κεφάλαιο 2 Flashcards

1
Q

κατηγορίες κυττάρων του νευρικού συστήματος

A
  1. νευρώνες
  2. νευρογλοιακά κύτταρα
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

νευρώνες

A

εξειδικευμένα κύτταρα που μεταφέρουν αισθητηριακές πληροφορίες στον εγκέφαλο
- εκτελούν λειτουργίες σχετικά με τη σκέψη, το συναίσθημα και τη δράση
- διαβιβάζουν εντολές στο σώμα για τον έλεγχο των μυών και των οργάνων
- μεταβάλονται διαρκώς και έχουν μεγάλη διάρκεια ζωής
- στον εγκέφαλο & τον νωτιαίο μυελό περιέχονται 90 δις νευρώνες

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

βασική δομή νευρώνα

A
  1. κυτταρικό σώμα
  2. δενδρίτες
  3. νευράξονας
  4. προσυναπτικά τελικά κομβία
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

κυτταρικό σώμα

A

το προεξέχον τμήμα του νευρώνα
αποτελείται από το κυτταρόπλασμα και τα διάφορα οργανίδια του, το μεγαλύτερο από τα οποία είναι ο πυρήνας
-> 0,005 ως 0,1 χιλιοστά

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

οργανίδια

A
  • βρίσκονται μέσα στο κυτταρόπλασμα
  • λειτουργίες : μετατροπή θρεπτικών ουσιών σε καύσιμο για το κύτταρο , κατασκευή πρωτεινών, απομάκρυνση αποβλήτων
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

πυρήνας

A
  • το μεγαλύτερο από τα οργανίδια του κυτταροπλάσματος
  • περιλαμβάνει τα χρωμοσώματα
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

δενδρίτες

A
  • προεκτάσεις που εκτείνονται από το κυτταρικό σώμα για να λαμβάνουν πληροφορίες από άλλους νευρώνες
  • μέσω των διακλαδώσεών τους λαμβάνουν πληροφορίες από πολλούς νευρώνες
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

νευράξονας

A
  • εκτείνεται σαν ουρά από το κυτταρικό σώμα
  • μεταφέρει πληροφορίες σε άλλες θέσεις
  • ένα έλυτρο μυελίνης τυλίγεται γύρω του και τον στηρίζει
    -> 0,002-0,02 χιλιοστά
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

τελικό κομβίο

A
  • οίδημα στο τέλος των κλάδων του νευράξονα
  • περιέχουν τους νευροδιαβιβαστές
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

διάκριση νευρώνων βάσει της λειτουργίας τους

A
  1. κινητικοί νευρώνες
  2. αισθητηριακοί νευρώνες
  3. διάμεσοι νευρώνες
  • οι 1 και 2 ειδικεύονται στη μεταβίβση σε μεγάλες αποστάσεις
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

κινητικοί νευρώνες

A

τύπος νευρώνα που μεταφέρει εντολές στους μυς και τα όργανα

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

αισθητηριακοί νευρώνες

A

μεταφέρουν πληροφορίες από το σώμα και τον έξω κόσμο στον εγκέφαλο και τον νωτιαίο μυελό

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

διάμεσοι νευρώνες

A
  • συνδέουν τον έναν νευρώνα με τον άλλον στο ίδιο σημείο του εγκεφάλου και του νωτιαίου μυελού
  • πραγματοποιούν συνδέσεις σε μικρές αποστάσεις, δεν έχουν τόσο μακριούς νευράξονες όσο οι υπόλοιποι
  • ΝΩΤΙΑΙΟΣ ΜΥΕΛΟΣ : συνδέουν αισθητηριακούς με κινητικούς και παράγουν αντανακλαστικά
  • ΕΓΚΕΦΑΛΟΣ : συνδέουν γειτονικούς νευρώνες για τη διεκπεραίωση των σύνθετων διεργασιών του εγκεφάλου
  • είναι οι πιο πολυάριθμοι νευρώνες
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

διάκριση νευρώνων βάσει αριθμού αποφυάδων

A
  1. μονόπολοι -> αισθητηριακοί
  2. δίπολοι -> αισθητηριακοί
  3. πολύπολοι -> κινητικοί
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

μονόπολοι νευρώνες

A

το κυτταρικό σώμα έχει έναν μονό, κοντό μίσχο που χωρίζεται σε 2 κλάδους

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

δίπολοι νευρώνες

A

έχουν έναν νευράξονα στη μία πλευρά του κυτταρικού σώματος και μια δενδριτική απόφυση στην άλλη

