01 The Chemical Basis of Life Flashcards
ස්වාභාවික ව පවතින මූලද්රව්ය ගණන කීය ද?
92 යි
ස්වාභාවික ව පවතින මූලද්රව්ය අතුරෙන් ජීවී දේහ තුළ අඩංගු වන මූලද්රවය ගණන කොපමණ ද?
25 ක් පමණ
ජීවී දේහ තුළ වැඩියෙන් ම අඩංගු වන මූලද්රව්ය මොනවා ද?
- කාබන් C
- හයිඩ්රජන් H
- ඔක්සිජන් O
- නයිට්රජන් N
Acronym : CHON
ප්රධාන මූලද්රව්යවලට අමතර ව ජීවී දේහයේ ඇති අංශු මාත්ර මූලද්රව්ය මොනවා ද?
සල්ෆර්
සෝඩියම්
ක්ලෝරීන්
කැල්සියම්
පොස්පරස්
පොටෑසියම්
අයන්
මැග්නීසියම්
ස්කන්ධය අනුව මානව දේහයේ අඩංගු ප්රධාන මූලද්රව්යවල සංයුතිය කුමක් ද?
කාබන් 18%
හයිඩ්රජන් 10%
ඔක්සිජන් 65%
නයිට්රජන් 3%
වෙනත් 4%
සජීවී පදාර්ථය නිර්මාණය වී ඇති රසායනික සංයෝග බෙදා ඇති කාණ්ඩ දෙක කුමක් ද?
කාබනික සහ අකාබනික සංයෝග
කාබනික සංයෝග ලෙස සැලකෙන්නේ මොනවා ද?
කාබන් අඩංගු සංයෝග
Note : This definition is extremely simplified, there are some other terms regarding the definition of organic and non-organic compounds. Not gonna explain anything that’s out of the text book here, just to make sure we cover what’s most important at the moment.
කාබන් අඩංගු නොවන සංයෝග හඳුන්වන නම කුමක් ද?
අකාබනික සංයෝග
කාබන් අඩංගු එහෙත් අකාබනික ලෙස සැලකෙන සංයෝග මොනවා ද?
කාබන්ඩයොක්සයිඩ්, කාබන්මොනොක්සයිඩ්, කාබනේට සහ බයිකාබනේට
සජීව පදාර්ථයේ අඩංගු මූලික කාබනික සංයෝග මොනවා ද?
- කාබෝහයිඩ්රේට
- ප්රෝටීන්
- ලිපිඩ
- නියුක්ලෙයික් අම්ල
සජීව පදාර්ථයේ අඩංගු මූලික කාබනික සංයෝග හඳුන්වන අනෙක් නම කුමක් ද?
ප්රධාන ජෛව අණු
ප්රධාන ජෛව අණු හැරුණු විට සජීව පදාර්ථයේ අඩංගු වෙනත් කාබනික සංයෝග මොනවා ද?
විටමින්
සජීව පදාර්ථය තැනී ඇති අකාබනික සංයෝග මොනවා ද?
ජලය, ඛනිජ ලවණ හා වායු වර්ග
වඩාත් සුලබත ම කාබනික සංයෝගය කුමක් ද?
කාබෝහයිඩ්රේට
කාබෝහයිඩ්රේට නිපදවෙන්නේ කුමන ක්රියාවලියක් මගින් ද?
ප්රභාසංශ්ලේෂණය මගින්
කාබෝහයිඩ්රේට අඩංගු ආහාර මොනවා ද?
බත්, පාන්, අල, ධාන්ය, සීනි, පිටි
කාබෝහයිඩ්රේට තැනී ඇති මූලද්රව්ය මොනවා ද?
- කාබන් C
- හයිඩ්රජන් H
- ඔක්සිජන් O
Acronym : CHO CHO CHON CHONP
කාබෝහයිඩ්රේටවල හයිඩ්රජන් සහ ඔක්සිජන් අණු සංයෝජනය වීමේ අනුපාතය කුමක් ද?
2 : 1 (Same as the formula of water)
කාබෝහයිඩ්රේටවල පොදු අණුක සූත්රය කුමක් ද?
Cx (H2O)y
කාබෝහයිඩ්රේට වර්ග කරන කොටස් තුන මොනවා ද?
මොනොසැකරයිඩ, ඩයිසැකරයිඩ සහ පොලිසැකරයිඩ
මොනොසැකරයිඩවල අණුක සූත්රය කුමක් ද?
C6H12O6
ඩයිසැකරයිඩවල අණුක සූත්රය කුමක් ද?
C12H22O11
පොලිසැකරයිඩවල අණුක සූත්රය කුමක් ද?
