2. Γλυκόλυση & Γλυκονεογένεση

Question 1

ΤΙ ΟΡΙΖΕΤΑΙ ΩΣ ΓΛΥΚΟΛΥΣΗ ?

Answer 1

αλληλουχία αντιδράσεων που μεταβολίζουν ένα μόριο γλυκόζης σε δύο μόρια πυροσταφυλικού με καθαρή παραγωγή δύο μορίων ATP

Question 2

ΤΙ ΕΙΔΟΥΣ ΠΟΡΕΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΓΛΥΚΟΛΥΣΗ ?

Answer 2

αναερόβια

Question 3

ΠΟΙΑ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΕΙΝΑΙ Η ΚΑΤΑΛΗΞΗ ΤΟΥ ΠΥΡΟΣΤΑΦΥΛΙΚΟΥ ΠΟΥ ΠΡΟΚΥΠΤΕΙ ΑΠΟ ΤΗΝ ΓΛΥΚΟΛΥΣΗ ?

Answer 3

1. Αναερόβια μπορεί να μετατραπεί σε γαλακτικό οξύ (γαλακτική ζύμωση) ή αιθανόλη (αλκοολική ζύμωση)
2. Υπό αερόβιες συνθήκες => CO2 (πλήρης οξείδωση: παραγωγή πολύ περισσότερης ΑΤΡ)

Question 4

ΤΙ ΟΡΙΖΕΤΑΙ ΩΣ ΓΛΥΚΟΝΕΟΓΕΝΕΣΗ ?

Answer 4

σύνθεση γλυκόζης από το πυροσταφυλικό και το γαλακτικό

Question 5

ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΣΧΕΣΗ ΓΛΥΚΟΛΥΣΗΣ-ΓΛΥΚΟΝΕΟΓΕΝΕΣΗΣ ?

Answer 5

δεν είναι η μία αντίστροφη της άλλης

Question 6

ΠΩΣ ΡΥΘΜΙΖΟΝΤΑΙ Η ΓΛΥΚΟΛΥΣΗ & Η ΓΛΥΚΟΝΕΟΓΕΝΕΣΗ ΚΑΙ ΓΙΑΤΙ ?

Answer 6

ρυθμίζονται αντίρροπα έτσι ώστε η γλυκόλυση και η γλυκονεογένεση να μην λαμβάνουν χώρα ταυτόχρονα σε μεγάλη έκταση μέσα στο ίδιο κύτταρο

Question 7

ΠΩΣ ΟΙ ΥΔΑΤΑΝΘΡΑΚΕΣ ΓΛΥΚΟΓΟΝΟ & ΑΜΥΛΟ ΠΕΠΤΟΝΤΑΙ ΣΕ ΑΠΛΟΥΣΤΕΡΟΥΣ ?

Answer 7

κυρίως από την παγκρεατική α-αμυλάση και λιγότερο από την α-αμυλάση του σάλιου

Question 8

ΠΟΙΟΥΣ ΔΕΣΜΟΥΣ ΔΙΑΣΠΑ Η ΑΜΥΛΑΣΗ ΚΑΙ ΠΟΙΟ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ?

Answer 8

τους α-1,4 αλλά όχι τους α-1,6 δεσμούς του αμύλου και του γλυκογόνου => παράγονται δι- και τρισακχαρίτες (μαλτόζη και μαλτοτριόζη)

Question 9

ΠΩΣ ΠΡΟΚΥΠΤΕΙ ΓΛΥΚΟΖΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΜΑΛΤΟΖΗ ?

Answer 9

Η μαλτόζη διασπάται σε δύο μόρια γλυκόζης από την μαλτάση (επιθηλιακά κύτταρα του εντέρου)

Question 10

ΠΟΙΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝ ΚΥΡΙΟ ΚΑΥΣΙΜΟ ΕΙΝΑΙ Η ΓΛΥΚΟΖΗ ΣΤΑ ΘΗΛΑΣΤΙΚΑ ?