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

πολύπολοι νευρώνες

A

οι δενδρίτες εκτείνονται σε διαφορετικές κατευθύνσεις από το κυτταρικό σώμα

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

κυτταρική (νευρωνική) μεμβράνη

A

-είναι λεπτή (πάχος 8 μικρόμετρα), αποτελείται από λιπίδια και πρωτείνες και συμβάλλει στην επικοινωνία του νευρώνα
- συγκρατεί το κύτταρο, ελέγχει το περιβάλλον μέσα και γύρω από αυτό

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

από τι αποτελούνται τα μόρια λιπιδίου ;

A
  • υδατοδιαλυτές/υδρόφιλες κεφαλές που προσελκύονται από το υγρό γύρω και μέσα στο κύτταρο
  • αδιάλυτες/υδρόφοβες ουρές που απωθούνται από το υγρό
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

επιλεκτική διαπερατότητα μεμβράνης

A
  • ορισμένα μόρια (πχ. νερό, οξυγόνο, διοξείδιο) διαχέονται ελέυθερα μέσω της μεμβράνης
  • σε ορισμένες ουσίες απαγορεύεται πλήρως η είσοδος
  • σε άλλες ουσίες επιτρέπεται περιορισμένη διέλευση μέσω διαύλων πρωτείνης
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

πόλωση

A

ύπαρξη διαφοράς στο ηλεκτρικό φορτίο μεταξύ του εσωτερικού και του εξωτερικού του κυττάρου

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

τάση

A

η διαφορά στο ηλεκτρικό φορτίο μεταξύ δύο σημείων

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

δυναμικό ηρεμίας

A

η διαφορά στο φορτίο μεταξύ του εσωτερικού και του εξωτερικού της μεμβράνης ενός νευρώνα σε κατάσταση ηρεμίας
- η τάση αυτή είναι κατά μέσο όρο -70 mV για τον μέσο νευρώνα (40-80 mV)

  • η τάση είναι μια ΔΙΑΦΟΡΑ και έχει νόημα μόνο σε σύγκριση με ένα άλλο σημείο*
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

πού οφείλεται το δυναμικό ηρεμίας ;

A

οφείλεται στην άνιση κατανομή των ηλεκτρικών φορτίων στις 2 πλευρές της μεμβράνης

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

δύναμη διάχυσης

A

τα ιόντα κινούνται διαμέσου της μεμβράνης προς την πλευρά όπου είναι λιγότερο συγκεντρωμένα

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

ηλεκτροστατική πίεση

A

τα ιόντα απωθούνται από την πλευρά που έχει ίδια φόρτιση με αυτά και προσελκύονται από την πλευρά που είναι αντίθετα φορτισμένη

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

με ποιον τρόπο διατηρείται η πόλωση του νευρώνα ;

A
  1. παρά τη ΔΔ και την ΗΠ, το μεγάλο μέγεθος των Α- δεν τους επιτρέπει να βγουν από τη μεμβράνη
  2. το αρνητικό φορτίο των Α- δεν αφήνει τα Cl- να μπουν
  3. το K+ και το Na+ διασχίζουν τη μεμβράνη μέσω διαύλων *
  4. το K+ τείνει να βγαίνει επειδή έχει ΔΔ>ΗΠ
  5. το Νa+ ελκύεται μέσα λόγω ΔΔ και ΗΠ
  • σε κατάσταση ηρεμίας οι δίαυλοι καλίου και νατρίου είναι κλειστοί , λίγα ιόντα ρέουν τα οποία επιστρέφονται μέσω της αντλίας
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

αντλία νατρίου - καλίου

A
  • αποτελείται από μεγάλα πρωτεινικά μόρια
  • “επιστρέφει” τα μόρια που καταφέρνουν να ρεύσουν
  • τα μόρια μεταφέρουν Να+ στο εξωτερικό και Κ+ στο εσωτερικό διαμέσου της μεμβράνης
  • ρυθμός ανταλλαγής : 3 Να+ για κάθε 2 Κ+
  • διατήρηση του εσωτερικού αρνητικότερου από το εξωτερικό
  • μεταβολική διαδικασία->δαπάνη ενέργειας
    (40% ενεργειακής δαπάνης νευρώνα)
  • αποθήκευση της ενέργειας για το δυναμικό ενεργείας
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
29
Q

δίαυλοι ιόντων

A

πόροι στη μεμβράνη που σχηματίζονται από πρωτείνες και ελέγχουν τη ροή των ιόντων ανάμεσα στο ενδοκυτταρικό και το εξωκυτταρικό υγρό

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
30
Q

χημικώς ελεγχόμενοι δίαυλοι

A

ανοίγουν με προσδέματα , δηλ νευροδιαβιβαστές ή ορμόνες

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
31
Q

ηλεκτρικώς ελεγχόμενοι δίαυλοι

A

ανοίγουν με αλλαγή στο ηλεκτρικό δυναμικό της μεμβράνης

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
32
Q

τοπικό δυναμικό

A

ελαφρά μικρή εκπόλωση σε μια περιοχή της κυτταρικής μεμβράνης που προκαλείται από κάποιο διεγερτικό σήμα που δέχεται ο νευρώνας
- διαταράσσεται η ισορροπία των ιόντων
- με τον τρόπο αυτό ο νευρώνας μεταδίδει μηνύματα σε μικρές αποστάσεις

