2. De kraamvrouw Flashcards

Nagekeken door Joy

1
Q

Wat omvat de postnatale zorg voor de moeder?

A

Een evaluatie van de fysieke en mentale gezondheidstoestand maken.

Tijdens elk contact —> Fysisch en psychisch welzijn

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Fysisch welzijn

Wat staat centraal bij het fysisch welzijn?

Gekende uitspraak?

A

Het herstel van het lichaam van de mama = Realistische verwachtingen + evolutie afhankelijk van uitgangspositie:
- pariteit
- uitzetting baarmoeder
- wijze van bevalling

Negen maanden zwanger = Negen maanden ontzwangeren

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Fysisch welzijn: Kraambed 1

Wat zijn de maternale fysische observatiepunten?

A
  1. Vitale parameters
  2. Baarmoederinvolutie
  3. Lochia
  4. Perineum en bekkenbodem
  5. Bekken en ligamenten
  6. Huid
  7. Borsten
  8. Buikwand
  9. Gewicht
  10. Rust en beweging
  11. Onderste ledematen
  12. Hematologische veranderingen
  13. Uitscheiding
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Fysisch welzijn

Wat moet ieder contact zeker nagegaan worden tijdens het fysisch onderzoek?

A
  1. Baarmoederinvolutie
  2. Bloedverlies = lochia
  3. Herstel vagina en bekkenbodem
  4. Uitscheiding: mictie & defecatie
  5. Pijn/ongemakken

Eventueel ook:
* Vitale parameters
* Episiotomie of perineumhechting

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Fysisch welzijn

Na hoeveel dagen bevindt de uterus zich terug in het bekken?

Wanneer volledig geïnvolueerd?

Hoe groot? Gewicht?

A

Na 10 dagen

6 à 8 weken

Vuistgroot - 100à150 gram

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Fysisch welzijn: Kraambed 1

Wat is lochia? Hoe evolueert het?

A

= Bloedverlies na bevalling > uitgestoten door uteruscontracties

Evolueert zichtbaar gedurende 6 weken.
1. Eerste dagen bloederige lochia: bloed, deciduaweefsel, amnionvocht, chorionvocht, lanugo, vernix en meconium.
2. Later sereuze lochia: sereus vocht, deciduaweefsel, erytrocyten (rode bloedcellen), leukocyten (witte bloedcellen) en micro-organismen

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Fysisch welzijn

Wat herstelt relatief snel?

A
  1. Vagina
  2. Perineum

Door een goede doorbloeding

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Fysisch welzijn

Wat zien we bij de vagina postpartum?

A

Eerste dag: helemaal uitgerokken, gekneusd, oedemateus
D2: minder open en gezwollen
3 à 4 weken: volledig herstel (wel steeds wat wijder dan voor de zwangerschap)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Fysisch welzijn

Hoe wordt een perineumhechting opgevolgd?

A
  • Dagelijkse controle > hematoom of infectie?
  • Geneest snel door goede doorbloeding
  • Hechtingen: resorbeerbaar> verdwijnen na 2 à 3 weken
  • Niet-resorbeerbare hechtingen: verwijderen na 5d

=> Goeie opvolging > geen ongemakken op lange termijn

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Fysisch welzijn

Wat kan men doen om het perineum goed op te volgen om ongemakken op langere termijn te voorkomen?

A

Oefenen van bekkenbodemspieren

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Fysisch welzijn

Hoe kunnen we pijn aan het perineum verhelpen?

A

Niet-farmacologisch: ijs, warmte, spoeling, zitbad…
Farmacologisch: zalf, pijnstiller…

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Fysisch welzijn: Kraambed 1

Waarom is mictie na de bevalling soms bemoeilijkt? Waar moet je dan extra aandachtig voor zijn?

A
  • De blaas is in de eerste dagen PP vaak gestuwd, oedemateus en hypotoon (lui, onvoldoende kracht).
  • Eventueel kan een epidurale verdoving ➡️ verminderde blaastonus ➡️ de blaas moeilijker te legen
  • Bekkenbodem en perineum zijn ook gevoelig waardoor mictie reflectorisch bemoeilijkt wordt ➡️ minder aandrang om te plassen
  • Tijdens de eerste dagen treedt ook een verhoogde diurese (volume urine) op (tot 3l/24u).
    Dit alles zorgt voor groter risico op:
  • Urineretentie
  • Infectie
  • Postpartumbloeding
    Daarom: binnen 6 à 8 u moet kraamvrouw spontaan plassen anders zal een eenmalige sondage moeten uitgevoerd worden.