Answer 10

εγκεφάλου & ερυθρών αιμοσφαιρίων

Question 11

ΠΟΥ ΛΑΜΒΑΝΕΙ ΧΩΡΑ Η ΓΛΥΚΟΛΥΣΗ ΣΤΑ ΕΥΚΑΡΥΩΤΙΚΑ ΚΥΤΤΑΡΑ ΚΑΙ ΠΟΙΑ ΣΤΑΔΙΑ ΠΕΡΙΛΑΜΒΑΝΕΙ ?

Answer 11

στο κυτταρόπλασμα και περιλαμβάνει δύο στάδια
1. φάση παγίδευσης και προετοιμασίας (όχι παραγωγή ΑΤΡ) : μέσω τριών βημάτων => 1,6- διφωσφορική φρουκτόζη => φωσφορυλιωμένες μονάδες τριών ατόμων άνθρακα
2. συλλογή ΑΤΡ όταν οι προκύπτουσες από τα στάδιο 1 μονάδες τριών ατόμων άνθρακα οξειδώνονται σε πυροσταφυλικό

Question 12

ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΕΠΙΜΕΡΟΥΣ ΒΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΠΡΩΤΟΥ ΣΤΑΔΙΟΥ ΤΗΣ ΓΛΥΚΟΛΥΣΗΣ ?

Answer 12

0. Η εξοκινάση δεσμεύει γλυκόζη μέσα στα κύτταρα αρχίζοντας τη γλυκόλυση. Η γλυκόζη εισέρχεται στα κύτταρα μέσω ειδικών μεταφορικών πρωτεινών και έχει μία κύρια κατάληξη
1. φωσφορυλιώνεται από την ΑΤΡ για να σχηματιστεί 6-φωσφορική γλυκόζη (εξοκινάση)
2. Ισομερείωση της 6-φωσφορικής γλυκόζης προς 6- φωσφορική φρουκτόζη (ισομεράση της φωσφογλυκόζης)
3. φωσφορυλίωση της 6- φωσφορικής φρουκτόζης από την ΑΤΡ σε 1.6-διφωσφορική φρουκτόζη (φωσφοφρουκτοκινάση)
4. διάσπαση της 1.6-διφωσφορικής φρουκτόζης σε 3-φωσφορική γλυκεραλδεύδη (GAP) και φωσφορική διυδροξυακετόνη (DHAP) (αλδολάση)

Question 13

ΤΙ ΓΝΩΡΙΖΕΤΕ ΓΙΑ ΤΙΣ ΚΙΝΑΣΕΣ ?

Answer 13

1. ένζυμα που καταλύουν τη μεταφορά μίας φωσφορικής ομάδας από την ΑΤΡ σε διάφορα σάκχαρα με 6 άτομα άνθρακα (εξόζες) όπως η γλυκόζη και η μαννόζη
2. Οι κινάσες (και η εξοκινάση φυσικά) χρειάζονται Mg2+ ή Mn2+ προκειμένου να είναι δραστικές.
3. Πρόσδεση γλυκόζης στην εξοκινάση=> αλλαγή στη στερεοδιάταξη του ενζύμου

Question 14

ΤΙ ΓΝΩΡΙΖΕΤΕ ΓΙΑ ΤΗΝ φωσφοφρουκτοκινάση ?

Answer 14

1. βασικό αλλοστερικό ένζυμο που ορίζει τον ρυθμό της γλυκόλυσης
2. φωσφορυλίωση της 6-φωσφορικής φρουκτόζης σε 1.6-διφωσφορική φρουκτόζη

Question 15

ΤΙ ΙΣΧΥΕΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΡΑΓΩΓΗ & ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΚΑΤΑ ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΣΤΑΔΙΟ ΤΗΣ ΓΛΥΚΟΛΥΣΗΣ ?

Answer 15

δεν παράγεται καθόλου ενέργεια αντίθετα έχουν χρησιμοποιηθεί δύο μόρια ΑΤΡ

Question 16

ΠΟΣΑ ΜΟΡΙΑ ΑΤΡ ΠΡΟΚΥΠΤΟΥΝ ΕΝ ΤΕΛΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΓΛΥΚΟΛΥΣΗ ?

Answer 16

2

Question 17

ΓΙΑΤΙ Όλα τα προϊόντα της γλυκολυσης πρέπει να απομακρυνθούν από τα κύτταρα ?