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
33
Q

πώς ενεργοποιείται το δυναμικό ενέργειας ;

A

εάν το τοπικό δυναμικό της κυτταρικής μεμβράνης υπερβεί τον ουδό ενεργοποίησης των διαύλων ιόντων (10mV>δυναμικό ηρεμίας)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
34
Q

δυναμικό ενέργειας

A

απότομη εκπόλωση της μεμβράνης που επιτρέπει στον νευρώνα να επικοινωνεί σε μεγάλες αποστάσεις

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
35
Q

τι συμβαίνει στο δυναμικό ενεργείας ;

A
  1. το τοπικό δυναμικό σε ένα σημείο της μεμβράνης φτάνει στον ουδό του νευρώνα
  2. ανοίγουν οι δίαυλοι Να+
  3. Να+ εισέρχονται στη μεμβράνη, δημιουργώντας δυναμικό ενεργείας
  4. η μεμβράνη εκπολώνεται και υπερακοντίζεται στο θετικό
  5. κλείνουν οι δίαυλοι Να+
  6. ανοίγουν οι δίαυλοι Κ+
  7. Κ+ εξέρχονται επαναπολώνοντας τη μεμβράνη, η οποία υπερακοντίζεται πέρα από το ΔΗ
  8. απομακρύνονται τα εκτοπισμένα ιόντα, το δυναμικό επιστρέφει σε ηρεμία
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
36
Q

ποιος ο ρόλος της αντλίας νατρίου-καλίου μετά από το δυναμικό ενεργείας ;

A

επιστρέφει τα μετατοπισμένα ιόντα στις αρχικές τους θέσεις, έτσι ώστε ο νευρώνας να μπορεί να συνεχίσει να εκπυρσοκροτεί

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
37
Q

με ποιον τρόπο μεταφέρεται ένα σήμα κατά μήκος ενός νευρώνα ;

A

η εκπόλωση κατά τη διάρκεια του ΔΕ ενεργοποιεί το άνοιγμα κοντινών διαύλων Να+ , που με τη σειρά τους ενεργοποιούν άλλους
δημιουργείται μια αλυσιδωτή αντίδραση δυναμικών ενεργείας κατά μήκος του νευρώνα
όταν το σήμα φτάσει στις νευρωνικές απολήξεις διαβιβάζεται στον επόμενο νευρώνα/σε ένα όργανο/σε έναν μυ

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
38
Q

πώς διαφέρει το ΔΕ από το τοπικό δυναμικό;

A

ΤΟΠΙΚΟ : διαβαθμιζόμενο (=ποικίλλει σε μέγεθος ανάλογα με το ερέθισμα που το προκάλεσε)
μεταφορά πληροφοριών σε μικρή απόσταση

ΔΕ: μη διαβαθμιζόμενο, όλον ή ουδέν, εμφανίζεται με πλήρη ισχύ ή δεν εμφανίζεται καθόλου
- >ένα μεγαλύτερο διαβαθμιζόμενο δυναμικό ΔΕΝ παράγει μεγαλύτερο ΔΕ
μη φθίνον , διατρέχει τον νευρώνα χωρίς μείωση ισχύος, επιτρέπει αγωγή πληροφοριών σε μεγάλη απόστασ

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
39
Q

πώς αναπαρίσταται η ένταση του ερεθίσματος που προκαλεί ένα ΔΕ ;

A
  • το ΔΕ είναι “όλον ή ουδέν” -> το μέγεθός του δεν δίνει πληροφορίες για την ένταση του αρχικού ερεθίσματος
  • η έντασή του αναπαρίσταται από τον αριθμό των νευρώνων που εκπυρσοκροτούν
  • η ευαισθησία τάσης των διαύλων Να+ ποικίλλει ανάλογα με τον νευρώνα -> έντονο ερέθισμα πυροδοτεί νευρώνες με υψηλότερους ουδούς
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
40
Q

απόλυτη ανερέθιστη περίοδος

A

χρονικό διάστημα περ. ενός χιλιοστού του δευτερολέπτου κατά το οποίο ο νευρώνας δεν μπορεί να παραγάγει άλλη ώση λόγω της αδρανοποίησης των διαύλων Να+ που ακολουθεί το ΔΕ

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
41
Q

ποιες δύο επιδράσεις έχει για τον νευρώνα η απόλυτη ανερέθιστη περίοδος ;