‼️Sondage is sowieso nodig als er geen spontane mictie is, ruim bloedverlies en een globus te voelen. Aandachtig zijn voor pijn: van gevoelig perineum of urineweginfectie?

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Fysisch welzijn: Kraambed 1

Waarom komt defecatie moeilijk op gang in het PP? Hoe begeleiden?

A

Verminderde darmtonus, slappe buikspieren, verminderde mobiliteit, angst voor pijn….
Begeleiding en tips zijn noodzakelijk. Eerst de “natuurlijke weg” proberen: vezelrijke voeding, voldoende drinken, beweging… Pas na 4 dagen constipatie een laxerend middel inzetten.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Fysisch welzijn

Wat vraagt wat meer tijd tot volledig herstel?

A
  1. Bekkenbodem
  2. Buikwand
  3. Lichaamsgewicht
  4. Haargroei

Vroedvrouw moet hierover eerlijk zijn

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Fysisch welzijn

Wat zijn verschijnselen die specifiek aan bod komen in het late postpartum?

A
  1. Huid
  2. Haar
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Fysisch welzijn

Wat is er anders aan de huid in het late postpartum?

Tip!

A
  • Puistjes
  • Droge huid: hydraterende crème
  • Veranderende huidverkleuringen > °tijdens zws trekken nu weg, niet allemaal (striae)
  • Verhoogde transpiratie > ontdoen vocht na bevalling + meer bij BV

Huid beschermen tegen de zon

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Fysisch welzijn

Wat is er anders aan het haar tijdens het late postpartum?

Tip!

A
  • Hormonendaling > uitvallen haar
  • Normaal haargroeipatroon na 6maanden

Goede haarverzorging & geen extra beschadiging (kleuring, warmtebron)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Psychisch welzijn

Wat zijn de psychische observatiepunten in het late postpartum?

A
  1. Babyblues > ppdepressie
  2. Hechting
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Psychisch welzijn

Wat is de rol van de vv op vlak van het psychisch welzijn?

A
  • Observeren
  • Actief luisteren
  • Tips geven naar zelfzorg toe
  • Doorverwijzen indien nodig
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Psychisch welzijn

Hoeveel vrouwen ontwikkelt emotionele klachten na de bevalling?

A

1 op 5

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Psychisch welzijn

Wat zijn de babyblues?

A

Emotionele labiliteit (down, prikkelbaar…) bij de kraamvrouw rond dag 4 à 6 na partus. Fysiologisch en verdwijnt vanzelf.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Psychisch welzijn

Welke oorzaken zijn er voor babyblues?

A

Fysische factoren:
- Snelle hormonale veranderingen na partus
- Lactatie komt of gang of wordt afgeremd
- Verstoord slaapritme
- Fysische ongemakken door bevalling
Psychische factoren:
- Gevoel van leegte (in de buik)
- Aandacht gaat naar baby
- Nieuwe moederrol, onzekerheid

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Psychisch welzijn

Wat kunnen we als vv doen aan een kraamvrouw met last van babyblues?

A
  • Actieve luisterhouding
  • Geruststellen
  • Ondersteunen
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Psychisch welzijn

Waarvoor moet men alert zijn op vlak van babyblues?

A

Na 10 à 14d: Evolutie nagaan > alertheid voor postnatale depressie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

Psychisch welzijn

Wat zijn symptomen van een ppdepressie?

Rol als vv?

A

Angst & depressie zo overweldigend & dagdagelijkse activiteiten zijn belemmerd > °mogelijke psychose

Doorverwijzen naar bevoegde hulpverleners

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

Psychisch welzijn

Wat zijn de algemene raadgevingen omtrent psychisch welzijn?

A
  1. Zelfzorg - op tijd rusten
  2. Openstaan voor hulp
  3. Spreken over de gevoelens
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

Psychisch welzijn

Wat wordt bereikt met een goed mentaal welzijn van de kraamvrouw?

A

De moeder-kind binding = hechting

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

Psychisch welzijn

Waarvoor is de hechting belangrijk?

A

Belang voor sociale en emotionele ontwikkeling van het kind

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
29
Q

Psychisch welzijn

Welke periode is bepalend voor het verdere leven van het kind?

A

De eerste duizend (vanaf conceptie) dagen zijn bepalend voor het verdere leven

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
30
Q

Psychisch welzijn

Wat merken we op bij moeders met hoog en langdurig stressniveau?