Answer 17

οι αντιδράσεις δεν θα μπορούσαν να προχωρήσουν (τοξικά προϊόντα)

Question 18

ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΣΥΜΒΕΙ ΓΙΑ ΝΑ ΠΡΟΧΩΡΗΣΕΙ Η ΓΛΥΚΟΛΥΣΗ ΜΕΤΑ ΤΟΝ ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟ ΠΥΡΟΣΤΑΦΥΛΙΚΟΥ ?

Answer 18

πρέπει να αναγεννηθεί το ΝΑD+

Question 19

ΠΩΣ ΘΑ ΓΙΝΕΙ Η αναγέννηση του ΝΑD+ ?

Answer 19

με μεταβολισμο του πυροσταφυλικού.

Question 20

ΠΟΙΕΣ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΠΙΘΑΝΕΣ ΚΑΤΑΛΗΞΕΙΣ ΤΟΥ ΠΥΡΟΣΤΑΦΥΛΙΚΟΥ ΠΟΥ ΠΡΟΚΥΠΤΕΙ ΑΠΟ ΤΗΝ ΓΛΥΚΟΛΥΣΗ ?

Answer 20

1. Αιθανόλη (αλκοολική ζύμωση), αναερόβια
2. Γαλακτικό (γαλακτική ζύμωση), αναερόβια
3. Ακέτυλο συνένζυμο Α (ακέτυλο-CoA)

Μόνο ένα κλάσμα από την ενέργεια της γλυκόζης απευλευθερώνεται από την αναερόβια μετατροπή της γλυκόζης σε αιθανόλη ή γαλακτικό.

Πολλή περισσότερη ενέργεια μπορεί να εξαχθεί αεροβίως μέσω του κύκλου του κιτρικού οξέος και της αλυσίδας μεταφοράς ηλεκτρονίων.

Question 21

ΠΩΣ ΤΟ Ακέτυλο συνένζυμο Α ΣΥΝΔΕΕΤΑΙ ΜΕ ΤΗΝ ΓΛΥΚΟΛΥΣΗ & ΤΟ ΠΥΡΟΣΤΑΦΥΛΙΚΟ ?

Answer 21

1. Το σημείο εισόδου σε αυτή την οξειδωτική πορεία είναι το ακέτυλοσυνένζυμο Α (ακέτυλο-CoA)
2. Το ακέτυλο-CoA σχηματίζεται μέσα στα μιτοχόνδρια με την οξειδωτική αποκαρβοξυλίωση του πυροσταφυλικού

Question 22

ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ Η βασική χρήση των ζυμώσεων ?

Answer 22

δεν απαιτείται οξυγόνο για να πραγματοποιηθούν

Question 23

ΣΕ ΤΙ ΜΕΤΑΤΡΕΠΕΤΑΙ Η ΦΡΟΥΚΤΟΖΗ ΣΤΟΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ ?

Answer 23

γλυκολυτικά ενδιάμεσα

Question 24

ΣΕ ΤΙ ΜΕΤΑΤΡΕΠΕΤΑΙ Η ΓΑΛΑΚΤΟΖΗ ΣΤΟΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ ?

Answer 24

6-φωσφορική γλυκόζη :
Γαλακτόζη + ATP ⇌ 1-φωσφορική γλυκόζη +ADP + H+

Question 25

ΠΟΥ ΟΦΕΙΛΕΤΑΙ Η Δυσανεξία λακτόζης ή υπολακτασία ?

Answer 25

ανεπάρκεια του ενζύμου λακτάση το οποίο διασπά τη λακτόζη σε γλυκόζη και γαλακτόζη

Question 26

ΤΙ ΠΡΟΚΑΛΕΙΤΑΙ ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΔΥΣΑΝΕΞΙΑΣ ΣΤΗΝ ΛΑΚΤΟΖΗ ?

Answer 26

1. ανεπάρκεια λακτάσης οδηγεί σε μεταβολισμό της λακτόζης από μικροοργανισμούς του εντέρου
2. παραγωγή γαλακτικού οξέος, μεθανίου, αέριου υδρογόνου
3. οσμωτική εισαγωγή νερού στο έντερο
4. διάρροια

Question 27

ΤΙ ΡΟΛΟ ΕΧΕΙ Η γλυκολυτική πορεία ?