A
  1. περιορίζει τη συχνότητα παραγωγής ΔΕ
    ->νευρώνας με χρόνο ανάκαμψης ένα χιλιοστό του δευτερολέπτου πυροδοτεί άλλους max 1000 φορές/δευτερόλεπτο
    * άλλοι νευρώνες έχουν χαμηλότερα όρια ρυθμού πυροδότησης *
  2. το ΔΕ ξεκινάει νέα ΔΕ μόνο προς τα εμπρός
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
42
Q

σχετική ανερέθιστη περίοδος

A

-οι δίαυλοι καλίου παραμένουν ανοιχτοί για μερικά χιλιοστά του δευτερολέπτου μετά από την ΑΑΠ
- η έξοδος καλίου καθιστά τον νευρώνα αρνητικότερο => υψηλότερος ουδός
- κατά τη ΣΑΠ μπορεί να δημιουργηθεί ΔΕ με ερέθισμα ισχυρότερο από τον προσωρινά υψηλότερο ουδό
- ο νευρώνας εκπυρσοκροτεί και πάλι νωρίτερα
- ολοένα ισχυρότερα ερεθίσματα κάνουν τον νευρώνα να εκπυρσοκροτεί νωρίτερα και με υψηλότερο ρυθμό

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
43
Q

νόμος του ρυθμού

A

φαινόμενο κατά το οποίο ο νευράξονας κωδικοποιεί την ένταση του ερεθίσματος ως προς την ταχύτητα πυροδότησης, όχι ως προς το μέγεθος του ΔΕ

44
Q

γλοιακά κύτταρα

A

μη νευρωνικά κύτταρα που παρέχουν υποστήριξη στις λειτουργίες των νευρώνων

45
Q

κύριοι τύποι νευρογλοιακών κυττάρων

A
  1. ολιγοδενδροκύτταρα
  2. κύτταρα Schwann
  3. αστροκύτταρα
  4. μικρογλοιακά κύτταρα
  5. επενδυματικά κύτταρα
46
Q

αγωγιμότητα νευρώνων

A

η ταχύτητα με την οποία οι νευρώνες άγουν τις ώσεις τους ποικίλλει από 1 ως 120 μ/δευτ
ή 435 χλμ/ώρα
* πολύ πιο αργή από το ηλεκτρικό ρεύμα(300.000 χλμ/ώρα*

47
Q

εξελικτικές στρατηγικές αύξησης της αγωγιμότητας των νευρώνων

A
  1. αύξηση μεγέθους νευραξόνων (πχ.καλαμάρι) => υπερβολικά μεγάλο μέγεθος εγκεφάλου
  2. μυελίνωση νευραξόνων (σπονδυλωτά)
48
Q

μυελίνη

A

λιπώδης ιστός που τυλίγεται γύρω από τον νευράξονα (όχι κυτταρικό σώμα)
- μόνωση νευράξονα από το περιβάλλον υγρό και από τους άλλους νευράξονες
- εμφανίζεται σε τμήματα μήκους 1 χλστ

-στον εγκέφαλο και τον νωτιαίο μυελό παράγεται από τα ολιγοδενδροκύτταρα
- στο υπόλοιπο ΝΣ παράγεται από τα κύτταρα Schwann

49
Q

λειτουργία μυελίνωσης

A
  • αυξάνει την αγωγιμότητα του νευρώνα
  • κάτω από το έλυτρο μυελίνης δεν υπάρχουν πολλοί δίαυλοι νατρίου => δεν μπορούν να εμφανιστούν ΔΕ, η αγωγιμότητα τελείται με διαβαθμιζόμενα δυναμικά
50
Q

κόμβοι Ranvier

A
  • κενά μεταξύ των έλυτρων μυελίνης
  • μήκος 1-2 χλστ του χλστ
  • σε κάθε κόμβο το διαβαθμιζόμενο δυναμικό ενεργοποιεί ένα ΔΕ
51
Q

αγωγή κατ’άλματα

A

μορφή διαβίβασης κατά την οποία τα ΔΕ μεταπηδούν από κόμβο σε κόμβο (Ranvier)

52
Q

οφέλη αγωγής κατ’άλματα

A
  1. η μόνωση της μυελίνης μειώνει το φαινόμενο της χωρητικότητας => επιταχύνεται η κίνηση των ιόντων σαν να μεγάλωνε η διάμετρος του νευράξονα *100
  2. το σήμα αναγεννάται σε κάθε κόμβο Ranvier από ένα ΔΕ
  3. λιγότερη δουλειά για τους διαύλους νατρίου-καλίου στους εμμύελους νευρώνες => μικρότερη δαπάνη ενέργειας
53
Q