A

Een andere ontwikkeling in het kinderbrein (korte en lange termijn)
–> Prikkelbare baby’s
–> ADHD
–> Leerproblemen
….

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
31
Q

Psychisch welzijn

Wat houdt het moederschap in?

A
  1. Bijzonder en belangrijke rol in haar leven
  2. Veel voldoening en geluk versus veel vragen van de mama
  3. Verantwoordelijkheidsgevoel > °verlies identiteit - zoektocht naar nieuwe IK
    °eigen ‘nieuwe’ persoonlijkheid
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
32
Q

Psychisch welzijn

Wat is de rol van de vv bij de ondersteuning rond het moederschap?

A
  • Mama realistische info geven over mogelijke gevoelens tijdens pp
  • Actief luisteren
  • Begeleiden in hun nieuwe rol
  • Toezien op zelfzorg: ontspanning & rust
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
33
Q

Psychisch welzijn

Wat is het doel van de ondersteuning rond het moederschap?

A

Moeder laten genieten van alle vreugde van het moederschap zonder dat het haar hele leven beheerst.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
34
Q

Psychisch welzijn

Op wat heeft de komst van een baby nog invloed?

Meerbepaald?

A

Op bestaande relaties

Partnerrelatie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
35
Q

Psychisch welzijn

Wat zien we optreden tussen de ouders na de bevalling?

Belangrijk?

A

Verbondendheid vs conflicten en spanning
Samen iets opbouwen vs ontbreken van routine & andere levensstijl

De nodige tijd aan mekaar besteden & zoeken naar een everwicht

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
36
Q

Psychisch welzijn

Wat zijn enkele tips die je als vv kan meegeven rond de partnerrelatie?

A

????
1. Samen zorgen voor de baby: badje geven
2. Samen wat quality time zonder de baby: film kijken, restaurant, wellness,…
3. Praten over gevoelens: vermoeidheid, faalangst, man voelt zich nutteloos of verwaarloosd,…

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
37
Q

Psychisch welzijn

Welk woord staat centraal bij “ouderschap”?

A

Opvoeden:
- start vanaf de geboorte
- geen perfecte definitie voor goed opvoeden
- wisselwerking tussen ouder en kind > ouders geven kennis door maar kind laat ouders ook groeien
- wisselwerking met omgeving > anderen zijn betrokken bij opvoeding (grootouders, crèche)

Elke ouder is uniek en elk kind is uniek

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
38
Q

Psychisch welzijn

Taak van de vroedvrouw op vlak van ouderschap?

Tip

A

Stilstaan bij de verschillende vormen van ouderschap - aangepast aan de gezinssituatie:
- alleenstaande moeders
- tienermoeders
- moeders/ouders met een beperking
- ….
–> inzetten op algemene draagkracht = realistisch zelfbeeld + ontvankelijkheid hulp + sociale steun optimaliseren

www.fara.be

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
39
Q

Postnataal OZ

Wanneer wordt een gynaecologisch onderzoek ingepland?

A

6 weken na de bevalling

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
40
Q

Postnataal OZ

Wat is het doel van het postnataal onderzoek?

Schriftelijke rapportage?

A

Algemene gezondheidstoestand mama na zwangerschap & bevalling onderzoeken

Aanvulling/afsluiting verloskundig dossier

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
41
Q

Postnataal OZ

Het postnataal onderzoek omvat 3 luiken, de welke?

A
  1. Anamnese
  2. Medisch onderzoek
  3. Info en advies
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
42
Q

Postnataal OZ

Wat komt er aan bod tijdens het anamnesegesprek?

A
  1. Algemeen verloop postnatale periode
  2. Eventuele fysieke ongemakken
  3. Emotioneel evenwicht
  4. Toestand baby
  5. Seksualiteit
  6. Menstruele cyclus
  7. Anticonceptie
  8. Postnatale oefeningen
  9. Beroepsactiviteiten
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
43
Q

Postnataal OZ

Wat omvat het medisch onderzoek?

A
  1. Algemene gezondheid
    = uitzicht, oedeemvorming, onderste ledematen
  2. Vitale parameters
    = belang bloeddruk!
  3. Gewicht
  4. Urine OZ
  5. Bloed OZ
  6. Abdominale palpatie baarmoederinvolutie
  7. Abdominale palpatie buikspieren
  8. Borstonderzoek
    = melkproductie, tepels, galactorroe
  9. Inspectie van genitalia en perineum
    = hechtingen, hemorroïden
  10. Vaginaal OZ
  11. Vaginaal speculum OZ
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
44
Q

Postnataal OZ

Wat verstaan we onder vaginaal onderzoek?

