11. Durf Denken

Question 1

Verschil actuele maatschappij en ancien regime?

Answer 1

Onze samenleving wortelt in de verlichting

Question 2

Wat is de verlichting?

Answer 2

Een denkstroming uit de 18e eeuw

Question 3

Essencieel bij de verlichting?

Answer 3

De denkwijze dat onze maatschappij met ons verstand verklaard kan worden
Niet is zonder reden

Question 4

Basisidee van de verlichting?

Answer 4

Durven denken zonder de leiding van iemand anders

Question 5

Wie bedoelde Kant met het voogden van het denken? Voorbeelden?

Answer 5

De kerk en de staat bepalen hoe de mensen moeten denken

• Lodewijk XIV beslist welke godsdienst je moet hebben, welke cultuur je mooi moest vinden,…
• De kerk heeft zich als leider van zijn denken afgedaan bij Galilei => de zon staat niet in het midden!

Question 6

Wat wilde de verlichting realiseren

Answer 6

Vrijheid

Question 7

Verklaar de beeldspraak in het begrip verlichting?

Answer 7

Het duister is de onwetendheid, het verstand is het licht dat de duisternis verjaagd

Question 8

Door wat werd het humanisme voorgeleid?

Answer 8

Het humanisme

Question 9

Wat zijn de 3 langetermijnevoluties?

Answer 9

• de contacten met de buiten-Europese wereld
• de feitelijke religieuze verscheidenheid
• de wetenschappelijke revolutie

Question 10

Hoe droegen de contacten met de buiten-Europese wereld ‘bij tot het belangrijker worden van het verstand?

Answer 10

Door die contracten beseften de Europeanen dat er ook andere manieren waren om aan politiek/religie te doen

Question 11

Hoe droeg ‘de feitelijke religieuze verscheidenheid’ bij tot het belangrijker worden van het verstand?

Answer 11

Door het discussiëren met mensen van een ander geloof werd men kritischer

Question 12

Hoe droeg ‘de wetenschappelijke revolutie’ bij tot het belangrijker worden van het verstand?

Answer 12

Deed het geloof in menselijk denken/verstand toenemen

Question 13

Hoe raakten de verlichtte ideeën verspreid? Problemen? Humanisme?

Answer 13

Via de nieuwe communicatiemedia
-kranten en tijdschriften (groter publiek dan humanisme)
Het moest wel stiekem gebeuren omdat het tegen de ideeën van de staat/kerk was

Question 14

Welke publicatie smienten nog stiekem gebeuren?

Answer 14

De encyclopedie met de toenmalige wetenschappelijke kennis, op, ideeën over religie vrijheid en politiek.
Oplossing: het werd uitgegeven als fictie

Question 15

Voorbeeld van een stiekem uitgegeven boek? Kritiek op?

Answer 15

Lettres persanes van Montesquieu.

• koning manipuleert onderdanen
• koning waant zich als een god

Question 16

Jean-Jacques Rausseau

Answer 16

Grote sociale ongelijkheid
Pleit voor de afstraffing van het privé-bezit. De vruchten van de grond moeten van iedereen zijn. Bezit leidt tot afgunst en oorlog

Question 17

Voltaise

Answer 17

Vorst bepaald religie onderdanen, religieuze intolerantie, vervolging andersgelovigen
Pleit voor religieuze tolerantie. Iedereen zou moeten geloven wat hij wil. Indien je geen behoefte hebt aan een godsdienst moet dat ook kunnen

Question 18

Frederik II Van Pruisen

Answer 18

Het goddelijke recht geeft de absolute vorst alle macht
Een vorst heeft idd macht, maar hij moet die alleen ten diensten stellen van het volk
=verlicht despotisme

Question 19

Montesquieu

Answer 19

Alle machten in handen van de absolute vorst. Geen rechtszekerheid, marteling bij rechtszaken
De 3 machten (rechterlijk, wetgevend, uitvoerend) moeten gescheiden zijn.
Rechtszekerheid = de persoon die de straf uitspreekt is niet degene die de wet gemaakt heeft, of de straf zal uitvoeren

Question 20

Adam Smith

Answer 20

Overheidsmengingen in het economisch leven =mercantilisme
De staat moet de economie vrijlaten, maar moet wel zorgen voor infrastructuur en veiligheid
= economisch liberalisme

Question 21

John Locke

Answer 21

Rechten afhankelijk van je stand, sociaal-juridische discriminatie, de vorst heeft de macht, het volk heeft geen weerstand
Vrijheid is een natuurrecht en geldt voor iedereen. Iedereen is gelijk.
Het volk heeft de macht = volkssoevereiniteit
Dit betekent dat het volk een heerser kan aanduiden en ook mag afzetten indien deze zijn macht misbruikt.

Question 22

Cesare Beccaria

Answer 22

Doodstraf bij misdaden
Iedereen is onschuldig tot het tegendeel is bewezen. Iemand folteren om een bekentenis af te dwingen zal vaak leiden tot de veroordeling van een onschuldige. Misdaad wordt veel doeltreffender voorkomen door de zekerheid van een straf dan door de strengheid ervan.

Question 23

Scheiding der machten: de 3 machten?

Answer 23

Wetgevend = parlement (wetten maken)
Uitvoerend = ministers (wetten toepassen)
Rechterlijk = de rechtbanken (bestraffing)