(C6H10O5)n
n = Number of monosaccharides
මොනොසැකරයිඩ වර්ග සඳහා උදාහරණ මොනවා ද?
- ග්ලූකෝස්
- ෆෘක්ටෝස්
- ගැලැක්ටෝස්
ඩයිසැකරයිඩ සඳහා උදාහරණ මොනවා ද?
- මෝල්ටෝස්
- සුක්රෝස්
- ලැක්ටෝස්
පොලිසැකරයිඩ සඳහා උදාහරණ මොනවා ද?
- පිෂ්ටය
- සෙලියුලෝස්
- ග්ලයිකොජන්
කාබෝහයිඩ්රේටවල තැනුම් ඒකකය කුමක් ද?
මොනොසැකරයිඩ
මොනොසැකරයිඩවල ලක්ෂණ මොනවා ද?
- ස්ඵටික ස්වරූපයක් ගනී
- ජලයේ ද්රාව්ය වේ
- සාමාන්යයෙන් පැණි රසය
මොනොසැකරයිඩ හඳුන්වන අනෙක් නම කුමක් ද?
සරල සීනි
පිෂ්ටමය ආහාර ජීරණයේ අන්තඵලය කුමක් ද?
ග්ලූකෝස්
ග්ලූකෝස් අඩංගු ආහාර මොනවා ද?
ඉදුණු පලතුරු, මී පැණි
ෆෘක්ටෝස් හැඳින්වෙන වෙනත් නමක්?
පලතුරු සීනි
පැණි රසින් වැඩි ම සීනි වර්ගය කුමක් ද?
ෆෘක්ටෝස්
ගැලැක්ටෝස් අඩංගු වන්නේ කුමන ආහාර වර්ග වල ද?
කිරි ආහාරවල
ලැක්ටෝස් ජීරණයේ අන්තඵලය කුමක් ද?
ගැලැක්ටෝස්
පැණි රසක් නොමැති මොනොසැකරයිඩ වර්ගය කුමක් ද?
ගැලැක්ටෝස්
ඩයිසැකරයිඩ සෑදෙන්නේ කෙසේ ද?
- මොනොසැකරයිඩ අණු දෙකක් එකතු වී ඩයිසැකරයිඩයක් සෑදේ.
- මෙම ක්රියාවලියේ දී ජල අණුවක් පිට වේ.
ඩයිසැකරයිඩයකින් මොනොසැකරයිඩ ලබා ගත හැක්කේ කෙසේ ද?
- ඩයිසැකරයිඩයක් හා ජල අණුවක් එක් වීමෙන්
ඩයිසැකරයිඩවල ලක්ෂණ මොනවා ද?
- ජලයේ ද්රාව්ය වේ
- පැණි රසය
- ස්ඵටිකරූපී වේ
මොනොසැකරයිඩ එකතු වී ඩයිසැකරයිඩයක් සෑදෙන ආකාරය දැක්වෙන ප්රත්යාවර්ත ප්රතික්රියාවෙහි සමීකරණය ලියා දක්වන්න
2C6H12O6 <—> C12H22O11 + H2O
ප්රරෝහණය වන බීජවල අඩංගු සීනි වර්ගය කුමක් ද?
මෝල්ටෝස්
ශාකවල ප්ලෝයමීය යුෂයේ අඩංගු වන සීනි වර්ගය කුමක් ද?
සුක්රෝස්
කිරි ආහාරවල අඩංගු ඩයිසැකරයිඩ වර්ගය කුමක් ද?
ලැක්ටෝස්
පිෂ්ටය ජීරණයෙන් ග්ලූකෝස්වලට අමතර ව සෑදෙන අතුරුඵලය කුමක් ද?
මෝල්ටෝස්
මෝල්ටෝස් අණුවක් සෑදී ඇත්තේ කෙසේ ද?
ග්ලූකෝස් අණු දෙකක් එක් වීමෙන්
(ග්ලූකෝස් + ග්ලූකෝස් <—> මෝල්ටෝස් + ජලය)
ෆෘක්ටෝස් අණුවක් සහ ග්ලූකෝස් අණුවක් එක් වී සෑදෙන සීනි වර්ගය කුමක් ද?
සුක්රෝස්
(ග්ලූකෝස් + ෆෘක්ටෝස් <—> සුක්රෝස් + ජලය)
සුක්රෝස් දක්නට ලැබෙන ස්ථාන මොනවා ද?
- සුදු හා රතු සීනිවලසීනිවල
- උක් හා බීට්වල
- ශාකවල ප්ලෝයමීය යුෂයේ
- ඇතැම් පලතුරුවල
ලැක්ටෝස් අණුවක් සෑදෙන්නේ කෙසේ ද?