A
  1. Het bimanueel onderzoek van uterus en adnexen op ligging - grootte - vorm - beweeglijkheid
  2. Constistentie en evaluatie van de bekkenbodemspieren door vagina te laten aanspannen rond de onderzoekende vingers.
45
Q

Postnataal OZ

Wat verstaan we onder vaginaal speculumonderzoek?

A
  • Observatie van verlies en heling cervix
  • Heling van vaginaal slijmvlies
  • Uitstrijkje
46
Q

Postnataal OZ

Rond welke thema’s wordt advies gegeven?

Wat als je zelf onvoldoende gerichte info kan geven?

A
  • BV
  • Menstruele cyclus & vruchtbaarheid
  • Seksualiteit & anticonceptie
  • Moeder-kind relatie = hechting
  • Verdere zwangerschapswens

Doorverwijzen naar juiste hulpverleners

47
Q

Seksualiteit & anticonceptie

Taak vroedvrouw ifv seksualiteit en anticonceptie?

A

Vroedvrouw moet in staat zijn voorlichting te geven ivm:
- de menstruele cyclus en familieplanning.
- gebruik anticonceptie voor en na zwangerschap
- de seksualiteitsbeleving tijdens en na de zwangerschap

48
Q

Seksualiteit & anticonceptie

Wat is belangrijk om het onderwerp seksualiteit te kunnen bespreken?

Vroedvrouw moet alert zijn voor?

A
  • Een vertrouwensband
  • Voldoende waarborging van de privacy

Bewust zijn van eigen waarden en normen = geen vooroordelen!

49
Q

Seksualiteit & anticonceptie

Waarom is het belangrijk om in het pp te spreken over anticonceptie?

A

Unieke gelegenheid:
* Staan meer open & gemotiveerder voor anticonceptie
* Meer contact met gezondheidsdiensten

50
Q

Seksualiteit & anticonceptie

Familyplanning, wanneer komt dit best ter sprake?

A
  1. Tijdens prenatale bezoeken en herhalen tijdens postnatale bezoeken
  2. Indien geen prenatale bezoeken: na recuperatie tijdens postnatale bezoeken
51
Q

Seksualiteit & anticonceptie

Ander woord voor “wachten met geslachtsgemeenschap”.

Theoretisch?

Praktijk?

A

Onthouding (effectieve penetratie)

17 dagen na bevalling (baarmoedermond gesloten)

6 weken (1e onderzoek)

52
Q

Seksualiteit & anticonceptie

Waarom best onthouden gedurende 6weken postnataal?

A
  • Infectiegevaar
  • Geplande postnatale oz op 6 weken ifv herstel & anticonceptie
53
Q

Seksualiteit & anticonceptie

Wat is het “ideale moment” om terug betrekking te hebben?

Wat beïnvloedt het ideale moment?

A

= wanneer beide partners dit opnieuw wenselijk vinden
> Kan/mag versus hoeft niet/moet niet

Seksualiteitsbeleving = individueel verschillend

54
Q

Seksualiteit & anticonceptie

Geef enkele voorbeelden die aanleiding geven tot verminderde zin in seks na de bevalling.

Belangrijk?

A
  1. Lichamelijke klachten
  2. Vermoeidheid
  3. Nieuwe emoties bij mama/papa
  4. Angt voor pijn + effectieve pijn (ruptuur/episiotomie)
  5. Vaginale droogte (BV)

Taboes doorbreken door te bespreken

55
Q

Seksualiteit & anticonceptie

Wat zijn enkele tips voor tijdens de periode van onthouding of verminderde zin?

A
  • Realistische verwachtingen
  • Open communicatie
  • Lichamelijke klachten: glijmiddel
  • Penetratie hoeft niet
56
Q

Seksualiteit & anticonceptie

Wanneer wordt info rond seksualiteit het best gegeven?

A
  • Kan reeds tijdens prenatale opvolging
  • Op het einde van het ziekenhuisverblijf
  • Op het einde van het vroege postpartum
57
Q

Menstruele cyclus & vruchtbaarheid - Fysiologie zwangerschap

Wat wordt verstaan onder de menstruele cyclus?

Duur?

A

Het omvat de eerste dag van de menstruatie en eindigt op de eerste dag van de volgende menstruatie

Varieert tussen 21à35 dagen

58
Q

Menstruele cyclus & vruchtbaarheid - Fysiologie zwangerschap

Vertel wat meer over de ovulatie/eisprong.

