Διαλεξη 1 Flashcards
Τι ειναι η εφηβεια?
Εφηβεια ειναι η περιοδος μεταβασης απο την παιδικη ηλικια στην ενηλικη ζωη. Διαρκει μια δεκαετια ή και περισσοτερο. Ειναι η αναδυομενη ενηλικιωση
Ποια ειναι η σχεση του κοινωνικοπολιτισμικου πλαισιου και της εφηβειας?
- Το κοινωνικοπολιτισμικο πλαισιο επηρεαζει την αντιληψη μας για το τελος και λιγοτερο για την εναρξη της εφηβειας.
- Σε καθε πολιτισμικο πλαισιο η ενηλικιβση θεωρειται οροσημο και αναγνωριζεται η αναγκη μεταβασης απο την παιδικη ηλικια.
- Ειναι η μεταβατικη περιοδος κατα την οποια ο καθε εφηβος κανει σχεδια για την ενηλικη ζωη.
Τι ειναι η θεωρια της Ιστοριας Ζωης ( Life history theory- LHT)
+ Live fast die young
Η βασικη ιδεα ειναι οτι οι συνθηκες ζωης επηρεαζουν τις διεργασιες αναπτυξης. Δυσκολες και απειλητικες συνθηκες ζωης αυξανουν τον κινδυνο θανατου και αρα μειωνουν την πιθανοτητα διαδοσης του γενετικου υλικου. Ετσι συμβαινουν διαφορες προσαρμογες ωστε η αναπαραγωγη να μπορει να επιτευχθει νωριτερα.
Ποια ειναι καποια παραδειγματα που αποδυκνειουν την Θεωρια της Ιστοριας της Ζωης?
Ειναι καποιοι δεικτες περιβαλλοντικης αβεβαιοτητας οπως:
1. ο αποχωρισμος απο τους γονεις
2. η απουσια του πατερα( ταχυτερη εμμηναρχη)
==> αυτοι οι παραγοντες συνδεονται θετικα με επιθετικοτητα και ριψοκινδυνες συμεπριφορες και αρνητικα με την αργη ιστορια ζωης.
Ποιοι ειναι οι τρεις περιοδοι της εφηβειας και της αναδυομενης ενηλικιωσης με βαση το πολιτισμικο πλαισιο της εφηβειας?
- Πρωιμη Εφηβεια 10/11-14 ετων.
- Υστερη εφηβεια: λυκειο, 14/15-18 ετων.
- Αναδυομενη ενηλικιωση: 18-25 ετων, μεχρι την αναληψη ενηλικων ρολων.
==> ακομα και στα πλαισια ενος πολιτισμου, υπαρχουν μεγαλες διαφορες( ετερογενεια) ως προς το ποτε τελειωνει η εφηβεια. Για καποια ατομα η ενηλικη ζωη ξεκινα στα 18, αφου αρχιζουν να εργαζονται, μπορει να παντρευτουν και να κανουν οικογενια.
Πως μπορει να επηρεασει ο Ηλικιακος Διαχωρισμος και η Οικονομικη Εξαρτηση τους εφηβους?
- Ηλικιακος Διαχωρισμος=
α. Αλληλεπιδραση κυριως με αλλους ανθρωπους της ιδιας ηλικιας.
β. μπορει να εχει αρνητικες συνεπειες πχ. χαμενες ευκαιριες να επωφεληθουν απο τις γνωσεις και την εμπειρια μεγαλυτερων νεων ανθρωπων, αλλα και να βοηθησουν οι ιδιοι οι εφηβοι ατομα μικροτερης ηλικιας. - Οικονομικη Εξαρτηση=
α. Οι εφηβοι συχνα εξαρτωνται οικονομικα απο τους γονεις τους.
β. Μπορει να οδηγησει τους εφηβος σε απογοητευση και ανησυχια για τη θεση τους στο κοσμο.
Ποια πιστευεται οτι ειναι η σταση των εφηβων απεναντι στις κοινωνικο-πολιτισμικες συνθηκες? (4)
- Οι εφηνοι εχουν ισχυρες αποωεις για τον κοσμο γυρω τους.
- Ιδεαλιστες, υποστηριχουν ριζοσπαστικα κινηματα.
- Ειναι ιδιαιτερα ευαλωτοι στον παθητικο ρολο του καταναλωτη.
- Επιρροη των μεσων κοινωνικης δικτυωσης.
Ποια ειναι καποια ζητηματα και προοπτιες της αναδυομενης ενηλικιωσης? (5)
- Εξερευνηση ταυτοτητας= δοκιμη δυνατοτητων, καλυτερη κατανοηση του ευατου τους και της θεσης τους στην κοινωνια.