ග්ලූකෝස් අණුවක් ගැලැක්ටෝස් අණුවක් සමඟ එක් වීමෙන්
(ග්ලූකෝස් + ගැලැක්ටෝස් <—> ලැක්ටෝස් + ජලය)
ශාකවල නොමැති සීනි වර්ගය කුමක් ද?
ලැක්ටෝස්
එළකිරිවල ලැක්ටෝස් ප්රතිශතය කුමක් ද?
4% - 6%
මව්කිරිවල ලැක්ටෝස් ප්රතිශතය කුමක් ද?
6% - 7%
පොලිසැකරයිඩ සෑදී ඇත්තේ කෙසේ ද?
- මොනොසැකරයිඩ අණු රාශියක් බහුඅවයවීකරණය වීමෙන්
- පොලිසැකරයිඩ අණු ජල අණු මගින් වෙන් වීමෙන් (ජල විච්ඡේදනය) නැවත මොනොසැකරයිඩ සෑදේ
පොලිසැකරයිඩවල ලක්ෂණ මොනවා ද?
- ඇල් ජලයේ අද්රාව්ය වේ
- අස්ඵටිකරූපීය
පොලිසැකරයිඩවල තැනුම් ඒකකය කුමක් ද?
ග්ලූකෝස්
සියලු ම පොලිසැකරයිඩ ග්ලූකෝස් අණුවලින් සෑදී ඇති මුත් ඒවායේ ස්වභාවය වෙනස් වීමට හේතු මොනවා ද?
- පොලිසැකරයිඩ අණුවේ පවතින ග්ලූකෝස් අණු සංඛ්යාව
- අණු එකිනෙක සම්බන්ධ වී ඇති ආකාරය
සෙලියුලෝස් දක්නට ලැබෙන ස්ථාන මොනවා ද?
ගාක සෛල බිත්තියේ සහ ශාකමය තන්තුවල
මිනිස් ආහාර ජීරණ පද්ධතිය තුළ ජීරණය නොවන කාබෝහයිඩ්රේට (සීනි) වර්ගය කුමක් ද?
සෙලියුලෝස්
මලබද්ධය වළක්වා ගැනීමට උපකාරී වන පොලිසැකරයිඩ වර්ගය කුමක් ද?
සෙලියුලෝස්
ශාකවල ශක්තිය (කාබෝහයිඩ්රේට) ගබඩා කෙරෙන්නේ කුමක් ලෙස ද?
පිෂ්ටය ලෙස
ග්ලයිකොජන් පවතින ස්ථාන මොනවා ද
සත්ත්ව අක්මාවේ සහ පේෂිවල
සතුන්ගේ සිරුරේ කාබෝහයිඩ්රේට ගබඩා කරන්නේ කුමක් ලෙස ද?
ග්ලයිකොජන් ලෙස
කාබෝහයිඩ්රේටවල වැදගත්කම ලියන්න
- ශක්ති ප්රභවයක් ලෙස
- සංචිත ආහාරයක් ලෙස
- ජීවීන්ගේ සෛල බිත්තිය නිර්මාණය සඳහා
- නියුක්ලෙයික් අම්ලවල සංඝටකයක් ලෙස (As pentose sugar)
කාබෝහයිඩ්රේට හඳුනා ගැනීම සඳහා කරන පරීක්ෂා මොනවා ද?
- ග්ලූකෝස් පරීක්ෂාව (බෙනඩික්ට් පරීක්ෂණය)
- සුක්රෝස් පරීක්ෂාව
- පිෂ්ට පරීක්ෂාව (අයඩින් පරීක්ෂණය)
පිෂ්ට පරීක්ෂාව සිදු කරන ආකාරය විස්තර කරන්න
- පිෂ්ටමය ආහාර ස්වල්පයක් පරීක්ෂා නළයකට ජලය ස්වල්පයක් සමග දමා හොඳින් පොඩි කර මිශ්ර කිරීම
- අයඩින් ද්රාවණයෙන් බිංදුවක් එකතු කිරීම
- නිල් දම් පැහැයක් ලැබේ
ග්ලූකෝස් හඳුනා ගැනීම සඳහා යොදා ගන්නා ද්රාවණය කුමක් ද?
බෙනඩික්ට් ද්රාවණය
ග්ලූකෝස් පරීක්ෂාවට අයත් පියවර නම් කරන්න
- ග්ලූකෝස් ස්වල්පයක් පරීක්ෂා නළයකට ගෙන බෙනඩික්ට් ද්රාවණය ස්වල්පයක් එක් කරන්න.
- එම නළය ජල තාපකයක බහා ක්රමයෙන් රත් කරන්න.