Fase NA de eisprong?
Na dag 28?

Fase VOOR de eisprong

A

Gemiddeld 1x per menstruatiecyclus - ongeveer dag 14.
De eierstok stuurt een gerijpte eicel via de eileider naar de baarmoeder –> bij geslachtsgemeenschap probeert zaadcel binnen te dringen = eicel bevrucht

Luteale fase
Zwanger of maandstonden

Folliculaire fase

59
Q

Menstruele cyclus & vruchtbaarheid - Fysiologie zwangerschap

Welke hormonen zijn actief betrokken in de menstruele cyclus?
Werking?

Extra info

A
  1. Follikelstimulerend hormoon (FSH): stimuleert de groei van follikels (met eicellen) in de eierstokken.
  2. Luteïniserend hormoon (LH): zorgt voor de eisprong en de vorming van het corpus luteum na de eisprong.
  3. Oestrogeen: zorgt voor de groei van het baarmoederslijmvlies en stimuleert de eisprong.
  4. Progesteron: dit hormoon bereidt het baarmoederslijmvlies voor op een eventuele zwangerschap en ondersteunt de zwangerschap als deze optreedt.

Gedurende de cyclus verschilt de concentratie en hun interactie.

60
Q

Menstruele cyclus & vruchtbaarheid

Van wat is het herstel in de menstruele cyclus afhankelijk?

A

Het is afhankelijk van het type babyvoeding die gegeven wordt.

Borstvoeding versus kunstvoeding

Individueel sterk verschillend!

61
Q

Menstruele cyclus & vruchtbaarheid

Wat doet kunstvoeding met de menstruele cyclus?

A
  1. Verhoogde prolactineconcentratie daalt> productie van FSH en LH stijgt > ovariumfunctie stijgt
  2. Eerste ovulatie na 25 dagen.
  3. Menstruatie komt gemiddeld 40 tot 50d (6 à 7w) na partus terug (spreiding mogelijk van 20 tot 120 dagen)
62
Q

Menstruele cyclus & vruchtbaarheid

Wanneer vindt de eerste ovulatie & cyclusherstel plaats bij medicamenteuze lacatatieremmers?

A
  • Eerste ovulatie kan optreden na 20 dagen
  • Eerste menstruatie na 5 weken
63
Q

Menstruele cyclus & vruchtbaarheid

Wat doet borstvoeding met de menstruele cyclus?

A
  1. De cyclus herstelt zich veel later: 10-12 maanden postpartum
  2. De borstvoeding stimuleert de productie van prolactine = verhindert de eisprong
  3. Sprake van anovulatie en amenorroe = lactatieamenorroe
  4. Eerste ovulatie: +/- 30-weken postpartum
64
Q

Menstruele cyclus & vruchtbaarheid

Waarvan is het menstruele cyclusherstel afhankelijk tijdens BV?

A
  • Frequentie van voeden
  • Tijdstip van starten met bijvoeding (gemiddeld na 4-6maanden)
65
Q

Menstruele cyclus & vruchtbaarheid

Wat is de relatie tussen de lacatatieamenorroe en de ovulatoire cyclus?

Normaalgezien na BV?

A

Hoe langer de lactatieamenorroe duurt, hoe groter de kans op eerste ovulatoire cyclus

Eerste cycli anovulatoir

66
Q

Menstruele cyclus & vruchtbaarheid

Wat vindt er plaats bij vrouwen die korte periode BV geven?

A

Korte periode bloedverlies rond 56ste dag postpartum < oorzaak onbekend

67
Q

Menstruele cyclus & vruchtbaarheid

Wanneer treedt na een miskraam/abortus terug vruchtbaarheid op?

A

Na 2 weken

68
Q

Menstruele cyclus & vruchtbaarheid

Wat is een tip rond vruchtbaarheid in het postpartum?

A

Best de eerste menstruele cyclus afwachten om meer duidelijkheid te hebben rond de vruchtbare periode > onthouding of barrièremethodes bij penetratie

69
Q

Menstruele cyclus & vruchtbaarheid

Waarom moet er best voorzichtigheid geboden worden in het postpartum?

A

Vaak treedt de eerste menstruele cyclus op als het resultaat van een eisprong.

70
Q

Anticonceptie

Waar moet rekening mee gehouden worden vooraleer men GVO geeft rond anticonceptie?

