درس شانزدهم

Question 1

آزگار

Answer 1

زمانی دراز؛ ویژگی آنچه بلند و طولانی به نظر می‌آید

Question 2

آسمان جُل

جل

Answer 2

کنایه از فقیر، بی‌چیز، بی‌خانمان

پوشش به معنای مطلق

Question 3

مرکب اتباعی/اتباع

Answer 3

به ترکیب‌هایی مانند پرت‌وپلا که در آنها لفظ دوم، اغلب بی‌معنی است و برای تاکید لفظ اول می‌آید، می‌گویند

Question 4

استشاره

Answer 4

رای‌زنی، مشورت، نظرخواهی

Question 5

استیصال

Answer 5

ناچاری، درماندگی

Question 6

اطوار

Answer 6

رفتار و یا سخنی ناخوشایند و ناهنجار

Question 7

اعلا

Answer 7

برتر، ممتاز، نفیس، برگزیده از هر چیز

Question 8

امتناع

Answer 8

خودداری، سر باز زدن از انجام کاری یا قبول کردن سخنی

Question 9

انضمام

به انضمام

Answer 9

ضمیمه کردن

به ضمیمهٔ، به همراه، به علاوهٔ

Question 10

بادی

Answer 10

آغاز (در اصل به معنی آغازکننده است)

Question 11

بحبوحه

Answer 11

میان، وسط

Question 12

بدقواره

Answer 12

آن‌که یا آنچه ظاهری زشت و نامتناسب دارد؛ بدترکیب

Question 13

بذله

Answer 13

شوخی، لطیفه

Question 14

برجک

Answer 14

سازهٔ چرخانی که روی تانک قرار دارد و به کمک آن می‌توان جهت شلیک توپ را تغییر داد

Question 15

بقُولات

Answer 15

انواع دانه‌های خوراکی بعضی گیاهان مانند نخود و عدس، حبوبات

Question 16

بلامعارض

Answer 16

بی‌رقیب

Question 17

بَلَّعتُ

صرف کردن صیغه بلَّعتُ

Answer 17

فروبردم، بلعیدم

خوردن

Question 18

پتیاره

Answer 18

زشت و ترسناک

Question 19

پرت‌و‌پلا

پرت و پلا گفتن

Answer 19

بیهوده، بی‌معنی

بر زبان آوردن سخنان بی‌سر و ته و نامعقول

مرکب اتباعی/اتباع

Question 20

ترفیع

Answer 20

ارتقا یافتن، رتبه گرفتن

Question 21

تصدیق

Answer 21

تایید کردن درستی حرف یا عملی، گواهی دادن به صحّت امری

Question 22

تصنعی

Answer 22

ساختگی

Question 23

تک‌وپوز

Answer 23

دک‌وپوز، به طنز، ظاهر شخص به‌ویژه سروصورت

Question 23

تنبوشه

Answer 23

لوله سفالین یا سیمانی کوتاه که در زیرخاک یا میان دیوار می‌گذارند تا آب از آن عبور کند

Question 25

تیربار

Answer 25

سلاح خودکار آتشین، سنگین‌تر و بزرگ‌تر از مسلسل دستی که به وسیله نوار فشنگ تغذیه می‌شود؛ مسلسل سنگین

Question 26

جبهه

Answer 26

پیشانی

Question 27

جیر

Answer 27

نوعی چرم دباغی‌شده با سطح نرم و پرزدار که در تهیۀ لباس، کفش، کیف و مانند آنها به‌کار می‌رود

Question 28

چلمن

Answer 28

آن که زود فریب می‌خورد، هالو؛ بی‌عرضه، دست‌وپاچلفتی

Question 28

حضار

Answer 28

آنان که در جایی یا مجلسی حضور دارند؛ حاضران

Question 29

حلقوم

Answer 29

حلق و گلو

Question 29

خرت‌وپرت

Answer 29

مجموعه‌ای از اشیا، وسایل و خرده‌ریزهای کم‌ارزش

Question 30

خرخره

Answer 30

گلو، حلقوم

Question 31

خورد رفتن

Answer 31

ساییده‌شدن و از بین رفتن

Question 32

خمره

Answer 32

ظرفی به شکل خُم و کوچک‌تر از آن

Question 33

خفایا

در خفایای ذهن

Answer 33

جمع خفیه، مخفیگاه

در جاهای پنهان ذهن

Question 34

خوش‌مشربی

Answer 34

خوش‌مشرب‌بودن؛ خوش‌معاشرتی و خوش‌صحبتی

Question 35

درزی

Answer 35

خیاط

Question 36

دُوْری

Answer 36

بشقاب گرد بزرگ معمولاً با لبهٔ کوتاه

Question 37

سرسرا

Answer 37

محوطه‌ای سقف‌دار در داخل خانه‌ها که در ورودی ساختمان به آن باز می‌شود و از آنجا به اتاق‌ها یا قسمت‌های دیگر می‌روند. (امروزه سرسرا را فرهنگستان به‌جای واژهٔ بیگانهٔ هال و همچنین واژهٔ بیگانهٔ لابی به تصویب رسانده است

Question 38

سکندری

سکندری خوردن

Answer 38

حالت انسان که بر اثر برخورد با مانع، کنترل خود را از دست بدهد و ممکن است به زمین بیفتد

حالت سکندری برای کسی پیش‌آمدن

Question 39

شبان

Answer 39

چوپان

Question 40

شخیص

Answer 40

بزرگ و ارجمند

Question 40

شرفیاب‌شدن

Answer 40

آمدن به نزد شخص محترم و عالی‌قدر، به حضور شخص محترمی رسیدن

Question 40

شش‌دانگ

Answer 40

به‌طور کامل، تمام

Question 40

شکوم

شکوم داشتن

Answer 40

شگون؛ میمنت، خجستگی، چیزی را به فال نیک‌ گرفتن

فرخنده و مبارک بودن

Question 40

شَيْءٌعُجابٌ

Answer 40

اشاره به آیهٔإِنَّ هَٰذَا لَشَيْءٌعُجَابٌ (سورهٔ ص/ آیهٔ ۵)؛ معمولاً برای اشاره به امری شگفت به‌کار می‌رود

Question 41

صلهٔ ارحام

Answer 41

به دیدار خویشاوندان رفتن و از آنان احوالپرسی کردن

Question 41

عاریه

Answer 41

آنچه به امانت بگیرند و پس از رفع نیاز آن را پس دهند

Question 42

علّامه

Answer 42

آن که دربارهٔ رشته‌ای از معارف بشری دانش و آگاهی بسیار دارد

Question 42

غلیان

Answer 42

جوشش عواطف و احساسات، شدت هیجان عاطفی

Question 43

فغان

Answer 43

ناله و زاری، فریاد

Question 43

قطعهً بعد أخریٰ

Answer 43

تکّه‌ای بعد از تکّۀ دیگر

Question 44

کاهدان

Answer 44

انبار کاه

Question 45

کأنلم یکن شیئاً مذکوراً

Answer 45

بخشی از آیۀ اول سورۀ دهر است به معنی «چیزی قابل ذکر نبود». در این داستان یعنی تمام خوراکی‌ها سر به نیست شد.

Question 45

مایحتوی

Answer 45

آنچه درون چیزی است.