%
- Prevalentie van Lichen planus op huid: 1%
- 5e-6e decennium
- Vrouwen: mannen = 2:1
Wat is de etiologie (oorzaak) van lichen planus? (3)
- Oorzaak van ziekte: onbekend
- T-cell gemedieerd (= T-cellen zijn hyperactief en tasten mucosa aan)
- Multifactorieel (bv. stress en allergie)
De pathogenese is controverseel. Wat zijn de 4 mogelijke mechanismen?
▪ Antigeenspecifieke celgemedieerde immuunrespons op niet-geïdentificeerd
antigeen
▪ Niet-specifieke mechanismen
▪ Auto-immuunreactie
▪ Humorale immuniteit
Relatie tussen Lichen planus en HCV (hepatitis C) (3)
- Controversiële epidemiologische gegevens
- Meestal in mediterrane landen (bv. Japan en de VS)
- Lichen planus-patiënten hebben een significant hoger risico op HCV-virus dan de controlegroep (en andersom)
Er zijn verschillende soorten klinische typen van lichen planus. Welke 6 komen het meest voor?
> >
- Reticulaire orale lichen planus
- Plaque-achtige orale lichen planus (homogene witheid/buccale) slijmvlies of dorsum van de tong)
- Papulaire orale lichen planus (kleine) witte verhoogde gebieden ongeveer 1- 2mm)
- Erosief-atrofische orale lichen planus - (roodheid binnen de bovengenoemde) witte vlekken)
- Ulceratieve lichen planus
- (Gepigmenteerde lichen planus)