χωρητικότητα

A

επιβράδυνση της κίνησης των ιόντων προς τα κάτω στον νευράξονα

54
Q

επίδραση ασθενειών στη μυελίνη

A

πολλαπλή σκλήρυνση/ σκλήρυνση κατά πλάκας => καταστροφή μυελίνης
- αύξηση χωρητικότητας
- μείωση της απόστασης που μπορούν να διανύσουν τα διαβαθμιζόμενα δυναμικά
- κίνδυνος να παραχθούν ΔΕ στην προηγουμένως εμμύελη περιοχή
- επιβράδυνση ή παύση της αγωγιμότητας στους προηγουμένως προσβεβλημένους νευρώνες

55
Q

λειτουργίες νευρογλοιακών κυττάρων

A
  1. Δομική συνοχή
  2. Παραγωγή μυελίνης
  3. Απομάκρυνση συντριμμάτων / υπολειμμάτων
  4. Καθοδήγηση μετανάστευσης νευρώνων
  5. Πρόσληψη / απορρόφηση νευροδιαβιβαστών
  6. Διατήρηση συνάψεων, αποστολή και λήψη σημάτων
  7. Συμμετοχή στη δημιουργία αιματοεγκεφαλικού φραγμού
  8. μάθηση
56
Q
A
57
Q

μέθοδος Camillo Golgi

A

μέθοδος αργυρούχου χρώσεως που επέτρεψε στους ανατόμους να δουν επιμέρους νευρώνες με τυχαία χρώση μερικών ολόκληρων κυττάρων χωρίς να απαιτείται χρώση άλλων

58
Q

το έργο του Ramon y Cajal

A

με βάση την τεχνική του Golgi, απέδειξε ότι κάθε νευρώνας είναι ξεχωριστό κύτταρο
- προσδιορισμός του νευρώνα ως κύριου δομικού στοιχείου του ΝΣ

59
Q

σύναψη

A

η σύνδεση μεταξύ 2 νευρώνων

60
Q

συναπτική σχισμή

A

μικρό κενό μεταξύ νευρώνων κατά τη σύναψη

61
Q

προσυναπτικος νευρώνας

A

ο νευρώνας που μεταβιβάζει πληροφορίες

62
Q

μετασυναπτικός νευρώνας

A

ο νευρώνας που λαμβάνει πληροφορίες

63
Q

Otto Loewi

A

απέδειξε ότι η διαβίβαση στη σύναψη είναι χημική - σε αντίθεση με την κοινή υπόθεση περί ηλεκτρικού ρεύματος - και ότι οι νευρώνες αποδεσμεύουν τουλάχιστον 2 χημικές ουσίες που έχουν αντίθετες επιδράσεις

64
Q

είναι η μεταβίβαση μόνο χημική ;

A

στις περισσότερες περιπτώσεις ναι, αν και υπάρχουν και νευρώνες που επικοινωνούν ηλεκτρικά -> συγχρονισμός δραστηριότητας σε κοντινούς νευρώνες
ορισμένοι νευρώνες απελευθερώνουν έναν διαβιβαστή αερίου

65
Q

κυστίδια

A

μικρές κύστες στις απολήξεις του νευρώνα που αποθηκεύουν τους νευροδιαβιβαστές στις χημικές συνάψεις

66
Q

πώς πραγματοποιείται η εξωκυττάρωση ;

A
  • το ΔΕ φτάνει στις απολήξεις
  • ανοίγουν δίαυλοι που επιτρέπουν την είσοδο ιόντων ασβεστίου από το εξωτερικό υγρό στις απολήξεις
  • λόγω του ασβεστίου τα κυστίδια συσσωρεύονται προς τη μεμβράνη και ενώνονται με αυτή
  • στα σημεία αυτά η μεμβράνη ανοίγει και ο διαβιβαστής διαχέεται μέσω της σχισμής
67
Q

πώς ανοίγουν οι δίαυλοι ιόντων στους μετασυναπτικούς νευρώνες

A
  • ο νευροδιαβιβαστής συνδέεται με πρωτεινικούς υποδοχείς που ταιριάζουν στο σχήμα των μορίων του
  • η ενεργοποίηση αυτών των υποδοχέων προκαλεί το άνοιγμα των διαύλων ιόντων στη μεμβράνη
  • το άνοιγμα των διαύλων προκαλεί το τοπικό δυναμικό που ενεργοποιεί το δυναμικό ενεργείας
68
Q

ιοντοτροπικοί υποδοχείς

A

ανοίγουν ΑΜΕΣΑ τους διαύλους για να παραγάγουν άμεσες αντιδράσεις που απαιτούνται για τη μυϊκή δραστηριότητα και την αισθητηριακή επεξεργασία

69
Q

μεταβολοτροπικοί υποδοχείς

A

ανοίγουν ΕΜΜΕΣΑ και αργά τους διαύλους για να παραγάγουν επιδράσεις μεγαλύτερης διάρκειας