A
  • Contra-indicaties
  • Babyvoeding
  • Kinderwens
  • Betrouwbaarheidsbehoefte
  • Ervaring met anticonceptie
  • Voorkeur
  • Wens gebruiksgemak
71
Q

Anticonceptie

Geef een voorbeeld van een beïnvloedende factor voor een bepaald anticonceptiemiddel.

A

Geen vaginale ring bij borstvoeding > oestrogeen vrijgegeven en komt in moedermelk terecht

72
Q

Anticonceptie - Fysiologie van de zwangerschap + kraambed 2

Som de 4 hoofdcategoriën op, binnen de bestaande anticonceptiemethoden/-middelen.

A

1 Natuurlijke middelen
2. Barrière middelen
3. Hormonale middelen
4. Definitieve middelen = Irreversibele methoden

73
Q

Anticonceptie -Fysiologie van de zwangerschap + kraambed 2

Geef de methoden die onder natuurlijke anticonceptiemiddelen vallen.

A
  1. Coïtus interruptus
  2. Lactatie amenorroe 0-4 maand/LAM
  3. Lactatie amenorroe 5-6 maand
  4. Temperatuur methode
  5. Methode billings
  6. Kalender methode
  7. Urinetest
  8. Sensiplan
74
Q

Anticonceptie -Fysiologie van de zwangerschap + kraambed 2

Wat zijn de voor- en nadelen van de natuurlijke anticonceptiemiddelen?

A

+ Goedkoop, geen invloed op de vruchtbaarheid
- Niet zo betrouwbaar, zeker bij onregelmatige cyclus.

75
Q

Anticonceptie

Wat zijn de voorwaarden om LAM toe te passen?

Tot wanneer LAM gebruiken?

A
  1. Volledige borstvoeding - geen bijvoeding
  2. Borst wordt gegeven wanneer kind behoefte heeft
  3. Overdag minimum 1 voeding elke 4uur
  4. ’s nachts minimum 1 voeding elke 6 uur
  5. Vrouw is amenorroëtisch > geen bloedverlies vanaf 15e dag na de postpartum bloeding

Tot maximaal 4 maanden pp

76
Q

Anticonceptie -Fysiologie van de zwangerschap + kraambed 2

Geef de methoden van barrièremiddelen.

A
  1. Condoom
  2. Vrouwencondoom
  3. Pessarium/diafragma
  4. Spermiciden
  5. Koperspiraal
77
Q

Anticonceptie -Fysiologie van de zwangerschap + kraambed 2

Wat zijn voor- en nadelen van barrièremiddelen?

A

+ Bescherming SOA
+ Vrij verkrijgbaar
+ Geen invloed vruchtbaarheid

-Minder effectief
-Vergt discipline
-Eventueel allergische reactie

78
Q

Anticonceptie

Het koperspiraal vraagt wat extra aandacht.
Geef wat meer uitleg hier rond.

Extra controle?

Zwangerschapskans?

A
  1. Goede screening nodig of er al dan niet risico is op SOA-infecties.
  2. Kan worden ingebracht direct na de bevalling OF bij een sectio caesarea
    –> Weloverwogen beslissing nodig!
    –> In de praktijk: Ofwel binnen de 48uur ofwel 6 weken postpartum
  3. Groter risico op uterusperforatie bij plaatsing tijdens postpartum + des te groter bij lactatie.
  4. Aantal spontane expulsies is hoger bij plaatsing direct na bevalling

1malige controle gewenst na menstruatie

0.5-0.8% zwangerschapskans 1ste jaar

79
Q

Anticonceptie -Fysiologie van de zwangerschap + kraambed 2

Geef de hormonale methoden & welke hormonen spelen een rol?

PRO =

OES =

A
  1. Combinatiepil - PRO + OES
  2. Anticonceptiering/vaginale ring - PRO + OES
  3. Anticonceptiepleister/Hormonenpleister - PRO + OES
  4. Prikpil - PRO
  5. Minipil - PRO
  6. Implantaat - PRO
  7. Hormoonspiraal - PRO

Progestageen

Oestrogeen

80
Q

Anticonceptie -Fysiologie van de zwangerschap + kraambed 2

Wanneer wordt de combinatiepil wel of niet aanbevolen?

A

PRO + OES > niet bij BV
* na 3 weken postpartum bij KV of na eerste menstruatie

81
Q

Anticonceptie -Fysiologie van de zwangerschap + kraambed 2

Wanneer wordt de anticonceptiering/vaginale ring wel of niet aanbevolen?

