درس ۱۶

Question 1

آزرم

Answer 1

شرم، حیا

Question 2

ارتفاع

Answer 2

محصول زمین‌های زراعتی؛ ارتفاع ولایت: عایدات و درآمدهای مملکت

Question 3

اندیشه: اندوه، ترس، اضطراب، فکر

Question 4

ایمن: در امن، دل‌آسوده

Question 5

بریان: در لغت کباب‌شده و پخته‌شده بر آتش، مجازاً ناراحت و مضطرب؛ بریان شدن: غمگین و ناراحت شدن، در سوز و گداز بودن

Question 6

پرمایه: گرانمایه، پرشکوه؛ مایه: قدرت، توانایی

Question 7

تازی: اسبی از نژاد عربی با گردن کشیده و پاهای باریک

Question 8

تپش: اضطراب ناشی از گرمی و حرارت، گرمی و حرارت

Question 9

تطاول: ستم و تعدی، به زور به چیزی دست پیدا کردن

Question 10

تعصب: طرفداری یا دشمنی بیش از حد نسبت به شخص، گروه یا امری؛ به تعصب: به حمایت و جانبداری

Question 11

حشم: خدمتکاران، خویشان و زیردستان فرمانروا

Question 12

حلقه‌به‌گوش: کنایه از فرمان‌بردار و مطیع

Question 13

خستن: زخمی کردن، مجروح کردن

Question 14

خود: کلاه‌خود

Question 15

خیره‌سر: گستاخ و بی‌شرم، لجوج

Question 16

دستور: وزیر، مشاور

Question 17

زوال: نابودی، از بین رفتن

Question 18

سبو: کوزه، ظرف معمولاً دسته‌دار از سفال یا جنس دیگر برای حمل یا نگه‌داشتن مایعات

Question 19

سپردن: طی کردن، پیمودن

Question 20

سمن: نوعی درخت گل، یاسمن

Question 21

شبیخون: حمله ناگهانی دشمن در شب

Question 22

طرح افکندن: کنایه از بنا نهادن؛ طرح ظلم افکندن: سبب پیدایش و گسترش ظلم شدن، بنیان ظلم نهادن

Question 23

عجم: سرزمینی که ساکنان آن غیرعرب، به‌ویژه ایرانی باشند؛ ایران؛ ملوک عجم: پادشاهان ایران

Question 24

عفاف: رعایت اصول اخلاقی، پرهیزکاری، پارسایی

Question 25

غربت: غریبی، دوری از خانمان

Question 26

فرهیختگی: فرهیخته بودن، فرهیخته: برخوردار از سطح والایی از دانش، معرفت یا فرهنگ

Question 27

فریادرس: یاور، دستگیر

Question 28

کربت: غم، اندوه؛ کربت جور: اندوه حاصل از ظلم و ستم

Question 29

مقرر شدن: قرار گرفتن، ثبات و دوام یافتن

Question 30

مکاید: جمع مکیده یا مکیدت؛ کیدها، مکرها، حیله‌ها

Question 31

ملک: پادشاه، سلطان

Question 32

موبد: روحانی زرتشتی، مجازاً مشاور

Question 33

نقصان: کم شدن، کاهش یافتن

Question 34

نماز بردن: تعظیم کردن، عمل سر فرود آوردن در مقابل کسی برای تعظیم

Question 35

نواختن: کسی را با گفتن سخنان محبت‌آمیز یا بخشیدن چیزی مورد محبت قرار دادن

Question 36

نیک‌پی: خوش‌قدم

Question 37

دهش: نیکی‌کننده

Question 38

ولایت: کشور، سرزمین

Question 39

هشیوار: هوشیار، هوشیارانه، آگاهانه

Question 40

هیون: شتر، به‌ویژه شتر قوی‌هیکل و درشت‌اندام

Question 41

تنیده: در هم‌بافته

Question 42

رجز: شعری که در میدان جنگ برای مفاخره می‌خوانند

Question 43

زخمکاری: ضربۀ مؤثری از خمی که موجب مرگ می‌شود

Question 44

سورت: تندی و تیزی، حدت و شدت

Question 45

ضجه: ناله و فریاد با صدای بلند، شیون

Question 46

طاق: فرد، یکتا، بی‌همتا

Question 47

عماد: تکیه‌گاه، نگاه‌دارنده؛ آنچه بتوان بر آن (او) تکیه کرد

Question 48

عیار: ابزار و مبنای سنجش، معیار

Question 49

مرادف: مترادف، هم‌ردیف

Question 50

مرتعش: دارای ارتعاش، لرزنده

Question 51

منتشا: نوعی عصا که از چوب گره‌دار ساخته می‌شود و معمولاً درویشان و قلندران به دست می‌گیرند؛ برگرفته از نام «منتشا» (شهری در آسیای صغیر)

Question 52

ناورد: نبرد

Question 53

هریوه: هروی، منسوب به هرات (شهری در افغانستان)

Question 54

هول: وحشت‌انگیز، ترسناک

Question 55

استغنا: بی‌نیازی؛ در اصطلاح، بی‌نیازی سالک از هر چیز جز خدا

Question 56

اعانت: یاری دادن، یاری

Question 57

افسرده: منجمد، سرمازده

Question 58

اکناف: جمع کنف، اطراف، کناره‌ها

Question 59

اولی: شایسته؛ اولی‌تر: شایسته‌تر (با آنکه «اولی» خود صفت تفضیلی است؛ در گذشته به آن «تر» افزوده‌اند.)

Question 60

تجرید: در لغت به معنای تنهایی گزیدن؛ ترک گناهان و اعراض از امور دنیوی و تقرب به خداوند؛ در اصطلاح تصوف، خالی شدن قلب سالک از آنچه جز خداست

Question 61

تعب: رنج و سختی

Question 62

تفرید: دل خود را متوجه حق کردن، دل از علایق بریدن و خواست خود را فدای خواست ازلی کردن، فرد شمردن و یگانه دانستن خدا؛ تفرید را عطار در معنی گم شدن عارف در معروف به کار می‌برد؛ یعنی وقتی‌که در توحید غرق شد، آگاهی از این گم‌شدگی را گم کند و به فراموشی سپارد

Question 63

دعوی: ادعا، ادعای خواستن یا داشتن چیزی؛ معنی و دعوی دو مفهوم متقابل و متضادند. معنی، حقیقتی است که نیاز به اثبات ندارد و دعوی لافی است تهی از معنی

Question 64

زاد: توشه، خوردنی و آشامیدنی که در سفر همراه می‌برند؛ سن و سال

Question 65

سروش: پیام‌آور، فرشته پیام‌آور

Question 66

شگرف: قوی، نیرومند

Question 67

شیدا: عاشق، دلداده

Question 68

صدر: طرف بالای مجلس، جایی از اتاق و مانند آن که برای نشستن بزرگان مجلس اختصاص می‌یابد؛ مجازاً ارزش و اعتبار

Question 69

کلان: دارای سن بیشتر

Question 70

گرمرو: مشتاق، به شتاب رونده و چالاک، کوشا

Question 71

گرده: قرص نان، نوعی نان

Question 72

مخاصمت: دشمنی، خصومت

Question 73

مصاحبت: همنشینی، هم‌صحبت داشتن

Question 74

مقالات: جمع مقالت، گفتارها، سخنان

Question 75

وادی: سرزمین، صحرا و بیابان