70
Q

χρονικό πλαίσιο διαβίβασης στη σύναψη και στον νευράξονα

A

το χημικό άλμα στη σύναψη διαρκεί μερικά χιλιοστά του δευτερολέπτου => σημαντική επιβράδυνση σε σχέση με τη διαβίβαση στον νευράξονα

71
Q

ποιες επιπτώσεις μπορεί να έχει το άνοιγμα των διαύλων ιόντων στους δενδρίτες και στο κυτταρικό σώμα ;

A
  1. υποπόλωση
  2. υπερπόλωση
72
Q

υποπόλωση

A

μετατόπιση του τοπικού δυναμικού της μεμβράνης του μετασυναπτικού νευρώνα σε ΘΕΤΙΚΗ κατεύθυνση προς το μηδέν
- μερική εκπόλωση μεμβράνης
- είναι ΔΙΕΓΕΡΤΙΚΗ
- διευκόλυνση ενεργοποίησης ΔΕ

73
Q

υπερπόλωση

A

μετατόπιση του δυναμικού μακρύτερα προς την αρνητική κατεύθυνση
- είναι ΑΝΑΣΤΑΛΤΙΚΗ
- καθιστά πιο απίθανη την ενεργοποίηση ΔΕ

74
Q

πώς συμβάλλει η αναστολή στη νευρωνική επικοινωνία ;

A
  • επικοινωνεί πληροφορίες εξίσου με τη διέγερση
  • το μήνυμα γίνεται πιο σύνθετο => η είσοδος από μια πηγή μπορεί να ακυρώσει εν μέρει/ εντελώς την είσοδο από άλλη πηγή
  • περιορίζει την ανεξέλεγκτη διέγερση (όπως συμβαίνει πχ στην επιληπτική κρίση=> ανεπάρκεια υποδοχέων να χρησιμοποιήσουν ανασταλτικό διαβιβαστή)
75
Q

ποιοι παράγοντες καθορίζουν το αν η επίδραση στον μετασυναπτικό νευρώνα θα είναι διεγερτική ή ανασταλτική ;

A
  • ο συνδυασμός του διαβιβαστή που αποδεσμεύεται και του τύπου του υποδοχέα στον μετασυναπτικό νευρώνα
  • ο ίδιος διαβιβαστής μπορεί να έχει διεγερτική δράση σε μια θέση και ανασταλτική σε μία άλλη
  • ορισμένοι διαβιβαστές εντάσσονται κατά κανόνα σε μια από τις δύο κατηγορίες
76
Q

σε ποια περίπτωση παράγεται διεγερτικό μετασυναπτικό δυναμικο (ΔΜΣ) ;

A

όταν οι υποδοχείς ανοίγουν διαύλους Να+ και παράγεται υποπόλωση των δενδριτών και του κυτταρικού σώματος του μετασυναπτικού νευρώνα

77
Q

σε ποια περίπτωση παράγεται ανασταλτικό μετασυναπτικό δυναμικό (ΑΜΔ) ;

A

όταν ανοίγουν δίαυλοι Κ+ (βγαίνει) ή Cl -(μπαίνει) και παράγεται υπερπόλωση των δενδριτών και του κυτταρικού σώματος

78
Q

πώς ενεργοποιείται το ΔΕ στον μετασυναπτικό νευρώνα ;

A
  • το μοναδικό τοπικό δυναμικό που υπάρχει σε αυτό το σημείο μεταφέρεται προς τα κάτω από τους δενδρίτες στο κυτταρικό σώμα και τον εκφυτικό κώνο
  • αφου περάσει στον νευράξονα , ένα θετικό τοπικό δυναμικό που υπερβαίνει τον ουδό παράγει ΔΕ
  • ένα αρνητικο ΤΔ δυσχεραίνει την ενεργοποίηση ΔΕ
79
Q

γιατί λέμε ότι ένα μήνυμα στον μετασυναπτικό νευρώνα μπορεί να είναι αμφίδρομο ;

A
  • οι περισσότεροι νευρώνες εκπυρσοκροτούν αυθόρμητα συνέχεια
  • τα ΔΜΣ αυξάνουν τον ρυθμό πυροδότησης
  • τα ΑΜΣ μειώνουν τον ρυθμό πυροδότησης
    => το μήνυμα είναι αμφίδρομο, όχι απλώς ενεργό/ανενεργό
80
Q

ποιο παράδοξο καταδεικνύει η χορήγηση Ριταλίνης στα παιδιά με ΔΕΠΥ ;

A

Ριταλίνη : διεγερτικό, αυξάνει τη δραστηριότητα στο ΝΣ, ωστόσο ηρεμεί τα υπερκινητικά άτομα, βελτιώνοντας τη συγκέντρωσή τους