A

PRO + OES > niet bij BV
* 6 weken postpartum bij KV of na eerste menstruatie

82
Q

Anticonceptie -Fysiologie van de zwangerschap + kraambed 2

Wanneer wordt de hormonenpleister wel of niet aanbevolen?

A

PRO + OES > niet bij BV
* 6 weken postpartum bij KV of na eerste menstruatie

83
Q

Anticonceptie -Fysiologie van de zwangerschap + kraambed 2

Wanneer wordt de prikpil aanbevolen?

A

PRO
* 3 maand beschermd
* Bij BV 6 weken wachten voor eerste prik
* Bij KV 5 dagen na bevalling

84
Q

Anticonceptie -Fysiologie van de zwangerschap + kraambed 2

Wanneer wordt de minipil aanbevolen?

A

PRO
* Ideaal bij BV, vanaf 10 dagen postpartum
* Advies: Door steroïdhormonen wachten tot 6w pp
* Door de steroïdhormonen belangrijk om 24u tussen te laten
* Bij overstap naar combinatiepil > geen pauze!!

85
Q

Anticonceptie -Fysiologie van de zwangerschap + kraambed 2

Wanneer wordt een implantaat aanbevolen?

A

PRO > BV & KV
* 6 weken postpartum

86
Q

Anticonceptie -Fysiologie van de zwangerschap + kraambed 2

Wanneer wordt een hormoonspiraal aanbevolen?

Wat doen na eerste menstruatie?

A

PRO
* 6 weken postpartum bij BV EN KV
* Groter risico op uterusperforatie tijdens plaatsing postpartum en lactatie

1malige controle

87
Q

Anticonceptie -Fysiologie van de zwangerschap + kraambed 2

Wat zijn voor- en nadelen van hormonale methoden?

A

+ Betrouwbaar
+ Gemakkelijk in gebruik
+ Controle over menstruatie

-Bijwerkingen
-Discipline qua inname
-Eventueel hogere kostprijs

88
Q

Anticonceptie

Hormonale middelen vragen wat meer toelichting, geef wat meer info

A
  1. Hormonale middelen = zonder contradicties in de anamnese
    –> Hypertensie, roken, verhoogde maternale leeftijd,…)
  2. Middelen met PRO+OES of middelen met enkel PRO
  3. Middelen met OES = gecontra-indiceerd bij borstvoeding
    –> afname melkproductie,…
  4. Tijdstip van beginnen: absolute contra-indicatie eerste 6 weken en relatieve contra-indicatie tot 6 maanden postpartum
89
Q

Anticonceptie - Fysiologie van de zwangerschap + kraambed 2

Geef de definitieve of irreversibele middelen

A
  1. Sterilisatie man: vasectomie
  2. Sterilisatie vrouw
    * 48u postpartum
    * Tijdens sectio
    * 6 weken postpartum
90
Q

Anticonceptie - Fysiologie van de zwangerschap + kraambed 2

Wat zijn voor- en nadelen van definitieve of irreversibele middelen?

A

+ Betrouwbaar
+ Geen hormonen
+ Gemakkelijk/niet aan denken

-Onomkeerbaar
-Eventuele risico’s operatie

91
Q

Anticonceptie

Wat is de betrouwbaarheid bij anticonceptie?

A
  • Geen enkel voorbehoedsmiddel is 100% betrouwbaar
  • Betrouwbaarheid = afhankelijk van correct gebruik
92
Q

Pearl-index?

A

= geeft de betrouwbaarheid van anticonceptie aan
= geeft het aantal vrouwen per 100 vrouwen weer dat toch zwanger wordt bij gebruik anticonceptiemethode gedurende 1 jaar.

93
Q

Anticonceptie: natuurlijke methoden
Rangschik: Betrouwbaar > minst betrouwbaar

A
  1. Lactatie amenorroe 1-4m
  2. Temperatuurmethode
  3. Lactatie amenorroe 5-6m
  4. Methode Billings (cervixslijm)
  5. Sensiplan
  6. Coïtus interruptus
  7. Kalendermethode
94
Q

Anticonceptie: barrièremethoden
Rangschik: Betrouwbaar > minst betrouwbaar

A
  1. Pessarium
  2. Vrouwencondoom
  3. Condoom
  4. Spermiciden
95
Q

Beweging en sport

Beweging en sport
Tips?