- Ασταθεια= πειραματισμος
- Εστιαση στον ευατο
- Αισθηση οτι βρισκονται στο ενδιαμεσο= ρολοι τοσο προηγουμενων οσο και επομενων σταδιων.
- Ηλικια των δυνατοτητων.
Πως γινεται η σωματικη αναπτυξη στην εφηβεια? (3)
- Γοργος ρυθμος ανατπυξης, οπως ισχυει και στην εμβρυικη και βρεγικη φαση αναπτυξης.
α. προκαλει ανησυχια στους εφηβους
β. συγκρισεις με αλλους συνομιληκους ή με κυριαρχα ιδανικα.
γ. ο ρολος των γονεων στην προετοινασια και υποστηριξη των εφηβων για τις σωματικες αλλγες ειναι σημαντικος. - Εκρηξη αναπτυξης= δειγμα εισοδου στην ηβη. Οι υπολεοιπες αλλαγες μπορει να καθυστερουν μεχρι και 1 ετος.
- Μη συμμετρικη εξελιξη= μπορει πχ. τα δυο ακρα να εχουν καποια διαφορα μεταξυ τους, αφου δεν μεγαλωνουν απαραιτητα με τον ιδιο ρυθμο.
Τι ειναι η ηβη?
Η ηβη αναφερεται στην επιτευξη της σεξουαλικης ωριμανσης και τις ικανοτητας αποκτησης παιδιων.
==> Για τα κοριτσια η εμμηναρχη αποτελει την ενδειξει εναρξη της ηβης.
==> Για τα αγορια η ηβη σηματοδοτειται απο την πρωτη εκσπερματιση που περιεχει γονιμα σπερματοζωαρια.
- Η ηβη συνοδευεται απο πολλες αλλαγες.
- η σεξουαλικη ωρισμανση συντελειται στη διαρκεια της εφηβειας.
Ποια σωματικα μεροι επηρεαζονται απο τη σωματικη αναπτυξη στην εφηβεια? (3)
- Πρωτερευονται και δευτερευοντα χαρακτηριστικα της ηβης :
α. Πρωτευοντα: αμεση συνδεση με την αναπαραγωγη.
β. Δευτερεοντα: εμμεση συνδεση με την αναπαραγωγη - Αυξηση των οργανων αναπαραγωγης
- Δευτερευοντα χαρακτηριστικα του φυλου; τριχοφυια, αυξηση σωματικου λιπους και μυων, μεθυνση και ωριμανση των γεννητικων οργανων.
Ποιες ειναι καποιες παρατηρησης στην σωματικη αναπτυξη στην εφηβεια? (3)
- Και στα δυο φυλα αυξανεται, ωστοσο στα αγορια το περιττο λιπος συχνα χαννεται αργοτερα, ενω στα κοριτσια οχι.
- Η παχυσαρκια συνηθως ξεκινα στην προεφηβεια.
- Οι σωματικες αλλαγες προκαλουνται απο αυξηση των ορμονων.
Ποιες ειναι οι διαφορες φυλου στη σωματικη αναπτυξη?
- Η ηβη ξεκιναει νωριτερα στα κοριτσια παρα στα αγορια.
- Οι ορμονες τεστοστερονη για τα αγορα και οιστρογονα, προγεστερονη για τα κοριτσια ευθυνονται για τις σωματικες αλλαγε.
Ποεις ειναι οι χαρακτηριστικες σωματικες αλλαγες στην εφηβεια στα δυο φυλα? (6) (8)
Κοριτσια (6) :
α. Αυξηση στηθους
β. Ηβικη τριχοφυια
γ. Μασχαλιαια τριχοφυια
δ. Αυξηση του σωματος
ε. Εμμηναρχη
ζ. Αυξηση της εκκρισης των αδενων που παραγουν λιπος και ιδρωτα
Αγορια (8) :
α. Αυξηση των ορχεων, του οσχεου και του πεους.
β. Ηβικη τριχοφυια
γ. Τριχοφυια προσωπου και μασχαλιαια τριχοφυια
δ. Αυξηση του σωματος
ε. Αυξηση του πεους
ζ. Αυξηση της εκκρισης των αδενων που παραγουν λιπος και ιδρωτα.
η. Αλλαγη στη φωνη
θ. Πρωτη εκσπερματιση.
Ποιος ειναι ο μεσος ορς ηλικιας εναρξης της εμμηνορροιας?
+ Ο μεσος ορος ηλικιας εναρξης της εμμηνορροιας διαφερει σημαντικα ανα τον κοσμο.
+ Ο μεσος ορος ηλικιας εναργης της εμμηνορροιας φαινεται να ποικιλει ιστορικα