=> ένα ΔΜΣ δεν οδηγεί απαραίτητα σε ενεργοποίηση και , αντιστρόφως, ένα ΑΜΣ δεν οδηγεί απαραίτητα σε καταστολή

81
Q

εκφυτικός κώνος

A

το σημείο όπου ο νευράξονας συνδέεται με το κυτταρικό σώμα

82
Q

για ποιον λόγο είναι απαραίτητη η άθροιση δυναμικών ;

A
  • ένας μόνο νευρώνας δεν μπορεί να επηρεάσει την πυροδότηση ενός μετασυναπτικού => εκπολώνει τη μεμβράνη κατά 0.2-0.4 mV (το ΔΕ χρειάζεται εκπόλωση 10V)
  • ένας τυπικός νευρώνας λαμβάνει δεδομένα από 1000 άλλους => 10.000 συναπτικές συνδέσεις στα περισσότερα μέρη του εγκεφάλου, μέχρι 100.000 στην παρεγκεφαλίδα
83
Q

για ποιον λόγο η άθροιση αποτελεί πλεονέκτημα;

A

εξασφαλίζει ότι ένας νευρώνας δεν θα πυροδοτηθεί από την αυθόρμητη δραστηριότητα ενός προσυναπτικού
- συνδυάζονται πολλαπλές είσοδοι σε ένα πιο σύνθετο μήνυμα

84
Q

άθροιση στον χώρο

A

συνδυασμός δυναμικών που εμφανίζονται ταυτόχρονα σε διαφορετικές θέσεις στους δενδρίτες και το κυτταρικό σώμα
=> ίδιο αποτέλεσμα με χρονική

85
Q

άθροιση στον χρόνο

A

συνδυασμός δυναμικών που φτάνουν σε μικρή χρονική απόσταση, είτε από τις ίδιες είτε από διαφορετικές εισόδους
=> ένα τοπικό δυναμικό παραμένει για μερικά χιλιοστά του δευτερολέπτου
=> ίδιο αποτέλεσμα με χωρική

86
Q

για ποιον λόγο ο νευρώνας καλείται “ολοκληρωτής πληροφοριών” και “υπεύθυνος λήψης αποφάσεων”

A

καθώς αθροίζοντας εισόδους από πολλαπλές πηγές, υπερβαίνει τον ρόλο του απλού αγωγού μηνυμάτων
- χρησιμοποιώντας τις παραπάνω πληροφορίες αποφασίζει αν θα εκπυρσοκροτήσει ή όχι

87
Q

επαναπρόσληψη

A

μεταφορά των διαβιβαστών πίσω στις απολήξεις από μεμβρανικές πρωτεϊνες που ονομάζονται μεταφορείς
=> στη συνέχεια επαναχρησιμοποιούνται

88
Q

εκτός από την επαναπρόσληψη, με ποιούς άλλους τρόπους μεταφέρονται οι διαβιβαστές πίσω στις απολήξεις ;

A
  • ορισμένοι διαβιβαστές στη σχισμή απορροφώνται από γειτονικά αστροκύτταρα
  • άλλοι διαβιβαστές διασπώνται μέσω της διαδικασίας της αδρανοποίησης
89
Q

πώς αδρανοποιείται η ακετυλοχολίνη ;

A
  • το ένζυμο ακετυλοχολινεστεράση διασπά το μόριο στα συστατικά του , χολίνη και οξικό άλας
  • η χολίνη μεταφέρεται πίσω στην απόληξη και χρησιμοποιείται για να παράγει περισσότερη ακετυλοχολίνη
90
Q

νευραξονοδενδριτικές & νευραξονοσωματικές συνάψεις

A

συνάψεις που στοχεύουν στους δενδρίτες και τα κυτταρικά σώματα

91
Q

νευραξονοαξονικές συνάψεις

A

συνάψεις στις οποίες ένας τρίτος νευρώνας αποδεσμεύει έναν διαβιβαστή στις απολήξεις του προσυναπτικού νευρώνα

92
Q

προσυναπτική διέγερση/αναστολή

A

αύξηση / μείωση της αποδέσμευσης νευροδιαβιβαστή από τον προσυναπτικό στον μετασυναπτικό νευρώνα

93
Q

πώς μια νευραξονοαξονική σύναψη ρυθμίζει τη δραστηριότητα των νευραξονικών απολήξεων;

A

μέσα από τη ρύθμιση της ποσότητας ασβεστίου που εισέρχεται στην απόληξη του προσυναπτικού
- το ασβέστιο ενεργοποιεί την αποδέσμευση του νευροδιαβιβαστή

94
Q

ποιοι είναι οι 3 τρόποι ρύθμισης της συναπτικής δραστηριότητας ;