- පහත වර්ණ විපර්යාසය නිරීක්ෂණය කළ හැකි ය,
නිල්, කොළ, කොළ කහ, තැඹිලි, ගඩොල් රතු
(පරීක්ෂා නළය තුළ අවක්ෂේපයක් සෑදේ)
සුක්රෝස් පරීක්ෂණය සඳහා තනුක සල්ෆියුරික් අම්ලය එක් කර රත් කරන්නේ ඇයි?
- ස්ක්රෝස් සෑදී ඇති මොනොසැකරයිඩ වන ග්ලූකෝස් හා ෆෘක්ටෝස් අතර ඇති බන්ධනය බිඳීමට ය
- මේ නිසා නිදහස් වන ග්ලූකෝස් අණු බෙනඩික්ට් ද්රාවණය සමග ප්රතික්රියා කරමින් ග්ලූකෝස් පරීක්ෂණය හා සමාන වර්ණ විපර්යාසයක යෙදෙයි
සුක්රෝස් පරීක්ෂාවෙහි පියවර මොනවා ද?
- සීනි ද්රාවණයකට තනුක සල්ෆියුරික් අම්ලය (H2SO4) ස්වල්පයක් දමා රත් කරන්න.
- ද්රාවණය උදාසීන කිරීම සඳහා සෝඩියම් හයිඩ්රොක්සයිඩ් (NaOH) ස්වල්පයක් එකතු කරන්න.
- බෙනඩික්ට් ද්රාවණය ස්වල්පයක් එකතු කරන්න.
- පහත වර්ණ විපර්යාසය දැකිය හැකි ය,
නිල්, කොළ, කොළ කහ, තැඹිලි, ගඩොල් රතු
- අවක්ෂේපයක් ලැබේ
ලිපිඩ බෙදෙන කොටස් දෙක මොනවා ද?
තෙල් හා මේද
තෙල් යනු මොනවා ද?
කාමර උෂ්ණත්වයේ දී ද්රව ලෙස පවතින ලිපිඩ
උදා : පොල්තෙල්, එළවළු තෙල්
මේදය ලෙස හැඳින්වෙන්නේ මොනවා ද?
කාමර උෂ්ණත්වයේ දී ඝන ස්වභාවයෙන් පවතින ලිපිඩ
උදා : චීස්, මාගරින්
ලිපිඩ තැනී ඇත්තේ කුමන මූලද්රව්ය වලින් ද?
- කාබන් C
- හයිඩ්රජන් H
- ඔක්සිජන් O
Acronym : CHO CHO CHON CHONP
ලිපිඩවල ලක්ෂණ මොනවා ද?
- කාබෝහයිඩ්රේටවලට සාපේක්ෂ ව අඩු හයිඩ්රජන් පරමාණු ගණනකින් සෑදී ඇත
- ජලය වැනි ධ්රැවීය ද්රාවකවල දිය නොවේ
- කාබනික ද්රාවකවල දිය වේ
ලිපිඩ සෑදී ඇත්තේ කෙසේ ද?
ග්ලිසරෝල් සහ මේද අම්ල එක් වීමෙන්
ලිපිඩ සෑදෙන ආකාරය වචන සමීකරණයකින් දක්වන්න
ග්ලිසරෝල් + මේද අම්ල —> ලිපිඩ + ජලය
දේහ පරිවෘත්තීය ක්රියා සඳහා අවශ්ය ශක්ති ප්රභවයක් ලෙස ක්රියා කරන ජෛව අණු මොනවා ද?
කාබෝහයිඩ්රේට, ලිපිඩ සහ ඇතැම් විට ප්රෝටීන
දහනයෙන් කාබෝහයිඩ්රේටවලට වඩා වැඩි ශක්ති ප්රමාණයක් නිදහස් කරන්නේ මොනවා ද?
ලිපිඩ
ලිපිඩ අඩංගු වන ව්යුහාත්මක සංඝටක මොනවා ද?
- ප්ලාස්ම පටලය
- අභ්යන්තර ඉන්ද්රියිකා වල පටල (මයිටොකොන්ඩ්රියා, න්යෂ්ටිය, ගෝල්ගි දේහ)
සෛලීය පටලවල ප්රධානත ම සංඝටකටක් වන පොස්ෆොලිපිඩ සහ කොලෙස්ටරෝල් සෑදී ඇත්තේ ලිපිඩවලිනි.
ශාක දේහයේ මතුපිට ජල උත්ස්වේදනය පාලනය කිරීම සඳහා ඇති ලිපිඩ වර්ගය කුමක් ද?
කියුටින් නම් ඉටි
ලිපිඩ ජලයට අපාරගම්ය වන්නේ ඇයි?
ලිපිඩ ජලය වැනි ධ්රැවීය ද්රාවණ හා මිශ්ර නොවන බැවින්