13. opóźnienie adaptacyjne Flashcards
opóźnienie adaptacyjne
Cechy lub zachowania, które wyewoluowały jako adaptacje w określonym środowisku, tracą swoją adaptacyjność i zaczynają przynosić koszty w wyniku, najczęściej nagłych, zmian środowiskowych.
przykładowe przyczyny:
migracje, zmiany klimatu, działalność człowieka
możliwe konsekwencje:
eliminacja niekorzystnej cechy, zmiany w środowisku, wymarcie gatunku
synchronizacja między gotowością do reprodukcji a dojrzałością społeczną
wyraźniejsza u kobiet
dojrzałość społeczna w warunkach plejstocenu (warunki dorosłości w społecznościach łowiecko-zbierackich)
- sprawność motoryczna (10-12 rok życia - dziecko doskonałe)
- poziom rozwoju społecznego (adolescencja)
- zdolność abstrakcyjnego myślenia (11-15 rok życia)
niedożywienie podczas rozwoju prenatalnego
wcześniejsze rozpoczęcie dojrzewania płciowego
niedożywienie w okresie dzieciństwa
odroczone dojrzewanie płciowe
temporalne niedopasowanie rozwoju płciowego i psychofizycznego
podczas gdy tempo rozwoju psychospołecznego spowalnia, tempo rozwoju płciowego przyspiesza
trend sekularny
coraz wcześniejszy wiek dojrzewania płciowego, szybszy wzrost, większe rozmiary ciała -> efekt poprawy w zakresie higieny, zdrowia
spowolnienie tempa rozwoju psychospołecznego, dłuższy okres przygotowań do wkroczenia w dorosłość -> efekt szybkich zmian i narastania wymagań i rywalizacji w życiu społecznym
niedopasowanie metaboliczne
zaopatrzenie w energię a wydatkowanie energii; nadwyżki energii magazynowane w postaci tłuszczu