A
  1. νευραξονοαξονικές συνάψεις από άλλους νευρώνες
  2. ρύθμιση εξόδου του διαβιβαστή από τους αυτοϋποδοχείς του προσυναπτικού
  3. αλλαγή στον αριθμό ή την ευαισθησία των μετασυναπτικών υποδοχέων
95
Q

ρύθμιση συναπτικής δραστηριότητας από τον προσυναπτικό νευρώνα

A
  • οι αυτουποδοχείς στις προσυναπτικές απολήξεις αντιλαμβάνονται την ποσότητα του διαβιβαστή στη σχισμή
  • αν η ποσότητα είναι υπερβολική, ο προσυναπτικός νευρώνας μειώνει την έξοδό του
96
Q

ρύθμιση συναπτικής δραστηριότητας από τον μετασυναπτικό νευρώνα

A

σε περιπτώσεις ασυνήθιστων αυξομειώσεων στην αποδέσμευση διαβιβαστή οι μετασυναπτικοί :
1. μεταβάλλουν την ευαισθησία τους
2. μεταβάλλουν τους αριθμούς τους

97
Q

ρύθμιση συναπτικής δραστηριότητας μέσω γλοιακών κυττάρων

A
  • ρύθμιση της δραστηριότητας μέσω της ποσότητας του διαβιβαστή που απομακρύνουν
  • τα γλοιακά περιβάλλουν τη σύναψη & εμποδίζουν την εξάπλωση του διαβιβαστή σε άλλες συνάψεις
  • απομακρύνουν τον διαβιβαστή από τη συναπτική σχισμή & τον ανακυκλωνουν
  • μπορούν να αποδεσμεύσουν γλοιοδιαβιβαστές προκειμένου να ρυθμίσουν την αποδέσμευση του νευροδιαβιβαστή από τον προσυναπτικό νευρώνα ή να ερεθίσουν άμεσα τον μετασυναπτικό, προκειμένου να τον διεγείρουν ή να τον αναστείλουν
98
Q

αρχή του Dale

A

λανθασμένη πεποίθηση σύμφωνα με την οποία ένας νευρώνας είναι ικανός να αποδεσμεύει μόνο έναν νευροδιαβιβαστή

99
Q

πιθανοί συνδυασμοί διαβιβαστών

A
  1. 2 νευροδιαβιβαστές ταχείας δράσης
  2. 1 νευρο ταχείας + 1 μονοαμίνη βραδείας
  3. 1 νευρο ταχείας + 1 νευροδιαμορφωτή (=>επηρεάζει την επίδραση του νευροδιαβιβαστή)
  • ορισμένοι νευρώνες αποδεσμεύουν >1 νευροδιαβιβαστή
100
Q

3 τρόποι αποδέσμευσης διαβιβαστή

A
  1. συναπελευθέρωση => οι διαβιβαστές συγκεντρώνονται στα ίδια κυστίδια, δεν αποδεσμεύονται πάντα εξίσου
  2. συνδιαβίβαση => οι διαβιβαστές βρίσκονται σε χωριστά κυστίδια , τα οποία διαφέρουν ως προς την ευαισθησία στο ασβέστιο
  3. αποδέσμευση διαφορετικών διαβιβαστών από διαφορετικές απολήξεις => διαφορετικές επιδράσεις σε διαφορετικούς προορισμούς
101
Q

νευρωνικά δίκτυα

A

ομάδες νευρώνων που λειτουργούν μαζί για να διεξαγάγουν μια διεργασία

102
Q

ολιγοδενδροκύτταρα

A

μυελίνωση του Κεντρικού Νευρικού Συστήματος
αποτελούν το 75% των γλοιακών κυττ’αρων του εγκεφάλου

103
Q

ποιοι είναι οι πιθανοί προορισμοί των πρωτεινών που παράγονται στο ενδοπλασματικό δίκτυο ;

A
104
Q

κύτταρα Schwann

A

μυελίνωση του Περιφερικού Νευρικού Συστήματος

105
Q

αστροκύτταρα / αστρογλοία

A
  • αστεροειδές σχήμα λόγω των προεκβολών / αποφυάδων
  • δομική στήριξη
  • σχηματισμός αιματοεγκεφαλικού φραγμού
  • απομάκρυνση άχρηστων υλικών
  • θρέψη νευρώνων
  • επούλωση νευρώνων σε περίπτωση κάκωσης
106
Q

μικρογλοιακά κύτταρα

A
  • απόκριση σε περίπτωση τραυματισμού ή φλεγμονής
  • επανόρθωση εγκεφαλικού ιστού
  • Απομάκρυνση νεκρών κυττάρων/κυτταρικών
    υπολειμμάτων
107
Q

επενδυματικά κύτταρα

A

Καλύπτουν («επενδύουν») τα τοιχώματα των εγκεφαλικών κοιλιών και του κεντρικού σωλήνα του νωτιαίου μυελού