Answer 27

1) Διασπά τη γλυκόζη για να παράγει ΑΤΡ
2) Προμηθεύει δομικές μονάδες για τις αντιδράσεις σύνθεσης

Question 28

ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΣΗΜΕΙΑ ΕΛΕΓΧΟΥ ΤΗΣ ΓΛΥΚΟΛΥΤΙΚΗΣ ΠΟΡΕΙΑΣ ?

Answer 28

1. την εξοκινάση
2. την φωσφοφρουκτοκινάση
3. την κινάση του πυροσταφυλικού

μη αντιστρεπτές και έτσι η κάθε μία λειτουργεί ως θέση ελέγχου

Question 29

ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΓΕΝΙΚΗ ΑΡΧΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΛΟΓΗ ΣΗΜΕΙΩΝ ΕΛΕΓΧΟΥ ΣΕ ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΕΣ ΠΟΡΕΙΕΣ ?

Answer 29

τα ένζυμα που καταλύουν ουσιαστικά μη αντιστρεπτές αντιδράσεις αποτελούν δυνητικές θέσεις ελέγχου

Question 30

ΤΙ ΓΝΩΡΙΖΕΤΕ ΓΙΑ ΤΗΝ ΓΛΥΚΟΛΥΣΗ ΣΤΟΥΣ ΜΥΕΣ ?

Answer 30

για να ικανοποιηθεί η ανάγκη για ΑΤΡ => Η γλυκόλυση στους γραμμωτούς μυς προμηθεύει ΑΤΡ κυρίως για να ωθήσει τη σύσπαση => κάθε ένα από τα ρυθμιστικά ένζυμα ανταποκρίνεται στις αλλαγές των ποσοτήτων των ΑΤΡ και ΑΜΡ που υπάρχουν στο κύτταρο

Question 31

ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ η πιο σπουδαία θέση ελέγχου στη γλυκολυτική πορεία των θηλαστικών ?

Answer 31

Φωσφοφρουκτοκινάση (Υψηλά επίπεδα ΑΤΡ αναστέλλουν αλλοστερικά το ένζυμο)

Question 32

ΤΙ ΓΝΩΡΙΖΕΤΕ ΓΙΑ ΤΗΝ ΓΛΥΚΟΛΥΣΗ ΣΤΟ ΗΠΑΡ ?

Answer 32

1. Το ήπαρ διατηρεί τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα: όταν η γλυκόζη είναι άφθονη την αποθηκεύει ως γλυκογόνο, ενώ όταν οι προμήθειες σε γλυκόζη είναι χαμηλές τότε την απελευθερώνει
2. Η ρύθμιση της γλυκόλυσης στο ήπαρ είναι περισσότερο περίπλοκη σε σχέση με τους μυς
3. Η γλυκόλυση παρέχει ανθρακικούς σκελετούς για βιοσυνθέσεις
4. Φωσφοφροκτοκινάση αναστέλεται από το κιτρικό (άφθονα ενδιάμεσα)

Question 33

ΤΙ ΓΝΩΡΙΖΕΤΕ ΓΙΑ ΤΗΝ γλυκοκινάση ?

Answer 33

1. Δεν αναστέλλεται από την 6-P-G ταυτόχρονα ενώνεται με την G με 50 φορές χαμηλότερη συγγένεια από ότι η εξοκινάση άρα ενώνεται με την G μόνο όταν είναι σε αφθονία
2. Μειώνει το ανασταλτικό αποτέλεσμα την ATP => η γλυκόλυση αποκτά ένα επιπλέον έλεγχο και μπορεί να λειτουργεί (ήπαρ) ακόμα και σε υψηλά επίπεδα ATP

Question 34

ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΣΧΕΣΗ ΤΩΝ ΚΑΡΚΙΝΙΚΩΝ ΚΥΤΤΑΡΩΝ ΜΕ ΤΗΝ ΓΛΥΚΟΛΥΣΗ ?