A
  1. Eerste zes weken voldoende rust
  2. Rust is niet gelijk aan niet bewegen
  3. Bewegen: postnatale oefeningen + wandelen
    –> positief algemeen welzijn, goede circulatie
  4. Sporten na voldoende herstel + na de medische controle
    Goed luisteren naar eigen lichaam + stapsgewijze opbouw
96
Q

Beweging en sport

Zwangerschap en bevalling hebben een enorme invloed op de bekkenbodemspieren. Hoe verhelpen we dit?

A

Via kinesietherapie door bekkenbodemspieroefeningen

97
Q

Beweging en sport

Kinesitherapie en de opstart?

Recht op hoeveel beurten?

A
  1. Start 3d pp
  2. Tijdens ziekenhuisbezoek lichte oefeningen tonen voor tijdens eerste weken pp
  3. Reële opstart = 6 weken postpartum = goedkeuring na gynaecologisch onderzoek
    bij fysiologisch vaginale partus

Op doktersvoorschrift recht op 9 perinatale kinebeurten

98
Q

Beweging en sport

Wat houden deze bekkenbodemspieroefeningen in?

A

Opbouwende oefeningen voor zowel bekkenbodenspieren, buik-, rug- en bilspieren

99
Q

Werkhervatting

Wat omvat de moederschapsrust?

A

= Prenatale en postnatale rust met financiële vergoeding & afhankelijk van het statuut

100
Q

Werkhervatting

Wat omvat de moederschapsrust bij werknemers & werklozen?

A

15 weken moederschapsrust
* Postnataal minimaal 9w / maximaal 14w
* Prenataal minimaal 1w
* Minimaal 10 weken verplichte moederschapsrust

101
Q

Werkhervatting

Wat omvat de moederschapsrust bij zelfstandigen?

A

12 weken moederschapsrust
* Postnataal minimaal 2w / maximaal 11w
* Prenataal minimaal 1w
* Minimaal 3 weken verplichte moederschapsrust
* Overige 9 weken naar keuze (3w voor VMB tot 38w pp)
* Volledige stopzetting activiteiten

102
Q

Werkhervatting

Op hoeveel moederschapsrust heeft de mama recht bij een meerling?

A

Mama heeft recht op 4 extra weken
= 19 weken in het totaal

103
Q

Werkhervatting

Wat gebeurt er met de moederschapsrust in geval van vroegtijdig bevallen?

A

De niet opgenomen verplichte prenatale week vervalt dus maximaal verlies van 1 week prenatale rust

104
Q

Werkhervatting

Wat gebeurt er met de moederschapsrust in geval van laattijdig bevallen?

A

Alle mogelijke prenatale rust, 6 weken, is opgenomen –> bevallingsrust wordt verlengd.
= minimum verplichte 9 weken postnataal blijft behouden.

105
Q

Werkhervatting

Moederschapsrust bij hospitalisatie van de pasgeborene, hoe verloopt dit?

A

Hospitalisatie gebeurt onmiddellijk en duurt langer dan 7 dagen?
–> dan wordt moederschapsrust verlengd met het aantal opnamedagen dat de eerste 7 dagen overschrijdt, tot maximum 24 weken verlengbaar.

106
Q

Werkhervatting

Wat zijn de mogelijke alternatieven qua moederschapsrust?

A

Wanneer hervatting niet mogelijk is, is er nog mogelijkheid tot:
* ouderschapsverlof
* borstvoedingsverlof / borstvoedingspauzes
* Ongezonde werkzaamheden verboden bij BV

107
Q

Werkhervatting - Opdracht pg 33

Kan een mama ontslagen worden tijdens moederschapsrust

A

In principe niet, beschermd tegen ontslag vanaf het meedelen van zwangerschap tot 1 maand na het postnatale verlof.
–> indien geldige reden: bewijzen voorleggen
–> Indien geen geldige reden: forfaitaire vergoeding
= brutoloon 6 maand + eventuele vergoeding in geval van verbreking van de arbeidsovereenkomst.

108
Q

Werkhervatting

Op wat heeft de vader of de meemoeder recht?

A

Geboorteverlof, sinds 2023 is dit :
* Werknemer: 20 dagen binnen de 4 maanden na de geboorte op te nemen, idem bij meerling
* Zelfstandige mee-ouder: 20 volle dagen of 40 halve dagen, ook binnen de 4 maand.

109
Q

Werkhervatting

Wat in geval van bv. hospitalisatie of overlijden van de mama qua moederschapsrust?

A

Dan wordt moederschapsverlof omgezet naar vaderschapsverlof, om de opvang van de baby te garanderen.