იტალიის გაერთიანება

Question 1

1815 წლის ვენინს კონგრესის გადაწყვეტილებით რა ცვლილებები ხდება იტალიის ტერიტორიაზე?

Answer 1

დაუბრუნეს ძველი სამთავროები: ტოსკანია, მოდენა და პარმა, რომელთაც ავსტრიელი ჰაბსბურგები მართავდნენ.
ჩრდ, იტალია (ვენეცია, ლომბარდის ტერიტორიები) ავსტრიის სემადგენლობაში შევიდა. სიცილიაში დაბრუნდნენ ფრანგი ბურბონები, შუა იტალია კი რომის პაპს ემორჩილება.

Question 2

ვინ ჩაუდგა სათავეში 50-იან წლებში დაწყებულ ეროვნულ-გამათავისუფლებელ მოზრაობას ქვეყნის გასაერთიანებლად და როგორ მოიხსენიებენ ამ პროცესს?

Answer 2

პატრიოტები: ჯუზეპე გარიბალდი, ჯუზეპე მაძინი

“რისორჯიმენტო”-გამოცოცხლება/აღორძინება

Question 3

რისი მომხრე იყო მაძინი და გარიბალდი? და როგორ გაერთიანდა იტალია საბოლოოდ?

Answer 3

მაძინი იყო მომხრე იტალიის რესპუბლიკის შექმნის და 1849 წელს მან შეძლო “რომის რესპუბლიკის” შექმნა დროებით. გარიბალდი ტავიდან ეტანხმებოდა, თუმცა შემდეგ მიემხრო იტალიის გაერთიანებას სარდინიის გარშემო და ასეც მოხდა. სარდინიის მეფე გახდა პირველი იტალიის მეფე, ხოლო საგარეო საქმეებს მარტავდა სარდინიის სამეფოს პრემიერ მინისტრი კამილო ბენსო დი კავური.

Question 4

რა რეფორმები ჩაატარა დიკავურმა პიემონტის სამეფოში?

Answer 4

გააფართოვა რკინიგზის მშენებლობა. განავითარა შალის, აბრეშუმისა და ბამბის წარმოება. მოახდინა ჯარის მოდერნიზაცა. გაამყარა საგარეო პოლიტიკა.

Question 5

რატომმ გადადგა კავური?

Answer 5

კავური აწარმოებდა იტალიისთვის სასარგებლო პოლიტიკას. მას უნდოდა გამოეყენებინა ნაპოლეონ მე-3-ის ამბიციები იტალიის სასრგებლოდ.
საფრანგეთი დაპირდა სამხედრო დახმარებას ავსტრიის წინააღმდეგ, ხოლო სანაცვლოდ მოითხოვა სავოია და ნიცა.
კავურმა მოახერხა რომ ავსტ. გამოეცხადებინა ომი სარდინიისთვის და გამოეყვანა ის აგრესორად. ამის სემდეგ საფ. ერტვება ომში და ავსტრია მარცხდება მაჯენტას და სოლფერინოს ბრძოლებში 1859 წელს.
საფ. სარდინიის მეფის ვიტორიო-ემანუელ მე-2ის დაუკითხავად აფორმებს ზავს ავსტრიასთნ, რომლის მიხედვითაც ავსტრიამ საფრანგეთს დაუთმო ლომბარდია. შემდეგ საფ. ლომბარდია სარდინიას ნიცასა და სავოიაში გაუცვალა. სწორედდ ამან გამოიწვია იტალიელტა უკმაყოფილება და კავური გადადგა.

Question 6

როდის და როგორ ერთიანდება იტალია კავურის გადადგომის შემდეგ?

Answer 6

1859-60 წწ.
იტალიის ყველა სახ. უერთდება სარდინიის სამეფოს. ჯუზეპე გარიბალდი იღებს კ. სიცილიას და სამხრეთ იტალიას. 1860 წელს გარიბალდი და ვიტორიო-ემანუელ მე-2 შედიან ნეაპოლში. ვიტორიო ხდება იტალიის მეფე.

Question 7

როდის გამოცხადდა იტალიის სახ. შექმნა?

Answer 7

1861 წ. ქალაქ ტურინში
რომი გამოცხადდა დედაქალაქად (თუმცა მისი დაბრნება 1870 წ. საფ-პრუსიის ომის შემდეგ მოხდა და 1871 წ. მოხდა რომში დედაქალაქის გადატანა)

Question 8

როდის იქმნება სახ. ვატიკანი? ვნ იდგა სათავეში?

Answer 8

1929 წ. იტალიის და რომის პაპს შორის დაიდო ლათერანი .

რომის პაპი.

Question 9

რამ მოახდინა გავლენა ნიტალიის სახელმწიფოებრივ-პოლიტიკურ წარმოდგენებზე?

Answer 9

მე-17 საუკუნის ლიბერალურმა იდეებმა ინგლისში, 1879 წლის რევოლუციამმ საფრანგეთში. ნაპოლეონ 1-ლის დროს იტალია ემორჩილებოდა საფრანგეთს და სწორედ მაშინ გაღმავდა აზრი იტალიაში გაერთიანების ქვეყნის შესახებს.

Question 10

რას აკეთებს შეშფოთებული საფ. იტალიის გაერთიანების ფონზე?

Answer 10

რომის პაპის სამფლობელოში ჰყავს არმია და არ აძლევს საშუალებას გარიბალდს , რომ რომი აიღოს.