Answer 34

1. Οι όγκοι εμφανίζουν αυξημένους ρυθμούς πρόσληψης γλυκόζης
2. Τα ταχέως αυξανόμενα καρκινικά κύτταρα θα μεταβολίσουν την γλυκόζη σε γαλακτικό ακόμη και παρουσία οξυγόνου : Αερόβια γλυκόλυση
3. Οι όγκοι με υψηλή πρόσληψη γλυκόζης είναι ιδιαίτερα επιθετικοί και αυτοί οι καρκίνοι φαίνεται να έχουν κακή πρόγνωση
4. Η έλλειψη οξυγόνου (υποξία) που εμφανίζουν ορισμένοι όγκοι με γρήγορη αύξηση ενεργοποιεί έναν μεταγραφικό παράγοντα, τον μεταγραφικό παράγοντα που επάγεται από την υποξία
5. Οι όγκοι μεγαλώνουν πιο γρήγορα από τα αγγεία και δεν οξυγονώνονται επαρκώς
   ΥΠΟΞΙΑ → η γλυκόζη γίνεται η κύρια πηγή ενέργειας

Question 35

ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΣΧΕΣΗ ΓΛΥΚΟΝΕΟΓΕΝΕΣΗΣ-ΓΛΥΚΟΛΥΣΗΣ ?

Answer 35

1. ΓΛΥΚΟΝΕΟΓΕΝΕΣΗ δεν είναι μία αντιστροφή της γλυκόλυσης
2. Η πορεία της γλυκονεογένεσης δε ξεκινάει στο ίδιο τμήμα του κυττάρου που τελειώνει η γλυκόλυση
3. Η γλυκόλυση και η γλυκονεογένεση είναι συντονισμένες έτσι ώστε μέσα στο κύτταρο, η μία πορεία να είναι σχετικά ανενεργός όταν η άλλη είναι πλήρως ενεργός
4. όταν υπάρχει ανάγκη για ενέργεια ή για γλυκολυτικά ενδιάμεσα, επικρατεί η γλυκόλυση
5. Όταν υπάρχει περίσσεια ενέργειας και πρόδρομων ενώσεων της γλυκόζης επικρατεί η γλυκονεογένεση
6. H ισορροπία μεταξύ της γλυκόλυσης και γλυκονεογένεσης (ήπαρ) είναι ευαίσθητη στη συγκέντρωση γλυκόζης στο αίμα

Question 36

ΠΟΥ ΠΡΑΓΜΑΤΟΠΟΙΕΙΤΑΙ ΓΛΥΚΟΝΕΟΓΕΝΕΣΗ ?

Answer 36

Ήπαρ & μικρό μέρος στους νεφρούς

Question 37

ΠΟΙΟ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΗΣ ΓΛΥΚΟΝΕΟΓΕΝΕΣΗΣ ?

Answer 37

Γλυκόζη μπορεί θα συντεθεί από μη
υδατανθρακικές πρόδρομες ενώσεις : Γαλακτικό- Αμινοξέα - Γλυκερόλη

Question 38

ΠΟΤΕ ΑΥΞΑΝΕΤΑΙ Η ΙΝΣΟΥΛΙΝΗ & ΤΙ ΔΙΕΓΕΙΡΕΙ ?

Answer 38

αυξάνει μετά από γεύμα, ΔΙΕΓΕΙΡΕΙ :
1. έκφραση της φωσφοφρουκτοκινάσης (PFK)
2. το ενζύμο δημιουργίας και αποικοδόμησης της 2,6- διφωσφορικής φρουκτόζης (PFK2)
3. κινάση του πυροσταφυλικου

Question 39

ΠΟΤΕ ΑΥΞΑΝΕΤΑΙ Η ΓΛΥΚΑΓΟΝΗ & ΤΙ ΔΙΕΓΕΙΡΕΙ ?

Answer 39

αυξάνει κατά τη διάρκεια της ασιτίας (αναστέλλει όλα όσα η ινσουλίνη διεγείρει) διεγείρει την παραγωγή
1. φωσφατάση της 1,6 φρουκτόζης
2. φωσφο-ενολοπυροσταφιλική καρβοξυκινάση
του πυροσταφυλικού